تماس پوستی مادر و نوزاد، بعد از تولد خوبه؟

تماس پوست بدن نوزاد با پوست بدن مادر در خلال لحظه های اول بعد از سزارین در اتاق عمل جراحی یا ۳۰ تا ۴۰ دقیقه بعد یا در خلال ۲۴ ساعت اول، برای سلامتی نوزاد و مادر، بسیار مفید می باشد. در این پست شما با تاثیرات تماس مادر با نوزاد بلافاصله بعد از تولد آشنا می شوید.

مطالعات متعدد نشان داده است که تماس پوست نوزاد با پوست بدن مادر بعد از زایمان موجب می گردد که :

اثرات بر روی مادر:

- مادر می تواند نوزاد خود را در ۳ تا ۶ ماه فقط با شیر خود تغذیه کند.

- پستان مادر بعد از ۳ روز حجیم نمی گردد.

- هیجان و اضطراب مادر بعد از زایمان کم می شود.

اثرات بر روی نوزاد:

- نوزاد به پستان مادر قوی تر مک می زند.

- گریه نوزاد کمتر می گردد.

- ضربان قلب ، تعداد تنفس و درجه حرارت بدن نوزاد متعادل می گردد.

- قند خون نوزاد بیشتر می شود.

مطالعات نشان داده است که گذاردن نوزاد به سینه مادر بدن لباس، نه تنها عوارضی ندارد و بلکه موجب افزایش شیر مادر، کم شدن هیجان و تشویش مادر، کم شدن گریه نوزاد و بهبود علایم طبیعی و افزایش قند خون وی می گردد. بنابراین سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که صرف نظر از وزن نوزاد، هفته های حاملگی، روش زایمان و تولد نوزاد، تماس پوست بدن نوزاد و مادر برای سلامتی نوزاد مفید می باشد و باید انجام گیرد.

مشکلات این روش ( تماس پوستی فوری بعد از تولد نوزاد )

بعضی از مادران، بعد از عمل جراحی سزارین، دچار تهوع و استفراغ می گردند و نمی توانند چنین تماس بدنی را انجام دهند. بعضی از مادران نیز مشکلات طبی دیگری دارند که قادر به انجام تماس پوستی نیستند. چون عمل تماس بدن بین نوزاد و مادر، به پرستاری و مراقبت نیاز دارد، بعضی از بیمارستان ها نیز از انجام این کار خودداری می کنند. بیمارستان هایی که دوستدار سلامت مادر و کودک هستند، تماس پوست نوزاد و پوست بدن مادر را بلافاصله بعد از تولد انجام می دهند.

مکیدن پستان مادر بلافاصله بعد از زایمان

اگر زایمان به صورت طبیعی و از راه دستگاه تناسلی انجام گرفته باشد، نوزاد باید بلافاصله در اتاق زایمان به پستان مادر گذارده شود. اگر زایمان با عمل سزارین انجام گرفته است، موقعی که مادر آمادگی دارد و هر چه زودتر باید نوزاد را به پستان مادر گذاشت. بیشتر نوزادان پس از ۱ تا ۴ ساعت بعد از تولد، شروع به مک زدن پستان مادر می کنند. اگر مادر به علل پزشکی، داروهایی دریافت کرده باشد و بی حال و خواب آلود باشد یا نوزاد دچار مشکل پزشکی یا نارس باشد، تغذیه با شیر مادر باید دیرتر شروع شود.

نکته

هنگام گذاردن نوزاد به پستان مادر، بدن نوزاد باید برهنه باشد و مادر نیز لباس آزاد به تن داشته باشد تا پوست بدن نوزاد با پوست بدن مادر تماس پیدا کند.

در ساعات اول تولد چه رابطه ای بین مادر و نوزاد بوجود می آید؟

ساعات بعد از تولد، زمان بسیار حساسی است.

نوزاد سالم حدود ۴۵ دقیقه پس از تولد کاملا هوشیار و آرام است. در این زمان چشم های او باز است و می تواند ببیند و گوش های او می تواند بشنود و اگر صدایی در اطراف وی ایجاد شود، ممکن است سر خود را به طرف آن صدا بچرخاند. بنابراین در این زمان نوزاد آمادگی دارد که مادر خود را ببیند و اگر مادر نیز به چشم های نوزاد خیره نگاه کند، هر دو با یکدیگر رابطه عاطفی برقرار خواهند کرد. پس از آن نوزاد ۳ تا ۴ ساعت به خواب خواهد رفت. در ساعات و روزهای بعد لحظات و دقایقی وجود دارد که نوزاد در حالت هوشیاری و آرامش کامل است و مادر می تواند در این مواقع با او رابطه برقرار کند.

اگر بعد از تولد نوزاد، مادر و پدر و نوزاد مدتی حتی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه کنار یکدیگر باشند، برای هر سه نفر اثرات مثبت و لذت بخشی خواهد داشت. به گفته عده ای از مادران، جالب ترین و پرخاطره ترین و لذت بخش ترین زمان برای پدر و مادر زمانی است که هر دو در کنار نوزاد خود باشند.

بعد از تولد نوزاد، موقعی که مادر نخستین بار او را به پستان خود می گذارد، نوزاد پستان مادر را می لیسد، سپس مک می زند. مک زدن نوزاد به پستان مادر سبب می شود که در وهله اول ماده ای به نام پرولاکتین ترشح گردد که موجب ترشح شیر مادر می شود. دوم این که ماده ای به نام اکسی توسین از غده هیپوفیز مغز مادر ترشح می گردد که موجب انقباض رحم مادر می شود و در نتیجه از خونریزی رحم مادر جلوگیری می کند.

باید توجه داشت که محیط نگه داری نوزاد بعد از تولد باید حرارتی مطلوب داشته باشد، یعنی نه گرم باشد نه سرد. نامساعد بودن حرارت محیط ، مخصوصا سرد بودن محیط، مشکلاتی برای نوزاد به وجود می آورد. اگر شرایط محل نگه داری مادر و نوزاد مساعد نباشد، مادر می تواند نوزاد را لخت در آغوش بگیرد و با پتویی خود و نوزاد را گرم کند.

نکته ای مهم برای مادران

نوزاد پس از تولد باید نفس بکشد، گریه کند، جریان خونش تغییر پیدا کند و همانند جریان خون افراد بالغ شود و کلیه قلب و اعصاب که درون رحم به کار افتاده بود، شکل کاملتری به خود بگیرد. اعمال حیاتی دیگر مانند کنترل درجه حرارت، هضم، جذب، دفع مواد زاید و محرکات عصبی باید شروع گردد و مهم تر از آن، باید این اعمال در حالت تعادل با یکدیگر باشند تا کودک، خود را با محیط خارج تطبیق دهد. در این موفع است که اثرات بیماری ها و احیانا داروهایی که در دوران حاملگی و زایمان به مادر داده شده، ظاهر می گردد و کودک در معرض عوامل عفونی محیط خارج قرار می گیرد. بنابراین موقع تولد و دوران نوزادی ( ۳۰ روز اول پس از تولد ) پر مخاطره ترین و آسیب پذیر ترین دوران زندگی کودک است و مرگ و میر کودکان در ۲۴ ساعت اول و پس از آن در دوران نوزادی ، بالاترین رقم را تشکیل می دهد.