دوران قاعدگی زنان، مواردی که باید بدانیم

بدون قاعدگی (عادت ماهیانه، پریودی یا منس)، ادامه‌ ی حیات روی کره ‌ی زمین برای هیچ کس میسر نخواهد بود. بدون قاعدگی، زنان قادر به باردار شدن و به دنیا آوردن فرزند نیستند. قاعدگی بخشی جدایی ناپذیر از تجربیات زنان است. هر زن به طور متوسط ۴۵۰ بار در طول زندگی خود منس می ‌شود.
در چرخه ‌ی قاعدگی، بافت مخاطی رحم همراه با خون از طریق واژن از بدن دفع می ‌شود. دوره‌ی پریودی می‌تواند بین ۳ تا ۷ روز طول بکشد و معمولا هر ۲۸ روز تکرار می‌شود. طول دوره‌ی قاعدگی در هر فرد می ‌تواند متفاوت باشد. به طور معمول هر ماه یک تخمک از تخمدان آزاد می‌شود. اگر تخمک آزاد شده بارور نشود، سطح هورمون‌ها کاهش می ‌یابد. در نتیجه دیواره ‌ی داخلی رحم ریزش می‌کند و باعث خونریزی پریودی می ‌شود.
اگر برنامه ریزی تعطیلات با دوره‌ی پریودی شما تداخل دارد، پدهای بهداشتی را در لیست مواردی که با خود به سفر می‌برید اضافه کنید. منس شما ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که انتظار آن را ندارید و لازم است برای آن آماده باشید.

باور شماره‌ی ۱
خون دفعی در زمان پریودی بدبو است.
بسیاری از خانم‌ها نسبت به بوی بدن خود در زمان قاعدگی حساس هستند. اکثر خانوم‌ها احساس می‌کنند که در دوران پریودی بدنشان بوی ناخوشایندی دارد.
پاسخ
این باور اشتباه است. خون دفعی در دوران پریودی بدبو نیست. محتویات خروجی از واژن در زمان پریودی، در واقع خون و بافت دفعی دیواره‌ی رحم است. خون و بافت دفعی اصلا بویی ندارند و در واقع ترکیب این محصولات دفعی با باکتری‌های طبیعی بدن (فلور نرمال)، باعث ایجاد بو می‌شود.
برای پیشگیری از ایجاد بوی بد، می‌توانید به طور مرتب پد بهداشتی را عوض کنید. با شستشوی واژن با آب و صابون، خود را تمیز نگه دارید. به یاد داشته باشید که هرگز از دوش واژن استفاده نکنید. زیرا دوش واژن می‌تواند تعادل pH واژن را مختل کند و شما را مستعد عفونت کند.

باور شماره‌ی ۲
تامپون می ‌تواند در داخل واژن شما گم شود.
یکی از دلایلی که خانم ‌ها را از استفاده‌ی تامپون منصرف می‌کند، همین است. اما آیا ممکن است تامپون در واژن گم شود و به درون بدن کشیده شود؟
پاسخ
این باور نیز اشتباه است. البته که ممکن است تامپون در واژن گیر کند اما قطعا نمی‌تواند گم شود. گردن رحم در پایین رحم قرار دارد و از از پیشروی بیش از حد تامپون جلوگیری می ‌کند.
نکته‌ ی مهمی در استفاده از تامپون باید به یاد داشته باشید، تعویض سریع و به موقع تامپون است. باقی ماندن طولانی مدت تامپون در واژن می‌تواند باعث ایجاد سندروم شوک سمی یا توکسیک شود.

باور شماره‌ی ۳
داشتن رابطه ‌ی جنسی محافظت نشده در دوره‌ی قاعدگی می ‌تواند باعث بارداری شود.
باروری در مرحله‌ی تخمک گذاری اتفاق می‌افتد که معمولا در روز ۱۲ تا ۱۶ چرخه‌ی قاعدگی رخ می‌دهد. در این مرحله تخمک‌های آزاد شده قابلیت باروری توسط اسپرم را دارند.
پاسخ
این باور تا حدودی می‌تواند درست باشد. صحت آن به طول دوره‌های ماهانه فرد بستگی دارد. در حالی که اکثر چرخه‌های قاعدگی در حدود ۲۸ روز به طول می‌انجامد، اما در برخی افراد چرخه‌ها می‌توانند به اندازه‌ی ۲۱ روز کوتاه باشند. این اتفاق در زمان تخمک گذاری نیز تاثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، اسپرم‌ها می‌توانند تا ۵ تا ۷ روز در مجاری دستگاه تناسلی زندگی کنند.
بنابراین، ممکن است اسپرم‌ها می‌توانند در واژن پس از رابطه‌ی جنسی مهار نشده در طی قاعدگی باقی بمانند. یعنی این اتفاق همزمان با تخمک گذاری رخ می‌دهد. در نهایت نیز باعث بارور کردن یک تخمک شده که نتیجه‌ی آن حاملگی است.
علاوه بر این، رابطه‌ی جنسی در دوران قاعدگی بدون استفاده از کاندوم، خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی (از جمله HIV) یا عفونت‌های قارچی واژن را افزایش می‌ دهد. در برخی موارد نیز دیده شده است که رابطه‌ی جنسی واژینال در طول دوره‌ی پریودی می‌تواند باعث التهاب سر آلت تناسلی شود.

باور شماره‌ی ۴
کنترل هورمونی مداوم برای حذف دوره‌های قاعدگی در مدت طولانی خطرناک است.
ممکن است پزشکان تصمیم بگیرند در برخی افراد، دوره‌های قاعدگی را با استفاده‌های از قرص‌های ضد بارداری حذف کنند. برای مثال در مبتلایان به دیسمنوره (دوره‌های پریودی دردناک) یا وجود شرایط خاصی که باعث علائم دردسرساز مانند اندومتریوز می ‌شوند.
پاسخ
این باور غلط است. در بسیاری از افراد، قاعدگی باعث ایجاد علائم شدیدی شده و در عملکرد طبیعی و کیفیت زندگی آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند. برخی افراد نیز ممکن است خونریزی‌های سنگین و ناتوان کننده، درد و سایر علائم ناخوشایند مانند میگرن و حالت تهوع را تجربه کنند. در این شرایط، حذف قاعدگی بهترین گزینه برای سلامتی بیمار است. بیش‌تر متخصصان زنان معتقدند که این روش معمولا بی خطر است.
برخی محققان معتقدند که سرکوب دوره‌های پریودی می‌تواند بسیاری از مشکلات بهداشتی مختلف از جمله اندومتریوز، کیست تخمدان و فیبروم را کاهش دهد. همچنین خطرات سرطان تخمدان و اندومتر را نیز کاهش دهد. زنانی که تمایل به رهایی از قاعدگی‌های دردناک یا سنگین دارند، باید در مورد گزینه‌های کنترل هورمونی با پزشکان خود صحبت کنند.

باور شماره‌ی ۵
نباید در دوران پریودی حمام بروید.
حتما به شما هم گفته شده که در دوران پریودی حمام نروید و در صورت لزوم زمان حمام را کوتاه کنید. برای همیشه، پاسخی به این پرسش خواهیم داد که آیا نباید در دوران پریودی حمام رفت؟
پاسخ
این باور کاملا اشتباه است. دلیلی برای عدم حمام یا دوش گرفتن در طول دوره‌ی پریودی وجود ندارد. حمام باعث بهبود روحیه‌ی شما می‌شود و به شما در مقابله با علائم قاعدگی کمک می‌کند. آب گرم می‌تواند به تحریک جریان خون کمک کند و گرفتگی عضلات را بهبود ببخشد. بدون نگرانی از حمام لذت ببرید! حمام و دوش باعث می‌شود احساس بهتری داشته باشید.
خونریزی به دنبال غوطه وری کامل در آب متوقف نمی‌شود. با این وجود، ممکن است فشار آب به طور موقت مانع از جاری شدن خون از واژن شود.
بهتر است از آب و صابون ملایم و دستمال مرطوب یا سایر محصولات استفاده کنید. دلیل این امر این است که بسیاری از محصولات بهداشتی می‌توانند تعادل باکتریایی در ناحیه‌ی دستگاه تناسلی را مختل کنند. این امر باعث می‌شود که شما راحت‌تر دچار عفونت شوید.

باور شماره‌ی ۶
آیا همزمانی دوره‌های پریودی در دو فرد هم اتاقی، یک پدیده‌ی واقعی است؟
بسیاری از ما به احتمال زیاد همزمانی دوره‌های پریودی را در مقطعی از زندگی مثل در مدرسه، محل کار یا محیط مشترک خانه تجربه کرده‌ایم. اما این اتفاق واقعی است یا تصادفی؟
پاسخ
این باور صحیح است. زنانی که با هم زندگی می‌کنند به مرور زمان، فرومون‌هایی را منتقل می‌کنند که سرانجام منجر به این پدیده می‌شود. احتمالا یکسان بودن شرایط زندگی در افراد هم اتاقی، آب و هوا، مواد غذایی مصرفی و سایر مواردی که بر ترشح هورمون‌ها تاثیر می‌گذارند، مسبب این اتفاق هستند.

باور شماره‌ی ۷
دوره‌ی PMS یا Premenstrual syndrome واقعا وجود ندارد و تنها به علت تلقین‌های ذهنی ایجاد می‌شود.
پی ام اس یا سندروم پیش از قاعدگی، به طور متوسط یک هفته قبل از شروع خونریزی پریودی آغاز می‌شود. اگر در این مدت، با کوچک‌ترین موضوعی احساساتتان جریحه دار می‌شود و شروع به گریه کردن می‌کنید، شاید دانستن اینکه شما تنها نیستید که این حالت را تجربه می‌کنید، کمی باعث شود احساس بهتری داشته باشید. قطعا همه‌ی خانم‌ها این تجربه را داشته‌اند که مدتی قبل از شروع خونریزی‌های ماهانه، بی حوصله و غمگین یا برعکس، تندخو بوده‌اند.
پاسخ
این باور غلط است. PMS در اثر هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون در فاز لوتئال در چرخه‌ی قاعدگی رخ می‌دهد. علائم PMS مدت کوتاهی بعد از شروع خونریزی کاهش می‌یابند. شایع‌ترین علائم در زنانی که دچار PMS می‌شوند شامل تغییرات خلق و خو، خستگی، نفخ و حساسیت پستان‌ها است. البته روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند علائم PMS را کاهش دهد. بهتر است برای آرامش بیش‌تر خود و شریک زندگیتان، قبل از شروع پریودی در مورد تغییرات اخلاقی و عاطفیتان در دوره‌ی PMS، با او صحبت کنید.

باور شماره‌ی ۸
ورزش در دوران قاعدگی ناسالم است و می‌تواند به رحم آسیب برساند.
برخی خانم‌ ها از پریودی به عنوان بهانه‌ای برای استراحت و دراز کشیدن روی تخت در تمام طول روز استفاده می‌کنند. برخی معتقند که در این زمان نباید فعالیت‌ های بدنی سنگین و شدیدی داشت.
پاسخ
این باور کاملا اشتباه است. رقصیدن و ورزش کردن در قاعدگی کاملا بی خطر است. در واقع ورزش به تسکین علائم مرتبط با پریودی کمک می‌کند. فعالیت بدنی می‌تواند گرفتگی عضلانی، کمردرد و سردرد را کاهش دهد و حتی باعث بهبود خلق و خو و احساس خستگی، که غالبا با چرخه‌ی قاعدگی همراه است، شود. ورزش می‌تواند باعث شود احساس بهتر و تمرکز بیش‌تری داشته باشید و احساس پر انرژی بودن کنید.
البته می ‌توانید در روزی که میزان خونریزی شما شدید است، تنها به پیاده روی ساده اکتفا کنید.

باور شماره‌ی ۹
نوسانات وزن می‌تواند بر دوره‌ی پریودی تاثیر بگذارد.
احتمالا تا کنون شنیده‌اید که زنانی که دارای اضافه وزن هستند بیش‌تر پریود می ‌شوند.
پاسخ
این باور درست است. استروژن هورمونی است که در مکانیسم قاعدگی تاثیر دارد. یکی از مکان‌هایی که استروژن در آن ذخیره می‌شود، بافت چربی است. بدن برای ذخیره و آزاد کردن استروژن و سایر هورمون‌ها به مقدار مشخصی از چربی احتیاج دارد. در صورت کاهش وزن یا افزایش وزن در طول چرخه، دوره پریودی می‌تواند نامنظم شود. در بسیاری از موارد، خانم‌هایی که درصد بالایی چربی دارند، به دلیل تولید بیش از حد هورمون استروژن، دفعات بیش‌تری منس می‌شوند.
باور شماره‌ی ۱۰
خونریزی غیرطبیعی می‌تواند باعث خطرات جدی برای سلامتی شود.
خونریزی بیش از حد، باعث ترس و نگرانی می‌شود. خونریزی زیاد برای سلامتی فرد خطرناک است.
پاسخ
این باور صحیح است، اما به میزان خونریزی و زمان خونریزی در چرخه‌ی قاعدگی بستگی دارد. جریان خون دفعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. همچنین میزان خونریزی در روزهای مختلف چرخه‌ی قاعدگی خود فرد می‌تواند متفاوت باشد. سنگین بودن خونریزی در برخی روزها طبیعی است. اما خونریزی غیر عادی قاعدگی، معروف به منوراژی، به طور قطع باعث نگرانی می‌شود. اگر مجبور باشید هر چند ساعت، پد بهداشتی را عوض کنید، احتمالا خونریزی شما بیش از حد است. منوراژی می‌تواند عوارضی مانند کم خونی فقر آهن یا دیسمنوره (درد شدید در قاعدگی) ایجاد کند. ناگفته نماند که این امر می‌تواند با محدود کردن توانایی جسمی، باعث ایجاد ضعف، سرگیجه، خستگی و سردرد شود.
یکی دیگر از شکایات متداول خانم‌ها، لکه بینی است. اگر تاکنون لکه بینی نداشته‌اید و به طور تصادفی اتفاق افتاده است، یا در تمام ماه ادامه داشته است، وقت آن است که به پزشک خود مراجعه کنید. این نوع لکه بینی که گفته شد، هرگز طبیعی نیست اما به این معنی هم نیست که یک چیز وحشتناک است. لکه بینی ممکن است به علت عدم تعادل هورمونی ایجاد شود. اما اگر فردی لکه بینی تصادفی دارد، همیشه به یک ارزیابی جامع نیاز است.
در نتیجه، خونریزی غیر طبیعی و لکه بینی در طول چرخه‌ی قاعدگی می‌تواند نشان دهنده‌ی بیماری‌های اساسی مانند سرطان، پولیپ، عفونت یا یائسگی باشد. اگر خونریزی غیرطبیعی را تجربه کردید، بلافاصله به متخصص زنان مراجعه کنید تا از نظر بیماری‌های مختلف غربالگری شوید.

باور شماره‌ی ۱۱
درد و گرفتگی‌ هایی که در زمان قاعدگی ایجاد می‌شوند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی باشد.
بسیاری از خانم ها در طول دوره پریودی، دچار گرفتگی می‌شوند. درد این انقباضات می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
پاسخ
این باور غلط است اما تحت شرایطی ممکن است صحیح باشد. دردهای پریودی در اثر انقباضات رحم که به ریختن پوشش داخلی رحم کمک می‌کند، ایجاد می‌شوند. داروهای ضد التهاب و ضد درد می‌توانند به شما کمک کنند. به خصوص اگر قبل از اینکه درد و گرفتگی شدید شود، آن‌ها را مصرف کنید. روش‌های قدیمی مانند یک کیسه‌ی آب گرم و ماساژ دادن قسمت تحتانی شکم نیز بی تاثیر نیست. اما اگر دردهای قاعدگی خیلی شدید باشند باید به مشکلات جدی ‌تر دیگری مانند فیبروم‌های رحمی و اندومتریوز شک کرد.