تصمیم به بارداری دارم، چطور با گرانی ها کنار بیاییم؟

در ماه‌های گذشته، موج‌گرانی، زودتر ازآنچه که انتظار می‌رفت، به همه فروشگاه‌ها سر کشید. لباس‌های کوچک نوزادی، گران شد و والدینی که برای خرید سیسمونی کامل به مغازه پا گذاشته بودند، با خریدن کالاهای محدود و اساسی و البته نه‌چندان ارزان، به خانه برگشتند. گرانی راهش را به بازار خودرو رساند، قدرت خرید مسکن را کاهش داد و به بازار کار وارد شد. کارفرماها، ترسیدند دخل‌شان با خرج‌شان نخواند و روند تعدیل نیرو را که از قبل در پیش‌گرفته بودند؛ سرعت دادند و جوانانی که انگیزه محکم کردن پایه‌های زندگی‌شان را داشتند. با گرداب ناامیدی درگیر شدند. برخی، تازه والدها را به بی‌فکری متهم می‌کنند و می‌گویند: «چطور می‌توانید بدون دسترسی داشتن به پوشک و شیر خشک کافی، کسی را به این دنیا وارد کنید!»
دکتر رنجبر، نگرانی والدین بی‌بهره از امکانات اقتصادی کافی برای مراقبت از سلامت جسم و روان فرزندشان را بی‌دلیل نمی‌داند؛ اما در واکنش به کسانی که تنها دغدغه فراهم کردن امکانات اقتصادی را برای فرزندان‌شان دارند چنین می‌گوید: «تنها فراهم بودن شیر خشک و پوشک کافی نیست که می‌تواند مجوز صاحب فرزند شدن را صادر کند و نبود این اقلام هم نمی‌تواند دلیل کافی برای صرف‌نظر کردن از والد شدن باشد. گذشته از این، شاید بتوان فراتر رفت و گفت که حتی داشتن آمادگی روانی برای والد شدن همه نمی‌تواند ضامن روشن بودن آینده فرزندان باشد. گفتیم همه ما، قبل از واد شدن به یک مرحله، نیازمند کسب مهارت‌های لازم هستیم. اما حتی اگر ما ماهرترین فرد درزمینه فرزند پروری باشیم، بازهم نمی‌توانیم بدون تردید نسبت به آینده فرزندمان، نقش یک والد را بر عهده بگیریم. نباید فراموش کنیم که ما، تنها توان کنترل بخشی از شرایط را داریم و حتی در جهان والدها هم نمی‌توانیم به توانایی خودمان برای مهار کردن همه خطرات اعتماد کنیم. ما سیاست‌گذار نیستیم، اقتصاد جهان و کشورمان را اداره نمی‌کنیم، نمی‌توانیم از وقوع جنگ‌ها جلوگیری کنیم و بلاهای طبیعی را در کنترل خود دربیاوریم. ما حتی نمی‌توانیم بقا و طول عمر خودمان به‌عنوان والد یک کودک را تضمین کنیم. یا این‌که مطمئن باشیم کار پر درآمد و خوب امروزمان را در ماه‌ها و سال‌های آینده هم می‌توانیم حفظ کنیم.»

می‌توانید سختی‌ها را تاب بیاورید؟
به باور این فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان، وقتی ما با سختی‌ها درگیر می‌شویم، بهره‌مند بودن‌مان از دو توانایی، ضامن بقایمان می‌شود. یکی مکانیسم دفاعی تطابق است و دیگری تاب‌آوری. تطابق یعنی توان ما برای سازگاری با موقعیت‌های جدید و تاب‌آوری به معنای دوام آوردن ما در سختی‌های زندگی است. او ادامه می‌دهد: «اگر به تاریخ ژاپن نگاه کنیم، مشاهده می‌کنیم که نه‌تنها سیاستمداران، بلکه مردم ژاپن، تاب‌آوری و تطابق بسیار بالایی داشته‌اند. آن‌ها بعد از جنگ جهانی دوم همه‌چیز را از دست دادند اما به خاطر این ویژگی‌هایشان توانستند بر سختی‌ها غلبه کنند و دوباره زندگی و کشورشان را بسازند. در زندگی همه ما، این دو قابلیت، تأثیری شگفت دارند. ما به‌عنوان اعضای یک خانواده، درصورتی‌که قدرت انطباق بالایی با شرایط تازه داشته باشیم یا تاب‌آوری‌مان بالا باشد، سختی‌های زندگی را با آسیب کمتری پشت سر می‌گذاریم. هیچ‌یک از ما، نمی‌توانیم قریب‌الوقوع بودن اتفاقاتی را انکار کنیم که توان زیر و رو کردن همه پیش‌فرض‌های‌مان در دنیای فرزند پروری را داشته باشند. چراکه در هر گوشه از جهان که باشیم، در معرض با بحران‌های طبیعی و انسانی قرار داریم که می‌توانند آینده خود و فرزندان‌مان را تحت تأثیر قرار دهند و تنها با تقویت مهارت‌های‌مان در تطابق تاب‌آوری است که می‌توانیم به عبور سلامت از هر بحران و حفظ سلامت روان خود و فرزندان‌مان در جریان مشکلات پیش‌رو امیدوار باشیم.»
یادمان نرود که تنها نباید نگران شرایط اقتصادی و نابسامان بودنش باشیم. درست است که والدین، وظیفه برآورده کردن نیازهای فرزندانشان به پوشاک، خوراک، مسکن، بهداشت، آموزش، تفریح و… را دارند، اما مسئول پاسخگویی به نیازهای روانی، عاطفی و هیجانی او هم هستند و آنچه برای صاحب فرزند شدن، از قرار داشتن در شرایط با ثبات اقتصادی اهمیت بیشتری دارد، تقویت قدرت تطابق و تاب‌آوری ما به‌عنوان والد است. ما باید بدانیم که حتی باوجود قرار داشتن در شرایط ایده‌آل، از هجوم بلاهای طبیعی در امان نیستیم و نمی‌توانیم در هیچ گوشه جهان، از دوام آرامش سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اطمینان داشته باشیم. اما درصورتی‌که این دو قابلیت را در خود تقویت کنیم، می‌توانیم به عبور از بحران‌ها، بدون از دست دادن سلامت روان خود و کودک‌مان اطمینان داشته باشیم. ما به‌عنوان والدین، با کسب مهارت‌های فرزند پروری، می‌توانیم راه‌های تازه‌ای را برای عبور از بحران‌ها جست‌وجو کنیم و این مهارت ارزشمند را به فرزندان‌مان هم آموزش دهیم.
یادمان نرود که تنها نباید نگران شرایط اقتصادی و نابسامان بودنش باشیم. درست است که والدین، وظیفه برآورده کردن نیازهای فرزندانشان را دارند، اما مسئول پاسخگویی به نیازهای روانی، عاطفی و هیجانی او هم هستند و آنچه برای صاحب فرزند شدن، از قرار داشتن در شرایط با ثبات اقتصادی اهمیت بیشتری دارد، تقویت قدرت تطابق والد است.