علائم اسهال در نوزادان، نکاتی که باید دانست

به طور کلی در درمان اسهال مهم ترین نکته تامین آب و الکترولیت های بدن است و تا وقتی که مطمئن به وجود عامل عفونی در اسهال نباشیم به هیچ وجه نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک نبست.

در بررسی کودک مبتلا به اسهال ابتدا در مورد کاهش حجم مایعات بدن کودک مطمئن می شویم، برای این کار باید مناطقی مانند مخاط داخل دهان را بررسی کنیم. اگر دهان کودک خیس و پرآب بود، هنوزحجم مایعات بدن در حد قابل قبول است.

گود رفتن چشم بیمار
یکی دیگر از علائم؛ گود رفتن چشم بیمار است که در صورت وجود این حالت نشان دهنده کم آبی شدید بدن کودک است. مورد مهم بعدی قوام پوست کودک است که در صورت کم آبی شدید پوستی که با دست جمع شود، به راحتی به حالت اول باز نمی گردد که این هم نشان دهنده کم آبی بدن کودک است.

وجود و حجم ادرار کودک
مهم ترین نکته در کودک مبتلا به اسهال وجود و حجم ادرار کودک است. اگر کودک ادرار نداشته باشد و یا حجم ادرار شدیدا کم شده باشد نشان دهنده کمبود شدید مایعات است و نیاز مراجعه صددرصد به پزشک را دارد.

در شیرخواران مبتلا به اسهال به هیچ وجه نباید شیر دادن قطع شود؛ بلکه باید جهت جبران مایعات از دست رفته تا حد ممکن دفعات تغذیه با شیر را افزایش داد. بسیاری از شیرخواران در هنگام دندان در آوردن دچار اسهال می شوند که بعضی از مادران آن را ناشی از دندان می دانند در حالی که دلیل علمی برای این مطلب وجود ندارد و تنها موردی که می تواند در این مورد دخیل باشد، به دهان بردن هر چیز از جانب کودک در این سن است که می تواند به علت آلوده بودن باعث اسهال نیز شود.

راه های درمان اسهال در شیرخواران و اطفال
همانطور که گفته شد مهم ترین نکته در درمان اسهال تامین مایعات و املاح بدن بوده که در اثر اسهال کاهش یافته است.

اولین و شاید مهم ترین دارو که استفاده بسیار راحتی دارد او -آر- اس(ORS) است. در مورد نحوه استفاده از این محلول مسائل زیادی برای مادران وجود دارد. به طور کلی محلول او-آر-اس دستور العمل مشخص و واضحی دارد. یک بسته پودر را باید در یک لیتر آب ‌‌‌‌‌‌‌(معادل سه تا چهار لیوان آب بسته به اندازه لیوان ) به صورتکامل حل کرد و در مدت ۲۴ ساعت(بسته به حجم آب از دست رفته) آن را مصرف نمود.

مهم ترین مسئله در ساختن او-آر-اس مخلوط نکردن محلول تهیه شده با هر چیز دیگری است. محلول او- آر- اس به علت مخلوط بودن شکر و نمک خوش طعم نیست؛ ولی باید با همین طعم مصرف شود و ماده دیگری با آن مخلوط نشود.

مادران می توانند در مواقع لزوم محلول فوق را با مخلوط کردن دو قاشق مربا خوری نمک و یک قاشق مربا خوری شکر در یک لیتر آب (البته فقط در مواقع اورژانس چرا که محلول او-آر-اس در تمامی داروخانه ها موجود است و برای تهیه آن نیازی به نسخه پزشک نیست) تهیه نمایند. مصرف داروهای دیگری مانند آنتی بیوتیک ها با توجه به تنوع علت اسهال و تخصصی بودن آن به هیچ عنوان بدون مراجعه به پزشک توصیه نمی گردد.

نکات پرستاری
مدفوع نوزاد و شیرخوار قوام شل داشته که علت آن عبور سریع غذا از سیستم گوارشی است که هم زمان با تکامل سیستم گوارش، مدفوع آن ها نیز تدریجا ظاهری مثل مدفوع فرد بالغ پیدا می کند.

نوزادان اکثرا چربی های موجود درشیر انسان را جذب می کنند ولی در جذب چربی مربوط به شیر گاو دچار اشکال می شوند.

اسهال با آبکی بودن یا افزایش تعداد دفعات مدفوع نسبت به مدفوع طبیعی مشخص می شود. مدفوع در شیرخوارانی که از پستان مادر تعذیه می شوند، ممکن است چند بار در روز باشد در حالی که تعذیه با شیرخشک سبب می شود روزانه و یا دو روز یکبار اجابت مزاج داشته باشند، پس دفعات اجابت مزاج با توجه به نوع تعذیه شیرخوار متفاوت است.

عوامل ایجاد کننده اسهال
غذا: ترکیب نامناسب شیر یا شیوه تغذیه، تغذیه بیش از حد

عفونت های سیستم گوارشی: کبوتر خانگی یا مرغ ممکن است منشاء عفونتهای سالمونلائی خانه را فراهم سازد به این دلیل کودکان پس از دست زدن به این پرندگان باید دستهای خود را حتما بشویند.

عفونت های غیر گوارشی:‌ مثل عفونت سیستم تنفسی یا ادراری و یا گوش میانی

مصرف آنتی بیوتیک ها: چون باکتریهای طبیعی روده را تغییر می دهند

تنش عاطفی: خستگی زیاد یا هیجان

حساسیت های غذایی: بیماری هایی مثل سوء جذب (‌سلیاک ) یا عیوب روده

به مسائل زیر حتما توجه کنید.

۱٫ وجود خون در مدفوع

۲٫ وجود تب و دل درد

۳٫کاهش هوشیاری