چرا ماسک میزنیم؟

پاندمیک کرونا سراسر جهان را در بر گرفته است و ۷۰۰ هزار مبتلا نیز جان خود را پای این بیماری گذاشته اند. بسیاری از مبتلایان یا در اثر اهمال خود مبتلا شده اند و یا اهمال دیگران. بخش مهمی از این اهمال کاری مربوط به نزدن «ماسک» می شود.

یکی از موثرترین و بهترین راهکارهای جلوگیری و کنترل این بیماری رعایت پروتکل های بهداشتی است. یکی از این موارد مربوط به ماسک می شود. زدن ماسک اهمیتی حیاتی و ویژه دارد اما شگفت آنکه هنوز افرادی را می بینیم که اعتقادی به زدن ماسک ندارند و به راحتی خود و دیگران را در معرض ابتلا به این ویروس خطرناک قرار می دهند.

این افراد چرا اعتقادی به استفاده از ماسک ندارند؟

غلط: ماسک نمی زنم چون یک بار کرونا گرفتم

توجیه بسیاری از افرادی که ماسک نمی زنند این است که چون ما یک بار کرونا گرفته ایم و خوب شده ایم پس دیگر نیازی به ماسک نداریم. این افراد اعتقاد دارند کرونا مثل آبله مرغان است یعنی اگر فرد فقط یک بار مبتلا شود دیگر هرگز آن را نمی گیرد. اما این تصور در رابطه با کرونا صد در صد اشتباه است. اکنون حساب تعداد افرادی که مجددا به کرونا مبتلا شده اند از دست رفته.

اما نکته بسیار مهم تر این است که نزدن ماسک یک نوع خودخواهی است. افرادی که کرونا گرفته اند و خوب شده اند شاید دیگر مبتلا نشوند (این فرضیه ثابت نشده) اما قطعا می توانند ناقل باشند. ناقل بودن با مبتلا بودن بسیار تفاوت دارد. شاید یک فرد ناقل است و خودش خبر ندارد و این اصلا ارتباطی به این ندارد که قبلا آن را گرفته یا نه.

حالا فردی که به بهانه سابقه قبلی اش به ابتلا به کرونا ماسک نمی زند فکر می کند نه از کسی کرونا می گیرد و نه آن را انتقال می دهد. تفکری صد در صد غلط و غیرعلمی. هر فردی می تواند ناقل باشد، چه سابقه ابتلا داشته و چه نداشته باشد.

البته برخی از افراد هم فقط به این دلیل از ماسک استفاده نمی کنند چون حوصله و تحمل آن را ندارند. آنها به خوبی نسبت به این مسئله واقف هستند که ناقل بودن یک چیز عمومی است اما این نکته حیاتی یعنی ماسک زدن را رعایت نمی کنند.

غلط: ماسک نمی زنم چون فایده ای ندارد

این جمله که دیگر واقعا غیرقابل تحمل و پذیرش است. در شرایطی که میلیون ها نفر مبتلا به کرونا شده اند شنیدن چنین جمله ای واقعا نوبرانه است. چه بسا افراد زیادی اگر خودشان و یا اطرافیانشان ماسک می زدند هرگز به کرونا مبتلا نمی شدند و شاید هم به کام مرگ فرو نمی رفتند. این روزها محققان و دانشمندان زیادی از سراسر جهان مدام بر روی استفاده از ماسک تاکید می کنند. برخی از تحقیقات حاکی از این است که استفاده از ماسک خطر ابتلا به کرونا را تا ۹۰ درصد کاهش می دهد و برخی دیگر درصد کمتری را قائل هستند اما محوریت همه آنها یکی است؛ حتما ماسک بزنید. به خصوص استفاده از ماسک در اماکن عمومی حیاتی است.

البته ماسک برای کودکان زیر دو سال، افرادی دارای بیماری تنفسی و بیهوشی و افرادی که قادر نیستند به دلیل معلولیت آن را استفاده کنند واجب نیست اما وقتی این افراد توانایی ماسک زدن ندارند پس تحت هیچ شرایطی هم از خانه خارج نشوند. این را هم نباید از قلم انداخت که ماسک های جراحی و سه لایه و یا پارچه ای مناسب هستند و ماسک هایی که سوپاپ دارند نباید مورد استفاده قرار بگیرند.

غلط: ماسک نمی زنم، چون دیگران ماسک زده اند

شاید اتفاق افتاده که در روزها و ماه های اخیر به فردی در یک مکان عمومی گفته اید که چرا ماسک نمی زند و او هم در پاسخ گفته من نزدم، تو که زدی! و یا جواب های دیگری مثل اینکه دیگران ماسک زده اند ، حالا من نزده ام اشکالی ندارد.

نه، این طرز تفکر هم بسیار غلط است. فرض می کنیم فردی که ماسک نمی زند ناقل باشد. در ادامه باز هم فرض می کنیم او مقابل فردی که ماسک دارد بایستد و صحبت کند. قطرات آلوده به ویروس او به راحتی در فضا پراکنده می شود و می تواند حتی از ماسک هم عبور کند. ماسک قرار نیست به طور کامل از فرد مراقبت کند. اگر فردی که ناقل باشد ماسک بزند انتشار ویروس خود را به حداقل می رساند. متاسفانه باید به این نکته اشاره کرد کسی که اعتقاد دارد اگر دیگران ماسک بزنند و اشکالی ندارد که او نزند از سطح آگاهی بسیار کمی برخوردار است.

غلط: ماسک نمی زنم چون دوست ندارم

تمایل ها و دوست داشتن و دوست نداشتن های هیچ فردی در شرایط کرونایی مهم نیست. مهم این است که همه باید ماسک بزنند. چه بسا بسیار افرادی که فکر می کنند «مرگ مال همسایه است» و خودشان هرگز مبتلا نمی شوند. آنها حوصله ماسک زدن ندارند و نمی توانند آن را تحمل کنند. یک نوع خودخواهی که رذیلتی اخلاقی به شمار می رود. چند وقت پیش یک روان شناس ماسک نزدن بسیاری از افراد جامعه را به «وقاحت اجتماعی» تعبیر کرد.

ماسک ها باعث کاهش اسپری قطرات هنگام از دهان و بینی فرد مبتلا می شود. در برخی از اماکن عمومی همانند متروها حفظ فاصله اجتماعی بسیار سخت است و برای جبران این سختی باید ماسک زد.

غلط: ماسک نمی زنم چون شیلد استفاده می کنم

شیلد هرگز جای ماسک را نمی گیرد. بسیاری از افراد که زدن ماسک برایشان ساخت است صرفا یک پوشش طلقی را روی صورت خود می زنند و گمان می کنند با آن کارشان راه می افتد. اما قبلا هم ذکر شد و باز هم تاکید می کنیم که شیلد هرگز جای ماسک را نمی گیرد چون بخش قابل توجهی از صورت باز است و در نهایت جریان هوای احتمالا آلوده به ویروس به بینی و دهان می رسد. تحقیقات مختلف نشان داده است که شیلد هر چند ابزار مفید مهمی در برابر کنترل و پیشگیری بیماری است اما به تنهایی فایده ای ندارد.

تنها نکته ای که باقی می ماند این است که ماسک بزنید تا نه خودتان مبتلا شوید و نه دیگران را مبتلا کنید.