چگونه کودک درسخوان داشته باشیم؟
هدف از تکالیف منزل، این است که آنچه در طول روز در مدرسه آموختهشده، در ذهن دانشآموز تقویت و به یاد سپرده شود.
روزنامه جوان: هدف از تکالیف منزل ، این است که آنچه در طول روز در مدرسه آموختهشده ، در ذهن دانش آموز تقویت و به یاد سپرده شود.
همچنین بیاموزد که به تنهایی و بدون کمک مستقیم معلم ، مساله ای را حل کند یا سوالی را پاسخ دهد و مهمتر این که بتواند فرصتهایش را زمان بندی کند و زمانی را به انجام تکالیف شب اختصاص دهد و احساس مسوولیت را بیاموزد. این کار به انگیزه ، نظم و توانایی استفاده از منابع درسی نیازمند است.
تکلیف شب یکی از روشهایی است که به کودک می آموزد چگونه به تنهایی بیاموزد. هر چه کودک از انجام تکالیف یا درس خواندن بدش بیاید، مهم نیست.آنچه اهمیت دارد این است که او به عنوان وظیفه هر روزه آنها را انجام دهد.
پس از مدتی بهانه های پایان ناپذیری که اغلب معلمها عادت به شنیدن آنها دارند، از قبیل «دفترم افتاد توی جوی آب»، «خواهرم دفتر مشقم را پاره کرد»، «دیشب مریض بودم» باید فراموش شوند و تکالیف و درسهای خواندنی بدرستی و منظم و بموقع انجام شوند، ولی چگونه باید درس خواندن و انجام تکالیف را برای کودک به شکل یک عمل مثبت و مفید و حتی دوست داشتنی درآورد و در عین حال ، از فشار و تنشی که این مسائل بر خانواده اعمال می کنند کاست؟
دریابید آموزگاران و برنامه ریزان آموزشی چه انتظارات و اهدافی دارند. از کودک اطلاعات کسب کنید. با شروع سال تحصیلی شما هم باید مدام از طریق کودک از تکالیف مدرسه و برنامه امتحانات آگاه شوید.
بکوشید به کودک کمک کنید که برای درس خواندن و انجام تکالیفش براساس این برنامه ، برنامه ریزی و زمانبندی کند. برای نمونه: «هر دوشنبه دیکته داری ، پس باید یکشنبه ها دیکته کار کنی» یا «شنبه ها و سه شنبه ها ریاضیات دارید. پس تکالیف مربوط به آن باید...
وقتی کودک از مدرسه برمی گردد، از او بپرسید در مدرسه چه کرده و چه درسهایی داشته و باید چه تکالیفی را انجام دهد. اگر همیشه پاسخش این است که «هیچ تکلیفی نباید انجام بدهم یا قبلا کارهایم را کرده ام»، از او بخواهید تکالیفش را به شما نشان دهد.
این کار به شما کمک می کند در جریان کار او قرار گیرید و دریابید پیشرفتش چگونه است. با نشان دادن توجهتان به کودک می فهمانید که برای شما اهمیت دارد که او چه آموخته و چقدر پیشرفت می کند و آیا تکالیفش را بموقع و درست انجام می دهد یا نه و او درخواهد یافت که شما به این مسائل علاقه دارید.
درباره بعضی کودکان باید مدتی احساس یک پلیس یا بازپرس را داشته باشید، ولی شبیه آنها عمل نکنید، یا حداقل ظاهرا این طور نشان ندهید و نگذارید کودک احساس کند بازجویی می شود.
بکوشید نقش یک همراه و همیار را بازی کنید. چطوری؟ مدرسه چطور بود؟ انگار خیلی خسته شدی. بیا بریم یه چیزی بخوریم ، بعد ببینم قبل از شروع برنامه کودک چه کارهایی باید بکنی؟ اطلاعاتی از مسوولان مدرسه درباره کودکتان به دست آورید.
اوایل سال تحصیلی معلم کودکتان را ملاقات کنید. از نحوه تدریس و انتظارات او آگاه شوید و پرس وجو کنید.
تدوین برنامه برای انجام تکالیف
همراه با کودک برنامه ای مناسب برای انجام تکالیف شب و مطالعه تهیه کنید، به طوری که با برنامه های مدرسه و همچنین برنامه های دیگر کودک هماهنگی کامل داشته باشد. به یاد داشته باشید برنامه ای که برای یک کودک مناسب است، امکان دارد برای یک کودک دیگر مناسب نباشد. بعضی کودکان نیاز دارند که بعد از مدرسه مدتی به بازی بپردازند و انرژی مازادشان را صرف کنند، ولی بعضی دیگر وقتی بازدهی بیشتری دارند که قبل از بازی تکالیفشان را انجام دهند.
اگر می خواهید کودکتان به قول معروف خوب راه بیفتد و مستقل عمل کند و شما کمتر نظارت داشته باشید، راهنمایی های زیر به شما کمک می کند.
زمان مشخصی را تعیین کنید. درباره زمان بندی انجام تکالیف شب تصمیم گیری کنید. کودک نیز باید در تصمیم گیری شرکت کند، تا زمان همیشگی انجام تکالیف مشخص شود.
این زمان باید طوری باشد که تا حد امکان با زمان برنامه های تلویزیونی مورد علاقه کودک و زمان فعالیت های فیزیکی او تداخل نداشته باشد، تا کودک مجبور شود یکی از آنها را انتخاب کند. به کودک بگویید زمان انجام تکالیف و طول مدت آن ممکن است در صورت لزوم تغییر کند. مکان ویژه ای را برای انجام تکالیف تعیین کنید.
کودک برای انجام تکالیف و مطالعه درسی نیازمند مکانی است که ساکت باشد و نور کافی داشته باشد و در صورت نیاز، کتابهای کمکی هم در آنجا موجود باشند.محل مستقلی را برای کتابها و دفترهای کودک در نظر بگیرید و به استقلال او احترام بگذارید.
برای نمونه یک طبقه از کتابخانه منزل یا محلی نزدیک میز تحریر کودک را به او واگذار کنید. این کار به کودک خواهد آموخت که منظم باشد و درباره وسایل و ابزارش احساس مسوولیت کند.
ضرورت نظارت بر نحوه درس خواندن فرزندان
اگر فرزند شما تکالیف مدرسه اش را انجام نمی دهد یا در انجام آنها مشکل دارد، باید به او کمک کنید تا علت را کشف کند و در حل و رفع آن بکوشد. مشکل را از مشکلات دیگر مجزا کنید.بکوشید تا دریابید که چرا کودک نمی خواهد تکالیفش را انجام دهد و یا چرا در درس خواندن مشکل دارد. به سوال های زیر پاسخ دهید، تا علت را دریابید.
آیا درس مشخصی وجود دارد که کودک نمی خواهد تکالیف آن درس بخصوص را انجام دهد؟ آیا این مشکل هر روز وجود دارد یا گاهگاهی اتفاق می افتد؟ آیا کودک معنای تکالیف شب را درک می کند؟
برای کودکی که به جای انجام دادن تکالیفش به بازی می پردازد، از خود بازی یا فعالیت های دیگر که مورد علاقه اوست ، به عنوان پاداشی برای انجام تکالیف استفاده کنید یا بازی و انجام تکالیف را به صورت نوبتی درآورید، بدین معنا که بخشی از تکلیفش را انجام دهد و سپس ۱۰دقیقه آزاد باشد برای بازی و بعد به انجام بخش دیگری از تکلیف بپردازد. پس از آن ۱۰ دقیقه دیگر بازی کند.
آموزش نظم و ترتیب و مهارت های مطالعه به فرزندان
نظم و ترتیب ، بدون آموزش در کسی به وجود نمی آید. مهارت های مطالعه هم غریزی نیستند. بنابراین به کودک کمک کنید تا آنها را بیاموزد. تکالیف طولانی را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید، تا کودک راحت تر بتواند آنها را انجام دهد. اگر کودک شما همواره از این موضوع کلافه است که نمی داند از کجا و چگونه شروع کند.
به او نشان دهید که چگونه می تواند یک تکلیف یا کار طولانی و پیچیده را به بخشها و اجزای کوچکتر تقسیم کند، به طوری که هر بخش را براحتی انجام دهد. از کودک بخواهید چنین سوالهایی را از خودش بپرسد، اول چه باید بکنم ؟ بعد از آن چه؟ به چه چیزهایی احتیاج دارم؟ به کودک بیاموزید در مدرسه درباره تکالیفی که به او داده می شود، تا در منزل انجام دهد، به طور کامل آگاه شود.
کودک را تشویق کنید که شماره تلفن های دوستان همکلاسی اش را داشته باشد که در صورت لزوم ، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تکلیف شب با آنها تماس بگیرید. الگویی از برنامه ریزی برای آینده به کودکتان ارائه دهید.
هر هفته جلسه ای با شرکت تمام اعضای خانواده تشکیل دهید، تا هر یک از آنها بتواند برنامه هفته آینده یا به عبارتی کارهایی را که قصد دارد انجام دهد و چیزهایی را که نیاز دارد، مطرح کند. به کودک کمک کنید فعالیت های هفتگی اش را برنامه دار و مدون کند.
فرض کنید کودک شما روز شنبه باید خلاصه یک کتاب را سرکلاس بخواند. او باید سه شنبه و چهارشنبه کتاب را مطالعه کند پنجشنبه از رئوس مطالب یادداشت بردارد و جمعه کل مطلب را بنویسد و پاکنویس کند.
از تشویق غافل نشوید
طبق معمول جایزه بدهید و جایزه بدهید و اگر لازم است از انگیزه های قوی تر و جوایز ارزنده تر بهره بگیرید. تلاش کودک را تحسین کنید.
انتظار نداشته باشید کار کودک بی نقص باشد.به یاد داشته باشید کودک را برای هر گامی که در جهت استقلال برمی دارد، تشویق کنید. این تشویق ها باید در تمام مراحل از جمله به یاد آوردن تکالیف و به یادسپاری آنها و حتی برای شروع کردن آنها انجام شوند. اگر احساس می کنید از انگیزه کودک کاسته شده تشویق و جایزه را فراموش نکنید.
اگر کودک شما خیلی زود از تنها کار کردن خسته می شود، حتی برای چند دقیقه بیشتر به طور مستقل کار کردن او را تشویق کنید. مثبت باشید وقتی فرزندتان کارش را خوب انجام می دهد. خوب تلاش می کند، یا در انجام تکالیفش حوصله و دقت به خرج می دهد، او را با جایزه های گوناگون تشویق کنید.
واکنش منفی هم لازم است
در مقابل اعمال منفی کودک اگر برخورد مثبت شما نتیجه خوبی ندارد واکنش منفی نشان دهید. مثلا اجازه ندهید یک روز برنامه کودک تلویزیون را تماشا کند، یا اجازه ندهید به کوچه برود و بازی کند.برای استفاده از پیامدهای منفی ، کارهایی را انتخاب کنید که فوری باشند یا به عبارتی ، بلافاصله اجرا شوند و زیاد هم طولانی نباشند.
لزوم تقویت مسوولیت پذیری در کودکان
بتدریج و همزمان با رشد و بلوغ در کودک به او مسوولیت های سنگین تری بویژه در زمینه انجام کارهای مدرسه محول کنید. به جای این که خودتان درباره انجام تکالیف عقب مانده او دست به کار شوید، بکوشید به او کمک کنید تا خودش این کار را انجام دهد.
بتدریج مداخله تان را در انجام تکالیف کودک کم کنید، گرچه ممکن است در ابتدای کار مجبور باشید در انجام تکالیف دخالت مستقیم داشته باشید، ولی بکوشید هرچه سریعتر نظارت و مداخله مستقیم در کارهای مدرسه کودک را کاهش دهید.
برای نمونه، در مکان دیگری از اتاق مشغول کار خودتان بشوید، ولی به کودک نشان دهید که اگر سوالی داشته باشد، در دسترس او هستید. به کودک اجازه دهید تا مسوولیت بپذیرد.
از آنجا که هدف از تکلیف شب، یادآوری مطالبی است که کودک قبلا در مدرسه آموخته است ، بنابراین در اکثریت مواقع او باید تکالیفش را به تنهایی انجام دهد گرچه ممکن است کمک شما لازم باشد، ولی هیچ وقت نباید شما به جای کودک تکالیف مدرسه را انجام دهید؛ حتی برای کلاس اولی ها، اگر کودک شما نمی تواند به تنهایی از عهده این کار برآید، با معلم مدرسه مشورت کنید. شاید او به کمک درسی بیشتری نیازمند است.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼