بی حسی دست و پا در بارداری، طبیعی است؟

همه آزمایش ها و سونوگرافی هایم نرمال بوده اما دو هفته است که هر چند دقیقه دست و پایم بی حس یا خواب می رود.

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: من در هفته 28 بارداری هستم. دست و پایم خیلی بی حس می شود و خواب می رود. همه آزمایش ها و سونوگرافی هایم نرمال بوده اما دو هفته است که هر چند دقیقه دست و پایم بی حس یا خواب می رود. چرا؟

پاسخ دکتر سعید قزوینیان، متخصص مغزو اعصاب:

این یک شکایت در بین زنان باردار است و علتش هم اضافه وزن و ورم اندام ها است. ممکن است به علت بیماری کارپال تونل ( گرفتن عصب مدین مچ دست ها) انگشتان دست به خواب بروند. در مورد پاها هم همین طور است و نوعی بیماری به نام اختلال پای بی قرار وجود دارد که در حاملگی بیشتر مشاهده می شود و زمانی که فرد می خوابد، نصفه شب با احساس گزگز در پاهایش بیدار می شود. ولی به هر حال جای نگرانی ندارد و پس از زایمان این مشکل حل می شود. اما برای این که نگرانی تان رفع شود، به پزشک معالج خود مراجعه کرده و شرح حال دهید.

مهمترین مطالب در این‌باره:

اگرچه موهای درخشنده و چهره شاداب از نقاط قوت بارداری است نقاط ضعفی نیز وجود دارد که شامل خواب رفتن دست و پا می باشد. خواب رفتن دست و پا از علائم رایج دوران بارداری است که موضوع جدی نیست.

علت خواب رفتن دست و پا در دوران بارداری
دلایل اصلی خواب رفتن دست و پا در دوران بارداری عبارتند از افزایش حجم مایع در بدن که باعث افزایش فشار بر مفاصل و اعصاب می شود. نتیجه این حالت سوزش و احساس گز گز در دست ها، پاها، بازوها و ساق پا می باشد. این مسئله به خاطر افزایش وزن جنین و بزرگ شدن رحم نیز می باشد که باعث افزایش فشار بر مفاصل و اعصاب می شود.

چه چیزی باعث سوزش و بیخوابی دست ها و پاها می شود؟
در این حالت سوزش و سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها احساس می کنید.این سوزش و خواب رفتن نشانه بارداری است. احتمالا این خواب رفتگی و سوزش به علت تورمی است که به اعصاب مچ فشار وارد می کند و در صورت پیشرفت بارداری، بدتر می شود. بنابراین این مسئله هیچ جای نگرانی نیست. اما در برخی موارد، این مسئله می تواند نشانه ای از کم خونی، دیابت بارداری ، سندرم تونل کارپ یا سیاتیک باشد.

سندرم تونل کارپ در بارداری
در طی بارداری تجمع مایع در بافت های بینابینی بدن وجود دارد که در سه ماهه دوم و سوم بیشتر است. میزانی از این مایع در تونل کارپ در مچ دست تجمع می یابد و با ایجاد فشار روی عصب ، باعث ایجاد علایم می شود. با توجه به اینکه روزها مایع در پاها جمع میشود و شب با خوابیدن مایع در بافت های بدن من جمله دست ها منتشر میشود ، لذا علایم در شب ها و صبح ها موقع برخاستن از خواب بیشتر است.
۶۰ درصد از خانم های باردار این علایم را تجربه می کنند :
- بی حسی و خواب رفتگی انگشتان و کف دست
- درد مچ دست با انتشار به آرنج و حتی شانه
- تورم و سختی در بسته شدن انگشتان

- عدم توانایی نگه داشتن اجسام در دست به علت ضعف ایجاد شده

راه های پیشگیری از سندرم تونل کارپ و کاهش علایم :
- استراحت : اجتناب از کارهای سنگین ، طولانی و حرکات مکرر دست و مچ
- یخ : با قرار دادن یخ روی مچ دست ، روزی سه بار هر بار ۵ دقیقه التهاب کاهش می یابد.
- بالا قرار دادن دست : شبها دستان خود را روی بالش و بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا مایع جمع نشود.روی دستان خود نخوابید.
- مچ بند طبی آتل دار : برای جلوگیری از خم شدن مچ دست در طول خواب ، میتوانید از مچ بند طبی آتل دار استفاده کنید که دست را در وضعیت باز قرار دهد.

برای سوزش و خواب رفتگی در بارداری چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
سوزش و خواب رفتگی در بارداری جایی برای نگرانی ندارد.

چرا خواب رفتن دست و پا در طول شب اتفاق می افتد؟
بیشتر مادرها به خاطر این حالت نمی توانند بخوابند یا از خواب بیدار می شوند. دلیل بدتر بودن این حالت در طول به خاطر توزیع فشار در کل بدن و افزایش فشار به پشت می باشد. همچنین دراز کشیدن به گردش خون کمک نمی کند. در طول روز، شما بیشتر راه می روید و کمتر به خواب رفتن دست و پا توجه می کنید.

آیا می توانم کاری کنم تا از شر خواب رفتن دست و پا خلاص شوم؟
حرکت به اطراف و چرخیدن و کشیدن دست و پا باعث می شود آرام شوید. از پوشیدن لباس های تنگ بپرهیزید به خصوص در قسمت مچ دست و پا. سعی کنید شب ها دستکش بپوشید و پاها را بپوشانید.

خواب رفتن دست و پا می تواند نشانه مسئله ای جدی باشد؟
ممکن است خواب رفتن دست و پا به خاطر حالت نشستن نامناسب یا آسیب به گردن یا پشت باشد. اگر دلیل خواب رفتن یکی از این عوامل است با پزشک خود صحبت کنید تا درمان مناسب را به شما پیشنهاد دهد. روش های درمان شامل طب سوزنی و فیزیوتراپی می باشد.
اگر بیشتر خواب رفتن در دست، انگشت شست، انگشت اول و انگشت کوچک اتفاق می افتد احتمال سندرم تونل کارپال در بارداری وجود دارد . در بارداری این مشکل با مایع اضافی شروع می شود و دردناک است. سندرم تونل کارپال با طب سوزنی قابل درمان است بنابراین با پزشک خود صحبت کنید.
خواب رفتن پا نشانه دیابت حاملگی و دیابت موقتی که در بارداری پیشروی کرده است، می باشد. اگر احساس تشنگی شدید نیز دارید، احساس خستگی شدید دارید و مشکل بینایی پیدا کرده اید بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.

آیا خواب رفتن دست و پا نگران کننده است؟
خیر، اگرچه خواب رفتن دست و پا آزاردهنده است اما جای نگرانی وجود ندارد. اما اگر باعث ناراحتی شما می شود با پزشک خود صحبت کنید تا آزمایشات لازم را انجام دهد. در بیشتر خانم ها خواب رفتن دست و پا به خودی خود پس از زایمان و کاهش مایعات اضافی و وزن اضافی از بین می رود.

خواب رفتن دست و پا و گزگز کردن
خواب رفتن دست و پا و گزگز کردن بیشتر در انگشتان، دست ها و پاها دیده می شود. این مسئله به صورت حس خارش یا کشش در پوست می باشد. حالت خود را برای پزشک توضیح دهید تا دلیل ایجاد آن را تشخیص دهد.