چاق شدن کودکان، تقصیره مامان‌هاست؟
چاقی یکی از معضلات تمام دوران زندگی انسان از جمله دوران کودکی است.
چاقی یکی از معضلات تمام دوران زندگی انسان از جمله دوران کودکی است. اگر از نمایه توده بدنی به عنوان نشانگری برای تشخیص چاقی استفاده استفاده شود آمارهای مربوط به ایالات متحده امریکا نشان می‌دهند که ۱۱% کودکان این کشور وزنی بالاتر از صدک ۸۵ و ۹۵ دارند. بر طبق آمارهای دیگر چاقی گریبانگیر ۲۷% از کودکان این کشور می‌باشد.
علت چاقی:
در مورد علت بروز چاقی در کودکان عوامل مختلفی مطرح هستند. علاوه بر میزان دریافت مواد غذایی توسط کودک و میزان فعالیت جسمانی او وجود مشکلات و مرافعه های خانوادگی نیز باعث شکل گرفتن رفتارهای غلط تغذیه‌ای در کودک و احتمالا بروز چاقی در طفل می‌شود. به نظر می‌رسد عوامل وراثتی و ژنتیکی تا حد زیادی در بروز چاقی کودک اثرداشته باشند، اما جدا از این مسئله کودکان اغلب بهترین تغذیه را در شرایطی دارند که والدین آنها نه بیش از حد سخت گیرند و نه بیش از اندازه آسان.
دیده شده که مادران کودکان 8-4 ساله‌ای که چاق‌تر هستند در اوقات صرف غذا کمتر با کودکان خود صحبت می‌کنند وکمتر به آنها پاسخ می‌دهند. کمتر رفتارهای این کودکان را مورد تایید قرار می‌دهند و کمتر سعی در اصلاح رفتارهای غلط کودک در هنگام صرف غذا دارند . از سوی دیگر اگر والدین تلاش غیر معمول و بیش از حد متعارفی برای دستکاری و اصلاح غذا خوردن کودک نشان دهند ممکن است کودک احساس ناراحتی کرده و بیش از حد غذا بخورد .
اختلال در روابط خانوادگی معمولا سبب کاهش عشق و محبت کافی نسبت به کودک می‌شود، در نتیجه کودک احساس مثبتی درباره ی خود پیدا نمی‌کند و این مساله منجر به پرخوری عاطفی چاقی او می‌گردد.
از دیگر دلایل چاقی در کودکان می‌توان به تماشای تلوزیون به مدت طولانی ، استفاده زیاد از کامپیوتر و استفاده از فست فود اشاره کرد که در دو دهه گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. به عنوان مثال یک ساندویچ مک دونالد+ سیب زمینی سرخ کرده و یک لیوان نوشابه گازدار حدود 1610 کالری انرژی دارد که 43 گرم آن را چربی و حدود 10 گرم را فیبر تشکیل میدهد.
باید توجه داشت که چاقی (obesity) دوران کودکی اغب پدیده ای خوش خیم نیست و این باور که کودکان با وزنی بیش از حد معمول، خود به خود به وزن طبیعی برمی‌گردند درست نیست . هر قدر مدت زمانی که کودک در وزن بیش از حد طبیعی باقی می‌ماند ، بیشتر باشد احتمال اینکه این وضعیت تا زمان نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد بیشتر خواهد بود. اگر چه فقط 15% از کودکان زیر یک ساله چاق ،در سنین بزرگسالی نیز چاق باقی می‌مانند اما وقتی چاقی تا سنین پیش مدرسه ادامه داشت حدود 30% این کودکان تبدیل به بزرگسالان چاق می‌شوند.
همان طور که در مراحل طبیعی رشد و تکامل در کودکان پیش دبستانی اشاره شد بعد از پایان سال اول زندگی به تدریج بدن کودک عضلانی‌تر می‌شود به نحوی که در 6 سالگی چربی بدن کودک به حداقل خود می‌رسد و بعد از آن مجددا چربی بدن افزایش میابد که به آن بازگشت ذخائر چربی یا (adiposity rebound) می‌گویند.
اگر در کودکی ،این بازگشت قبل از 5/5 سالگی رخ دهد احتمال بروز چاقی در بزرگسالی، بیشتر از کودکی است و با احتمال بالایی بازگشت ذخائر چربی را بعد از 7 سالگی تجربه می‌کند.
مسئله شایان ذکر دیگر آن است که تعیین وجود چاقی(obesity)در کودکان چندان آسان نیست، مقادیری از تجمع چربی و افزایش وزن (fatness)ممکن است در هر یک از دو سه طیف دوران کودکی دیده شود یعنی کودک 1 ساله یا کودک در سنین قبل از بلوغ ممکن است به علل تکاملی و فیزیولوژیک چاق‌تر باشند اما این مسئله اغلب گذرا است.
کودکانی که به دلایل ذکر شده ، در معرض خطر ابتلا به چاقی هستند باید به طور مداوم پایش شده و در صورت لزوم مداخلات لازم را به موقع انجام شود.
موارد زیر عوارض چاقی را در کودکان نشان میدهد:
-مسائل روانی و اجتماعی متمایز شدن از هم سن و سالان ،مسخره شدن ،عدم پذیرش در مدارس عالی در آینده، انزوا
-رشد جلو افتادگی سن استخوانی، افزایش قد، قاعدگی زودرس
-تنفسی آپنه در هنگام خواب، سندرم pickwickian عفونت ها
-قلبی عروقی فشار خون بالا، هیپنوتروفی قلب، بیمارییهای ایسکمیک قلبی در بزرگسالی
-ارتوپدی لغزش اپی فیز سر استخوان ران، بیماریblount
-متابولیک مقاومت به انسولین و دیابت در آینده، هیپرتری-گلیسریدمی،هیپرکلسترولمی، -نقرس،کبد چرب در سنین بالاتر و افزایش خطر بروز بیماری تخمدان پلی کیستیک، پانکراتیت و سنگ صفراوی در بزرگسالی
-بدخیمی افزایش خطر بروز سرطان‌های آندومتر، پستان، پروستات،کولون در بزرگسالی
دستگاه عصبی مرکزی تومور کاذب مغزی(سودوتومورسربری۹)
درمان چاقی در کودکان:
درمان چاقی اغلب امری دشوار است که شامل آموزش، اصلاح رفتار کودک، ورزش و رژیم غذایی مناسب می باشد. در درمان چاقی باید توجه داشت که نیازهای تغذیه‌ای کودک برای رشد و تکامل عبارتند از :
۱- محدود کردن مصرف موادی مثل چیپس و غذاهای سرخ‌کردنی و جایگزین کردن آنها با برنج، سیب زمینی،ماکارونی یا نان در وعده های غذایی.
۲- محدود کردن مصرف شیرینی و غذاهای غنی از قند و جایگزینی آنها با میوه های تازه یا خشک شده، غلات همراه با شیر و...
۳- محدود کردن دفعات صرف میان وعده ها و مصرف سبزی در تمام وعده‌های غذایی.
۴- محدود کردن آب میوه‌ها به حداکثر۲۵۰-۲۰۰ سی سی در روز.
اگر تمام افراد خانواده از این توصیه ها پیروی کنند نتیجه بهتری برای کاهش وزن کودک حاصل خواهد شد. ضمن اینکه باید برای افزایش فعالیت جسمی کودک نیز تلاش کرد. دقت کنید که کاهش وزن در کودک می‌بایست کمتر از نیم کیلو در هفته و حداکثر ۱۰% وزن اولیه باشد.
اگر اضافه وزن داشته باشم چه باید بکنم؟
اول از همه باید بدانید که نظر دیگران نسبت به شما تابع شخصیت و رفتارتان است و ارتباطی با اندازه بدنتان ندارد. شما باید خود را قبول داشته باشید و سعی کنید توانایی‌هایتان را افزایش دهید . پس هدف اول تقویت اعتماد به نفس شماست . اگر اعتماد به نفس خود را کامل کنید ، در دستیابی به وزن مناسب، موفق تر خواهد بود.
برای شروع، باید علت داشتن اضافه وزن را مشخص نمائید، یعنی ببینید که آیا اضافه وزن شما با یک بیماری همراه است یا خیر. برای اطمینان از سلامتی در اولین فرصت به پزشک معالجتان مراجعه کنید تا از نظر سوابق خانوادگی، فشار خون کلسترول، تغییرات BMI و وزن بدن و بیماری‌های همراه با اضافه وزن معاینه شوید.
در برنامه ریزی برای کنترل وزن، خانواده را با خود همراه کنید، زیرا با حمایت خانواده و با تعدیل برنامه غذایی و تفریحی، تغییر رفتار خیلی راحت‌تر است. خانواده می‌تواند در انتخاب و تهیه وعده‌های غذایی سالم‌تر، انجام فعالیت‌های جسمانی مناسب و لذت بخش به شما کمک کند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼