مشکل دروغگویی در کودکان، روش‌های جلوگیری

نگرش متفاوت آدم ها و گروه های اجتماعی به مسئله دروغگویی برای کودکان پیچیده و گیج کننده است گاهی وقتها بزرگتر ها و والدین نگفتن حقیقت یا باگفتن دروغ های مصلحتی که با هدف آسیب نزدن به عواطف و احساسات دیگران است را مفید میدانند و اغلب در طول روز دروغ هایی از این دست می گویند.
دروغگویی به این دلیل مشکل آفرین است که اعتماد افراد را نسبت به هم، کم می کند. پس اگر کودکان دروغ بگویند اعتماد والدین و دیگران نسبت به آنان کم می شود و اگر زمانی هم حرف راست بزند امکان دارد کسی حرف آنان را باور نکند . به کودکان باید یاد بدهید که هر اتفاقی که می افتد آنها باید راست بگویند . بهترین زمان برخورد با دروغگویی در آغاز شکل گیری آن است.
خیالبافی و داستان سرایی ، در میان کودکان پیش دبستانی بسیار شایع است. آنها گاهی واقعیت و رویا را در هم می آمیزند و امکان دارد داستان های غیر واقعی تعریف کنند بدون اینکه عمداً قصد دروغگویی داشته باشند.
در آغاز سن ورود به دبستان ، کودکان رفته رفته تفاوت بین حقیقت و رویا ، را می فهمند و اگر دروغگویی در این سن ادامه داشته باشد کم کم به یک پدیده مشکل ساز تبدیل می شود.

-بعضی وقتها کودکان به خاطر ترس از تنبیه شدن دروغ می گویند مثلاً کارهایی را انجام داده اند که پدر و مادرشان به آنها اجازه انجام آن را نداده اند.
-بعضی وقتها هم امکان دارد به جای گفتن حقیقت دروغ بگویند. مثلا اگر کودک ببیند که وقتی حقیقت را می گوید به ناحق سخت تنبیه می شود امکان دارد یاد بگیرد که برای اینکه تنبیه نشود در آینده دروغ بگوید.
-گاهی اوقات کودکان دروغگویی را از پدر و مادر خود یا از کودکان دیگر یاد می گیرند.مثلاً وقتی می بینند که دیگران از دروغ گفتن سود می برند یا به کمک آن امتیازی کسب می کنند از آنها تقلید می کنند.
-امکان دارد به این دلیل که موردتایید دوستانشان باشند یا به خاطر کارهای بدی که به تنهایی یا به همراه دیگران انجام داده اند دروغ بگویند.
-بعضی وقتها امکان دارد کودکان فکر کنند اگر حقیقت را بگویند دیگران باور نمی کنند در نتیجه داستانهایی سر هم می کنند تا خودشان را در نظر سایرین ، قابل قبول ترنشان دهند. بنابراین اگر کودکتان حقیقتی را بگوید و شما باور نکرده و به او اطمینان نکنید به این ترتیب به او یاد می دهید که دروغ بگوید.
-کودکان دبستانی زمان دروغ گفتن معمولا خودشان را لو میدهند چون وقتی دروغ می گویند لبخند می زنند و یا مشخص است که داستان هایشان نمی تواند واقعی باشد مثلا وقتی از آنها خواسته می شود توضیح بدهند که " این ۱۰۰۰ تومان را از کجا آورده ای ؟امکان دارد داستان های عجیبی سر هم کننند مثلاً بگویند از دوستم گرفتم تا برایش کتاب بخرم.

جلوگیری از دروغگویی کودکان
در مورد مشکل با کودکتان صحبت کنید
با آرامش برای کودک توضیح دهید که دروغگویی کار بسیار بدی است. این گفتگو نباید بلافاصله بعد از اینکه او دروغ گفت انجام شود . مطمئن شوید کودکتان می فهمد که دروغگویی یعنی : گفتن چیزی که حقیقت ندارد ، از روی قصد و آگاهی. به کودک بگویید چگونه دروغ گفتن او روی شما تأثیر می گذارد و چرا فکر می کنید این مطلب در آینده مشکل ساز خواهد شد. بنابراین از کودک بخواهید که دیگر دروغ نگوید.
نظر کودک را هم بپرسید
اگر از کودکتان سوال کنید که چه نیازی به دروغگویی احساس می کند ، بسیاری از آنها حرفی برای گفتن ندارند. عده ای دیگر نیز دلیل تراشی می کنند یا سعی دارند با توضیحات خودشان شما را قانع کنند . با کودک صحبت کنید و خیلی ساده به او بگویید که می خواهید از این به بعد حقیقت را بگوید.
درباره پیامد دروغ گفتن با کودکان صحبت کنید
از قبل مشخص کنید که وقتی دروغ بگوید با چه پیامدهایی رو به رو خواهد شد و نتیجه اش چه خواهد بود . مثلا به کودک بگویید که فرصت تماشای تلویزیون یا بازی با دوستانش را از دست خواهد داد.

به کودک فرصت بدهید
گاهی درباره وظایفی وتکالیفی که به عهده اش گذاشته اید از او سوال کنید مثلا بپرسید اتاقت را تمیز کردی ؟ یا اینکه اسباب بازی هایت را جمع کردی ؟
به این ترتیب فرصت دروغ گفتن را ازکودک می گیرید.
وقتی راست می گوید به او جایزه بدهید
زمانی که کودک راست گفت او را تشویق کنید ، حتی با یک تشکر مثلا بگویید از اینکه راستش را گفتی ممنونم . بعضی وقتها هم لازم است که جایزه ای برایش در نظر بگیرید . این مهم است که بداند برای گفتن حقیقت این جایزه را دریافت کرده است.
برخورد با دروغگوی کودکان
اغلب موارد امکان دارد نتوانید ثابت کنید که کودکتان دروغ می گوید. بنابراین به کودکتان بگویید اگر دروغ گفته باشد چه پیامدی برایش به همراه دارد. ولی اگر اطمینان دارید فرزندتان حقیقت را نمی گوید منتظر نشوید دلیل بیاورید به او بگویید " تو راست نگفتی چون هنوز اتاقت را مرتب نکرده ای ، بنابراین امشب از تلویزیون خبری نیست ".و دیگر هیچ توضیح اضافه ای را هم قبول نکنید، بحث و گفتگو هم نکنید و به اعتراضات کودک هم اعتنا نداشته باشید.
همیشه اول تکلیف دروغگویی را روشن کنید ،بعد به حادثه ای که باعث دروغ گویی کودک شده بپردازید و برای هر کدام جریمه جداگانه ای در نظر بگیرید . به قرار داد خود پایبند باشید و متناسب با عمل انجام شده تنبیهی در نظر بگیرید. برای دروغ های کوچک تنبیه کوچک تر و برای دروغ های بزرگ تر تنبیه بزرگ تری اعمال کنید.