کودکان بیش فعال، کم هوش هستند؟(۲)
درمان بیشفعالی هم نیاز به صرف زمان دارد و با اولین مراجعه نمیتوانید توقع درمان داشته باشید. اما این بیماری معمولا درمانپذیر است.
مدام در حال شیطنت است و یکجا بند نمیشود، رفتارهای او و لجبازیهایش دیوانهتان میکند، در مهمانی هم از دست لجبازیها و خرابکاریهایش آرام و قرار ندارید و مدام حرص میخورید، یکی میگوید باید بیشتر تنبیهش کنید و دیگری میگوید بزرگ میشود، خوب میشود و بعضیها هم مهر بیشفعالی به او میزنند. اما واقعیت این است که همیشه مشکلات رفتاری بچهها با گذر زمان از بین نمیرود و تنبیه هم نمیتواند باری از دوش شما بردارد. در مطلب قبل درباره بیش فعالی و کودکان بیش فعال توضیحاتی آورده شد، در ادامه توضیحات دیگر آمده است:
رفتارهایش را زیر ذرهبین بگذارید
کودکان مبتلا به ADHD بیشفعالی را همراه با کمبود یا نقص در توجه توامان دارد که نقص توجه نیز در چند حیطه متعدد قابل مشاهده است. یک نوع از نقص توجه در عدم توانایی توجه مداوم و مستمر به یک موضوع است. آنان تنها چند دقیقه میتوانند در یکجا نشسته و تکالیفشان را انجام دهند و پس از چند دقیقه، باز بیتوجه به فریاد و تهدیدهای شما شروع به بازیگوشی میکنند و تلاش شما برای نشاندن آنها برای انجام تکالیف به جایی ختم نمیشود و باز بعد از چند دقیقه، بیتوجهی قابل مشاهده است.
نوع دیگری از نقص توجه را میتوان تحت عنوان عدم توانایی تغییر توجه مطرح کرد. کودکان مبتلا به نقص در تغییر توجه، توانایی انتقال توجه از موضوعی به موضوع دیگر یا به اصطلاح شیفت کردن توجه را ندارند. این کودکان نمیتوانند همزمان به چند موضوع توجه کنند. کودک معمولی میتواند همزمان هم بازی کند، هم حواسش به تلویزیون باشد تا با شروع شدن کارتون باباسفنجی بپرد پای تلویزیون و هم اینکه گوشهچشمی مراقب باشد تا پدرش بدون او از خانه خارج نشود و کسی هم دست به خوراکیهایش نزند؛ درحالیکه کودکان دارای نقص در توجه انشعابیافته نمیتوانند به بیش از یک موضوع توجه کنند. در انتها اینکه برخی از کودکان نمیتوانند از مرحله توجه به تمرکز برسند و نسبت به یک موضوع معطوف یا به اصطلاح فوکوس کنند.
لازم به ذکر است کودکان دارای اختلال نقص توجه توام با بیشفعالی، علاوه بر نقص در توجه، بازداری رفتار هم ندارند؛ برای مثال اگر با دوستشان توپبازی میکنند، نمیتوانند صبر کنند تا نوبت به بازی آنان برسد.این بچهها تکانشی رفتار میکنند و عصبانیتها و واکنشهای هیجانی ناگهانی را بروز میدهند.
به کی مراجعه کنم؟
اگر فرزندتان با مشکلاتی روبهرو است به متخصص مربوطه مراجعه کنید؛ نه هر کارشناسی. اغلب افراد بدون اینکه نزد روانشناس بروند، یکراست سراغ روانپزشک میروند. روانپزشک هم با تصور اینکه بیمار دورههای درمانی توسط روانشناس را بدون موفقیت گذرانده است، دارو تجویز میکند. پس اگر فرزندتان مشکوک به ADHD است باید سراغ روانشناس بروید؛ آن هم روانشناسی با گرایش کودکان استثنایی نه هر روانشناس دیگری. در حوزه روانشناسی، گرایشهای مختلفی مانند روانشناسی عمومی، بالینی، تربیتی و کودکان استثنایی وجود دارد که مناسبترین گروه برای درمان اختلالات ADHD روانشناسان با گرایش کودکان استثنایی هستند.
روانشناسان با گرفتن آزمونهای تشخیصی، مصاحبه تشخیصی با والدین و. . . به تشخیص و سپس شناسایی اختلال مذکور میپردازند که ممکن است فرآیند تشخیص چند روز، یک هفته یا حتی چند هفته به طول بیانجامد. از اینرو تنها با ویزیت چند دقیقهای نمیتوان به تشخیص اختلال ADHD و تجویز دارو پرداخت. چون در اینصورت شاهد افزایش کودکان وابسته و معتاد به دارو خواهیم بود؛ همانگونه که امروزه این کودکان بسیار به چشم میخورند.
شایعاتی درباره بیشفعالی
حرفهایی که از گوشه و کنار، درباره فرزندتان میشنوید، آنقدرها هم درست نیست.
فرزندم بیمار میماند؟
درمان بیشفعالی هم نیاز به صرف زمان دارد و با اولین مراجعه نمیتوانید توقع درمان داشته باشید. اما این بیماری معمولا درمانپذیر است و بعد از یک ماه نشانههای بهبود مشاهده میشود. فرد مبتلا نیاز دارد تا بعد از درمان هر ماه یا هر دو یا سه ماه یکبار به پزشک مراجعه کند. البته این درمانها تنها شامل افرادی است که سیستم عصبی و مغزیشان آسیب ندیده است، زیرا در صورت آسیبدیدگی مغزی و... . دیگر نمیتوان از بیشفعالی صحبت به میان آورد و مشکلات مغزی که در اثر ضربه باشد، نیاز به درمان پزشکی دارند. تنها در صورت نقص در فرآیندهای روانشناختی میتوان به درمانهای شناختی و رفتاری مبادرت ورزید.
باید لاکپشتی راه برود؟
وقتی که متوجه میشوید فرزندتان ADHD است، اطرافیانتان که در نقش کارشناس قرار میگیرند به شما توصیههایی را ارائه میدهند و معتقدند با انجام بازیهای ساده کودکتان صبور و مشکلاتش حل میشود. اگر شما هم کودک مبتلا به ADHD دارید، حتما شنیدهاید که اطرافیان به شما توصیه میکنند به کودکتان بگویید مثل لاکپشت راه برود یا آب به دست آرام، آرام دور خانه را گز کند. اینها درمانی برای بیماری ADHD نیست و این بازیها با بازیدرمانی کارشناسان زمین تا آسمان فرق دارد و فرآیند شناختی کودکتان را تقویت نمیکند. پس بهتر است در مسائل روانشناسی هم دست به خوددرمانی نزنید و با انتخاب درمانگر مناسب، به درمان او دل بسپارید.
فرزندم کمهوش است؟
برخی والدین تصور میکنند کودکان مبتلا به ADHD ضریب هوشی پایینی دارند در صورتیکه این اختلال ربطی به ضریب هوشی فرزندتان ندارد و کودکان بیشفعال نیز مانند همه کودکان معمولی، ممکن است باهوشتر یا کمهوشتر از بقیه باشند اما باهوشی یا کمهوشیشان ربطی به بیشفعال بودنشان ندارد و از آن تاثیری نمیگیرد.
برخی اوقات ممکن است این اختلال با دیگر اختلالات همچون ناتوانی یادگیری همراه باشد که در اینصورت، تصور بر این است که کودک کمتوان ذهنی است یا دارای هوش پایینی است در حالیکه نقص در هر یک از فرآیندهای روانشناختی پایه همچون استدلال، درک، فهم و. . . میتواند کودک را دچار ناتوانی دریادگیری کند. حال ممکن است کودک بیشفعال دارای ناتوانی یادگیری نیز باشد
رفتارهایش را زیر ذرهبین بگذارید
کودکان مبتلا به ADHD بیشفعالی را همراه با کمبود یا نقص در توجه توامان دارد که نقص توجه نیز در چند حیطه متعدد قابل مشاهده است. یک نوع از نقص توجه در عدم توانایی توجه مداوم و مستمر به یک موضوع است. آنان تنها چند دقیقه میتوانند در یکجا نشسته و تکالیفشان را انجام دهند و پس از چند دقیقه، باز بیتوجه به فریاد و تهدیدهای شما شروع به بازیگوشی میکنند و تلاش شما برای نشاندن آنها برای انجام تکالیف به جایی ختم نمیشود و باز بعد از چند دقیقه، بیتوجهی قابل مشاهده است.
نوع دیگری از نقص توجه را میتوان تحت عنوان عدم توانایی تغییر توجه مطرح کرد. کودکان مبتلا به نقص در تغییر توجه، توانایی انتقال توجه از موضوعی به موضوع دیگر یا به اصطلاح شیفت کردن توجه را ندارند. این کودکان نمیتوانند همزمان به چند موضوع توجه کنند. کودک معمولی میتواند همزمان هم بازی کند، هم حواسش به تلویزیون باشد تا با شروع شدن کارتون باباسفنجی بپرد پای تلویزیون و هم اینکه گوشهچشمی مراقب باشد تا پدرش بدون او از خانه خارج نشود و کسی هم دست به خوراکیهایش نزند؛ درحالیکه کودکان دارای نقص در توجه انشعابیافته نمیتوانند به بیش از یک موضوع توجه کنند. در انتها اینکه برخی از کودکان نمیتوانند از مرحله توجه به تمرکز برسند و نسبت به یک موضوع معطوف یا به اصطلاح فوکوس کنند.
لازم به ذکر است کودکان دارای اختلال نقص توجه توام با بیشفعالی، علاوه بر نقص در توجه، بازداری رفتار هم ندارند؛ برای مثال اگر با دوستشان توپبازی میکنند، نمیتوانند صبر کنند تا نوبت به بازی آنان برسد.این بچهها تکانشی رفتار میکنند و عصبانیتها و واکنشهای هیجانی ناگهانی را بروز میدهند.
به کی مراجعه کنم؟
اگر فرزندتان با مشکلاتی روبهرو است به متخصص مربوطه مراجعه کنید؛ نه هر کارشناسی. اغلب افراد بدون اینکه نزد روانشناس بروند، یکراست سراغ روانپزشک میروند. روانپزشک هم با تصور اینکه بیمار دورههای درمانی توسط روانشناس را بدون موفقیت گذرانده است، دارو تجویز میکند. پس اگر فرزندتان مشکوک به ADHD است باید سراغ روانشناس بروید؛ آن هم روانشناسی با گرایش کودکان استثنایی نه هر روانشناس دیگری. در حوزه روانشناسی، گرایشهای مختلفی مانند روانشناسی عمومی، بالینی، تربیتی و کودکان استثنایی وجود دارد که مناسبترین گروه برای درمان اختلالات ADHD روانشناسان با گرایش کودکان استثنایی هستند.
روانشناسان با گرفتن آزمونهای تشخیصی، مصاحبه تشخیصی با والدین و. . . به تشخیص و سپس شناسایی اختلال مذکور میپردازند که ممکن است فرآیند تشخیص چند روز، یک هفته یا حتی چند هفته به طول بیانجامد. از اینرو تنها با ویزیت چند دقیقهای نمیتوان به تشخیص اختلال ADHD و تجویز دارو پرداخت. چون در اینصورت شاهد افزایش کودکان وابسته و معتاد به دارو خواهیم بود؛ همانگونه که امروزه این کودکان بسیار به چشم میخورند.
شایعاتی درباره بیشفعالی
حرفهایی که از گوشه و کنار، درباره فرزندتان میشنوید، آنقدرها هم درست نیست.
فرزندم بیمار میماند؟
درمان بیشفعالی هم نیاز به صرف زمان دارد و با اولین مراجعه نمیتوانید توقع درمان داشته باشید. اما این بیماری معمولا درمانپذیر است و بعد از یک ماه نشانههای بهبود مشاهده میشود. فرد مبتلا نیاز دارد تا بعد از درمان هر ماه یا هر دو یا سه ماه یکبار به پزشک مراجعه کند. البته این درمانها تنها شامل افرادی است که سیستم عصبی و مغزیشان آسیب ندیده است، زیرا در صورت آسیبدیدگی مغزی و... . دیگر نمیتوان از بیشفعالی صحبت به میان آورد و مشکلات مغزی که در اثر ضربه باشد، نیاز به درمان پزشکی دارند. تنها در صورت نقص در فرآیندهای روانشناختی میتوان به درمانهای شناختی و رفتاری مبادرت ورزید.
باید لاکپشتی راه برود؟
وقتی که متوجه میشوید فرزندتان ADHD است، اطرافیانتان که در نقش کارشناس قرار میگیرند به شما توصیههایی را ارائه میدهند و معتقدند با انجام بازیهای ساده کودکتان صبور و مشکلاتش حل میشود. اگر شما هم کودک مبتلا به ADHD دارید، حتما شنیدهاید که اطرافیان به شما توصیه میکنند به کودکتان بگویید مثل لاکپشت راه برود یا آب به دست آرام، آرام دور خانه را گز کند. اینها درمانی برای بیماری ADHD نیست و این بازیها با بازیدرمانی کارشناسان زمین تا آسمان فرق دارد و فرآیند شناختی کودکتان را تقویت نمیکند. پس بهتر است در مسائل روانشناسی هم دست به خوددرمانی نزنید و با انتخاب درمانگر مناسب، به درمان او دل بسپارید.
فرزندم کمهوش است؟
برخی والدین تصور میکنند کودکان مبتلا به ADHD ضریب هوشی پایینی دارند در صورتیکه این اختلال ربطی به ضریب هوشی فرزندتان ندارد و کودکان بیشفعال نیز مانند همه کودکان معمولی، ممکن است باهوشتر یا کمهوشتر از بقیه باشند اما باهوشی یا کمهوشیشان ربطی به بیشفعال بودنشان ندارد و از آن تاثیری نمیگیرد.
برخی اوقات ممکن است این اختلال با دیگر اختلالات همچون ناتوانی یادگیری همراه باشد که در اینصورت، تصور بر این است که کودک کمتوان ذهنی است یا دارای هوش پایینی است در حالیکه نقص در هر یک از فرآیندهای روانشناختی پایه همچون استدلال، درک، فهم و. . . میتواند کودک را دچار ناتوانی دریادگیری کند. حال ممکن است کودک بیشفعال دارای ناتوانی یادگیری نیز باشد
منبع:
سیب سبز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼