تغذیه بعد از زایمان، پنج ماده غذایی مهم

با سپری شدن نه ماه بارداری ، با یک زایمان موفق، نوزاد متولد می‌شود. پس از زایمان ممکن است برخی از مادران احساس ضعف و خستگی شدیدی نمایند. به همین دلیل متخصصان تغذیه معتقدند که توجه به تغذیه سالم و مغذی از بلافاصله بعد از زایمان تا چند روز و هفته پس از آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. به‌طوری که در این دوران اطرافیان مادر باید به او در داشتن یک تغذیه سالم و مغذی کمک نمایند تا او بتواند با خوردن مواد غذایی سالم و انرژی‌زا شیر بیشتری برای تغذیه مناسب نوزادش تأمین نماید.

مواد غذایی سالم برای بعد از زایمان
متخصصان تغذیه معتقدند که بعد از زایمان طبیعی باید پنج ماده غذایی مهم در رژیم غذایی مادر وجود داشته باشد تا در روزهای اول بعد دچار مشکلات بدنی و یا مشکل در شیردهی نشود.
۱- پروتئین‌ها
بر طبق مطالعاتی که محققان دانشگاه اوهایو در آمریکا انجام داده‌اند، مشخص‌شده که مادران بعد از زایمان به حدود ۷۱ گرم پروتئین بیشتری نیاز دارند تا ذخایر بدنی خود، بعد از زایمان را جایگزین نمایند و در تولید شیر باکیفیت برای نوزادشان دچار کمبود نشوند. بنابراین توصیه می‌شود در روزهای اول بعد از وضع حمل از منابع پروتئینی مانند گوشت کم چرب، مرغ و ماکیان و شیر و لبنیات بیشتر استفاده نمایند. حتی برخی از متخصصان تغذیه معتقدند که برای تأمین بیشتر کلسیم موردنیاز بدن مادر، بهتر است که خوردن منابع پروتئینی حاوی کلسیم مانند شیر و لبنیات در رژیم غذایی مادر افزایش یابد.
۲- غلات سبوس‌دار
کربوهیدرات‌ها منبع سریع انرژی برای دوره بعد از وضع حمل می‌باشند. به‌علاوه این‌که حضورشان برای تولید شیر کافی در بدن مادر در روزهای اول بعد از تولد نوزاد از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. درحالی‌که برخی از مادران ممکن است بلافاصله بعد از زایمان، تمایل به خوردن قندهای ساده و مواد غذایی شیرین نشان دهند، اما بهترین مواد غذایی کربوهیدراتِ برای بعد از زایمان غلات سبوس‌دار مانند برنج قهوه‌ای، نان گندم کامل، جو و جوی دوسر می‌باشد که جذب آنها در بدن ملایم می‌باشد و مانع از نوسان قند خون در روزهای اول بعد از زایمان در مادر می‌شوند.
۳- چربی‌های مجاز بعد از زایمان
چربی‌ها بخش مهمی از رژیم غذایی مادر در روزهای اول بعد از زایمان می‌باشند؛ این در حالی است که متخصصان تغذیه تأکید می‌کنند که مادران در این دوران از هر نوع چربی استفاده نکنند، بلکه بهترین چربی در این دوران اسیدهای چرب امگا ۳ می‌باشد که در روغن ماهی یافت می‌شود. به همین دلیل غذاهای حاوی ماهی (به‌جز ماهی‌های دریاهای آزاد) باید در وعده‌های غذایی روزهای بعد از زایمان گنجانده شوند. به‌علاوه این‌که توصیه می‌شود برای تهیه غذاهای مادر، حتماً از روغن زیتون استفاده شود.
۴- سبزی‌ها و میوه‌ها
اساساً سبزی‌ها و میوه‌ها به دلیل این‌که حاوی منابع غنی از فیبر هستند به هضم و جذب سالم مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک می‌کنند. در بیشتر موارد یکی از شکایات مادران بعد از زایمان بروز یبوست می‌باشد که خوردن منظم میوه‌ها و سبزی‌ها، می‌توانند مانع از بروز یبوست در مادر شوند. متخصصان تغذیه معتقدند، مادرانی که بعد از زایمان خود مقادیر کافی میوه و سبزی در روز می‌خورند، با تأمین ویتامین‌ها و املاح موردنیاز بدنشان باعث می‌شوند تا در شیردهی روزهای اولیه به نوزاد خود هم شیر باکیفیت و مغذی‌تری تولید نمایند. البته بر اساس نظر متخصصان علوم سلامت، به دلیل این‌که در تولید برخی از محصولات کشاورزی از سطح بالایی از سموم و کودهای شیمیایی استفاده می‌شود که می‌توانند باقیمانده این ترکیبات شیمیایی در محصولات بر بدن مادر و بخصوص نوزاد در روزهای اول بعد از زایمان اثر مخرب بر جای گذارند، بنابراین توصیه می‌شود که حتی‌الامکان از اسفناج، سیب، توت‌فرنگی، کرفس، انگور و هلوی ارگانیک که به‌طور طبیعی و بدون استفاده از مواد شیمیایی تولیدشده‌اند، در رژیم غذایی مادر بعد از زایمان خورده شود. در ضمن ازآنجایی‌که انواع پیازها، آناناس، آواکادو، کیوی، بادمجان، انبه، نخود شیرین، مارچوبه، ذرت شیرین و طالبی هم تا حدی حاوی باقیمانده مواد شیمیایی در خود هستند، در خوردنشان دقت نمود و حتی‌المقدور مقادیر کمی از آن‌ها خورده شود و یا این‌که از انواع ارگانیک و محلی آن‌ها برای غذای مادران زایمان کرده استفاده کرد.
۵- سایر مواد غذایی مجاز بعد از زایمان
برخی مواد غذایی به شرح موارد زیر هم می‌توانند برای مادر بعد از وضع حمل سودمند باشند:
- زردچوبه : به خاطر این‌که منبع غنی از پتاسیم، ویتامین B6، ویتامین C و منگنز است.
- پودر زنجبیل خشک : به خاطر این که منبع غنی از سلنیوم، فیبر، ویتامین E و منیزیم است.
- جوی دوسر : یک منبع غنی از آهن، فیبر، کلسیم، کربوهیدرات‌ها و پروتئین می‌باشد.

مواد غذایی که بعد از زایمان نباید مصرف شوند
توصیه می‌شود که در روزها و هفته‌های اول بعد از زایمان ، مادر از خوردن غذاهای آماده و فرآیند شده مانند انواع سوسیس و کالباس، وعده‌های غذایی آماده، انواع ساندویچ‌ها، همبرگرها، پیتزاها و مرغ‌های سوخاری و کنتاکی، انواع نوشابه‌های گازدار و انواع کولاها به‌شدت پرهیز نماید و سعی کند در این دوره حتماً از غذاهای طبیعی و خانگی استفاده نماید تا به این صورت علاوه بر تأمین مواد مغذی موردنیاز، با تقویت سیستم ایمنی بدنش مانع از بروز بیماری‌ها و مسمومیت‌های گوارشی شود.