با کودکان دروغگو چگونه برخورد کنیم؟

پرسش: پسری 7 ساله دارم خودم و همسرم کارمند هستیم پسرم صبح تا ساعت ۲ در خانه تنها است در تابستان به کلاس زبان و ورزش می رود بعضی مواقع دروغ می گوید چه کنیم؟ درخانه آرام است ولی کسی را که می بیند و یابه جایی می رویم شیطانی و کارهای خاصی انجام می دهد چه کنیم واقعا اعصابم را خورد کرده است؟

پاسخ: مادر عزیز احتمال بسیار زیاد کودک شما معنی دروغگویی را می داند و تفاوت خیالات را از واقعیات می شناسد. شما بایست عواملی که در زیر عنوان می کنم را بررسی نمایید و سپس هر کدام اگر وجود داشت را اصلاح کنید. (اگر احتمال این هست که معنیش را نمی داند بایست در نامه بعدی خودتان این مطلب را عنوان نمایید تا آموزش لازم در این خصوص را ارائه کنم.)

علل شایع دروغگویی در کودکان عبارتست از :
ـ دروغگویی کودک ممکن است برای جلب توجه اطرافیان باشد. چنانچه کودکی در خانواده یا مدرسه مورد بی توجهی اطرافیان قرار گیرد، برای نشان دادن خود و جلب توجه آنان ممکن است به گفتن دروغ در زمینه های گوناگون متوسل شود.

ـ کودکانی که نسبت به دوستان و اطرافیان خود احساس کمبود می کنند، ممکن است برای جبران کمبودها در زمینه های گوناگون نظیر شغل والدین، محل سکونت، وضع تغذیه، دوستان و تفریحات و سفرها به دروغ متوسل شوند و درون اشفته ونگران خود را به ان وسیله به طور موقت تسکین دهند.

ـ ترس نیز از دیگر عواملی است که موجب دروغگویی می شود. اگر کودک به سبب راستگویی تنبیه شود، در آینده برای نجات و رهایی از مجازات به دروغگویی متوسل می شود. باید اذعان کرد که سختگیریهای افراطی و برخوردهای خشن والدین ومربیان با کودک از علل مهم دروغگویی کودک محسوب می شود.

ـ گاهی نحوه بیان و برخورد والدین و مربیان با کودک او را به دروغ گفتن وامی دارد و به او دروغگویی را می اموزد. به عنوان مثال والدین به کودکی که مرتکب عمل خلافی شده است اصرار می ورزند که او این کار را انجام نداده است بلکه دیگری مثلاً همسایه یا دوست یا برخی موجودات خیالی سبب ان بوده اند. در این حالت والدین علاوه بر انکه کودک را دروغگو بار می اورند او را به گریز از قبول مسئولیت رفتارش نیز وامی دارند.

ـ انتظار و توقع بیش از حد از کودکان و مقایسه انان با دوستان وهمکلاسیها در زمینه های گوناگون از دیگر عوامل دروغگویی کودکان می شود دراین صورت کودک از طریق دروغ می تواند هم بر احساس حقارت خود به طور موقت غلبه یابد و هم والدین را راضی و خشنود سازد و نظر انان را به سوی خود جلب کند.

برای رفع این مشکل هم شما بایست زمانهایی که کودکتان کار نادرستی کرده ، اما راستش را گفته ارزش راستگویش را برجسته نمایید و خودتان در عمل به او نشان دهید که رعایت کننده این موضوع هستید از کتاب ها و قصه هایی که نشانه دهنده عواقب دروغگویی است کمک بگیرید و سعی کنید شرایطی را فراهم کنید که کودکتان وادار به دروغگویی نشود.

مثلا وقتی او لیوانی را در خانه شکست نگویید چه کسیلیوان را شکست؟ بلکه عنوان کنید برای تمیز نمودن نیاز به کمک دارید و شخصی که لیوان را شکسته بایست مسئولیت تمیز نمودن را برعهده بگیرد. همچنین زمان هایی را صرف گفتگو با فرزندتان و گوش نمودن به احساساتش کنید تا او برای جلب توجه متوسل به دروغگویی نشود.

در رابطه با موضوع شیطنت، مادر عزیز بچه سالم جنب و جوش داردو فعال هست قدری لازم هست ما ظرفیتتان را بیشترکنیم و بچه ها را درک کنیم. اگر اعمال کودکتان بسیار ازار دهنده است به دلیل این هست که در فضای معمولی و خانه به او فرصت بسیاری از تجارب را نمی دهد و آنقدر محدودیت ایجاد می کنید که او معذوریت شما را در جمع متوجه می شود و این اعمال را انجام می دهد. بهتر هست زمان بیشتری را صرف فرزندتان و بیرون بردن او در فضایی مانند پارک ها بنمایید تا این انرژی در او بدون محدودیت تخلیه شود.