یائسگی در چه سنی رخ میدهد؟
بعضی خانمها در دهه ۳۰ یا ۴۰ و بعضی در دهه ۶۰ به سن یائسگی می رسند سن متوسط برای شروع یائسگی معمولاً ۵۱ سالگی می باشد .
هر خانمی یائسگی و علائم همراه آن را به شکل متفاوتی تجربه می کند همچنین سن شروع یائسگی در افراد مختلف متفاوت است. بعضی خانمها در دهه ۳۰ یا ۴۰ و بعضی در دهه ۶۰ به سن یائسگی می رسند سن متوسط برای شروع یائسگی معمولاً ۵۱ سالگی می باشد .
یائسگی بطور طبیعی زمانی شروع می شود که تخمدانها میزان کمتری استروژن و پروژسترون تولید می کنند که این روند معمولاً در اواخر دهه ۳۰ یا اوائل دهه ۴۰ شروع می شود . تخمک های باقی مانده در تخمدانها احتمال کمی برای باروری دارند . همچنین خونریزی ماهیانه متوقف شده و شما دیگر نمی توانید باردار شوید . چون این روند در طی یک دوره چند ساله اتفاق می افتد یائسگی معمولاً به دو دوره تقسیم می شود .
دوران حوالی یائسگی :
این دوره زمانی است که علائم یائسگی شروع می شوند ولی هنوز خونریزی ماهیانه وجود دارد . سطوح هورمونی بصورت نامنظم بالا و پائین رفته و شما دچار گرگرفتگی و یا تغییرات عادت ماهیانه می شوید .
خونریزی شما ممکن است به نسبت معمول کمتر ،بیشتر یا نامنظم شود . این یک روند طبیعی است که به یائسگی منجر می شود و معمولاً سه سال قبل از آخرین خونریزی ماهیانه شروع می شود اگر چه این دوره برای هر زن متفاوت می باشد .
دوران پس از یائسگی :
۱۲ ماه بعد از آخرین دوره قاعدگی ، شما در دوره پس از قاعدگی هستید تخمدانهای شما دیگر مقادیر قابل توجهی از استروژن و پروژسترون تولید نکرده و تخمک آزاد نمی کنند . گاهی افزایش موقت هورمونها باعث خونریزی ماهیانه می شود .
اگر چه این لکه بینی عادت ماهیانه محسوب نمی شود چون تغییرات هورمونی بر مبنای تغییرات دوره ای نمی باشد .
در صورت وقوع خونریزی یا لکه بینی بعد از ۱۲ ماه از آخرین عادت ماهیانه با پزشک خود مشورت کنید چون این مسئله می تواند نشانگر یک بیماری جدی تر مثل سرطان تخمدان باشد . گاهی زنان در سنین پائین تر نیز دچار یائسگی زودرس می شوند که علت آن ناتوانی تخمدانها در تولید استروژن یا پروژسترون می باشد .
همچنین بعضی داروها و یا اعمال جراحی می تواند موجب یائسگی زودرس شود که این موارد عبارتند از :
در هیسترکتومی ( برداشتن رحم ) که رحم برداشته شود ولی تخمدانها برداشته نشوند معمولاً باعث یائسگی نمی شود اما در هیسترکتومی کامل که رحم و تخمدانها با هم برداشته می شوند یائسگی شروع می شود .
بعد از هیسترکتومی کامل دوره حوالی یائسگی وجود ندارد . عادت ماهیانه شما فوراً متوقف شده و شما احتمالاً دچار گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی خواهید شد .
شیمی درمانی و اشعه درمانی :
این درمانهای سرطان می توانند باعث یائسگی شوند . اما معمولاً این روند بصورت تدریجی رخ داده و ممکن است شما قبل از اینکه واقعاً‌به دوران یائسگی برسید ماهها یا سالها علائم دوران حوالی یائسگی را داشته باشید .
هورمونها
هورمونها موادی هستند که پیغامهای شیمیایی را از یک عضو به عضو دیگر یا بافت های دیگر منتقل می کنند .
هورمونهای جنسی در یک الگوی پیچیده با هم کارکرده تا چرخه تولید مثل بتواند بطور صحیح عمل کند و همچنین این هورمونها در سلامت کلی انسان نقش دارند . هورمونهای جنسی اصلی در زنان استروژن و پروژسترون می باشند .
این هورمونها در طی سالهای باروری عمدتاً توسط تخمدانها تولید می شوند .
با افزیش سن میزان تولید تخمک کاهش می یابد .
همچنین سطوح هورمونی بخصوص در طی سالهای قبل از شروع یائسگی بالا و پایین رفته و سپس کاهش می یابد . این موارد خبر از شروع یائسگی می دهند .
استروژن:
استروژن هورمون جنسی اصلی زنانه می باشد . این هورمون باعث هدایت تخمک گذاری ، لقاح و بارداری می شود . استروژن همچنین بر بافتهای بسیاری در بدن تأثیر گذاشته و باعث تحریک رشد سینه ، رحم و تخمدانها شده و همچنین کمک به ساخته شدن و حفظ توده های استخوانی می کند. همچنین این هورمون در افزایش سطح کلسترول لیپوپروتئین با دانستیه بالا ( HDL یا کلسترول خوب ) و کاهش سطح کلسترول لیپوپروتئین با دانستیه کم ( LDL یا کلسترول بد ) نقش دارد .
بعد از یائسگی تولید استروژن از تخمدانها کاهش می یابد . مقادیر کم استروژن توسط سلولهای چربی ساخته می شود همچنین هورمونهای مردانه تولید شده توسط تخمدانها ( آندروژنها )به استروژن تبدیل می شوند ولی تولید استروژن به یک سوم سطح سالهای باروری کاهش می یابد.
پروژسترون :
پروژسترون همراه با استروژن از طریق تنظیم سیکل قاعدگی بدن شما را برای لقاح و حاملگی آماده می کند .
همچنین تغییرات سطوح پروژسترون باعث نامنظم شدن سیکل های قاعدگی از زمان قبل از یائسگی می شود . بعد از یائسگی بدن تنها بخش کوچکی از میزان پروژسترون زمان باروری را تولید می کند .
آندروژن :
آندروژن اگر چه معمولاً یک هورمون مردانه شناخته می شود اما تخمدانها ،غدد فوق کلیه و سلولهای چربی یک زن نیز آنرا تولید می کنند .
آندروژن در رشد سریع دختران در هنگام بلوغ نیز اثر نسبی دارد همچنین بنظر می رسد آندروژن در حفظ انرژی ، حفظ قدرت عضلات و استخوانها و تمایز جنسی نقش دارد . در طی یائسگی تولید آندروژن زنان ممکن است به نصف رسیده یا حتی اگر تخمدانها برداشته شوند بیش از این نیز کاهش یابد .
منبع:
پزشکان بدون مرز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼