با کودک کم‌اشتها یا کم‌غذا چه باید کرد؟!

وقتی کودک ناخوش‌احوال است معمولاً انتظار داریم تمایلی به غذای جامد نداشته باشد. نکتهٔ مهم این است که مطمئن شوید در این زمان کودک مایعات کافی می‌نوشد و طی روز حداقل سه بار ادرار می‌کند و بدنش کم‌آب نیست. طی بیماری و ناخوشی طبیعی است کودک تا چند روز خوب غذا نخورد و کم‌اشتها باشد.

مراحل رشد و تکامل کودک نیز در کم‌اشتها شدن کودک نقش دارند. مثلاً وقتی کودکان شروع به راه‌رفتن و دویدن می‌کنند، اغلب ترجیح می‌دهند بازی کنند و این طرف و آن طرف بروند تا اینکه یک جا بنشینند و غذا بخورند. بعضی از بچه‌ها با هر بار ورود به مرحله‌ای جدید از رشد خود، دچار تغییراتی در اشتها می‌شوند خصوصاً در سال‌های نوپایی. گاهی بچه‌ها به‌عنوان شیوه‌ای برای اعلام استقلال خود، در مقابل زمان وعده‌غذایی مقاومت می‌کنند تا نشان بدهند هر وقت خودشان بخواهند غذا می‌خورند!

برای تشویق کودک به غذاخوردن در زمان مناسب وعده‌های غذایی، توصیه‌هایی داریم:

. در هر وعده غذا، حداقل بخشی از غذا همان چیزی باشد که می‌دانید کودک دوست دارد و آن را خواهد خورد.

. غذاهایی که کودک دوست ندارد برایش در نظر نگیرید. تقریباً ۱۲ تا ۱۷ بار چشیدن لازم است تا کودک کم‌کم غذایی را بپذیرد. پس باید صبورانه و به طور مستمر، غذایی را به کودک معرفی کنید.

. در زمان غذا همه اعضای خانواده سر میز غذا حاضر شوند. می‌دانیم که دور هم جمع‌شدن اعضای خانواده در زمان غذا، خطر ابتلا به چاقی و افسردگی را کاهش می‌دهد و حتی فقط یک وعده غذا را دور هم خوردن، بر کیفیت زندگی افراد خصوصاً کودکان اثر می‌گذارد. در این زمان کودک خیلی از رفتارهای تغذیه‌ای را یاد می‌گیرد و به‌طورکلی فرصت بسیار خوبی برای ارتباط اعضای خانواده است.

. سر میز غذا اجازهٔ آوردن اسباب‌بازی و کتاب و... ندهید و خودتان هم تلفن همراه کنارتان نباشد تا همگی فقط روی غذاخوردن تمرکز کنید.

. متناسب با سن کودک، سه وعده‌غذایی اصلی و دو میان‌وعده سالم به کودک بدهید.

به‌طورکلی سعی کنید زمان صرف غذا، فرصتی لذت‌بخش و دوست‌داشتنی باشد، نه یک ترس و تهدید و اجبار برای کودک. وظیفه شما به‌عنوان والدین این است که غذاهای سالم و مغذی به کودک پیشنهاد بدهید تا کودک تصمیم بگیرد به کدامشان بیشتر تمایل دارد.

وقتی اشتهای کودکتان زیاد می‌شود

جهش به مرحله‌ای جدید از رشد می‌تواند دلیل افزایش اشتهای اخیر کودکتان باشد. این جهش‌های رشد در وزن و قد کودک می‌توانند باعث شوند کودک مکرراً گرسنه و بدخلق شود.

اگر اشتهای کودک افزایش‌یافته، فرصت خوبی است که انتخاب‌های غذایی سالم‌تری برایش فراهم کنید، مثلاً میوه و سبزی و چربی‌های سالم و پروتئین‌های کم‌چرب به‌جای خوراکی‌های فراوری شده و هله‌وهوله. هر چند طبیعی است کودک در مراحلی از رشد خود بیشتر طلب غذا کند، اما مهم است که غذاهایی که می‌خورد سالم و مغذی باشد.

اگر احساس می‌کنید اشتهای کودکتان به طور غیرمعمول زیاد شده بهتر است با متخصص کودک مشورت کنید تا مطمئن شوید چیزی برای نگرانی وجود ندارد. ضمناً اگر کودک افزایش وزن سریعی دارد باید با پزشکش مشورت نمایید.

بعضی از بچه‌ها با هر بار ورود به مرحله‌ای جدید از رشد خود، دچار تغییراتی در اشتها می‌شوند خصوصاً در سال‌های نوپایی. گاهی بچه‌ها به‌عنوان شیوه‌ای برای اعلام استقلال خود، در مقابل زمان وعده‌غذایی مقاومت می‌کنند تا نشان بدهند هر وقت خودشان بخواهند غذا می‌خورند! 

چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است؟ 

البته گاهی تغییرات در اشتهای کودک ناشی از وجود مشکلی است. در موارد زیر با پزشک کودک مشورت کنید:

. شکم‌درد، استفراغ، تنگی‌نفس، بعد از خوردن غذا

. کاهش وزن یا وزن‌گیری ضعیف کودک

. علائم کم‌آبی در بدن کودک، مثلاً کودک کمتر از سه بار در روز ادرار می‌کند.