فیبروم رحم در بارداری، هفت نکته مهم

بسیاری از بانوان در سنین باروری به عوارضی مثل فیبروم رحمی مبتلا می ‌شوند. برای برخی از بانوان فیبروئید یا فیبروم رحمی بر زندگی روزانه‌، باروری یا بارداری آنان تاثیر چندانی ندارد، اما برای برخی دیگر مشکلاتی به همراه خواهد داشت. فیبروم ها یا فیبروئیدها (Uterine fibroids) نوعی غده‌ غیرسرطانی و خوش‌ خیم رحمی هستند که اغلب طی سال‌های باروری خانم ها بوجود می آیند. در حقیقت فیبروم، بافت عضلانی رحم است که به صورت غیرطبیعی رشد کرده و به توده ای تبدیل شده است. این توده ها می توانند در مکان‌های مختلفی از رحم (بین دیواره‌ی رحم یا در فرورفتگی رحمی) رشد کنند. رشد این توده ها بصورت تک ‌سلولی آغاز و مکرراً تقسیم می‌شوند و سرانجام توده‌ای از بافت محکم و سفید رنگ دایره‌ای شکلی را تشکیل می دهند. رشد فیبروم ها می تواند به صورت آهسته یا بسیار سریع باشد یا به همان اندازه باقی بمانند. برخی هم به خودی‌خود کوچک شوند. بسیاری از فیبروم هایی که در دوران بارداری تشخیص داده می شوند، پس از بارداری کوچک یا ناپدید می‌شوند.
حدود سه نفر از هر چهار خانم طی زندگی خود دچار فیبروم های رحمی می‌شوند که اغلب از آن اطلاع ندارند و معمولا در اولین سونوگرافی دوران بارداری به وجود آن پی می‌برند. اگر اولین سونوگرافی بارداری خود را انجام دادید و مشخص شده است که در رحمتان غیر از جنین، توده دیگری هم وجود دارد. تکلیف چیست؟ احتمالاً نگرانی اصلی شما تاثیر آن بر بارداری‌تان خواهد بود. آیا بارداری پرخطری را تجربه می‌کنید؟ آیا فیبروم رحمی بارداری شما را با خطرات جدی روبرو می کند؟ آیا فیبروم باعث سقط جنین می شود؟ درمان فیبروم رحمی چگونه است؟ با وجود فیبروم می توان زایمان طبیعی داشت؟ در این مقاله علائم و نشانه های فیبروم رحمی و درمان فیبروم را بررسی کرده ایم. در ادامه 7 نکته در مورد فیبروم رحم در بارداری تشریح شده است :

۱- اندازه‌ فیبروم های رحم در دوران بارداری متفاوت است.
برخی از فیبروم ها به اندازه یک نخود کوچک هستند و برخی نیز می تواند به اندازه‌ی یک گریپ‌فروت یا بزرگ‌تر از آن باشند.در حالی که اکثر فیبروم ها رشد نمی کنند و بزرگ نمی‌شوند، ولی امکان دارد در سه ماهه‌ اول بارداری حدود یک سوم از آنها شروع به رشد کنند. فیبروم هایی که در دوران بارداری رشد می کنند، مشکل‌سازترند، زیرا می‌توانند مسبب سقط جنین باشند. با در نظر گرفتن اندازه، تعداد و جای قرارگیری توده های فیبروم، علائم و خطرات آن در هر خانمی متفاوت است

2- فیبروم رحمی در بارداری می‌تواند بدون نشانه یا با علائمی همراه باشد.
احتمال دارد برخی بانوان مبتلا به فیبروم رحمی پیش، هنگام و پس از بارداری نشانه‌های مشهودی نداشته باشند. ولی برای برخی دیگر با نشانه‌های زیر همراه باشد:
- درد شکم
- تکرر ادرار یا احساس داشتن ادرار
- خونریزی شدید واژن
- درد و فشار لگن
- یبوست
هر زمان که خونریزی یا درد واژن داشتید، باید با مراقبت پزشکی خود مشورت کنید، زیرا می‌تواند نشانه‌ بروز مشکلی در بدن باشند.
به توصیه‌ی دکتر اندرو اور، متخصص سلامت و تولید مثل بانوان، برای کاهش احتمال سقط جنین بانوان باید پیش از بارداری فیبروم رحمی را خارج کنند. زیرا فیبروئید می‌تواند به بارداری خارج از رحم بینجامد و به جنین آسیب رساند و حتی باعث سقط جنین شود.

۳- درمان فیبروم رحم در بارداری
برای اکثر بانوان، فیبروم به هیچ درمانی نیاز ندارد. در برخی نیز لازم است پیش یا پس از بارداری توده فیبروم با جراحی خارج شود. این امر خصوصاً در مورد بانوانی صادق است که فیبروم بزرگ باعث درد و خونریزی شدیدشان شده است یا فیبروم بر قدرت باوری آنها اثر گذاشته باشد (مثلاً فیبروم رحم مجاری لوله های فالوپ را مسدود کرده باشد).
در دوران بارداری برای خارج ساختن فیبروم نمی‌توانید جراحی رحم انجام دهید، پس اگر در اثر فیبروم درد دارید، احتمالاً مراقب پزشکی شما برنامه‌ درمان و مسکن‌هایی را توصیه خواهد کرد که مصرفش در دوران بارداری ایمن باشد.
در واقع، این موضوع به جایگاه فیبروم بستگی دارد (فیبروم داخل رحمی نگرانی بیشتری دارد) در نتیجه، بانوان باردار مبتلا به فیبروم باید برای ارزیابی وضعیت خود و بدون تلاش برای خود درمانی با متخصص مشورت کنند.

4- خطر فیبروم رحم در بارداری
مادر بارداری که فیبروم کوچکی دارد که رشد نمی‌کند، بارداری کم‌خطرتری خواهد داشت. حتی مادر بارداری که فیبروم بزرگی دارد نیز احتمالاً خطر کم است، اما محل قرارگیری فیبروم می تواند مسئله ‌ساز باشد.
بر اساس محل و اندازه‌ی فیبروم، افزایش خطر سقط جنین، محدودیت رشد جنین در رحم، زایمان زودرس ، وضعیت نامناسب جنین در رحم، خونریزی شدید پس از زایمان یا حتی هیسترکتومی (خارج ساختن رحم) وجود دارد.

۵- فیبروم رحم می‌تواند در دوران بارداری تغییر کند.
پزشکان از علت آن اطمینان ندارند، اما هورمون‌های بارداری می توانند باعث کوچک یا بزرگ شدن فیبروم شوند. معمولا پزشک بر شرایط فیبروم را مورد بررسی قرار می دهد تا احتمال بروز خطرات را تحت نظر داشته باشد.
اگر فیبروم در انتهای رحم جای گرفته باشد، نزدیک به دهانه‌ی رحم، رشد آن مسیر جنین به سوی مجرای زایمان مسدود می‌کند. بنابراین پزشک یا ماما بر وضعیت شما نظارت می‌کنند و بر این اساس، توصیه‌هایی برای نوع زایمانتان ارائه می‌دهند.

۶- فیبروم رحم و نوع زایمان
در حالی که فیبروئید احتمال ضرورت سزارین را افزایش می دهد، با این حال بسیاری از بانوانی که به فیبروم رحم مبتلا هستند نیز می‌توانند زایمان طبیعی بدون پیچیدگی داشته باشند. مگر اینکه اندازه و جایگاه فیبروم دهانه‌ی رحم را مسدود کرده باشد یا اندازه آن بر توانایی جنین برای انتقال به وضعیت مناسب برای زایمان تاثیر گذارد.
وجود فیبروم در اوایل بارداری می تواند موجب نگرانی باشد، اما با ادامه یافتن بارداری و رشد رحم نگرانی کمتری وجود خواهد داشت. اگر در اوایل بارداری، پزشک سزارین را توصیه کرده باشد، بهتر است تا انتهای بارداری هم وضعیت شما را در نظر بگیرد تا بتوانید پیش از برنامه‌ریزی سزارین، آگاهانه تصمیم بگیرید. شاید وضعیت شما تغییر کند و دیگر نیازی به جراحی سزارین نباشد.

۷- درمان فیبروم رحم در بارداری با رژیم غذایی
اینترنت پر است از درمان های شفابخش معجزه‌آسا برای همه‌ی دردها؛ اما وقتی نوبت به فیبروم می‌رسد، هرگز خود درمانی یا با دکتر گوگل مشورت نکنید، زیرا شفای معجزه‌آسایی وجود ندارد.
تمام کاری که می‌توانید انجام دهید، سپردن نیازهای پزشکی خود به مراقب پزشکی و دقت در رژیم غذایی‌تان است.
رژیم غذایی می‌تواند عاملی برای فیبروم باشد، زیرا میزان انسولین زیاد باعث میزان زیاد استروژن می‌شود و این چیزی است که موجب رشد فیبروم می‌شود. پس در سراسر مسیر، در صورت امکان از زمان لقاح جنین، رژیم غذایی کم کربوهیدرات (کم نشاسته‌ای) را پیش گیرید.
هنگام لقاح جنین و در دوران بارداری، تغذیه سالم اهمیت بسیاری دارد (بر اساس پژوهش‌ها، آنچه می‌خورید، نه فقط بر شما، بلکه بر سلامت فرزند درونتان نیز اثر می‌گذارد.)با پیگیری رژیمی سالم، حذف شکر و غلات فرآوری شده (نان، سرآل، ماکارونی، غذاهای فرآوری شده)، علاوه بر اینکه می‌توانید به پیشگیری و به حداقل رساندن عوارض مربوط به فیبروم ها کمک کنید، بلکه از پیچیدگی‌های دیگر بارداری مثل دیابت بارداری نیز جلوگیری می کنید.
بارداری زمانی هیجان‌انگیز همراه با نگرانی‌های کلافه‌کننده ‌است. خوشبختانه در اکثر موارد غدد فیبروم باعث بروز مشکلاتی برای بارداری و زایمان نخواهد شد.