تغییرات نوزاد یک ماهه، سریع رشد می کند!
وزن مغز کودک در طی سال اول زندگی دو برابر می شود. این افزایش وزن تا حدودی ناشی از افزایش تعداد سلول های مغزی و تا حدودی به دلیل رشد اتصالات بین سلول ها و قسمت های مختلف مغز است.
رشد اجتماعی در یک ماهگی:
کودکان از همان لحظه که پا به این جهان می گذارند، به خوبی برای تعامل با والدین خود مجهزند. آن ها دارای غرایز اجتماعی هستند که والدین شان را تشویق می کنند با کودک خود تبادل پیام کنند.به عبارت دیگر، هم والدین و هم نوزاد برای اختلاط دو طرفه ای که زیر بنای تمامی تعامل های اجتماعی است، آماده اند. در مقابل، ارتباط کودک با اسباب بازی ها امری یک طرفه است و کودک نیز این را می داند. اسباب بازی ها می توانند اورا خوشحال کنند ولی خودشان خوشحال نمی شوند. در این نوع ارتباط، هیچ نوع بازخوردی که بتواند سبب ایجاد ارتباطی گرم و مستمر گردد وجود ندارد. کودکان در جستجوی توجه محبت آمیز هستند که فقط انسان ها می توانند آن را فراهم کنند و فقط انسان ها، به خصوص پدرو مادر هستند که می توانند باتوجه محبت آمیز مخصوص به خود، کودک را به موجودی اجتماعی تبدیل کنند.
رحم شما برای نی نی کوچولو، یک محیط دنج و گرم و نرم بود و مدتی طول می کشد تا نوزاد به تصاویر، صداها و احساسات مختلف زندگی خارج از رحم عادت کند. نوزاد شما تنها بوسیله گریه کردن می تواند با شما ارتباط برقرار کند، اما شما می توانید با صدا یا لمس کردن، با او ارتباط برقرار کنید.
رشد ذهنی در یک ماهگی:
وزن مغز کودک در طی سال اول زندگی دو برابر می شود. این افزایش وزن تا حدودی ناشی از افزایش تعداد سلول های مغزی و تا حدودی به دلیل رشد اتصالات بین سلول ها و قسمت های مختلف مغز است.
بدون این اتصالات انسان قادر به فکر کردن نخواهد بود و یادگیری نیز از طریق این اتصالات شروع می شود. این اتصالات در نوزاد هنگامی که وی به چیزی علاقه مند می شود و تلاش ذهنی می کند، شروع به تشکیل یک شبکه می کنند. هنگام تحریک هر یک از حواس کودک، همین کارانجام می گیرد. بنابراین از بدو تولد، هر صدا، تصویر، تماس، احساس، بو ومزه موجب ساخته شدن اتصالات بیشتری می شود.
حساس ترین برهه رشد روانی فرزند شما از تولد تا دوسالگی است.برخلاف تصور همه که بچه خواب است و چیزی نمی فهمد، در این زمان بیشترین تغییرات در روان فرزند شما صورت می گیرد که اتفاقات همراه آن دیدگاه آینده فرزند شما به دنیا را می سازد. اگر مادر در این دوران نیازهای فرزند خودرا به خوبی پاسخگو باشد، یعنی اگر گریه کند اورا بغل می گیرد گرسنه باشداورا شیر می دهد و... یک سری مدار هایی تخت عنوان مدار اطمینان در مغز او شکل می گیرد که باعث می شود تا نوزاد به دنیا و آینده خوش بین باشد، به دیگران اعتماد کند، دیگران را دوست بدارد و به آن ها کمک کند. اما اگر مادر به نیازهای فرزند خود پاسخ ندهد ویا حتی هنگام بی قراری، اورا کتک بزند بعد ها نسبت به خود و اطرافیان خود بی اعتماد بوده و بدبین خواهد شد .از رفتار های شاخص این کودکان لجبازی، بدغذایی، بی قراری و عدم همکاری و همدلی با دیگران است.
در پایان ماه اول کم کم نشانه های رفتاری روان در او بروز می کند. از شیرین ترین این نشانه ها لبخند درون زاد به مادر است. یعنی در مقابل محبت مادر، شیر خوردن و یا هر لذت بیرونی دیگری لبخند می زند که می توان گفت از شیرین ترین لحظات زندگی یک مادر است. در پایان این ماه حس خواهید کرد که کودک شما بارها و بارها درگیر تماس های چشمی می شود و شما می توانید اولین لبخند واقعی او را مشاهده کنید، کودکان عموما در چهار تا شش هفتگی به این مرحله از رشد می رسند.
نوزاد حرکات صحبت کردن را می فهمد و دهانش را به تقلید از تکلم باز وبسته می کند. او رفتارش را با آهنگ صدای پدر و مادر تطبیق می دهد؛ اگر با آرامش صحبت کنند ساکت می شود و اگر از صدای خشن یا بلند استفاده کنند، مضطرب می شود. نوزاد از بدو تولد شروع به فهمیدن می کند.روز اول گوش می کند و هوشیار است. روز سوم هنگامی که با او صحبت کنند واکنش نشان می دهد و نگاه او عمدی است.روزنهم چشمانش به سمت صدا حرکت می کند. روز چهاردهم مادر خودرا می شناسد. روز هجدهم صدا در می آورد و سرش را به طرف صدا می چرخاند.روز بیست و چهارم او دارای مجموعه واژگان صوتی است و وقتی مادرش صحبت می کند، دهان خودرا تغییر شکل می دهد.در این مرحله توصیه می شود والدین:
برایش لالایی بخوانند. نوزاد شما ممکن است صداهای نامفهومی از خود در بیاورد تا احساسات خود را ابراز کند. تعداد کمی از کودکان نیز در این مرحله جیغ می کشند یا می خندند. شما هم می توانید همان صداهای نامفهوم را از خودتان در بیاورید و با او ارتباط برقرار کنید و البته با نوزاد خود به صورت چهره به چهره حرف هم بزنید. او از اینکه شما خیره به او نگاه کنید لذت خواهد برد! یکی دیگر از توانایی های جالب نی نی کوچولو در پایان ماه اول تفکیک صداهای مختلف از هم می باشد او می تواند صدایی که حالت خشم و عصبانیت دارد از صدای فریاد و یا صدای محبت آمیز تشخیص دهد و به آن ها واکنش می دهد.
اگر هم کاری دارید که باید انجام دهید، نوزاد از شنیدن صدای شما از اتاق دیگر لذت می برد. حتما با صدای خود کودک هم با او حرف بزنید. این کار خنده دار نیست! کودک شما با این صداهای بلند و کشیده کنار می آید و این صداها می توانند ساختار و عملکرد زبان را به او آموزش دهند. به تمام علائم و صداهای نوزاد پاسخ دهید. اجازه دهید نوزاد حرکات دهانتان را ببیند. سرو بدن خودرا به عنوان سلام زیاد حرکت دهید.
با نوزاد خود تماس جسمانی داشته باشید. از صندلی یا گهواره ای که می توان کودک را تاب و تکان داد استفاده کنید و یا در حالی که کودک را در آغوش گرفته اید حرکت کنید و اورا تکان وتاب دهید و بچرخانید.
نوزاد فاصله 20 تا 25 سانتی متری را به وضوح می بیند.بنابراین مادر صورت خود، اشیا رنگی، یا انگشتان در حال حرکت خودرا در حدود همین فاصله برای او قرار دهد. او تلاش میکند که با چشمهایش اطرافش را ببیند و صورتهای آشنا را پیدا کند و در این میان صورت مادرش را بیشتر از هر کسی دوست دارد و میتواند آن را بشناسد.
با نوزاد صحبت کنید و برایش شعر بخوانید، اورا نزدیک خود بگیرید و تکان دهید.
رشد جا به جایی حرکتی در یک ماهگی:
هر چند ممکن است عجیب به نظر برسد ولی کودک برای این که راه رفتن، دویدن، لی لی کردن و پریدن را یاد بگیرد، ابتدا لازم است توانایی کنترل سر خودرا بدست آورد. بنابراین وقتی کودک در سن چهار هفتگی شروع به بلند کردن سر خود می کند، در واقع پدر و مادر شاهد نخستین تلاش های کودک شان برای راه رفتن هستند. در کلیه جنبه های رشد، پیشرفت از سر به طرف پا صورت می گیرد، بنابراین کنترل سر نخستین مرحله اساسی در جابه جایی حرکتی است.
در طی هفته های نخست، پاها و دست های کودک هرروز وضعیت رشد یافته تری به خود می گیرند که همه این وضعیت ها گام هایی به سوی نیل به جا به جایی حرکتی موفقیت آمیز است. پس از آن، طی مراحلی کاملا محسوس، کودک هم زمان با قوی شدن عضلات، با دست ها و پاهای خود حرکات دقیق تر و هماهنگ تری انجام می دهد.این حرکات ابتدا کودک را قادر می سازند راست بنشیند، سپس با چهار دست و پا حرکت کند بایستد و سرانجام راه برود.
البته برخی بچه ها قبل از این که یادبگیرند راه بروند، ممکن است بیاموزند با روش های مختلف دیگری از مکانی به مکان دیگر نقل مکان کنند. برخی از آن ها در حرکت به وسیله غلتیدن مهارت می یابند؛ عده ای ممکن است با جهش های متوالی روی نشیمن گاه خود جلو بروند؛ بعضی دیگر نیز با کمک یک دست و یک طرف باسن خود یا هردو دست و هر دوطرف باسن حرکت می کنند و برخی دیگر با چهار دست و پا رو به عقب حرکت می کنند. وقتی که کودک بر حرکات اساسی لازم برای جا به جایی حرکتی تسلط یافت آن هارا دقیق تر و دقیق تر می سازد تا زمانی که بتواند به راحتی بدود، لی لی کند و بپرد وبعدها نیز اسکیت کند، سوار دوچرخه شود و بالا برود. هدف آن است که این تمرین ها سرگرم کننده باشند و هرگاه پدرومادر فرصت پیدا کردند و کودک شان نیز پذیرش لازم را داشت، انجام شوند.
در ماه اول عضلات گردن نی نی کوچولو ضعیف است؛ سر او پایین می افتد مگر این که نگهش دارند؛ اگر به رو خوابیده باشد می تواند چانه اش را چند ثانیه از روی تشک بردارد و اگر در وضعیت نشسته نگه داشته شود ممکن است چند لحظه سرش را بالا بگیرد. نوزادان نوعا وضعیت های بدنی مشابهی به خود می گیرند. نوزاد سرش را به یک سمت که ترجیح می دهد بر می گرداند، خواه به پشت خوابیده باشد خواه به روی شکم، دست ها و پاهایش را به داخل بدنش جمع می کند.
دراین مرحله بهتر است والدین به نرمی نوزاد را از وضعیت های جنینی خارج کنند. موقع عوض کردن کهنه بچه، تمرینات ملایم خم و راست کردن پاهارا که موجب می شوند کودک زود تر وضعیت های غیر جنینی را به خود بگیرد، انجام دهند.
انگشتان خود، اسباب بازی یا شی دیگری را در میدان دید کودک خود به طرف بالا حرکت دهند تا به حرکت دادن سر خود تشویق شود.
بزرگی نسبی سر کودک، که تقریبا یک چهارم تمام طول بدن اوست، سنگین تر از آن است که عضلات پشت و گردنش قادر به بلند کردن آن باشند. روزی دو یا سه بار اورا طوری نگه دارند که صورتش رو به پایین باشد تا عضلاتش قوی و گردنش محکم شود.
پیشنهاد می شود والدین به او چیزی بدهند که نگاه کند. در حالی که کودک به رو خوابیده است، پدر یا مادر انگشتان خودرا به طرف بالا ببرند یا یک شی رنگی را در میدان دیدش حرکت دهند، به نحوی که چشم ها و سراو حرکات آن هارا تعقیب کنند. همچنین برای این که کودک خودرا قادر سازند وضعیت های رشدیافته تری به خود بگیرد، تمرینات ملایم پارا که شامل خم و راست کردن پا می شود، انجام دهند.
رشد مهارت های دستی در یک ماهگی:
نوزادان در بدو تولد دارای چند رفلکس یا واکنش غیر ارادی هستند. برای کسب مهارت های دستی ابتدا باید این واکنش ها از بین بروند.
واکنش چنگ زدن یا گرفتن در نوزاد آن قدر نیرومند است که می تواند وزن او را تحمل کند، یعنی اگر مادر انگشت خود را در دست نوزاد قرار دهد، نوزاد در حالی که انگشت او را در دست دارد آن را محکم می بندد به طوری که می توان او را با آن بلند کرد و نوزاد وزن خودرا تحمل می کند. این واکنش باید از بین برود تا کودک بتواند به طور ارادی چنگ بزند و چیزی را در دست بگیرد.
واکنش یکه خوردن یا پرش دست و پا (مورو) که همه نوزادان از آن برخوردارند و به صورت باز کردن انگشتان به صورت ستاره به سمت بیرون، ظاهر می شود. نوزاد بیشتر اوقات به علت واکنش چنگ زدن دست های خودرا بسته نگه می دارد و انگشت پدر یا مادر را محکم می گیرد. اما وقتی یک صدای بلند ناگهانی یا حرکت شدید اورا بترساند، انگشتان خودرا در اثر واکنش یکه خوردن باز می کند. این واکنش باید کنار گذاشته شود تاکودک بتواند نوشتن با مداد را بیاموزد.
نوزاد از دهان خود به عنوان عضو اصلی لامسه استفاده می کند. بعد ها انگشت ها جای آن را می گیرند.
در سال اول او چنگ زدن خود را اصلاح می کند، طوری که به جای گرفتن مکعب با کف دست می تواند آن را بین انگشتان شست و اشاره خود نگه دارد. این پیشرفت ویژه ای است که انسان را از سایر گونه های جانوران متمایز می کند. هیچ گونه جانور دیگری دارای چنین توانایی های برجسته استفاده از دست ها نیست.
پیشرفت مهم دیگر هنگامی است که کودک به آسانی جسمی را رها می کند، در این حالت عضلات مخصوص رها سازی یاد گرفته اند در مقابل عضلات مربوط به نگه داشتن عمل کنند طوری که این دو گروه عضلات متضاد، با یکدیگر همکاری می کنند.
در این مرحله کودک برای این که بتواندچیزی را به طور ارادی بگیرد، باید قبلا واکنش چنگ زدن را از دست داده باشد. پدر ومادر می توانند با دادن انگشتان اشاره خود به دست او و دیدن این که تا چقدر می توانند آن هارا بکشند، از بین رفتن این واکنش را بیازمایند. واکنش چنگ زدن ظرف چند هفته اول ضعیف می شود.
با وجود این که واکنش چنگ زدن کودک رفته رفته محو تر می شود ولی هنوز هم دستان خودرا بسته نگه می دارد. دراین مرحله بهتر است بازی هایی را که در ضمن آن بتوان انگشتان کودک را باز و از یکدیگر جدا ساخت انجام داد. این کار را با انگشتان پای کودک نیز می توان انجام داد.
نوزادان دوست دارند و البته نیاز هم دارند که عمل مکیدن را انجام دهند، پس از این کار آنها جلوگیری نکنید.
نگران نباشید که وزنش کم شده بادهای دوران تولدش خوابیده و او اکنون وزن طبیعی خودش را یافته است.
ضمنا ، دست و پای نوزادتان به طور کامل صاف و کشیده نیست، چرا که زمان کوتاهی است از رحم شما خارج شده است. اما نگران نباشید، به زودی و به اندازه کافی دست و پای کودک صاف و کشیده خواهد شد.
به احتمال زیاد،در انتهای ماه اول کوچولوی شما برنامه زمانی خود را تنظیم کرده است؛ زمانی که گرسنه است، نیاز به تغییر پوشک و یا خواب دارد، با گریه به شما اطلاع می دهد. در حالی که کودک به خواب رفته، ممکن است سر و صدای بلند خواب او را برهم بزند.
کودک را به خارج از خانه ببرید، اما در طول دو ماه اول تولد، بهتر است نوزاد خود را به صورت مکرر از خانه بیرون نبرید. زیرا ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرماخوردگی و یا حتی آنفلوآنزا قرار گیرد؛ اکثر این بیماری ها از طریق تماس با افراد دیگر منتقل می شوند. البته، عملا نمی توان کودک را برای مدت طولانی در خانه محبوس کرد. اگر می خواهید کودکتان را در چند ماه اول از خانه خارج کنید، سعی کنید از مکان های عمومی پر تردد عبور نکنید، مکررا دست های خود را بشویید، و افراد دیگری که با کودک در تماس هستند را نیز تشویق کنید دست های خود را بشویند. شما همچنین می توانید نوزاد را بپوشانید. این کار کودک شما را در برابر افراد دیگر محافظت می کند.
منبع:
مادری
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼