تغذیه نوزاد هفت ماهه، چی خوبه چی بد؟

پرسش: میخواستم بینم برای نوزاد ۷/۵ ماهه غیر از حریره و فرنی چه غذایی دیگه می تونیم بدیم و آیا میشه آب پرتقال و اب سیب داد یا نه.

پاسخ: شروع غذای کمکی، از پایان ماه ششم است که اولین غذایی که به کودک می دهیم، فرنی است. در این مطلب برنامه غذایی کودک در ۷ ماهگی به همراه طرز تهیه غذای کودک ذکر شده است که امیدوارم مادران محترم با مطالعه مطلب قبل و مطالب آتی بطور دقیق برنامه تغذیه کودک را تا یک سال اجرا کنند.
هفته اول ماه هفتم:
فرنی
شروع مقدار تغذیه روزانه: از یک قاشق مرباخوری شروع می شود.

مواد لازم:
یک قاشق مرباخوری سرصاف
آرد برنج
نصف قاشق مرباخوری سرصاف
شکر
۵ قاشق مرباخوری (که بهتر است شیرمادر باشد)
شیر
کمی (برای پختن آردبرنج مصرف می شود)
آب

طرز تهیه:

آب و شکر و آرد برنج را با هم مخلوط می کنیم و بر روی حرارت می گذاریم. بعد از اینکه آرد برنج پخته شد، 5 قاشق شیر را اضافه کرده و می گذاریم بجوشد تا قوام بیاید. قوام آن باید کمی از شیرمادر بیشتر باشد. روز به روز بر حسب تحمل کودک، قوام آن بیشتر می شود تا به غلظت فرنی واقعی نزدیک شود.
در روش دیگر می توان بعد از اینکه آب و شکر و آرد برنج روی حرارت قوام آمد شیرمادر را اضافه کرد تا کمی رقیق تر شود.

در طول ماه ششم پس از شیرخوردن، بر حسب تمایل کودک ۳ تا ۴ بار در روز به او فرنی بدهید.
هفته دوم ماه هفتم:

حریره بادام
مقدار مصرف روزانه: از یک قاشق مرباخوری و یک بار در روز شروع می شود. به تدریج که مقدار تغذیه با حریره بادام افزایش می یابد، مقدار و دفعات تغذیه با فرنی کم می شود.

مواد لازم برای تهیه حریره بادام:
نصف لیوان
شیر پاستوریزه
ربع قاشق چایخوری
شکر
1 قاشق مرباخوری سرصاف
آرد برنج
5 عدد
مغز بادام شیرین پوست گرفته و رنده شده

طرز تهیه:
بادام ها را رنده کرده و در یک پارچه ململ می ریزیم و داخل شیر فشار می دهیم تا شیره خود را پس دهد. آرد برنج را در آن حل کرده و شکر را نیز به آن اضافه می کنیم و روی حرارت ملایم می گذاریم تا قوام بیاید.

توجه:
از زمان شروع غذای کمکی، باید آب جوشیده خنک شده را به اندازه کافی به شیرخوار داد.

حریره بادام نیز مانند فرنی از یک قاشق مرباخوری، یک بار در روز شروع می شود تا روز ششم و هفتم به ۱۲ قاشق مرباخوری در روز می رسد. فراموش نشود که در این هفته به تدریج مقدار و دفعات تغذیه با حریره بادام افزایش می یابد و تغذیه با فرنی کم می شود. بنابراین در هر وعده یا در تمام دفعات می توان حریره بادام را جایگزین فرنی کرد.

دو هفته آخر ماه هفتم:
ضمن ادامه تغذیه با شیرمادر قبل از هر وعده غذای کمکی، در این دو هفته، شیرخوار با غذای جدیدی آشنا شده و سوپ به رژیم غذایی او اضافه می شود. به این ترتیب که روز اول، صبح و عصر و شب هر بار از 3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام استفاده می کند و ظهرعلاوه بر فرنی یا حریره بادام، یک قاشق مرباخوری سوپ هم می خورد. به این ترتیب هر روز 1 قاشق مرباخوری به سوپ ظهر و شب اضافه، ولی از فرنی یا حریره بادام کم می شود تا بر حسب اشتهای کودک مقدار سوپ به 3 تا 6 قاشق مرباخوری در هر وعده برسد.
برای سهولت کار و رعایت تنوع در غذای شیرخوار، می توان یک روز در میان از فرنی و حریره بادام استفاده کرد.

مواد لازم برای تهیه سوپ:
یک تکه خورشی( معمولاً به اندازه یک تخم مرغ متوسط) به ترتیب اولویت و ارحجیت گوشت گوسفند، مرغ و گوساله
گوشت بدون چربی
یک قاشق مرباخوری
برنج
یک سوم هویج متوسط
هویج

طرز تهیه:
بعد از این که گوشت کمی پخته شد، برنج و هویج به آن اضافه می شود. پس از پختن کامل باید همه مواد سوپ را مخلوط و نرم کرد تا به غلظت فرنی برسد.
توجه:

۱- هر سه روز یک بار یک نوع سبزی به مقدار کم به سوپ اضافه می شود، مانند جعفری، گشنیز و یا لوبیا سبز، کدوی سبز، کرفس و... .
2- به سوپ، نمک، شکر یا چاشنی نباید اضافه کرد.
۳- بهتر است کدو، کرفس و لوبیا سبز را اول پخته بعد به سوپ اضافه کرد.
4- سبزی ها باید در آخرین لحظات پخت سوپ اضافه شوند. در ظرف را نیز ببندید تا ویتامین های آن از بین نرود.
۵- اسفناج تا ۱ سالگی مجاز نبوده و نباید به سوپ شیرخوار اضافه شود.
6- بهتر است که نوزاد را از 7 ماهگی بمرور به آب میوه جات طبیعی عادت بدهند و بهترین آن آب سیب است .
مصرف زیاد آب میوه ( بخصوص آب میوه های محتوی سوربیتول و مقادیر زیاد فروکتوز ) یا نوشیدن بیش از حد نوشیدنی های شیرین وضعیت شکم کودک را به هم می زند و موجب دفع بیش از حد مدفوع می شود. قطع مصرف باید مشکل را در عرض یک هفته بر طرف سازد. متخصصین توصیه می کنند که قبل از ۶ ماهگی به کودک آب میوه ندهید و پس از آن هم بیش از ۱۲۰ تا ۱۶۰ سی سی در روز به او ندهید.

تا قبل از چهار ماهگى ضرورتى ندارد به نوزاد آب پرتقال داده شود. عده‌اى از مادران به غلط تصور می‌کنند که آب پرتقال نیاز نوزاد به ویتامین ث را برطرف می‌کند، در حالى که شیر مادر تمام مواد مورد نیاز بدن کودک را تامین می‌کند. اگر کودک از شیرخشک نیز تغذیه می‌کند، جاى نگرانى نیست، چون در انواع شیرها ویتامین ث موجود است. علاوه بر این، معده بعضى نوزادان نمی‌تواند آب پرتقال را هضم کند و دچار حالت تهوع می‌شوند. توصیه می‌شود تا قبل از چهار ماهگى به جز شیر هیچ ماده غذایى دیگرى خصوصا آب پرتقال به نوزاد داده نشود. در خانواده‌هایى که حساسیت‌هاى غذایى دارند، این تنوع غذایى باید به بعد از شش ماهگى موکول شده و با مشورت پزشک باشد.

متخصصان اطفال توصیه می‌کنند تنوع غذایى را با میوه‌ها و سبزیجات خام و یا کمپوت آغاز کنید و سپس آب میوه‌ها را در برنامه غذایى کودک بگنجانید. اگر می‌خواهید به کودک آب میوه بدهید، حتما در منزل میوه را آب بگیرید و هیچ شیرینى به آن اضافه نکنید. توجه داشته باشید که آب میوه جاى میوه طبیعى را نمی‌گیرد.