آیا افتادگی رحم درمان دارد؟

رحم ساختاری عضلانی دارد و توسط عضلات لگن نگه داشته میشود. گاهی بر اثر عواملی ماهیچه های کف لگنی و رباط ضعیف شده و دیگر نمی توانند رحم را پشتیبانی کنند. در نتیجه رحم به سمت کانال واژن کشیده میشود، به این حالت افتادگی رحم میگویند.در بعضی از بیماران شاهد هستیم که رحم از قسمت باز واژن بیرون افتاده است.
در صورت پیشرفت بیماری باید منتظر عواقب سهمگین دیگر از جمله : به وجود آمدن زخم بر روی دهانه رحم و افتادگی سایر اندام ها لگنی (مثانه یا مقعد )باشیم.
یکی از اصلی ترین دلیل هیسترکتومی (بیرون آوردن رحم) در میان زنان ۵۵ سال یا بیشتر، همان افتادگی رحم است.

اطلاعات جامع درباره افتادگی رحم
در این قسمت تصمیم گرفتیم تا اطلاعات کلیدی درباره این مشکل را در اختیارتان قرار دهیم. با ما همراه باشید تا در قسمت اصلی متن، بیشتر به این موضوع بپردازیم.
با ضعیف شدن ماهیچه های لگنی و ناتوانی آن ها در پشتیبانی از رحم، افتادگی رحم رخ می دهد.
عوامل خطر آفرین رشد افتادگی رحم شامل؛ برخورداری از شاخص حجم بالای بدن (BMI)، کامل بودن دوره یائسگی، بارداری و زایمان است.
تراوش ادرار، احساس ناراحتی در قسمت لگنی و قسمت پایین کمر، از جمله نشانه های افتادگی رحم هستند.
برای درمان این بیماری هرگز نباید از انجام ورزش های کگل غافل شوید.

مراحل افتادگی رحم
بیماری افتادگی رحم در دو دسته کامل یا ناقص قرار می گیرد:
افتادگی ناقص رحم: در این حالت رحم افتاده نیست ولی در جایگاه اصلی اش درون واژن قرار نگرفته است.
افتادگی کامل رحم: در این حالت نیز قسمتی از رحم از قسمت باز واژن به بیرون افتاده است.
دسته بندی این بیماری بر اساس شدت جدیت می باشد و به این صورت تعیین می شود:
درجه اول: دهانه رحم به قسمت بالای واژن رسیده است.
درجه دوم: دهانه رحم به قسمت ورودی واژن رسیده است.
درجه سوم: دهانه رحم به قسمت بیرون واژن افتاده است.
درجه چهارم: دهانه رحم و رحم هر دو به بیرون واژن افتاده اند.
افتادگی رحم به همین چهار درجه ختم نمی شود و در صورتی که اوضاع وخیم تر شود، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد؛ اما در مراحل اولیه تنها انجام حرکات ورزشی کفایت می کند.

نشانه های افتادگی رحم چیست؟
زمانی که افتادگی در مراحل اولیه باشد، به احتمال زیاد خانم ها هیچ نشانه ای را مشاهده نمی کنند. اما این افتادگی با درجه متوسط یا شدید، نشانه های زیادی دارد؛ از جمله این نشانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خونریزی واژن؛
افزایش میزان ترشحات؛
مشکلاتی مربوط به نزدیکی در هنگام برقراری رابطه جنسی؛
دهانه رحم یا رحم به بیرون از واژن افتاده باشند؛
احساس می کنید که روی توپ نشسته اید ؛
احساس فشار یا سنگینی در قسمت لگن؛
یبوست یا مشکلات دفع مدفوع؛
عفونت های مثانه به طور کامل درمان نمی شوند یا این که به راحتی نتوانید ادرارتان را تخلیه کنید.
اگر هر کدام از نشانه های گفته شده را مشاهده کردید، بهتر است که به پزشک معالج خود مراجعه کنید. همان طور که می دانید، افتادگی رحم یک بیماری بسیار جدی است و در صورتی که توجه اساسی نشود، مشکلات روده ،مثانه و عفونت های واژن و جنسی را در بر خواهد داشت.

دلایل بیماری افتادگی رحم
چندین عامل در تضعیف ماهیچه های لگنی نقش دارند. این عوامل شامل موارد زیر می شود:
بارداری؛
عواملی مربوط به زایمان ؛ مثلاً :آسیب وارد شدن به فرد، به دنیا آوردن کودکی با جثه بزرگ، یا زایمان طبیعی؛
افزایش سن، علی الخصوص پس از یائسگی که باعث می شود سطح گردش استروژن بسیار افت کند؛
وزنه برداری سنگین؛
بیماری هایی که باعث افزایش میزان فشار در قسمت شکم می شوند؛
سرفه های مزمن؛
سابقه انجام جراحی لگنی؛
عوامل ژنتیکی که به تضعیف بافت های ارتباطی منجر می شود.

تشخیص بیماری افتادگی رحم
زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، او درباره نشانه هایی که مشاهده کرده اید ،از شما سئوالاتی می پرسد و همچنین وضعیت واژن هم باید بررسی شود. زمانی که پزشک دهانه رحم را بررسی می کند، «جایگذاری ارگان »و «سفت کردن عضلات واژن »را پیش رو دارد.
دو آزمایش« MRI »و« فراصوت »در تشخیص میزان پیشرفت و شدت بیماری موثر هستند.

آیا پیشرفت بیماری افتادگی رحم خطر آفرین است؟
میزان خطرناک بودن افتادگی رحم را دو عامل افزایش سن و کاهش میزان استروژن تعیین می کند. استروژن نوعی هورمون است که وجود آن برای سفت شدن ماهیچه های رحم ضروری است؛ البته آسیب وارد شدن به ماهیچه های لگنی و بافت های بدن در طول دوران بارداری نیز می توانند در افتادگی رحم نقش داشته باشند. خانم های یائسه شده ای که بیش از یک بار زایمان طبیعی داشته اند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به افتادگی رحم قرار دارند.
عوامل دیگر که احتمال ابتلا به افتادگی رحم را افزایش می دهند، شامل موارد زیر است:
چاقی مفرط؛
سرفه مزمن؛
یبوست مزمن.

نحوه درمان افتادگی رحم
مسلماً برای برطرف کردن انواع افتادگی رحم، به گذراندن دوره های درمانی نیازی نمی باشد. اگر فکر می کنید که شدت افتادگی رحم زیاد است، بهتر است که با پزشک خود صحبت کرده و نشانه هایی که مشاهده کرده اید را برای او شرح دهید.
برای درمان این بیماری راهکارهایی به جز جراحی هم وجود دارد. این راهکارهای شامل موارد زیر است:
برای کمتر شدن میزان استرس ،وزن خود را کم کنید؛
وزنه برداری سنگین را متوقف کنید؛
به حرکات ورزشی کگل توجه کنید؛ این حرکات ورزشی به تقویت ماهیچه های واژنی کمک می کند؛
استفاده از پسری (pessary)(پسری نوعی وسیله است که داخل واژن و در زیر رحم قرار می دهند که به سفت کردن رحم و دهانه رحم کمک می کند) .
امروزه به طور کامل مشخص شده است که وجود استروژن در واژن به تقویت دهانه رحم و احیای دوباره بافت های واژن کمک می کند؛ درست است که استروژن به درمان افتادگی رحم کمک می کند اما وجود آن به تنهایی کافی نمی باشد.
انجام عمل جراحی به تمام زنان توصیه نمی شود؛ خصوصاً آن دسته از خانم هایی که قصد بچه دار شدن دارند.

پیشگیری از افتادگی رحم
باید گفت که نمی توان در تمام موارد، افتادگی رحم را به طور کامل درمان کرد. البته با توجه به برخی از راهکارها می توان به مقدار قابل توجهی در کاهش خطرات این بیماری کمک کرد، از جمله:
انجام حرکات ورزشی منظم؛
توجه به وزن سالم؛
انجام حرکات ورزشی کگل؛
داروهای خانگی
درجه بیماری و شدت افتادگی رحم، در نوع روش درمانی تاثیر گذار هستند.
بعضی از روش های درمانی وجود دارند که می توانند باعث افت سرعت پیشرفت بیماری و بهبود شرایط موجود ، شود .

درمان افتادگی رحم
از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انجام حرکات ورزشی کگل به صورت منظم؛
درمان یبوست؛
انجام ندادن حرکات ورزشی سنگین؛
زمانی که مجبور به وزنه برداری هستید، باید از مکانیسم های بدنی مناسب پیروی کنید؛
مدیریت سرفه های مزمن؛
سعی کنید تا با توجه به رژیم غذایی و انجام حرکات ورزشی، وزن مناسب خود را حفظ کنید؛
در دوران یائسگی به روش های درمانی «جایگذاری استروژن» هم توجه کنید.
اگر نشانه ای از بهبود افتادگی رحم مشاهده نکردید، باید روش های درمانی دیگر را امتحان کنید.