دارو دادن به کودکان، اصولی که لازم است بدانید

بیشتر بیماری های کودکان بدون دادن دارو به کودک خود به خود بهبود می یابد. اگر پزشک متخصص کودکان تشخیص داد که کودک شما دارویی لازم دارد، برحسب سن و وزن و بیماری کودک، مقدار و فاصله هر نوبت و مدت زمان دادن دارو را به شما توضیح خواهد داد.
پدر و مادر هیچگاه نباید داروئی را که در منزل دارند به کودک بدهند، زیرا بارها شده است که بدون توجه به بیماری کودک ، دادن دارو موجب آسیب کلیه ها و کبد یا ایجاد کم خونی کودک گردیده است. بعضی از پدر و مادرها با توصیه افراد نا آگاه به مسائل پزشکی، داروهایی مخصوصا داروهای گیاهی به کودک میخورانند که ممکن است نه فقط موثر نباشد، بلکه موجب مشکلاتی گردد.

روش دادن دارو به نوزاد و شیرخوار
بارها دیده شده است که مادر ، نوزاد یا شیرخوار خود را به پشت میخواباند و دارو را به حلق او میریزد. در چنین حالتی، دارو معمولا به حلق و لوله های ریه کودک میرود و حالت خفگی (سرفه، سیاه شدن لب ها و نفس تنگی) به کودک دست میدهد. در نوزادان و شیرخواران، دارو را باید همراه با شیر یا آب و به تدریج و کم کم به کودک داد. مثلا هنگام شیر خوردن، ابتدا چند قطره از دارو (اگر دارو به شکل قطره است) یا مقدار کمی از دارو را که به شکل شربت یا قرص حل شده است به گوشه ای از دهان کودک بریزید و اجازه دهید که کودک چند مک به پستان مادر یا به شیشه شیرخوری محتوی شیر یا آب میوه یا آب شکر بزند و دارو را فرو دهد، سپس مجددا چند قطره یا کمی دیگر از دارو را به دهان کودک بریزید و این عمل را تکرار نمایید.

اگر کودک پس از خوردن دارو مقداری از دارو را استفراغ کرد، باید همان مقدار را دوباره به او بدهید. اگر کودک تمام داروی خورده شده را بعد از نیم ساعت استفراغ کرد، باید تمام دارو را دوباره به او بدهید.

روش دادن دارو به کودکان بزرگتر
متاسفانه بیشتر داروهایی که مخصوص کودکان در کشور ما تهیه میشود، بو و مزه خوبی ندارد و کودکان به سختی میخورند، ولی در هر حال مادر و پدر باید هنگام دادن دارو به کودکان، توصیه های زیر را عمل کنند تا کودک به خوردن دارو راضی گردد.
- آب میوه ای که کودک دوست دارد برای او تهیه نمایید تا بعد از خوردن دارو به او بدهید.
- به کودک بگویید که بینی خود را بگیرد و سپس دارو را بخورد، ولی هیچگاه شما بینی او را نگیرید.
- در بعضی از مواقع کودکان ۲ تا ۳ ساله، خوردن دارو را به نیم ساعت بعد موکول میکنند، بنابراین با او موافقت نکنید . به او هم رشوه ندهید.

روش دادن داروهای مایع به کودک
اگر نصف مقدار داروی مایع را که کودک باید بخورد ، در یک قاشق و نصف دیگر را در یک قاشق دیگر بریزید، بهتر است. زیرا امکان ریخته شدن دارو در هنگام دادن به کودک کم خواهد شد. داروی مایع اگر خوش طعم نیست، شما میتوانید دارو را با کمی آب شکر، عسل یا شکلات مخلوط کنید. برای دادن دارو به کودک به نکات ذیل توجه فرمایید.
- دارو را به شیشه شیرخوری و به شیر اضافه ننمایید. زیرا ممکن است دارو ته نشین شود یا به دیواره بطری بچسبد، بنابراین دارو به حد کافی به بدن کودک نمیرسد.
- در هنگام دادن دارو بینی کودک را نگیرید تا دارو را فرو دهد، زیرا ممکن است کودک از راه دهان نفس بکشد و دارو به داخل ریه او برود.

روش دادن قرص یا کپسول به کودک
خوردن و فرو دادن یک جا و تمامی قرص و یا کپسول مهارت لازم دارد. بعضی از کودکان چنین مهارتی را دارند، بعضی ندارند. پدر و مادر باید به کودک بزرگتر از ۵ سال به تدریج یاد دهند که قرص یا کپسول را در عقب دهان خود قرار دهد و سپس توجه و تمرکز به بلعیدن و فرو دادن قرص یا کپسول با نصف لیوان آب یا مایعات نماید تا قرص و کپسول همراه آب بلعیده شود.
کودک نباید کپسول را بجود و شما نباید آن را باز کنید و پودر آن را به کودک بدهید، زیرا داروی کپسول برای باز شدن در معده تهیه شده است نه برای باز شدن در دهان.
اگر پزشک برای کودک شما قرص تجویز کرده است، قرص را باید نرم کنید و به او بدهید. برای این منظور قرص را در کف یک قاشق قرار دهید و با پشت قاشق دیگری آن را بسایید تا به شکل پودر درآید. مطمئن شوید که کاملا نرم شده است، زیرا کودک داروهای درشت را در دهان خود نگه میدارد و بیرون میریزد. اگر قرص سفت و سخت است و نرم نمیشود، باید یکی دو ساعت زودتر قرص را در کف قاشق قرار دهید و کمی آب به آن اضافه نمایید تا به تدریج حل شود. سپس پودر حل شده را با کمی آب شکر یا عسل یا آب میوه یا مایعات دیگری که کودک دوست دارد مخلوط نمایید و به او بدهید. اگر کودک شیرخوار است، دارو را به همراه شیر و به تدریج و کم کم به او بخورانید.