تعیین جنسیت جنین، بهترین روش کدام است؟

بسیاری از زوج‌ها تمایل دارند که جنسیت فرزند خود را تعیین کنند و برای این کار ممکن است روش‌های مختلفی را امتحان کنند. اما آیا واقعا تعیین جنسیت جنین امکان‌پذیر است؟ اگر شدنی است، بهترین روش برای تعیین جنسیت جنین چیست؟
بسیاری از مردم بر این باورند که شانس اینکه جنین دختر یا پسر شود ۵۰-۵۰ است. اما، روش‌هایی وجود دارد که به وسیله آن می‌توان جنسیت جنین را تعیین کرد و با شانس بالایی جنسیت جنین را تعیین کرد. در این مقاله به روش‌های تعیین جنسیت در محیط آزمایشگاه اشاره می‌کنیم.

۱- روش تشخیص ژنتیکی قبل از لانه‌گزینی (PGD)
در صورتی که از روش‌های بارداری تحت شرایط آزمایشگاهی چون IVF استفاده شود، سپس ممکن است از روش PGD جهت تعیین جنسیت جنین استفاده شود. در این روش، جنین توسط لقاح تخمک در یک محیط کنترل شده شکل می‌گیرد. روش PGD تنها روشی است که جنسیت موردنظر را تضمین می‌کند (احتمال صد در صد) زیرا در این روش جنسیت جنین قبل از ورود آن به داخل رحم بررسی می‌شود. در واقع تخمک‌ها از مادر و اسپرم از پدر گرفته می‌شود و سپس در محیط آزمایشگاه جنین شکل می‌گیرد.
اگر چه این روش دقیق‌ترین روش برای تعیین جنسیت جنین است اما پرهزینه‌ترین روش نیز است. روش PGDعلاوه بر تعیین جنسیت، معمولا برای زوج‌هایی که دارای سابقه اختلال ژنتیکی هستند و یا مادرهای مسنی که احتمال دارد نوزادی با نقص ژنتیکی به دنیا آورند استفاده می‌شود. درباره اخلاقی بودن این روش و همچنین از نظر شرعی سوالاتی وجود دارد، از این رو از روش PGD معمولا در صورتی دلایل پزشکی خاصی وجود داشته باشد که باعث مشکلات ژنتیکی در جنین شود، استفاده می‌شود.

۲- روش میکروسورت (MicroSort)
در روش میکروسورت اسپرم بر اساس مقدار ماده ژنتیکی که در هر اسپرم وجود دارد، جدا می‌شود. اگر اسپرم دارای کوروموزوم X باشد، حدود ۸/۲% بیشتر از کروموزوم Y دارای ماده ژنتیکی است. در روش میکروسورت، ابتدا مایع منی را از اسپرم پاک می‌کنند، سپس اسپرم با نوع خاصی از ماده فلوئورسنت که باعث نمایش DNA در اسپرم می‌شود، رنگ آمیزی می‌شود. با استفاده از فلوئورسنت، کروموزوم‌های X و Y از هم جدا و قابل شناسایی می‌شوند و از این رو اسپرم موردنظر برای لقاح بدست می‌آید.
میزان دقت این روش کمتر از روش PGD است و خیلی از آن استفاده نمی‌شود. زیرا باید شرایطی چون منفی بودن تست HIV و هپاتیت B و C برای انجام میکروسورت برقرار باشد. اما میزان موفقیت این روش تا حدود هشتاد درصد گزارش شده است.

۳- روش Sperm Sorting
از این روش بیش از ۳۰ سال است که استفاده می‌شود. این روش بر اساس جداکردن اسپرم X و Y با استفاده از سانتریفیوژ است. سانتریفیوژ اسپرم باعث جدا شدن اسپرم‌های حاوی کروموزوم مؤنث (کروموزوم X) از اسپرم‌های حاوی کروموزوم مذکر (کروموزوم Y) می‌شود. اسپرم‌های حاوی کروموزوم‌X، سنگین‌تر از اسپرم‌های حاوی کروموزوم Y هستند. بعد از جداسازی اسپرم‌ها، می‌توان اسپرم‌های حاوی کروموزوم X یا Y را با روش IUI یا IVF برای بارداری با جنسیت دلخواه به کار گرفت. درصد موفقیت این روش ۷۸-۸۵% برای جنسیت پسر و ۷۳-۷۵% برای جنسیت دختر است.

۴- روش IUI
روش IUI همانند دیگر روش‌های ذکر شده، از روش‌های تعیین جنسیت جنین در محیط آزمایشگاه است اما بر خلاف IVF تهاجمی نیست. در این روش، جهت تعیین جنسیت پسر، پزشک اسپرم‌های دارای کوروموزم Y را از نمونه آزمایشگاهی اسپرم پدر جدا کرده و سپس با استفاده از ابزار خاصی به رحم مادر منتقل می‌کند. گزارش شده است که میزان موفقیت این روش ۷۰-۸۰% است.