سندروم پیش از قاعدگی، درمان قطعی ندارد؟

اختلالات ماهیانه پیش از قاعدگی که در اصطلاح علمی سندروم پیش از قاعدگی یا PMS نامیده می‌شود، شامل طیف وسیعی از علائم است و بسیاری از خانم‌ها چند روز پیش از شروع عادت ماهانه خود با عوارضی رو به رو می‌شوند که به آن سندروم پیش از قاعدگی (PMS) می‌گویند و این علائم را با نزدیک شدن زمان قاعدگی تجربه می‌کنند. مطالعات نشان داده اند که از هر چهار نفر خانم دارای قاعدگی، سه نفر به نوعی PMS را تجربه می‌کنند. مشکلات ناشی از سندرم پیش از قاعدگی در اواخر دهه ۲۰ سالگی و اوایل دهه ۳۰ سالگی به اوج خود می‌رسند.
علایم ناشی از این اختلالات با یک الگوی تکرار شونده است و ممکن است تغییرات روحی و جسمانی دوران پیش از قاعدگی در برخی از ماه‌ها تشدید شود و در برخی دیگر از ماه ها به صورت خفیف تری بروز کند.
برای واکاوی بیشتر این موضوع و علایم این سندروم و روند درمان و راهکارهای کنترل این بیماری به گفت و گو با هتاوه تهرانی متخصص زنان و زایمان، استادیار دانشگاه و فوق تخصص ناباروری نشستیم که در ادامه می خوانید.

درباره سندروم پیش از قاعدگی توضیح دهید و اینکه چطور افراد مبتلا به سندروم می شوند؟
خانم هایی که تخمک گذاری فعالی دارند معمولا به سندروم پیش از قاعدگی مبتلا می شوند و بدون تخمک گذاری فعال بعید است که این اتفاق برای خانم ها بیفتد.

این سندروم چه علایمی دارد؟
بعد از اینکه تخم گذاری اتفاق افتاد، تقریبا یک هفته بعد از اینکه قاعدگی خانم ها پاک شد، علایمی مثل بداخلاقی، تحریک پذیری زیاد و اضطراب شدید، دردل و درد سینه، خستگی و افسردگی در فرد بروز می کند که به آن سندورم پیش از قاعدگی (PMS) می گویند.

کدام گروه سنی از خانم ها بیشتر درگیر این سندروم می شوند؟
در بین درصد زیادی از خانم‌ها که تخمک گذاری فعالی دارند بروز سندروم پیش از قاعدگی اتفاق می افتد و بانوانی که در سنین پایین تری هستند و تخمک گذاری فعالی ندارند، این اتفاق وجود ندارد و معمولا و بعد از یائسگی هم این سندروم ازبین می رود.

راه های مقابله با علایم سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
سندروم پیش از قاعدگی اتفاقی است که خانم ها می توانند با نزدیک شدن به زمان قاعدگی و بروز این سندورم بد اخلاقی خودشان را تا حدی کنترل کنند و این سندروم در نوع شدیدتر معمولا با دل پیچه و اسهال همراه است که نزدیک زمان قاعدگی خانم این حالت ها اتفاق می افتد و بعد از تمام شدن دوره قاعدگی به این حالت های فرد از بین می رود و کاملا خوب می شود. به طور کلی با قاعده شدن خانم ها سندروم پیش از قاعدگی و تحریک پذیری از بین می رود و درد سینه و درد دل های شدید پیش از قاعدگی در دوره قاعدگی کاهش پیدا کمی کند.

آیا این بیماری درمان قطعی دارد و روند درمان چه بازه زمانی طول می کشد؟
درمان این بیماری دوره ای است و درمان قطعی ندارد در روند درمانی بیماران مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی به واسطه یک سری از مکمل ها و داروها های دوره ای که برای آنها تجویز می شود معمولا علایم بیماری کمتر می شود، اما مهم ترین نکته این است که فرد بیمار خود بر روی بیماری اشراف داشته باشد.

آیا ازدواج کردن روی درمان این بیماری تاثیر گذار است؟
تا زمانی که شخص ازدواج نکرده است فقط با اطرافیان درگیر شده و بد خلقی می کند اما با ازدواج همسر او نیز درگیر این بد خلقی ها می شود و برخوردهای طرف مقابل باعث شدیدتر شدن این سندروم در بین بانوان می شود. در موارد شدید بروز سندروم پیش از قاعدگی باید به وسیله متخصص زنان این سندورم و علایم آن برای همسر زنان مبتلا به این عارضه توضیح داده شود و اینکه این نوع سندروم دوره ای بوده و همسر هم می تواند با همکاری و کمک به بیمار باعث بهبودی و کاهش علایم این نوع سندروم شود.

فرد مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی باید از انجام چه کارهایی پرهیز کند و مواد غذایی مفید برای بهبود بیمار چیست؟
فرد مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی باید یک هفته بعد از پاکی تا زمان قاعدگی مصرف مواد غذایی پرچرب و چربی های اشباع شده را در این دوران کمتر کند. استفاده زیادتر از مواد آنتی اکسیدان ها، سبزیجات و میوه جات تازه و گوجه فرنگی قرمز توصیه می شود. مصرف فست فودها که دارای درصد چربی بالایی هستند به خصوص در این دوره کاهش یابد. استفاده از سویا در روند بهبودعلایم این سندروم موثر است و مصرف ویتامین دی و مصرف نان های سبوس دار و سبوس گندم به بهبود بیمار و کاهش علایم کمک می کند.

مصرف داروها در روند درمان و بهبود این بیماری موثر است؟
تا زمانی که خانم ها قاعدگی دارند دارای این نوع حالات هستند و می توانند با مصرف قرص، هورمون ها را قطع کنند و با مصرف قرص سندورم PMS هم از بین می رود. همچنین می توانند استفاده از مکمل هایی مثل ویتامین D و B۱برای بهبودی و کاهش علایم در اولویت قرار دهند. استفاده از داروی فلوکسیتین (fluoxetine) که یک داروی اعصاب ضعیف است به صورت دوره ای یک هفته قبل از قاعدگی توصیه می‌شود و باید زمان قاعدگی مصرف این دارو را قطع کنند. مصرف داروهای طب مکمل و روغن گل مغربی هم در درمان و بهبود این بیماری موثر است.

برای رفع همه علایم این بیماری چه توصیه ای به خانم ها دارید؟
باید شخص مبتلا به دوره پیش از قاعدگی خود به این مساله و تحریک پذیری، اضطراب و بداخلاقی ها اشراف داشته باشد. شخصی که یک هفته قبل از قاعدگی درد سینه دارد و بعد از قاعدگی بهبود پیدا می کند این اتفاق نگران کننده و خطرناک نیست و نشانه این است که فرد تخمک گذاری فعالی دارد و در واقع برای رفع همه علایم روان درمانی و خود درمانی بسیار مهم است.