رنگ مدفوع نوزاد، حرف هایی در مورد سلامتیش دارد
رنگ مدفوع نوزاد میتواند یک نشانگر سلامت او باشد. رنگ مدفوع بچه به ویژه در طول نخستین سال زندگی و چرخش تغذیه تغییرات زیادی پیدا میکند.
رنگ مدفوع نوزاد میتواند یک نشانگر سلامت او باشد. رنگ مدفوع بچه به ویژه در طول نخستین سال زندگی و چرخش تغذیه تغییرات زیادی پیدا میکند. در عین حال این موضوع مهم است که درک کنیم آنچه در مدفوع بزرگسالان نرمال محسوب میشود لزوماً در مورد مدفوع بچه مصداق ندارد. این ناهمخوانی رنگ و بافت مدفوع را شامل میشود.
در زیر شایعترین رنگهای قابل مشاهده برای مدفوع و علت آنها توضیح داده شده است.
نمودار رنگ مدفوع
- سیاه: در نوزادان شیرخوار (پستان و شیر خشک) دیده میشود. این وضعیت در طول روزهای اول زندگی نرمال است. در صورت تجدید وضعیت در هفتههای بعدی زندگی نوزاد نرمال نیست.
- زرد خردلی: در نوزادان دارای تغذیه شیر مادر دیده میشود. این وضعیت نرمال است.
- زرد روشن: در نوزادان دارای تغذیه از شیر مادر دیده میشود. اگر بیش از حد آبکی باشد، میتواند نشانهای از اسهال محسوب شود.
- پرتقالی: در نوزادان تغذیه شده با شیر مادر و شیر خشک دیده میشود. این وضعیت نرمال است.
- قرمز: با هر نوع تغذیهای دیده میشود. ممکن است نتیجۀ بروز غذاهای جامد قرمز رنگ بوده یا نشان دهنده عاملی دیگر باشد اگر اخیراً به بچه غذاهای قرمز رنگ داده نشده باشد، باید وی را به متخصص کودکان ارجاع داد. اگر بچه غذای جامد قرمز رنگ خورده باشد، باید دقت کرد که آیا مدفوع در دفع بعدی به رنگ نرمال برمیگردد یا خیر. در صورت عدم بازگشت رنگ به حالت نرمال بچه را باید به متخصص کودکان نشان داد.
- تهرنگ سبز: در نوزادان دارای تغذیه با شیر خشک دیده میشود. این وضعیت نرمال است.
- سبز تیره: در نوزادان تغذیه شده با مواد غذایی جامد سبز رنگ یا مصرف کننده مکمل آهن دیده میشود. این وضعیت نرمال است.
- سفید: در نوزادان دارای هر نوع تغذیهای دیده میشود و میتواند نشان دهنده مشکلی در کبد باشد. بچه را پیش متخصص بیماریهای کودکان ببرید.
- خاکستری: در نوزادان با هر نوع تغذیهای دیده میشود و نشانه وجود مشکلی در دستگاه گوارش است. بچه را پیش متخصص بیماریهای کودکان ببرید.
سیاه
نخستین مدفوع نوزاد ممکن است سیاه رنگ بوده و قوامی قیر مانند داشته باشد. این مدفوع مکونیوم نامیده میشود و حاوی مخاط، سلولهای پوست، و مایع آمنیوتیک است. مدفوع سیاه نباید بیش از چند روز ادامه داشته باشد.
زرد خردلی
وقتی مکونیوم دفع میشود، مدفوع نوزاد ممکن است رنگ زرد خردلی به خود بگیرد. این رنگ مدفوع بیشترین شیوع را در نوزادان تغذیه شده با شیر مادر دارد.
زرد روشن
مدفوع به رنگ زرد روشن در نوزاد شیرخواری که از شیر مادر تغذیه میکند (و گاهی از اوقات در نوزادان تغذیه شده با شیر خشک) نرمال است. اگر مدفوع به رنگ زرد روشن در فواصل زمانی کوتاهتر از معمول دفع شود و بیش از حد آبکی باشد، میتوان آن را اسهال در نظر گرفت. اسهال میتواند خطر بروز دهیدراسیون را افزایش دهد.
پرتقالی
رنگ پرتقالی مدفوع نشان دهنده وجود رنگدانههای ایجاد شده در دستگاه گوارش نوزاد است. این رنگ مدفوع هم در نوازدان دارای تغذیه شیر مادر و هم در نوزادان تغذیه شده با شیر خشک دیده میشود.
قرمز
گاهی از اوقات بر اثر غذاها و نوشیدنیهای مصرف شده توسط نوزاد (مثل آب گوجه فرنگی یا چغندر) رنگ مدفوع ممکن است به قرمز تیره تغییر کند. این رنگ در عین حال میتواند نشانه وجود خونریزی ناشی از وجود عفونت در دستگاه گوارش باشد و باید از سوی متخصص کودکان بررسی شود.
وجود خون قرمز در مدفوع نوزاد همچنین میتواند بر اثر آلرژی شیر یا شقاق مقعد ایجاد شود.
در صورتی که مدفوع نوزاد قرمز رنگ باشد بهتر آن است که بچه به متخصص کودکان ارجاع داده شود. اگر نوزاد اخیراً غذای قرمز رنگ خورده باشد، والدین میتوانند ارجاع وی به پزشک را تا زمان دفع مدفوع بعدی به تعویق بیندازند.
مایل به سبز
نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند ممکن است مدفوع با تهرنگ سبز و زرد داشته باشند. این مدفوع در عین حال سفتتر از مدفوع دفع شده توسط نوزاد دارای تعذیه با شیر مادر است.
سبز تیره
مدفوع به رنگ سبز تیره بیشتر در نوزادانی دیده میشود که تغذیه با مواد غذایی جامد به رنگ سبز مثل اسفناج و نخود برای آنان شروع شده است. مکملهای آهن نیز میتوانند چنین رنگی را در مدفوع نوزاد ایجاد کنند.
سفید
مدفوع سفید نشان دهنده آن است که در کبد نوزاد صفرای کافی برای کمک به هضم کامل غذا تولید نمیشود. این موضوع موردی جدی است. مدفوع سفید در نوزاد با هر میزان شدت در رنگ باید توسط پزشک کودکان مورد بررسی قرار گیرد.
خاکستری
همانند مورد مدفوع سفید وقتی مدفوع نوزاد به رنگ خاکستری باشد این میتواند به معنی آن در نظر گرفته شود که نوزاد به حد کافی قادر به گوارش غذای خود نیست. در صورت خاکستری رنگ بودن مدفوع نوازد یا قوام گچی داشتن آن دکتر خبر کنید.
بافت مدفوع به چه معنی است؟
رنگ مدفوع میتواند چیزهایی را در مورد سلامت بچه نشان دهد اما توجه به بافت مدفوع نیز مهم است. ترکیب رنگ و بافت مدفوع میتواند موارد زیادی را در مورد سلامت بچه روشن کند که هیچ یک از آن دو به تنهایی نمیتواند.
قوام مدفوع در نوزاد تازه به دنیا آمده
مدفوع نوزاد تازه به دنیا آمده دارای قوام زیاد و قیر مانند است. این وضعیت نرمال محسوب میشود و هم قوام و هم رنگ مدفوع نوزاد چند روز پس از تولد تغییر میکند. اگر در طول چند روز پس از تولد رنگ مدفوع نوزاد به زرد تغییر نیابد و مدفوع شلتر نشود باید بچه را به دکتر نشان داد. این وضعیت میتواند نشان دهنده ناکافی بودن شیر دریافتی بچه باشد.
قوام مدفوع در نوزاد تغذیه شده با شیر مادر
مدفوع نوزاد تغذیه شده با شیر مادر در مقایسه با نوزاد دارای تغذیه شیر خشک شُلتر بوده و حامل مواد شبه دانه است. این وضعیت لزوماً به این معنی نیست که بچه دچار اسهال است.
قوام مدفوع در نوزاد تغذیه شده با شیر خشک
در نوزادان دارای تغذیه شیر خشک گرایشی به دفع مدفوع سفتتر که دارای ته رنگ قهوهای و مقداری نیز سبز و زرد است، دیده میشود. اگر بچه در طول عمل دفع زور میزند و به شکل نامکرر مدفوع سفت دفع میکند، وی دچار یبوست است.
پس از دادن غذای جامد
وقتی غذای جامد به برنامه غذایی بچه اضافه میشود، آنگاه مدفوع حجیم شده شبیه به مدفوع بزرگسالان میشود.
قوام یبوستی
مدفوع بیش از حد سفت که دفع آن دشوار است نشان دهنده یبوست محسوب میشود. مدفوع دارای حالت سنگ ریزه و به رنگ قهوهای تیره نیز نشان دهنده یبوست است.
اسهال
اسهال در نوزاد شامل مدفوع شل و آبکی است که با هر بار تغذیه نوزاد دفع میشود. ممکن است تشخیص اسهال در نوزاد خردسال دشوار باشد زیرا مدفوع این بچهها شلتر از نوزادانی است که تغذیه با غذای جامد برای آنها شروع شده است.
مدفوع مخاطدار یا کفآلود
بافت کفآلود یا شبه مخاط ممکن است گاهی از اوقات در بچهای که بر اثر دندان درآوردن آب دهان میریزد و سپس آب دهان خود را فرو میبرد بروز کند.
اگر کسی متوجه وجود این نوع بافت در مدفوع نوزاد شود و آنها بزاق نباشند، مشکل میتواند بر اثر عفونتی ایجاد شده باشد که تشخیص و درمان آن نیاز به بررسی توسط پزشک کودکان دارد.
دیدن مخاط در مدفوع به چه مفهوم است؟
وجود مخاط در مدفوع نوزادان تازه متولد شده نرمال است زیرا آنها موکونیوم دفع میکنند. این نوع مخاط در نوزادانی که بزاق دهان خود را میبلعند نیز دیده میشود. به هر حال، مخاط مورد بحث میتواند نتیجه وجود عفونتی در دستگاه گوارش بچه باشد.
به عنوان یک قاعده مردم باید در صورتی که مخاط بیش از چند روز در مدفوع بچه وجود داشته و نتیجۀ فرو بردن بزاق نباشد، بچه را به پزشک کودکان ارجاع دهند.
خون
خون در ادرار نوزاد ممکن است نتیجه زور زدن برای دفع مدفوع بر اثر یبوست باشد. خون مزبور در عین حال ممکن است نشانهای از وجود عفونت باشد که هشداری برای مراجعه به پزشک محسوب میشود.
در صورتی که پستان مادر دچار ترک شده باشد این احتمال هست که مقدار کمی خون به همراه مک زدن به پستان وارد دهان نوزاد شود. این نوع خون به رنگ سیاه یا قرمز تیره در مدفوع نوزاد نمایان میشود.
ریزههای غذا
وقتی بچه خوردن غذاهای جامد را شروع میکند، والدین ممکن است متوجه وجود تکههای غذا در مدفوع بچه شوند. دلیل این موضوع این است که برخی غذاها غیر قابل هضم بوده و به سرعت از سیستم گوارش بچه خارج میشوند.
نوزادان در چه فواصل زمانی مدفوع دفع میکنند؟
اگر نوزاد هر روز دفع مدفوع نداشته باشد این موضوع لزوماً به مفهوم وجود مشکلی نیست. نوزادان تازه به دنیا آمده ممکن است در اوایل زندگی مدفوع کمی داشته باشند.
اگر زنی از شیر پستان خود بچه را تغذیه کند، در صورت چرخش به تغذیه بچه با شیر خشک ممکن است بچه سه تا شش روز دفع مدفوع نداشته باشد. اگر بچه با شیر خشک تغذیه میشود، آنگاه باید منتظر بود که هر روز دستکم یک بار مدفوع دفع کند. هر میزان کمتر از این نشان دهنده یبوست است، اگرچه برخی نوزادان تغذیه شده با شیر خشک هم هر روز دفع مدفوع ندارند.
دفع مدفوع به صورت روزانه در هنگامی که بچه تغذیه با غذاهای جامد را شروع میکند، نرمال است. دفع مدفوع بیش از یک بار پس از هر بار تغذیه در هر مرحلهای میتواند نشانه اسهال تلقی شود.
مردم باید بدانند که تغییرات رنگ و جتی قوام مدفوع در طول اولین سال زندگی بچه موضوعی نرمال است. اما در عین حال پایش وضعیت برای تشخیص مواقعی که نیاز به ارجاع بچه به پزشک وجود دارد مهم است.
پیام همراه
رنگ مدفوع در بچه نمایی پرنوسان دارد. نوع تغذیه و سن بچه نیز بر رنگ و قوام کلی مدفوع بچه مؤثر است. اگر والدین در مورد مدفوع بچه دچار نگرانی هستند باید او را به پزشک ارجاع دهند. در عین حال اگر بچه به همراه اسهال دچار تب باشد باید به پزشک ارجاع داده شود.
مدفوع بسیار سفت و خشک به طور معمول نشانه یبوست است. اما اگر بچه دچار استفراغ بوده یا به نوعی مریض باشد این امکان هست که دچار کمآبی بدن شود. در صورت ظن به دهیدراسیون باید بچه توسط پزشک معاینه شود. دیگر نشانههای دهیدراسیون در نوزاد شامل موارد زیر است:
- خیس کردن کمتر از 6 پوشک در روز
- بدغلغی کردن
- خلق و خویی که کمتر از معمول بازیگوش به نظر میرسد
- گریستن بدون اشک
- خستگی مفرط بیش از حد
- تغییر رنگ پوست یا حالت چروکیده پیدا کردن پوست
- بروز نقطههای گود رفته نرم روی سر
- گود رفتگی چشمها
پایش مدفوع بچه میتواند راه مفیدی برای شناسایی مشکلات سلامت بچه باشد. در صورت وجود هر گونه نگرانی در این مورد مردم باید با پزشک کودکان تماس بگیرند.
منبع:
مهرین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼