صدای اضافه در قلب کودکان، من بی گناهم؟

قلب یک اندام عضلانی با چهار حفره است. قلب خون را به ریه‌ها پمپ می‌کند تا اکسیژن‌دار شوند و این اکسیژن به سایر نقاط بدن ارسال می‌شود. چهار دریچه جریان خون در داخل حفره‌های قلب و به بیرون از آن را کنترل می‌کنند. صدای ضربان قلب صداهای بسته شدن دریچه‌ها است. سوفل قلب یک صدای اضافه است که هنگامی که پزشک با یک گوشی طبی گوش می‌کند آن صدا را می‌شنود. این صدای اضافه در اثر جریان آشفته خون ایجاد می‌شود. بیشتر سوفل‌ها دلیلی برای نگرانی نیستند و تاثیری بر سلامت کودک نخواهند داشت.

متخصص اطفال فرزند شما را به منظور بررسی سوفل قلب معاینه می‌کند. معمولاً سوفل یا صداهای اضافه در قلب کودکان دلیلی برای نگرانی نمی‌باشد. اما در صورتی که نوزاد دچار آن باشد، پزشک آزمایش‌های تشخیصی را به منظور تعیین دلیل مشکل تجویز می‌کند. درمان برای سوفل قلب شامل درمان دلیل زمینه‌ای است.

دلایل

صدای اضافه قلب ممکن است در یک قلب سالم و طبیعی کودک شنیده شود یا ناشی از چند عامل یا بیماری باشد از جمله:

-دریچه‌های معیوب قلب

-سوراخ در دیواره‌ی داخلی قلب(نقص دیواره بین دهلیزی یا نقص دیواره بین بطنی)

-سایر نقص‌های ساختاری قلب (مادرزادی)

-تب

-کم‌خونی (کمبود سلول‌های خونی)

علائم و نشانه‌ها

کودکان دچار سوفل بی‌ضرر قلب علائم دیگری به جز صدای غیر طبیعی قلب ندارند. یک کودک مبتلا به سوفل قلبی ناشی از یک مشکل قلبی ممکن است علائم زیر را داشته باشد. این علائم بسته به نوع مشکل متفاوت هستند:

-بی‌اشتهایی، بد غذایی یا افزایش وزن

-تنگی نفس یا تنفس سریع

-تعریق

-درد قفسه سینه

-سرگیجه یا غش کردن (سنکوپ)

-پوست مایل به آبیب خوصص در لب‌ها و نوک انگشتان

-سرفه

-ورم در پایین پاها، مچ پا، قدم پا، شکم، کبد یا رگ‌های گردن

علائم سوفل قلب می‌تواند شبیه به مشکلات سلامتی دیگر باشد. جهت تشخیص باید فرزند خود را نزد یک متخصص ببرید.

انواع سوفل قلب

سوفل‌های قلبی عملکردی یا بی‌گناه

شایع‌ترین نوع سوفل یا قیل و قال قلب، عملکردی یا بی‌گناه نامیده می‌شود. این نوع سوفل صدای حرکت خون در یک قلب طبیعی و سالم و به شکلی عادی است. مانند حالتی که صدای حرکت هوا در یک مجرای هوا یا آبی که درن لوله حرکت می‌کند را می‌شنوید، پزشکان نیز می‌تواند صدای حرکت خون درون قلب را حتی هنگامی که هیچ مشکل قلبی وجود ندارد بشنوند. سوفل بی‌گناه قلب می‌تواند در دوران کودکی پس از مدتی برطرف شود و مجدداً رخ دهد. کودکان مبتلا به این نوع سوفل نیازی به رژیم غذایی مخصوص، محدودیت فعالیت یا درمان‌های خاص دیگری ندارند. کودکانی که سن بالاتری داشته و متوجه می‌شوند که سوفل قلبی دارند باید اطمینان خاطر پیدا کنند که با سایر کودکان تفاوتی ندارند. بیشتر سوفل‌های بی‌گناه به خودی خود با افزایش سن کودک برطرف می‌شوند.

سوفل قلبی غیرعادی

شایع‌ترین دلیل سوفل‌های غیر طبیعی در کودکان زمانی است که کودک با مشکلات ساختاری قلب متولد شده باشد (نقص‌های مادرزادی قلب). این سوفل‌ها ناشی از یک ناهنجاری در قلب هستند که باعث می‌شود خون در حین حرکت در میان قلب صداهای خاصی را ایجاد کند. چندین نوع مشکل قلبی می‌توانند باعث سوفل قلب شوند از جمله:

-نقص سپتوم، که شامل دیواره (یا سپتوم) بین حفره‌های بالا یا پایین قلب است. یک سوراخ در دیواره می‌تواند به خون اجازه دهد که از میان آن عبور کند و وارد حفره‌های دیگر قلب شود. این جریان خون اضافه ممکن است باعث سوفل شود. همچنین می‌تواند موجب فعالیت بسیار شدید قلب یا بزرگ شدن آن گردد. سوراخ‌های بزرگ می‌توانند علاوه بر سوفل قلب باعث علائم دیگری شوند؛ سوراخ‌های کوچک‌تر ممکن است در نهایت به خودی خود بسته شوند.

-اختلالات دریچه، ناشی از تنگ، کوچک و ضخیم بودن یا ناهنجاری دریچه‌های قلب می‌باشد. این دریچه‌ها به جریان ملایم خون امکان عبور دادن را نمی‌دهند و گاهی اوقات می‌توانند امکان برگشت جریان خون به قلب را فراهم کنند. هر دو مشکل باعث سوفل قلب خواهند شد. انسداد مجرای خروجی ممکن است ناشی از وجود بافت یا عضله‌ی اضافه قلب باشد که موجب انسداد جریان ملایم خون در قلب می‌گردد.

-اختلالات عضله قلب (کاردیومیوپاتی)، که می‌تواند باعث ضخیم یا ضعیف شدن غیر عادی عضله قلب شود و توانایی آن برای پمپ کردن طبیعی خون به بدن را مختل کند.

چه زمانی سوفل قلبی باعث نگرانی است؟

در صورتی که این مشکل در ابتدای تولد یا در طول شش ماهه اول زندگی رخ دهد. این صداهای اضافه عملکردی یا بی‌گناه نیستند و به احتمال زیاد نیاز به توجه فوری یک متخصص قلب کودکان دارند. این صداهای غیرطبیعی ممکن است ناشی از ارتباطات غیر عادی بین حفره‌های پمپاژ (نقص‌های سپتوم) یا رگ‌های خونی اصلی قلب (برای مثال جابه‌جایی عروق) باشند.

چه زمانی باید به دنبال مراقبت‌های فوری پزشکی بود؟

در صورتی که کودکتان دچار هر یک از علائم بیماری قلبی مانند موارد زیر بود به پزشک مراجعه نمایید:

-مشکل در خوردن یا تغذیه

-عدم افزایش وزن طبیعی

-مشکل تنفسی

-ضعف

-تنفس سریع یا آبی شدن لب‌ها

-آبی شدن پاها

-غش کردن

-خستگی یا مشکل در ورزش کردن

-درد قفسه سینه

آیا تمام سوفل‌های قلب نشان دهنده بیماری قلبی هستند؟

تمام سوفل‌های قلب به معنی بیماری قلبی نمی‌باشند. گاهی اوقات سوفل یا مورمور قلب ممکن است در یک کودک عادی و در اثر پمپاژ خون به رگ‌ها توسط یک قلب قوی و سالم شنیده شود. این حالت که سوفل بی‌گناه نامیده می‌شود معمولاً با رشد کودک برطرف خواهد شد.

سوفل‌ها همچنین می‌توانند در یک کودک بدون هیچ بیماری قلبی که دچار تب است یا کم‌خونی دارد، نیز شنیده شوند. این نوع صداهای اضافه اغلب با درمان مشکل زمینه‌ای برطرف می‌شوند.

عوارض

صدای غیرطبیعی قلب عوارضی ندارد. اما ممکن است کودک دچار عوارضی مرتبط با مشکلی که باعث سوفل قلب شده است شود. یک کودک دچار نقص مادرزادی قلب ممکن است رشد ضعیف، نارسایی قلبی یا سایر مشکلات جدی داشته باشد.

تشخیص

پزشک سوالاتی را در مورد علائم و تاریخچه سلامتی کودک می‌پرسد و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در طول معاینه پرشک با گوشی طبی به صدای قلب کودک گوش می‌دهد. در صورتی که صدای غیر طبیعی بشنود، ممکن است شما را به یک متخصص قلب اطفال ارجاع دهد. این پزشک دارای آموزش ویژه در زمینه‌ی درمان کودکان مبتلا به مشکلات قلبی است. آزمایش‌هایی که برای این منظور انجام می شوند عبارتند از:

رادیوگرافی از قفسه سینه:

با استفاده از پرتو ایکس تصاویری از قلب و ریه‌ها گرفته می‌شود.

نوار قلب:

این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را اندازه می‌گیرد.

اکوکاردیوگرافی (اکو):

معاینه‌ای که در آن از امواج صوتی (اولتراسوند) برای بررسی ساختار و عملکرد قلب استفاده می‌شود. این مهم‌ترین آزمایش برای تشخیص سوفل قلب است.

درمان

سوفل‌های بی‌گناه قلب طبیعی بوده و بنابراین نیازی به درمان ندارد. کودکان مبتلا به این سوفل‌ها نیازی به معاینه مکرر یا اقدامات مراقبتی طولانی مدت توسط متخصص قلب یا محدود کردن ورزش یا فعالیت‌های فیزیکی دیگر نخواهند داشت.

سوفل‌های بی‌گناه قلب معمولاً تا اواسط نوجوانی برطرف می‌شوند. متخصصین قلب دلیل برطرف شدن آن را نمی‌دانند همانطور که دلیل بروز این وضعیت نیز ناشناخته است. در عین حال، در صورتی که سوفل قلب در یک ویزیت با پزشک اطفال جزئی باشد و در جلسه‌ی دیگر بلندتر شنیده شود، دلسرد نشوید. این امر ممکن است بدین معنی باشد که قلب کودک شما در هر بار دارای نرخ ضربان اندکی متفاوت است. به احتمال زیاد صدای اضافی قلب در نهایت برطرف خواهد شد. هر چند برخی نقص‌ها جهت اصلاح نیاز به عمل جراحی دارند. سایر مشکلات در اثر شرایط غیرمرتبط با قلب مانند کم‌خونی می‌باشند. در این شرایط، سوفل قلب با درمان مشکل زمینه‌ای کمتر شده یا از بین خواهد رفت.