بیماری کرون در بارداری، خطرناک است؟

بیماری کرون یکی از اختلالات التهابی روده (IBD) است که سبب التهاب در دستگاه گوارش می شود و معمولا روی قسمت انتهایی روده کوچک به نام ایلئوم تاثیر میگذارد، هر چند قسمت های مختلف دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را میتواند درگیر کند. این التهاب می تواند به اسهال مزمن منجر شده و به شدت باعث بروز زخم در روده ها می شود که می تواند هضم و دفع غذا را از بدن دشوار کند. در حالی که بیماری کرون به طور مساوی بر مردان و زنان تاثیر می گذارد، اما موجب اضطراب بیشتری برای زنان می شود و زنان نگران این موضوع هستند که آیا میتوانند باردار شوند؟ آیا علی رغم بیماری کرون زایمان بی خطر و فرزند سالم خواهند داشت و سوالاتی از این قبیل. این مقاله از سایت آسان طب به شما آموزش میدهد که با وجود التهاب روده در بدن چگونه بارداری، زایمان و فرزند سالمی داشته باشید. بیماری کرون معمولا بین افراد ۱۵ تا ۲۵ ساله تشخیص داده می شود که اوج باروری زن است، ژن ها در بیماری کرون نقش دارند و افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری کرون دارند بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند. گاهی فرد سالیان زیادی دچار بیماری کرون و التهاب روده است اما از وجود آن بی اطلاع میباشد.

علائم بیماری کرون در بارداری

- اسهال

- مدفوع خونی

- افراط در حرکت روده

- احساس خستگی

- از دست دادن اشتها

- گرفتگی شکم و درد

بیماری کرون می تواند دستگاه گوارش یک زن باردار را تحت تاثیر قرار دهد و بر کولون و روده کوچک یا گاهی اوقات هر دو تاثیر بگذارد. علت بیماری کرون نامشخص است، با این حال رژیم غذایی نامناسب، استرس و وراثت اثرات بیماری را تشدید می کنند.

خطر بیماری کرون در بارداری

اگر بیماری کرون دارید و در مورد داشتن فرزند فکر می کنید و قصد بارداری دارید، احتمالا سوالات زیادی در ذهن شما شکل گرفته است، سوالاتی مانند آیا حاملگی من امن است؟ آیا داروهایی که من استفاده میکنم روی کودکم تاثیر می گذارد؟ خبر خوب این است که اکثر زنان مبتلا به بیماری کرون دارای بارداری طبیعی و سالم هستند. در حقیقت اگر بیماری شما تحت کنترل باشد، بارداری شما مانند بارداری شخص بدون بیماری بی خطر است، افراد مبتلا به بیماری کرون باید تا بهبودی و خاموشی بیماری خود صبر کنند و باردار نشوند، بیماری کرون در صورتیکه فعال باشد برای مادر و جنین خطر دارد، مطالعات نشان می دهد بیماری کرون ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد و همچنین زنان مبتلا به این بیماری دچار زایمان زودرس، نوزاد نارس و کم وزن خواهند شد، بنابراین علائم خود و داروهایی که استفاده میکنید به ویژه متوترکسات، را با پزشک در میان بگذارید. در صورتیکه باردار هستید و قادر به جذب مواد مغذی از رژیم غذایی خود نباشید، پزشکان متخصص ممکن است مکمل های اضافی را تجویز کنند. افراد در صورت مدیریت بیماری و پیروی از توصیه های پزشک در خصوص کنترل التهاب روده، به راحتی میتوانند بارداری سالم را تجربه کنند، در حین بارداری به طور مرتب با پزشک خود در ارتباط باشید. در بعضی از افراد، شروع بارداری سبب شده است علائم بیماری کرون کاهش یابد، چون گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن بیماران با شروع حاملگی سرکوب میشود. تشخیص و پیش بینی ابتلا به بیماری کرون نوزاد متولد شده از مادری که دارای بیماری کرون و التهاب روده است، غیر ممکن است و اصلا قابل پیش بینی نیست اما در افراد دارای بیماری کرون فعال، احتمال تولد نوزادی با بیماری کرون وجود دارد بنابراین قبل از بارداری بیماری کرون خود را درمان کنید.

قرص ضدبارداری و افزایش خطر ابتلا به بیماری کرون

قرص های ضد بارداری خطر ابتلا به بیماری کرون را تشدید میکنند، استفاده از قرص های ضد بارداری شایع ترین روش پیشگیری از بارداری میباشد اما بسیاری از پزشکان به زنان مبتلا به بیماری کرون توصیه نمی کنند که از این روش پیشگیری استفاده کنند. افراد مبتلا به بیماری التهابی روده در معرض خطر ابتلا به بیماری ترومبوآمبولیک هستند و همچنین دلایل نظری وجود دارد برای اینکه قرص ضد بارداری ممکن است بیماری کرون را تشدید کند، پیشگیری از قرص های ضد بارداری با دوز بالا و حاوی بیش از 50 میکروگرم اتیلئواسترویدی، ممکن است تغییرات پروترومبوتیک در هر دو سیستم انعقادی و فیبرینولیتیک ایجاد نماید و در نتیجه باعث تشکیل میکروتروب می شود. این امر با فرضیه میکروواسکولیت پاتوژنز بیماری کرون مطابقت دارد.

طبق تحقیقات انجام شده بین مصرف قرص های ضد بارداری و بیماری کولیت اولسراتیو هیچ ارتباطی وجود ندارد اما مصرف قرص های ضد بارداری خطر ابتلا به بیماری کرون را تا سه برابر افزایش میدهد. بسیار روشن است که کرون توسط استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی به تنهایی ایجاد نمی شود، مصرف قرص های ضد بارداری در میان افرادی که دارای خواص ژنتیکی قوی برای کرون هستند خطر ابتلا به بیماری کرون را افزایش میدهد.

نگرانی دیگر در مورد بارداری با بیماری کرون، داروهایی است که بیمار ممکن است مصرف می کند. به عنوان مثال، متخصصان معمولا متوترکسات را برای درمان علائم مربوط به کرون تجویز می کنند. این دارو در بارداری مشکلاتی ایجاد میکند به همین علت، به زنان امیدوار به بارداری معمولا توصیه می شود که این دارو را حدودا 3-6 ماه قبل از بارداری تحت نظر پزشک قطع کنند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید و همچنین به بیماری کرون مبتلا هستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید، درمان های متعددی برای IBD وجود دارد که برای سلامت نوزاد مفید است، زنان نباید داروهای خود را سرخود متوقف کنند، زیرا می تواند باعث تشدید بیماری شود، احتمال سقط جنین در زنان مبتلا به التهاب روده بیشتر از افرادی است که التهاب روده ی در حال بهبودی دارند، بنابراین انتظار می رود تا قبل از اینکه مشکلی پیش بیاید، توصیه های احتیاطی انجام شود.

تشخیص بیماری کرون در بارداری:

پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را برای تشخیص بیماری کرون در بارداری تجویز کند:

- خانواده و تاریخچه پزشکی شما را بررسی کند.

- معاینه ی جسمی

- انجام آزمایش

- اسکن کردن، در صورت نیاز به اشعه X محافظ روی شکم قرار میگیرد.

- آندوسکوپی روده

- تست مدفوع

در صورت لزوم، بسیاری از روش های تشخیصی شامل کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، آندوسکوپی، بیوپسی رکتوم و سونوگرافی شکمی می تواند در طول بارداری با خیال راحت انجام شود. همانطور که گفته شد سی تی اسکن و اشعه X در دوران بارداری نباید گرفته شود مگر اینکه اورژانس پزشکی به آنها نیاز داشته باشد که در این صورت از محافظ شکمی استفاده میشود. همچنین بهتر است کولونوسکوپی در دوران بارداری انجام نشود چون زمان تست طولانی است و نیاز به مصرف داروی آرام بخش دارد.

از بارداری خود لذت ببرید

بارداری معمولا بیماری کرون را تشدید نمی کند، حتی به طرز شگفت آور، ممکن است علائم را بهبود بخشد. تغییرات مرتبط با بارداری در هورمون ها و سیستم ایمنی بدن باعث کنترل التهاب می شود که می تواند کاهش دهنده نشانه های بیماری کرون باشد. به یاد داشته باشید همیشه با پزشک درباره برنامه های خود برای داشتن یک کودک سالم مشورت کنید. با چند تغییر کوچک در داروها و عادت ها، شما می توانید از بارداری سالم و شاد لذت ببرید. اما همانطور که گفته شد حتما قبل از اقدام به بارداری بیماری خود را درمان کنید. بسیاری از زنان مبتلا به بیماری کرون با موفقیت زایمان واژینال را انجام میدهند، با این حال در بعضی موارد پزشک شما ممکن است درباره مزایای داشتن زایمان سزارین صحبت کند. زنانی که فیستول یا آبسه ها را در اطراف رکتوم یا واژن خود دارند، ممکن است به بخش سزارین نیاز داشته باشند.

رژیم غذایی در دوران بارداری

ذکر این نکته قابل توجه است که افرادی که بیماری کرون و التهاب روده دارند چند ماه قبل از بارداری باید تحت نظر متخصص تغذیه قرار گیرند، ما در این مقاله سعی میکنیم تغذیه مفید در دوران بارداری برای افرادی که التهاب روده دارند را ارائه دهیم. بسیار مهم است که یک رژیم غذایی متعادل و سالم قبل و در طول بارداری داشته باشید تا سلامتی خود را حفظ کرده و نوزاد را به مواد مغذی مورد نیاز خود برسانید. همه زنان باید قبل از اینکه باردار شوند و حداقل سه ماه قبل از بارداری برای جلوگیری از نقص های ویتامین بدن خود، یک مکمل اسید فولیک مصرف کنند. این امر مخصوصا برای زنان مبتلا به بیماری کرون که جراحی روده انجام داده اند یا سولفاسالازین را مصرف می کنند مهم است، چون هر دو می توانند جذب اسید فولیک را مختل کند. افراد میتلا به بیماری کرون و التهابی روده (IBD) در جذب ویتامین ها به ویژه ویتامین B۱۲ و فولات مشکل دارند، داشتن رژیم غذایی سرشار از ویتامین و مواد مغذی اسید فولیک برای زنان باردار بسیار مهم است. ویتامین B به طور طبیعی در بسیاری از میوه ها و سبزیجات یافت می شود. فولات به تشکیل DNA و RNA کمک می کند این امر از کم خونی جلوگیری می کند و DNA را از جهش هایی که می توانند به سرطان برسد، محافظت می کند و همچنین فولات باعث کاهش خطر نقص مادرزادی در کودکان میشود.

غذاهای حاوی فولات عبارتند از:

- لوبیا

- آووکادو

- کلم بروکلی

- اسفناج

- جوانه های بروکسل

- میوه های خانواده مرکبات مانند پرتقال، تمشک، توت فرنگی، موز

- بادام زمینی

- میوه ی پاپایا

اگر کرون دارید، برخی از منابع غذایی فولات در دستگاه گوارش می تواند ایجاد مشکل کند. پزشک شما احتمالا مکمل های اسید فولیک را قبل و در دوران بارداری توصیه می کند، همچنین مصرف امگا3 یا روغن ماهی در پیشگیری از سقط جنین و زایمان زودرس میتواند مفید باشد.

بارداری و درمان بیماری کرون

- قبل از اینکه باردار شوید، با متخصص گوارش و متخصص زنان و زایمان مشورت کنید، آنها می توانند به شما در ایجاد یک برنامه برای مدیریت بیماری در دوران بارداری کمک کنند.

- قبل از بارداری، زنان باید سیگار کشیدن و مصرف الکل را ترک کنند.

- اکثر داروهای درمان کرون برای زنان باردار و رشد جنین مفید است و بیمار را تهدید نمی کند، با این حال برخی داروها ممکن است باعث نقایص مادرزادی شود. همچنین برخی از داروهایی که التهاب بیماری کرون را کنترل می کنند (مانند سولفاسالازین) می توانند سطح فولات را کاهش دهند. کمبود فولات می تواند سبب کاهش وزن هنگام تولد، زایمان زودرس و کاهش رشد کودک شود. کمبود فولات همچنین می تواند باعث ایجاد نقایص عصبی شود. این نقایص می تواند منجر به ناهنجاری های سیستم عصبی مانند اسپینا بیفیدا به انگلیسی: Spina bifida (اختلال نخاعی) و آنانسفالی (شکل گیری غیر طبیعی مغز) شود. در مورد دریافت دوز مناسب فولات با پزشک خود صحبت کنید.

- ممکن است پزشک در بعضی موارد دوز دارو را تغییر دهد. یک استثناء متوترکسات (Rheumatrex) است که می تواند نقایص مادرزادی را ایجاد کند. اگر متوترکسات را مصرف می کنید، قبل از اینکه باردار شوید، از پزشک خود درخواست کنید که برای این دارو جایگزین قرار دهد، اگر شریک زندگی شما دارای بیماری کرون باشد، باید از مصرف متوترکسات نیز اجتناب کند. همچنین در صورتیکه مادر از متوترکسات استفاده میکند نباید کودک از شیر مادر تغذیه کند.

- مصرف کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون در بارداری خطری را تهدید نمیکند اما بهتر است در سه ماه اول بارداری مصرف نشود و یا با احتیاط مصرف شود و همچنین باید تحت نظر پزشک دوز مصرفی پردنیزون کاهش یابد.

- در صورتیکه مادر در دوران شیردهی از داروهای استروئیدی استفاده کند باید کودک تحت نظارت متخصص اطفال قرار گیرد.

- اگر همسر شما داروی سولفاسالازین (Azulfidine) را مصرف میکند، باید دو تا سه ماه قبل از بارداری این دارو را ترک کند، سولفالسازین می تواند به طور موقت تعداد اسپرم انسان را کاهش دهد، و برای بارداری مشکل ایجاد کند.

- در طی بارداری کولونوسکوپی توصیه نمیشود چون نیاز به مصرف داروهای آرام بخش دارد، همچنین نیاز به جراحی در دوران بارداری نیز بسیار نادر است و در صورت نیاز در سه ماه دوم انجام میشود.

- طبق مطالعات انجام شده زایمان سزارین در بین افراد مبتلا به بیماری کرون که دچار فیستول یا آبسه شده اند بیشتر است اما باز بستگی به نظر پزشک دارد.

- استرس، شوک عصبی و ناراحتی در دوران بارداری باعث شدیدتر شدن علائم و عود بیماری میشود بنابراین بیماران باید آرامش خود را حفظ کرده و سعی در درمان و کنترل بیماری داشته باشند.