پوسیدگی دندان های کودک، راهکارهایی برای پیشگیری

یکی از موضوعاتی که در سلامت کودک معمولا مورد‌غفلت واقع می‌شود، سلامت دهان و دندان است و این در‌حالی است که ریشه بسیاری از مشکلات دهان و دندان در دوران کودکی است. بیشترین کاری که ممکن است والدین انجام دهند این است که مسواک را بردارند، کمی خمیر‌دندان روی آن بگذارند و به کودک بگویند که مسواک بزند.

کودک هم از آنجا که معمولا برای چنین کارهایی بی‌حوصله و بی‌تاب است، اغلب در کمتر از یک دقیقه کار را تمام می‌کند بنابراین در این میان اشتباه‌هایی اتفاق می‌افتد که نتیجه‌اش پوسیدگی دندان‌ها و بیماری‌های لثه‌ای است. مراقبت و حفظ سلامت دندان و لثه در کودکی سبب رشد مناسب لثه می‌شود و فاصله مناسب و مورد‌نیاز برای رشد دندان‌ها را در آینده درپی خواهد داشت. پس به‌عنوان والدین بهتر است اشتباه‌های زیر را در‌مورد کودک‌تان مرتکب نشوید تا سلامت دهان و دندان او را در کودکی و بزرگسالی تضمین کنید.

مسواک مناسب بخرید

اگر کودک فک خود را بیش از اندازه باز کند تا مسواک را در دهانش قرار دهد، این نشان می‌دهد مسواک برای دهان او بزرگ است. دسته مسواک کودک باید راحت بوده و ظاهر آن هم به‌راحتی چنگال هنگام خوردن غذا باشد. هر چه مسواک راحت‌‌تر باشد کودک به دفعات بیشتری از آن استفاده می‌کند. یکی از چیزهای دیگری که می‌تواند کودک را به مسواک زدن ترغیب کند به‌کار بردن اشخاص و کاراکترهای مختلف روی دسته مسواک است.

براساس مطالعات انجام شده، برس‌های مسواک چندان اهمیتی ندارد و درواقع می‌توان گفت بی‌تاثیر است. ظاهرا آنچه مهم است تکنیک مسواک زدن است نه برس آن. انجمن دندانپزشکان توصیه می‌کند والدین در خرید مسواک برای کودکان از برس‌های نرم استفاده کنند نه از نوع خشن و سفت، زیرا نوع سفت به لثه‌ها آسیب می‌زنند. برای از بین بردن پلاک‌ها بهتر است سراغ برس‌های نسبتا سفت بگردید. این مسواک‌ها آنقدر قوی نیستند که بتوانند به لثه‌ها آسیب بزنند.

به دفعات لازم مسواک نمی‌زنید

حتما می‌دانید دندانپزشکان تعداد دفعات مسواک زدن را سه‌بار در روز اعلام کرده‌اند. وقتی فاصله دفعات مسواک زدن زیاد می‌شود باکتری‌ها و پلاک‌های بیشتری بین دندان‌ها جمع شده و لثه‌ها هم ملتهب می‌شوند همچنین ممکن است مشکلاتی هم در دهان‌شان ایجاد شود. توصیه می‌شود دست‌کم دو دقیقه مسواک زدن طول بکشد. حتی بهتر است این کار در سه دقیقه انجام شود. حقیقت این است که آمار و ارقام دقیقی مبنی بر اهمیت زمان مسواک زدن وجود ندارد، اما ثابت شده در زمان کافی می‌توان به‌راحتی سطوح دندان را تمیز کرد.

زیاد یا سفت مسواک می‌کنید

وقتی از آن طرف بام می‌افتید ممکن است کودک را مجبور کنید چهاربار در روز مسواک بزند. این کار نیز باعث تحریک ریشه دندان و آسیب رساندن به لثه می‌شود. سفت مسواک‌زدن هم می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند. بهترین راه این است که مسواک زدن دندان‌های کودک را به آرامی و برای دو تا سه دقیقه انجام دهید.

روش درست را یاد بگیرید

درست‌ترین حالت مسواک زدن ایجاد زاویه 45‌درجه از خط لثه و یک حرکت بسیار کوتاه است. حرکت در طول خط لثه هنگام مسواک زدن می‌تواند منجر به سایش لثه‌ها شود. مسواک باید به آرامی به سمت بالا و پایین دندان برود نه اینکه حرکت جانبی داشته باشد. باید یک حرکت دایره‌ای عمودی انجام دهید نه یک حرکت افقی. این کار را در سطح دندان‌های جلو، عقب، بالا و پایین همچنین زبان کودک انجام دهید.

همیشه از یک جا شروع کنید

اغلب بزرگ‌ترها هم همیشه از یک نقطه مشخص شروع به شستن دندان‌ها می‌کنند. بهتر است از یک نقطه متفاوت شروع کنید به این ترتیب برای تمیز کردن نقطه دیگر تنبلی نمی‌کنید. اگر کودک خودش مسواک می‌زند و همیشه از یک نقطه شروع به مسواک زدن می‌کند معمولا انرژی زیادی برای شستن آن نقطه دارد اما در عوض برای تمیز کردن آخرین منطقه تنبلی می‌کند.

از شستن داخل دندان‌ها چشم‌پوشی می‌کنید

اغلب بچه‌ها فراموش می‌کنند دیواره داخلی دندان‌ها را که در تماس با زبان است، تمیز کنند. تمیز کردن پلاک‌هایی که پنهان هستند به همان اندازه پلاک‌هایی که دیده می‌شوند مهم‌اند. یکی از جاهایی که اغلب بچه‌ها فراموش می‌کنند تمیز کنند پشت دندان‌های جلویی است که بهتر است مدتی کودک را عادت دهید از این قسمت شروع به مسواک زدن کند.

مسواک را درست بشویید

باکتری‌ها به‌راحتی روی مسواکی که درست تمیز نشده، رشد می‌کنند. اگر این اتفاق بیفتد باکتری‌ها می‌توانند رشده کرده و دفعه بعد که کودک مسواک زد دوباره به دهان بازگردند، بنابراین به کودک بگویید حتما بعد از استفاده از مسواک آن را بشوید و مطمئن شوید که هیچ خمیردندانی باقی نمانده است.

مسواک را مرطوب رها می‌کنید

مسواک مرطوب شرایط لازم را برای رشد باکتری فراهم می‌کند. علاوه بر این، مرطوب بودن مسواک به موهای آن نیز آسیب می‌رساند. بهترین حالت این است که مسواک در یک جای خشک نگهداری شود. ابتدا مسواک را خشک کنید سپس درپوش آن را بگذارید.

مسواک را عوض نمی‌کنید

توصیه دندانپزشکان این است که یا مسواک را هر سه یا چهار ماه عوض کنید یا زمانی که موهای برس از حالت طبیعی خارج می‌شوند، به‌جای اینکه به زمان توجه کنید به مسواک نگاه کنید. در حال حاضر مسواک‌هایی وجود دارند که روی موهای‌شان نشانگر رنگ دارد. وقتی این رنگ از بین می‌رود نشان‌دهنده زمان عوض کردن مسواک است. وقتی برس روی مسواک انعطاف‌پذیری خود را ازدست می‌دهد وقت عوض کردن مسواک است.

از دندان قروچه کودک جلوگیری نمی‌کنید

حدود 90‌درصد از کودکان دندان قروچه می‌کنند. هیچ دلیلی هم برای این کار وجود ندارد. خبر خوب این است که بیشتر بچه‌ها از درد ناشی از دندان قروچه شکایت نمی‌کنند با این حال اگر کودک درد داشت یا همچنان به دندان قروچه خود ادامه داد طوری که به دندان‌هایش آسیب رساند باید با دندانپزشک اطفال صحبت کنید تا برای کودک از گاردهنگام خواب استفاده کند.

از نخ دندان برای بچه‌‌‌ها استفاده نمی‌کنید

شاید به‌نظر خنده‌دار بیاید که دندان‌های کودک سه ساله را نخ دندان کنید اما اگر می‌خواهید برای سالم ماندن دندان‌هایش کمک کنید باید این کار را انجام دهید. حتی کودکانی که هیچ فاصله‌ای بین دندان‌های‌شان نیست به‌راحتی می‌توانند دچار کرم‌خوردگی دندان شوند. پلاک‌ها و مواد غذایی که بین دندان‌ها گیر می‌کند، می‌تواند باعث پوسیدگی و التهاب لثه شود، بنابراین از سه سالگی از نخ دندان برای کودک استفاده کنید.

از خمیر دندان بزرگسالان استفاده می‌کنید

خمیردندان بزرگسالان تنها برای بچه‌هایی که قادر به تف کردن هستند، مناسب است که معمولا از چهار سال به بالاست. اما اگر کودک همچنان خمیر دندان را می‌بلعد بهتر است از خمیردندان‌های مخصوص کودک استفاده کنید.

خیلی دیر به دندانپزشک مراجعه می‌کنید

بزرگ‌ترین اشتباهی که بسیاری از والدین مرتکب می‌شوند این است که برای مراجعه به دندانپزشک اطفال بیش از حد صبر می‌کنند و این در‌حالی است که آکادمی دندانپزشکان ایالا‌ت‌متحده توصیه می‌کند به هیچ عنوان دیرتر از یک سال کودک را نزد دندانپزشک نبرید. انجام این کار به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند و می‌تواند خطرات دیگر را نیز کاهش دهد. همچنین بسیاری از والدین توجه نمی‌کنند تعداد کمی از دندانپزشکان تخصص اطفال دارند و بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنند.

به‌موقع ارتودنسی نمی‌کنید

این روزها کودکان زیادی را در اطراف‌تان می‌بینید که ارتودنسی انجام می‌دهند. دلیلش هم یک چیز است: دندانپزشکان توصیه می‌کنند هرچه زودتر ارتودنسی پیشگیرانه و موقت برای کودکان انجام دهید. درست است که این نوع درمان به‌صورت موردی است و برای همه کودکان لازم نیست اما بهتر این است که قبل از هر چیز نظر متخصص را جویا شوید.

در استفاده از خمیردندان زیاده‌روی می‌کنید

زیاده‌روی در مصرف خمیر دندان در کل آسیبی به دندان‌ها نمی‌زند، اما امکان دارد به‌دلیل اینکه کودک دوست ندارد دهانش پر از کف باشد زمان مسواک زدن را کوتاه کند. برای کودکان لایه نازکی از خمیر دندان کافی است. توجه داشته باشید برای کودکان لازم نیست خمیردندان‌هایی بخرید که تیوپ خیلی بزرگی دارند چون هم نگهداری آنها در دست کودکان دشوار است و هم کودکان در هر بار مسواک زدن نیاز چندانی به خمیردندان ندارند. در هر بار مسواک زدن کافی است به اندازه یک نخود خمیردندان روی مسواک کودک‌تان بگذارید و از او بخواهید پس از مسواک زدن باقی‌مانده آن را به بیرون تف کند.