نشانه های استرس کودکان، ناخن جویدن است؟

پرسش: پسر 5 ساله ام توی مدرسه اصلا حواسش رو به درس جمع نمی کنه و در خانه اصلا به حرف من گوش نمی کنه و در ضمن ناخن دست و پاش رو هم می جوه.

پاسخ: در بسیاری اوقات ناآرامی و بی قراری و عدم تمرکز آن ها به استرس های درونی آن ها بر می گردد. به خصوص اینکه مسئله حسادت هم ممکن است در مورد فرزند شما وجود داشته باشد . لذا با توجه به ناخن جویدن او بهتر است با یک مشاور در ارتباط حضوری باشید تا ریشه های استرس او پی گیری شوند .

تمرین های افزایش تمرکز را از زمان های کوتاه شروع کنید .
مزاحمت های محیطی را برای حفظ توجه از اطراف او کم کنید .
از جملات تحقیر آمیز و القاب منفی استفاده نکنید
القاب مورد دلخواه و مثبت را به او دهید تا سعی کند خود را شبیه سازد .
او را در یک کلاس هنری ثبت نام کنید
این کودکان معمولا به دلیل بی توجهی ناشنوا تلقی میشوند در حالی که این دو مسئله از هم جداست .
دستورهای خود را تک تک و شیوا و روشن ارائه دهید .
زمان کافی را برای با او بودن اختصاص دهید .
از تبعیض بپرهیزید.
توجه و اهمیت کافی به او مبذول کنید .

راهکارهای افزایش تمرکز
الف ـ پرورش حس بینایی
1- از کودک بخواهید یک شی نورانی در حال حرکت را با چشم تعقیب کند. شی را در جهات مختلف به صورت صاف یا دورانی حرکت دهید. (به تدریج زمان تمرین را افزایش دهید)
۲- از کودک بخواهید به طور متناوب به دو شی دور و نزدیک که شما به او نشان می دهید، نگاه کند. (به تدریج زمان تمرین را افزایش دهید.)
3- شما و فرزندتان مقابل هم ر وی زمین بنشینید، توپی را به سمت او بفرستید، از وی بخواهید پس از گرفتن توپ مجدداً ان را به شما بدهد و این کار را تکرار کنید.(به تدریج مدت زمان تمرین را افزایش دهید.)
۴- توپی را به یک نخ اویزان کنید و مقابل کودک بگیرید و از او بخواهید با دو دست و بعد با یک دست (به طور یک در میان) به توپ بزند.
5- تعدادی مهره به کودک بدهید تا ان ها را بر اساس ترتیب خاص یا به صورت تصادفی به نخ بکشد.
۶- پنج شی مقابل کودک قرار دهید بعد جفت هرکدام از ان اشیاء را نیز یکی یکی به او بدهید تا کنار شی مثل خودش قرار دهد.
7- تمرین فوق را با تصاویر مشابه، مهره های رنگی یا اشکال هندسی مشابه انجام دهید. از هرکدام 4 مورد مقابل کودک بگذارید.
۸- متناوب چیدن مهره های رنگی را به کودک اموزش دهید. ابتدا از دو رنگ مهره شروع کنید و از کودک بخواهید ان دو رنگ را یک درمیان بچینید(این کار را تا ۵ مهره در رنگ های مختلفی ادامه دهید).
مثال) در مرحله اول با دو رنگ مهره
مهره قرمز، مهره ابی، مهره قرمز، مهره ابی….
9- با سه مکعب یک رنگ طرح های ساده ای بسازید و مقابل کودک قرار بدهید بعد از او بخواهید با مکعب‌های خودش مشابه ان طرح را بسازد (به تدریج تعداد مکعب ها را اضافه کنید.)
۱۰- حافظه بینایی کودک خود را به طریق زیر تقویت کنید:
با سه مکعب ساده طرح ساده ای بسازید، 20 ثانیه فرصت دهید کودک نگاه کند بعد طرح را جمع کنید و از او بخواهید ان چه را به یاد دارد بسازد.
۱۱- طرح های ساده ای به صورت ناقص روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید جزء حذف شده در تصاویر را تشخیص دهید. مثال: تصویر ادم بدون چشم، تصویر موش بدون دم
12- چهار تصویر روی کاغذ بکشید، به طوری که دو تا از تصاویر کاملاً شبیه باشند و از کودک بخواهید از بین 4 تصویر، دو تصویر مثل هم پیدا کرده و به شما نشان دهد.
۱۳- چهار تصویر بر روی کاغذ بکشید به طوری که یک تصویر دیگر فرق داشته باشد. از کودک بخواهید تصویر نامشابه را پیدا کرده و به شما نشان دهد.
14- نقطه هایی را در یک خط صاف بکشید و از کودک بخواهید ان ها را با خط به هم وصل کند (ابتدا نقطه‌ها درشت و نزدیک به هم باشد بعد به تدریج نقطه ریزتر و فاصله دورتر شوند.)
۱۵- دو خط موازی و با فاصله از هم بکشید و از کودک بخواهید با مداد، خطی از میان این راه عبور دهد به طوری که با دو خط کناری برخورد نکند( به تدریج فاصله دو خط کناری را کم کنید)
16- اشکال هندسی مختلف را در اندازه متوسط بکشید و از کودک بخواهید ان ها را با توجه به حاشیه شکل رنگ کند.
۱۷- تمرین روی قیچی کردن طرح کشیده شده روی کاغذ(ابتدا خطوط صاف بعد خطوط منحنی و اشکال مختلف)

ب ـ پرورش حس شنوایی
1- جغجغه ای را به صدا در اورید و از کودک بخواهید هر وقت صدا شنید دستش را بالا ببرد(در حین انجام تمرین چشم های کودک را ببندید)
۲- جغجغه ای را به صدا در اورید و از کودک بخواهید جهت صدا را با دست به شما نشان دهد (در حین انجام چشم های کودک را ببندید)
3- با کودک قرار بگذارید که فعالیتی را انجام دهد و به محض شنیدن صدای سوت ان کار را متوقف کند. به عنوان مثال در یک اتاق کودک پشت به شما راه برود و هر زمان صدای سوت را شنید بایستد مجدداً با فرمان شما شروع به حرکت کند و با شنیدن صدا متوقف شود.
۴- چند وسیله صدا ساز(به عنوان مثال سوت، جغجغه، سنتورک، شیپورو…) به صورت (۲ عدد هر کدام) تهیه کنید. این وسایل را به کودک بدهید تا مدتی با ان ها بازی کند و با صدای هر کدام اشنا شود. سپس یک نمونه از وسایل را مقابل کودک بگذارید. خودتان پشت او قرار بگیرد و جفت دیگر هر وسیله را به صدا دراورید. از کودک بخواهید پس از شنیدن صدا وسیله مورد نظر را نشان دهد.
5- تصویر چند حیوان را مقابل کودک بگذارید از کودک بخواهید که پس از شنیدن هر صدا (صدای حیوانات که نوار پخش می شود یا شما می گویید) تصویر مربوطه را نشان دهد.
۶- کلمه ای را با کودک قرار بگذارید تا هر زمان شنید دستش را بالا ببرد. شما کلمات مختلف را بگوئید و ان کلمه خاص را نیز به طور نامنظم در میان کلمات دیگر بگوئید.
7- داستان کوتاهی را برای کودک تعریف کنید و بعد بلافاصله از متن داستان سوالاتی را از او بپرسید(به تدریج بین تعریف داستان و پرسش از متن فاصله بیندازید تا کودک مجبور شود اطلاعات را در حافظه نگه دارد.
۸- حافظه شنوایی کودک خود را به شیوه زیر تقویت کنید.
دو کلمه بدون ربط(مثال: هلو ؛ مداد) به کودک بگوئید و از او بخواهید ان دو کلمه را به همان ترتیب یعنی اول هلو بعد مداد ) بعد از شما تکرار کند. در هر مرحله پس از اینکه کودک موفق شد کلمات را به طور صحیح بعد از شما تکرار کند، یک کلمه به تعدا د کلمات خود اضافه کنید(در اخرین مرحله کودک باید بتواند 5 کلمه را عیناً بعد از شما و با ترتیب صحیح تکرار کند)

ج) پرسش حس لامسه
۱- از کودک بخواهید چشمهایش را ببیدد و اشیایی را در دست او قرار دهید تا بر اساس زبری یا صافی ان ها را به دو دسته تقسیم کند.
2- مشابه تمرین فوق را با اشیا سرد و گرم انجام دهید.
۳- از کودک بخواهید چشمهایش را ببندد و دو شی به طور همزمان در دست های او قرار دهید. کودک باید پس از لمس اشیاء بگوید انها مثل هم هستند یا متفاوتند.
4- از کودک بخواهید چشمهایش را ببندد، اشیا اشنا و موجود در منزل را یکی یکی در دست او بگذارید و بخواهید پس از لمس هر وسیله، نام ان ها را بگوید.
۵- اشکال هندسی پلاستیکی را در دست کودک قرار دهید و از او بخواهید شکل را لمس کند و طرح ان را روی کاغذ بکشد(در مرحله لمس شی باید چشم های کودک بسته باشد)
پس از شناسایی علل ایجاد کننده مشکل حتما در مورد ناخن جویدن او هم درمان را پی گیری کنید.