بیماری آسم کودکان، راه پیشگیری و درمان
آسم که شایع‌ترین بیماری ریوی مزمن کودکان است، عارضه ناراحت‌کننده‌ای است که موجب خس‌خس سینه و تنگی‌نفس گاه به گاه می‌شود.
آسم که شایع‌ترین بیماری ریوی مزمن کودکان است، عارضه ناراحت‌کننده‌ای است که موجب خس‌خس سینه و تنگی‌نفس گاه به گاه می‌شود. این بیماری اخیراً شایع‌تر شده و از هر ۱۰ کودک یکی به آن مبتلاست. غالباً اولین حمله آسم در ۴ یا ۵ سالگی رخ می‌دهد. آسم اگر درمان نشود می‌تواند رشد کودک را کند سازد و امکان مرگ و میر نیز دارد.
علت
علت آسم معلوم نیست. بسیاری از کودکان مبتلا به آن، عوارض حساسیتی، هم‌چون رینیت حساسیتی یا اگزمای آتوپیک دارند.
اغلب سابقه آسم و دیگر اختلالات حساسیتی نیز در خانواده فرد وجود دارد. حمله آسم ممکن است در اثر عفونت‌های ویروسی، دود سیگار، یا مواد حساسیت‌زا، حیوانات خانگی (خصوصاً گربه)، مایت‌های خانگی (حشرات کوچکی که در فرش‌ها، بالش‌ها و پارچه‌ها و سایر جاهای گرمی که غبار ممکن است جمع شود زندگی می‌کنند. فضولات این حشرات میکروسکوپی ممکن است باعث بروز آلرژی یا شعله‌ورشدن علائم آسم شود)، یا غذا تحریک شود.
مایت خانگی
در بسیاری از کودکانی که آسم دارند، حمله آسم ممکن است با قرار گرفتن در معرض مایت‌های خانگی تحریک شود. مایت‌ها در اسباب نرم منزل، بالش‌ها، رخت‌خواب، فرش‌ها و اسباب‌بازی‌های نرم زندگی می‌کنند.
علائم آسم از تنگ شدن مجاری هوای ریه‌ها در اثر التهاب و تورم جداره آن‌ها.
انقباض عضله داخل جداره‌ها و افزایش ترشح مخاط ناشی می‌شود.
علائم بیماری
در کودکان خردسال، نخستین نشانه آسم اغلب سرفه‌هایی است که هر از گاه، خصوصاً در اثر سرما یا ورزش، عود می‌کند. گاهی نخستین نشانه آسم سرفه‌های فقط شبانه است. علائم دیگر که مشابه علائم برونشیت است، شامل موارد زیر است:
- خس‌خس سینه
- تنگی‌نفس
- احساس تنگی سینه
در حمله‌های شدید آسم، علائم ممکن است شامل موارد ذیل باشد:
- دشواری و صدادار بودن تنفس
- دشواری صحبت کردن
- خواب آلودگی
- اختلال در خواب
- آبی شدن لب‌ها و زبان
- امتناع از خوردن یا آشامیدن
مراجعه به پزشک
اگر احتمال آسم می‌دهید، ظرف ۲۴ ساعت کودک را نزد پزشک ببرید. اگر علائم شدید است، آمبولانس خبر کنید یا او را به بیمارستان ببرید.
کار پزشک
پزشک سؤال می‌کند که کودک احتمالاً در معرض مواد حساسیت‌زا قرار گرفته یا خیر و آیا عواملی، مثلاً مشکل در مدرسه، وجود داشته است که موجب نگرانی کودک شود.
برای سنجش شدت بیماری، از دستگاهی که قدرت عمل بازدم در تنفس را اندازه می‌گیرد استفاده می‌شود. ممکن است رادیوگرافی از سینه برای بررسی عفونت احتمالی انجام شود.
برای آسم خفیف، پزشک داروهای بازکننده مجاری هوا تجویز می‌کند که برای تسهیل تنفس هنگام حمله‌های آسم استنشاق می‌شود. اگر آسم کودک شدیدتر باشد، پزشک ممکن است کروموگلیکات سدیم یا گاهی کورتیکواستروئید نیز تجویز کند. برای کمک به پیشگیری از حمله‌های آسم، این داروها باید به طور منظم استنشاق شوند. برخی کودکان به کورتیکواستروئید خوراکی یا مصرف منظم یک داروی استنشاقی بازکننده مجاری هوا با تأثیر دراز مدت نیاز دارند.
کودکان می‌توانند بعضی از داروها را با اسپری استنشاق کن‌اند. برای شیرخواران از افشانه استفاده می‌شود. این دستگاه پمپی دارد که دارو را به صورت ابر یکنواختی به درون ماسکی که روی صورت شیرخوار گذاشته می‌شود تزریق می‌کند.
استفاده از داروهای استنشاقی
کودکان بالای ۸ سال می‌توانند از اسپری استفاده کنند. برای کودکان خردسال‌تر، محفظه واسط استنشاق دارو را آسان‌تر می‌کند. دارو معمولاً به صورت اسپری تحویل می‌شود، اما برای کودکان بالای ۵ سال، می‌توان از پودر استفاده کرد.
شیوه کمکی
اگر کودک بیش از ۶ سال دارد، پزشک ممکن است توصیه کند که با دستگاه سنجش قدرت بازدم، بر وضعیت آسم او نظارت کنید. این دستگاه به آگاهی از حمله‌های قریب‌الوقوع آسم کمک می‌کند. علائم بیماری و ارقام دستگاه را هر روز در تقویم ثبت کنید. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند که درمان کودک را با تغییرات و تحولات و افت و خیز بیماری منطبق سازد.
کودک باید همیشه داروی بازکننده مجاری هوا برای استفاده در صورت حمله آسم همراه داشته باشد. اگر کودک دچار حمله شدید آسم شده است و داروی عادی مؤثر واقع نمی‌شود، یک نوبت مصرف دارو را تکرار کنید. اگر این کار نیز موجب تخفیف حمله نشد، فوراً با پزشک تماس بگیرید یا کودک را به بیمارستان ببرید.
پیشگیری از آسم
نمی‌توان از ابتلای کودک به آسم پیشگیری کرد، اما با تشویق او به احتراز از مواد حساسیت‌زای شناخته شده یا کاهش میزان قرار گرفتن او در معرض این مواد، ممکن است بتوان شدت عارضه را کاهش داد. کمک به کودک در اجتناب از شرایط فشار روحی و حمایت عاطفی از او در مواقعی که کودک احساس نگرانی می‌کند نیز ممکن است مؤثر باشد. در مورد بعضی از کودکان، مصرف داروی بازکننده مجاری هوا نیم‌ساعت قبل از ورزش شدید از بروز حمله آسم پیشگیری می‌کند.
حداقل نیمی از کودکانی که قبل از ۵ سالگی به آسم مبتلا می‌شوند تا بزرگ‌سالی از حمله‌های آسم نجات پیدا می‌کنند؛ اما اگر کودکی در ۱۴ سالگی نیز هنوز آسم دارد، به احتمال زیاد تا بزرگ‌سالی او نیز ادامه خواهد یافت.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼