علائم هپاتیت در کودکان، مشکلات ناشی از آن

هپاتیت به معنی التهاب کبد بدون شناسایی هیچ دلیل خاصی می‌باشد. برخی کودکان مبتلا به هپاتیت دارای علائمی نیستند و ممکن است متوجه نشوید که دچار این بیماری هستند. برای مثال کودکان مبتلا به هپاتیت آ معمولاً دارای علائم خفیفی بوده یا هیچ علائمی ندارند. اما در صورت پیشرفت هپاتیت، علائم آن در کبد به عنوان منشأ بیماری متمرکز می‌شوند. سه نوع هپاتیت وجود دارد: آ، ب و سی. تقریباً تمام کودکان بطور معمول در هنگام تولد در برابر هپاتیت آ و ب واکسینه می‌شوند و استفاده از واکنس هپاتیت ب می‌تواند بطور چشمگیری خطر عفونت را کاهش دهد اما هیچ واکسنی برای نوع سی وجود ندارد.

در صورتی که فرزند شما علائمی مانند مزه تلخ در دهان، ادرار تیره، مدفوع سفید، روشن یا به رنگ رس، حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا زردی داشته باشد،‌ به آنها بی‌توجهی نکنید. پیش از دادن هرگونه داروی بدون نسخه یا داروهای گیاهی با پزشک مشورت کنید زیرا برخی از آنها می‌توانند باعث بدتر شدن شرایط شوند.

دلایل

از دلایل هپاتیت در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-ویروس هپاتیت آ

-ویروس هپاتیت بی

-ویروس هپاتیت c

-در برخی موارد نادر، ویروس اپشتین بار (که باعث مونونوکلئوز می‌شود) نیز می‌تواند منجر به هپاتیت شود.

علائم هپاتیت و مشکلات ناشی از آن

یک فرد مبتلا به بیماری هپاتیت ممکن است شرایط زیر را داشته باشد:

-یک یا چند اختلال از جمله عفونت ویروسی یا باکتریایی کبد داشته باشد.

-دچار آسیب کبدی ناشی از یک ماده سمی باشد.

-آسیب کبدی ناشی از انقطاع جریان خون طبیعی در اندام داشته باشد.

-در اثر یک اختلال خود ایمنی حملاتی را توسط سیستم ایمنی بدن خود تجربه کند.

-ضربه به شکم را در ناحیه کبد تجربه کرده باشد.

-دچار التهاب کبد شود.

-بیماری کوتاه مدت و خفیف

-ویروس معده (همراه با حالت تهوع و استفراغ)

-سرطان کبد

-احساس ناخوشی

-تب

-دردهای عضلانی

-درد شکم

-بی اشتهایی

-حالت تهوع

-استفراغ

-اسهال

-زردی (زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها)

درد شکم نیز می‌تواند رخ دهد که ممکن است در پایین دنده‌های سمت راست (روی کبد حساس به لمس و متورم) یا پایین دنده‌های سمت چپ (طحال حساس به لمس) متمرکز باشد.

انواع

هپاتیت آ

هپاتیت a (که بیماری هپاتیت عفونی نیز نامیده می‌شود) نوع شایع هپاتیت در کودکان است. این بیماری در اثر ویروس هپاتیت آ ایجاد می‌شود که در مدفوع فرد آلوده وجود دارد. مدفوع آلوده ممکن است در مقادیر کم در غذا و روی اشیاء (مانند دستگیره در و پوشک) یافت شود. هپاتیت آ می‌تواند برای چندین ماه پس از بیماری اولیه در مدفوع باقی بماند، بخصوص در کودکان خردسال.

ویروس هپاتیت آ:

هنگامی که فردی هر چیز آلوده به این ویروس را مصرف کند.

از طریق مصرف آب، شیر و غذاها (بخصوص صدف‌های دریایی)انتقال پیدا می‌کند.

هپاتیت ب

بیماری هپاتیت ب هپاتیت سرم نیز نامیده می‌شود.

ویروس بیماری هپاتیت بی از طریق موارد زیر انتقال پیدا می‌کند:

-مایعات آلوده بدن مانند خون، بزاق دهان، مایع منی، مایعات واژینال، اشک و ادرار

-تزریق خون آلوده

-استفاده مشترک از سوزن‌ها یا سرنگ‌های آلوده برای تزریق مواد مخدر

-فعالیت جنسی با فرد مبتلا به ویروس هپاتیت b

-انتقال از مادر مبتلا به ویروس هپاتیت ب به فرزند

هپاتیت سی

ویروس بیماری هپاتیت سی از طریق تماس مستقیم با خون یک فرد آلوده انتقال پیدا می‌کند. ویروس هپاتیت سی در بزرگسالان بیشتر از کودکان شایع است. کودکان اغلب از طریق انتقال از مادر به فرزند مبتلا به این هپاتیت می‌شوند.

همچنین می‌تواند از طریق موارد زیر انتقال پیدا کند:

-استفاده مشترک از سوزن‌های تزریقی و استفاده از داروهای داخل بینی (داروهای خرناس)

خالکوبی یا سوراخ کردن بدن با ابزار غیر استریل

-انتقال خون یا پیوند عضو

-همودیالیز

واگیر

هپاتیت آ، ب و سی همگی واگیردار هستند. ویروس بیماری هپاتیت آ از طریق غذا یا آب آلوده انتقال پیدا می‌کند. ویروس هپاتیت ب تقریباً در تمام مایعات بدن یافت می‌شود، هرچند مسیرهای اصلی انتقال عفونت از طریق تماس جنسی، تزریق خون آلوده و به اشتراک گذاشتن سوزن برای تزریق مواد مخدر می‌باشند. تماس در خانه با بزرگسالان مبتلا به ویروس هپاتیت ب می‌تواند افراد را در خطر ابتلا به هپاتیت قرار دهد. اما شستن مکرر دست‌ها و رعایت بهداشت مناسب می‌تواند این خطر را کاهش دهد.

ویروس هپاتیت سی می‌تواند از طریق استفاده مشترک از سوزن‌های آلوده، محصولات خونی آلوده و در برخی موارد تماس جنسی انتقال پیدا کند. این ویروس می‌تواند در طول بارداری از مادر به جنین منتقل شود. در موارد نادر، کودکانی که با یک فرد آلوده زندگی می‌کنند می‌توانند با استفاده مشترک از وسایلی که ممکن است خون فرد را آلوده کنند مانند تیغ، مسواک یا قیچی، مبتلا به ویروس هپاتیت سی شوند.

مدت زمان ابتلا به بیماری

زمانی که برای بیمار شدن فرد پس از قرار گرفتن در معرض ویروس بطول می‌انجامد بسته به نوع ویروس هپاتیتی که باعث بیماری شده متفاوت است:

-هپاتیت آ: ۲ تا ۶ هفته

-هپاتیت ب: ۴ تا ۲۰ هفته

-هپاتیت سی: ۲ تا ۲۶ هفته

هپاتیت آ معمولاً برای مدت زمانی کوتاهی فعال است و پس از بهبودی، فرد دیگر نمی‌تواند ویروس را به دیگران انتقال دهد. تقریباً تمام افراد سالمی که دچار هپاتیت aمی‌شوند ظرف چند هفته یا چند ماه بطور کامل بهبود می‌یابند. در هپاتیت ب، ۸۵ تا ۹۰ درصد از بیماران ظرف ۶ ماه و بدون عوارض بلند مدت از این بیماری بهبود پیدا می‌کنند. با این حال ۷۵ تا ۸۵ درصد از افرادی که مبتلا به هپاتیت سی می‌شوند بطور کامل بهبود نمی‌یابند و احتمال وجود طولانی مدت بیماری بیشتر است. برخی افراد مبتلا به هپاتیت ب یا سی همچنین ممکن است بصورت مادام‌العمر حامل این ویروس‌ها باشند و می‌توانند آن را به دیگران انتقال دهند.

چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت؟

-علائم هپاتیت وجود داشته باشد.

-در مدرسه یا مهدکودک یک فرد مبتلا به هپاتیت وجود داشته باشد.

-در تماس با یک دوست یا فامیل که مبتلا به بیماری است، قرار بگیرید.

-گیجی یا خواب آلودگی شدید

-بثورات پوستی

-خارش

-اشتها و عملکرد گوارشی فرزند خود را کنترل کنید و در صورت کاهش اشتها با پزشک تماس بگیرید.

تشخیص

تمام این هپاتیت‌های ویروسی را می‌توان از طریق آزمایش‌های خون تشخیص داد. تست‌های عملکرد کبد ممکن است برای تعیین نحوه عملکرد کبد مورد استفاده قرار گیرند. گاهی اوقات نمونه برداری از کبد (برداشتن نمونه کوچکی از بافت کبد برای معاینه) برای کنترل بیشتر آسیب انجام می‌شود. سونوگرافی یا سی تی اسکن می‌تواند هرگونه پیشرفت به سرطان بخصوص در ویروس هپاتیت مزمن ب یا سی را کنترل کند.

درمان هپاتیت

هیچ دارویی برای درمان هپاتیت a استفاده نمی‌شود زیرا یک بیماری کوتاه مدت است که به خودی خود برطرف می‌شود.

هپاتیت مزمن ب را گاهی اوقات می‌توان با استفاده از دارو درمان کرد. چندین دارو برای استفاده دز بزرگسالان تایید شده‌اند. تمام بیماران مبتلا به هپاتیت بی نیاز به دارو ندارند. درمان هپاتیت مزمن سی بطور قابل ملاحظه‌ای با استفاده از دو داروی اینترفرون و ریباویرین که اغلب همراه با هم استفاده می‌شوند، بهبود پیدا کرده است.

واکسن ویروس هپاتیت آ برای تمام کودکان بین یک تا دو ساله با دو دوز در فاصله‌ی شش ماه توصیه می‌شود. همچنین این واکسن برای کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان که بیشتر در خطر این ویروس هستند، توصیه می‌شود. واکسن ویروس هپاتیت b هم به کودکان و هم به بزرگسالان به عنوان بخشی از ایمن‌سازی معمول داده می‌شود. متاسفانه هیچ واکسنی برای هپاتیت c وجود ندارد. کودکان دچار بی اشتهایی باید وعده‌های غذایی کوچک‌تر و با دفعات بیشتر و مایعات سرشار از کالری (مانند میلک‌شیک) مصرف کنند. همچنین باید غذاهای سالم غنی از پروتئین و کربوهیدرات و مقدار زیادی آب مصرف کنند.

پیشگیری

-رعایت بهداشت مناسب و اجتناب از زندگی در شرایط شلوغ و ناسالم

-مراقبت بسیار زیاد بخصوص هنگام نوشیدن و شنا کردن

-پرهیز از مصرف غذاهای دریایی آلوده به فاضلاب

-به اعضای خانواده‌ی خود یادآوری کنید که پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن دستان خود را بطور کامل بشویند.

-استفاده از پاک کننده‌های ضد عفونی کننده برای تمیز کردن توالت، سینک یا لگن مورد استفاده توسط فرد مبتلا به هپاتیت