تاثیر ناباروری بر خانواده، ریشه این مشکل کجاست؟

آخرین بررسی های سازمان جهانی بهداشت حاکی از این است که حدود ۱۵درصد از زوج ها در جهان دچار ناباروری هستند و بررسی های انجمن جنین شناسی ایران هم نشان می دهد که در کشور حدود ۲۰درصد از زوج‌ها نابارور هستند واین در حالی است که به لحاظ مسائل فرهنگی نقش مردان در اغلب موارد نادیده گرفته می شود درحالیکه ۵۰ درصد مشکل ناباروری در زوج ها مربوط به مردان است. امروزه بسیاری از مشکلات ناباروری در مردان قابل رفع بوده و درمان های ناباروری با موفقیت انجام می شود.
کارشناسان معتقدند ،ناباروری یکی از مشکلاتی است که نه تنها بر رابطه زناشویی ، روابط اجتماعی و خانوادگی زوجین تاثیر عمیقی می گذارد بلکه سومین عامل طلاق در کشور است.
آنان می گویند،استرس ناشی از باروری در زنان بیشتر از مردان است از اینرو آنان در معرض اضطراب،افسردگی،اختلال جنسی ، احساس گناه ،کاهش اعتماد به نفس و بی خوابی قرار دارند.
دهمین کنگره مرکز تحقیقات بهداشت باروری و ناباروری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را در حالی پشت سر می گذاریم که در این کنگره به سه مقوله مهم، توسعه سیاست های جمعیتی کشور، کاهش غفلت در موضوع ناباروری مردان و سیاست های کشور در ارتقاء سلامت مردان توجه شد و دومین کنگره ناباروری مردان به همراه تبیین موضوعات مهم سیاست های جمعیت در کشور و همچنین تعمیق علمی برنامه های سلامت مردان اختصاص یافت تا ناباروری مردان به عنوان یک نگرش مغفول جامعه اصلاح شود زیرا تصور جامعه این است که زن در ناباروری موثر است.

اهمیت سلامت خانواده
دکتر سید کاظم فروتن - عضو هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد در مورد هفته سلامت مردان به گزارشگر روز نامه اطلاعات می گوید : در هفته سلامت مردان باید روی سلامت مردان کار کنیم زیرا که سلامت آنان منجر به سلامت خانواده می شود.
وی با بیان این مطلب که سلامت مردان جدای از سلامت زنان نیست و اگر بخواهیم مرد سالمی داشته باشیم باید همسر سالمی هم در کنارش باشد می افزاید : متاسفانه در سال های اخیر سلامت مردان بدست فراموشی سپرده شده است در حالیکه برای داشتن خانواده ای سالم باید مردان از سلامت بر خوردارباشند .
این اورولوژیست می افزاید: پزشکان تنها به مسایل جسمی بیماران توجه می کنند وبه ندرت مسایل روانشناسی را مد نظر قرار می دهند. در حالیکه اگر بخواهیم مسایل جنسی را در حوزه رفتارهای درون خانواده بررسی کنیم باید به سلامت روانی زوجین هم توجه کنیم

بیماری های مردان
دکتر فروتن در مورد بیماری های مردان یاد آوری می کند: در حوزه مسایل جنسی ما سه دسته بیماری داریم که شامل ناتوانی جسمی‌، اختلالات جنسی و بی میلی های ‌جنسی است که تمام این بیماری ها درمان‌پذیر هستند.
اگر بخواهیم بی میلی جنسی رادرمان کنیم باید رفتارهای خارج از خانواده را در نظر بگیریم وریشه این رفتارها را در خانواده جستجو کنیم . به جرات می توان گفت که اگر چه دارو و تکنیک های جراحی مهم هستند ولی حرف اول را نمی زنند ومسائل عاطفی و احساسی در درمان بیماری های جنسی از اهمیت زیادی بر خوردار است. از اینروبرای سلامت مردان باید زوج درمانی را در نظر بگیریم .
اگر پزشک دردرمان بیمار کوتاهی کند یا بیمار احساس کند که خوب درمان نشده است به متخصص دیگری مراجعه می کند این در حالی است که دردرمان بیماری های
جنسی اگر پزشک برای بیمار وقت نگذارد وهمه مسایل درمانی اش را در نظر نگیرد بیمار نه تنها به پزشک دیگری مراجعه نمی کند بلکه برای جدایی به دادگاه خانواده مراجعه می کند.
زوج ها باید در صورت مشکل به کلینیک های خانواده مراجعه کنند و در آنجا تحت نظر پزشکان و روانپزشکان درمان شوند.
وی با بیان این مطلب که عدم آگاهی زنان و مردان در باره تفاوت های یکدیگر بخصوص نیاز های جنسی، عاطفی و نداشتن درک متقابل از هم مشکلات زیادی را برای زوجین بوجود می آورد می گوید : اگر زوجین نیاز ها و تفاوت های یکدیگر را بشناسند می توانند رفتارشان را به نوعی هماهنگ کنند که هم فشارها و استرس های زن کم شود و هم اینکه مرد به آرامش برسددر غیر این صورت زن و شوهر به علت تداوم استرس های روانی ،عصبی
می شوند دعوا می کنند و سرد شدن ارتباط بین آنان شروع می شود. این مسائل می تواند مقدمه سردی و تنش در زندگی مشترک و گاهی رفتار های ناسالم خارج از کانون خانواده شود. از آنجایی که روند سرد مزاجی زنان کند است و به نحوه ارتباط زوج در طول زمان مرتبط است ،حضور مرد و زن در جلسات مشاوره و درمان جهت بازگشت سلامت و نشاط به زندگی فردی ،خانوادگی و اجتماعی آنان الزامی است .

مشکلات ارتباطی زن و شوهر ها
دکترفیروزه رئیسی - روانپزشک و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به گزارشگر روز نامه اطلاعات می گوید : علیرغم اینکه مرگ و میر در مردان بیشتر اززنان است اما زنان بیشتر از مردان بیمار می شوند ازاینروزنان بیشتر از مردان به پزشک مراجعه می کنند. آقایان به علت اینکه به سلامت خودشان اهمیت نمی دهند دیرتر و کمتر به پزشک مراجعه می کنند به همین علت در معرض بیماری های مختلف قرار می گیرند و برگزاری این همایش ها باعث می شود که آگاهی مردان در مورد سلامتشان بیشتر شود .
وی در مورد مشکلات ارتباطی زن و شوهر ها می افزاید : وقتی دو نفر با هم پیوند زناشویی می بندنددر واقع وارد یک رابطه می شوند که این رابطه اجزا مختلفی دارد وآنان می توانند از نظر عاطفی ،فکری و جنسی تعاملات صحیحی با هم داشته باشند و چیزی که مهم است این است که دراین رابطه شفافیت وجود داشته باشد تا در صورتی که دچار مشکل شدند مسایل را حل و فصل کنند. طبیعی است که دریک رابطه پایدار وطولانی مدت مشکلاتی برای زوجین بوجود بیاید که نگران کننده نیست بررسی ها نشان می دهد که معمولا دعوا کردن یک تا دو بار زوجین در طی یکماه طبیعی است. اما آْنچه که مهم است این است که راه های حل مسایلشان را بلد باشند وراهکارهای را انتخاب کنند که باعث بهبود و استحکام زندگی شان شود .
این روانپزشک با اشاره به این مطلب که گفت و گو به زوجین کمک کند که یکدیگر را بهتر بشناسند یاد آوری می کند:
گفت و گو در هر زمینه ای می تواند موثر باشد بخصوص اینکه زوجین شنونده های خوبی باشند وراه گفت و گوی صحیح را بلد باشند. ازاینرو باید به همه زوج ها آموزش درست گفت و گو کردن را یاد داد. البته باید گفت که آموزش در هیچ زمینه ای به تنهایی کارساز نیست و باید دانش و مهارت توامان با هم باشند .

مشکلات سلامت جنسی
دکتر سید حسین صمدانی فرد - فوق تخصص بیماری های غدد وعضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران هم به گزارشگر روزنامه اطلاعات می گوید : سلامت مرد به رفتارهای خانوادگی ،جنسی و زناشویی او بر می گردد و این در حالی است که سلامت جنسی مردان تابع سلامت جنسی خانواده است .
خانواده نهاد کوچکی است که وظیفه اصلی آن آرامش دادن زن و مرد به همدیگر وتولید نسل است در صورتی که زن و مرد رفتارهای صحیح جنسی نداشته باشند و نتوانند باعث آرامش یکدیگر شوند و یا ناباروری داشته باشند با مشکلات زیادی روبرومی شوند.
وی با بیان این مطلب که مسایل جنسی یکی از پایه های زندگی زناشویی است که در صورت مشکل ارجاع زوجین برای درمان کم است و معمولا مخفیانه در خانواده ها باقی می ماند می افزاید : این مشکل نه تنها باعث دلسردی زن و مرد می شود بلکه در دراز مدت هم باعث از هم پاشیدگی کانون خانواده می شود.
بیماری های هورمونی می تواند منجر به ایجاد اختلال در روابط جنسی شوند واین هورمون های جنسی هستند که یک کودک را به یک جوان تبدیل می کنند و اختلال در این مساله باعث می شود که سلامت خانواده و روابط زناشویی دچار مشکل شود بنابراین بیماری های هورمونی مانند : کمبود تستسترون ،پرولاکتین ،اختلالات تیرویید و حتی دیابت و فشار خون می تواند باعث کاهش روابط جنسی و میل جنسی شود وتاثیر منفی در خانواده به جا بگذارد .

سرطان های شایع در مردان
دکترعلی یعقوبی جویباری - انکولوژیست در مورد سرطان های که سلامت مردان را به خطر می اندازد
می گوید : سرطان ها از جمله بیماری های بسیار مهم و شایع در بین مردم جهان هستند که بر اساس بررسی ها و شواهد مختلف به عنوان یکی از سه عامل اصلی مرگ و میر محسوب می شوند .
وی با بیان اینکه در سال های اخیر انواع مختلف سرطان به ویژه سرطان های مربوط به دستگاه ادراری به شدت افزایش یافته است می افزاید : هم مردان و هم زنان آمار بالایی از ابتلا به سرطان را دارند که البته شیوع سرطان در مردان به مراتب بیشتر است.سرطان پروستات و مثانه شایعترین موارد سرطان در مردان است که متاسفانه هر دو این بیماری ها علامت مشخصی ندارند ونبود علائم مشخصی دراین سرطان ها به ویژه سرطان پروستات موجب بی اطلاعی فرد بیمار از بیماری خود تا مدت های طولانی می شود و بیمار به دلیل بی اطلاعی از بیماری خود هیچ اقدامی برای درمان آن نمی‌کند و لذا بیماریش به سرعت پیشرفت می کند.
این متخصص انکولوژی یاد آوری می کند : سرطان پروستات و مثانه به ویژه در سنین بالای ۵۰ سال شیوع بیشتری
می یابند به همین دلیل در این سنین و همچنین در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این دو بیماری دارند باید معاینات و آزمایشات پزشکی صورت گیرد تا در صورت ابتلای فرد به این دو نارسایی اقدام درمانی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری صورت گیرد.

مشکلات روانی در زنان نابارور
دکترآزاده میبدی - استاد یار روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد اختلالات جنسی در زنان نابارور می گوید:
استرس ناشی از ناباروری قابل مقایسه با استرس ناشی از بیماری های سخت مانند ایدز یا سرطان است که توسط زوج نابارورتجربه می شود.
وی با بیان این مطلب که استرس ناباروری در زنان بیشتر از مردان ایجاد می شود و این زوج ها پیامدهای ناشی از ناباروری را به اشکال مختلف ماننداضطراب ،افسردگی ،اختلال جنسی ،احساس گناه ،کاهش اعتماد به نفس و بی خوابی تجربه می کنند و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد می افزاید : اختلالات جنسی می تواند دلیل ناباروری افراد باشد و این در حالی است که ناباروری ودرمان آن می تواند رابطه بین زوجین و کیفیت زندگی آنان را تحت تاثیر قرار دهد. درصورت ایجاد اختلالات جنسی کیفیت زندگی فرد پایین آمده و احساس تندرستی فرد کاهش می یابد.

ناباروری و اعتیاد
دکتر علی خردمند - استادیار روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در مورد ناباروری و اعتیاد می گوید : اختلالات مصرف مواد در میان زنانی که برای ناباروری اقدام می کنند نسبت به بسیاری از اختلالاتی که به طور معمول غربالگری می شوند بیشتر است این در حالی است که مصرف مواد می تواند یکی از علل ناباروری نیز باشد .
وی با بیان این مطلب که مصرف مواد می تواند ناباروری را بدتر ،حاملگی ها را عارضه دار ،مشکلات طبی را افزایش داده و در نهایت مشکلات اجتماعی روانی را برای خانم ها ایجاد کند می افزاید : درمان های ناباروری استرس آور هستند و می توانند افسردگی و اضطراب را زیاد تر کنند و این افزایش می تواند خطر مصرف مواد را افزایش دهد لذا باید غربالگری جهت مصرف مواد در بررسی های ناباروری ادغام شوند .

عشق و ازدواج
دکتر حافظ باجغلی دبیر کمیته سلامت جنسی انجمن روانپزشکان ایران هم می گوید :
تقابل بین ازدواج سنتی و ازدواج عاشقانه همیشه وجود داشته است که هر کدام از این ازدواج ها مزایا و معایب خاص خودش را دارد. آگاهی نسبت به ویژگی های مثبت و منفی هر کدام از این رابطه ها کمک زیادی به مدیریت مشکلات آنان می کند.
وی با اشاره به این مطلب که هر چه می گذرد ازدواج ها بیشتر عاشقانه و کمتر سنتی می شوند می افزاید : شناخت عشق و آگاهی نسبت به سویه های روشن و تاریک آن ،به انسان ها کمک می کند با چشمان بازتر و با شناخت بیشتری وارد رابطه ای عاشقانه شوند زیرا که عشق مانند هر هیجان دیگری نیاز به شناخت و توانایی مدیریت دارد . از اینرو آموزش همگانی و صحبت کردن در باره جنبه های مختلف عشق بسیار کمک کننده است. البته خیلی از وقت ها همسران برای برخورد صحیح با چالش های عشق نیاز به زوج درمانی دارند.