تاثیر واکسن کرونا، چقدر قابل اطمینان است؟
معمولا وقتی خبر شیوع و انتشار سریع یک بیماری ویروسی به گوش می‌رسد، همه بدون هیچ استثنائی به دنبال جواب این سؤال هستند که واکسن آن کی ساخته می‌شود؟
معمولا وقتی خبر شیوع و انتشار سریع یک بیماری ویروسی به گوش می‌رسد، همه بدون هیچ استثنائی به دنبال جواب این سؤال هستند که: واکسن آن کی ساخته می‌شود؟ واکسن‌ها، تا امروز جان میلیون‌ها انسان را از مرگ در اثر بیماری‌های واگیردار مختلف نجات داده‌اند. بنابراین معمولا مردم امید زیادی به آن‌ها در پاندمی‌های گوناگون دارند. کرونا و اخبار مربوط به آن نیز بر همین قاعده و قانون پیش رفته است.
از آذر سال گذشته که خبر شیوع سریع آن در چین و سپس جهان پیچید، چشم امید عموم مردم دنیا به لابراتوارهای مجهز پزشکی و دانشمندان علم ژنتیک و داروسازی دوخته شد، اما اخبار مربوط به ساخت واکسن کرونا و گزارش‌های ارسالی از مراکز بهداشتی و درمانی معتبر جهان تا همین یک ماه پیش، به هیچ وجه امیدوار کننده نبود. تا اینکه از روسیه و سپس چین خبرهایی مبنی بر ساخت و تولید انبوه واکسن و همچنین شروع عملیات واکسیناسیون به گوش رسید.
شرکت مادرنای آمریکا و دانشگاه آکسفورد انگلیس نیز، امیدبخشان بعدی رهایی از این همه‌گیری فاجعه‌بار بودند. بر همین اساس، گفت‌وگویی داشتیم با دکتر مینو محرز، عضو کمیته کشوری ستاد مبارزه با ویروس کرونا تا از چند و چون ساخت واکسن کووید- ۱۹ و روند واکسیناسیون این بیماری همه‌گیر بیشتر آشنا شویم. با ما همراه باشید.
اساسا با توجه به اینکه ابتلا به کرونا، تضمین مصونیت و ایمنی دائمی نمی‌کند و امکان ابتلای مجدد به این بیماری پس از بهبودی کامل وجود دارد، ساخت واکسن و تکمیل فرآیند واکسیناسیون آن چقدر می‌تواند امیدبخش باشد و تا چه حد مؤثر خواهد بود؟
این است که نمی‌دانیم! درواقع این ویروس در فرآیند تکثیر و جهش یافتگی بسیار پیچیده و ناشناخته است. رفتارهای آن غیر قابل پیش‌بینی و انتظار است.
از نظر من باید دید که واکسن‌هایی که در آینده ساخته می‌شوند چطور نتیجه خواهند داد و چه تأثیراتی دارند. ممکن است اثربخش باشند و ممکن است نه، چرا که کووید-۱۹، تا امروز جهش‌هایی داشته و تغییر رفتار داده است. همین مساله می‌تواند بر تأثیر و جوابگویی واکسن مؤثر باشد.
آیا پیش از این بشر با بیماری‌ای مشابه، که ساخت واکسن آن اینطور چالش‌برانگیز باشد مواجه شده و سابقه وجود چنین موانعی برای ساخت یک بیماری وجود دارد؟
بله، همین ایدز. ما بارها واکسن‌های مختلف را در جهان مورد آزمایش قرار دادیم. در ایران و دیگر نقاط جهان واکسن ایدز ساخته شد. مراحل مختلف تست را پیش رفت. جواب هم داد. همه نتایج مثبت بود. اما در عمل، هنگام واکسیناسیون پاسخ مناسب دریافت نشد و ایدز همچنان واکسن ندارد.
یعنی ممکن است واکسن‌هایی که ادعا می‌شود ساخته شده یا در مراحل نهایی ساخت هستند، نتیجه لازم را نداشته باشند؟
بله، هرچیزی درباره کووید-۱۹ ممکن است. به همین دلیل ما همچنان توصیه اکید بر رعایت پروتکل‌ها داریم. به همه مردم می‌گوییم به رعایت آن‌ها عادت کنند و این قوانین را فعلا به صورت ثابت و مداوم بپذیرند. درحال حاضر هیچ عامل کمک کننده و موثری برای کنترل این بیماری و همه‌گیری آن به‌جز رعایت پروتکل‌ها نیست.
اخباری از ساخت واکسن در کشورهای مختلف به گوش می‌رسد. روسیه و چین ادعای نهایی شدن ساخت، تولید انبوه واکسن و شروع مراحل واکسیناسیون کووید-۱۹ را دارند. آمریکا و انگلیس نیز مدعی هستند در مراحل نهایی ساخت ویروس هستند. این ادعاها تا چه حد سیاسی‌سازی شده و تبلیغاتی هستند و به کدام‌یک می‌توان اعتماد کرد؟
درباره واکسنی که در آکسفورد ساخته می‌شود، اطمینان و اعتماد بیش از باقی موارد است.چرا که آکسفورد پیش از شیوع و انتشار کووید-۱۹، بر روی ساخت واکسن برای کرونا ویروس‌ها تحقیقات وسیعی انجام می‌داد. اکنون نیز در مراحل خوبی قرار دارد و جای امیدواری است. واکسن آمریکایی مدرنا نیز، بر اساس گزارش‌های سازمان بهداشت آمریکا، مراحل انسانی را به خوبی پشت سر می‌گذارد و مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی است.اما واکسن‌های روسیه و چین داستانی جدا دارند.
مسأله این است که هر کشوری موظف است هنگام ساخت هر دارو و واکسنی برای انواع بیماری مراحل ساخت و ترکیبات آن را به سازمان بهداشت جهانی گزارش دهد. سازمان باید در جریان نتایج مراحل مختلف تست‌های داروها و واکسن‌ها نیز باشد. اما روسیه و چین برای ساخت هیچ یک از داروها و واکسن‌های خود این مراحل و ضوابط را طی نمی‌کنند. به همین دلیل مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی نیستند.
کشورهای مختلف نیز به دلیل عدم آگاهی از ترکیبات، ساختار و روند ساخت واکسن به آن اعتماد لازم را ندارند. البته ممکن است خوب و اثربخش باشند، اما این را فقط پس از انجام کامل واکسیناسیون می‌توان دریافت.
بنابراین امکان وارد کردن واکسن از روسیه و چین توسط ایران وجود ندارد؟
وزارت بهداشت در ایران ضوابط خاصی برای واردات دارو و دادن مجوز اینکار دارد. یکی از این ضوابط، تأیید شدن هر دارو یا واکسنی توسط سازمان بهداشت جهانی، FDA آمریکا یا FDA اتحادیه اروپاست. اگر یکی از این سازمان‌ها دارو یا واکسنی را تأیید کرده باشند کافی است. اما واکسن‌های روسی و چینی، هیچ یک از این تأییدیه‌ها را ندارند؛ بنابراین فعلااز نظر قانونی امکان واردات آن‌ها وجود ندارد.
منبع:
سلامت نیوز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼