رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز چیست؟

رژیم غذایی هموکروماتوز، مصرف غذاهایی که آهن بالا دارند یا جذب آن را افزایش می‌دهند محدود می‌کند. با این حال، این رژیم باید طوری باشد که شما را از دریافت غذاهای پروتئینی و مواد مغذی مهم منع نکند. به خواندن ادامه دهید تا با بهترین رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: بیماری هموکروماتوز چیست؟

در این مقاله می‌خوانید:

• رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز
• بهترین رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز
• اصول رژیم غذایی هموکروماتوز
• غذاهای غیر مجاز در رژیم هموکروماتوز
• وقتی هموکروماتوز دارید چه بخورید؟

رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز

رژیم غذایی هموکروماتوز

آهن یک ماده مغذی ضروری است که بدن نمی‌تواند آن را بسازد و به همین دلیل، باید از طریق غذا دریافت شود. با این حال، روده شما فقط ۱۰ تا ۱۳ درصد از آهنی که می‌خورید را جذب می‌کند و بقیه آن دفع می‌شود؛ اما در افراد مبتلا به هموکروماتوز، هورمونی به نام هپسیدین به طور ناکارآمد مهار می‌شود و جذب آهن را تا ۴۰۰درصد افزایش می‌دهد که عامل اضافه بار آهن و مسمومیت است. رژیم غذایی هموکروماتوز برای کاهش دریافت «هِم» استفاده می‌شود. «آهن هم» نوعی آهن است که روده آن را به راحتی جذب می‌کند و منابع اصلی آن، گوشت قرمز و گوشت اندام‌هایی مثل کلیه و کبد را شامل می‌شود.

بیشتر بخوانید: مصرف قرص فروس سولفات، درمان کم خونی زنان

بهترین رژیم غذایی بیماران هموکروماتوز

بهترین رژیم غذایی برای هموکروماتوز

این رژیم غذایی، گوشت قرمز، مرکبات و قندها را محدود می‌کند.

رژیم غذایی هموکروماتوز برای رفع نیازهای غذایی مخصوص افراد مبتلا به این بیماری در نظر گرفته شده است و میوه‌های تازه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌هایی از منابع کم آهن را شامل می‌شود. این رژیم غذایی، گوشت قرمز، مرکبات و قندها را محدود می‌کند و در صورت امکان، پیشنهاد می‌کند که افراد مبتلا به هموکروماتوز غذاهای کامل بخورند.

بیشتر بخوانید: بیماری هیپوگنادیسم چیست؟

اصول رژیم غذایی هموکروماتوز

بهترین رژیم غذایی هموکروماتوز هیچ دستورالعمل رسمی خاصی ندارد، اما اصول کلی آن عبارتند از:

• کاهش میزان مصرف گوشت قرمز
• محدودیت مصرف ویتامین سی
• اجتناب از قند و چربی حیوانی
  مصرف زیاد لوبیا، برنج و غلات کامل
• افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه
• مصرف قهوه و چای

در نتیجه، شما باید با متخصص تغذیه خود درباره میزان گوشت قرمزی که می‌توانید در هفته مصرف کنید، همکاری کنید و دنبال منابع جایگزین پروتئین بگردید. علاوه بر این، ویتامین C جذب آهن را در بدن افزایش می‌دهد. به همین دلیل، غذاهای حاوی ویتامین C باید از رژیم غذایی شما حذف شوند.

بیشتر بخوانید: قرص آهن در بارداری/ آیا همه خانم های باردار باید در بارداری قرص آهن مصرف کنند؟

مدت رژیم غذایی هموکروماتوز

اگر سطح آهن شما خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، باید رژیم غذایی خود را از نو تنظیم کنید.

اگر مبتلا به هموکروماتوز هستید، می‌توانید در درازمدت تحت نظر پزشک خود به این رژیم غذایی پایبند باشید. هم‌چنین، برای اطمینان از طبیعی بودن سطح آهن بدن خود، باید آزمایش‌های مکرر انجام دهید.
اگر سطح آهن شما خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، باید رژیم غذایی خود را از نو تنظیم کنید. البته باید این کار را با راهنمایی متخصص تغذیه خود انجام دهید، زیرا رژیم‌های خودسرانه می‌توانند باعث کاهش بیش از حد سطح آهن شوند که کم خونی ناشی از فقر آهن را ایجاد می‌کند و در صورت وقوع آن، باید موقتاً رژیم خود را متوقف کنید.
از آن جایی که علائم کم خونی می‌تواند شبیه هموکروماتوز باشد، در صورت مشاهده علائمی مانند ضعف و خستگی مفرط در حین این رژیم، باید به پزشک خود مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید. در نهایت، توصیه می‌کنیم که هرگز بدون مشورت با پزشک‌تان رژیم غذایی خود را تغییر ندهید.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۵ غذای رژیمی کم کالری با مرغ برای لاغری که حتما باید امتحان کنید!

غذاهای غیر مجاز در رژیم هموکروماتوز

لیست کامل‌تر غذاهای غیرمجاز برای افراد مبتلا به هموکروماتوز عبارت است از:

گوشت قرمز

اکثر گوشت‌های قرمز، از جمله گوشت گاو، گوسفند و گوزن، منابع غنی آهن هِم هستند که باید مصرف آن‌ها را قطع یا محدود کنید. با این حال، مصرف گوشت قرمز با غذاهایی که جذب آهن را کاهش می‌دهند نیز فکر بدی نیست و می‌تواند به کنترل سطح آهن کمک کند.

صدف خام

صدف‌‌های خام گاهی حاوی باکتری‌هایی هستند که می‌توانند باعث عفونتی جدی به نام ویبریوز شوند و بدن افراد مبتلا به هموکروماتوز به این عفونت حساس‌تر است. بنابراین، باید از مصرف صدف‌های خامی که پوسته‌شان باز است یا خوب پخته نشده‌اند، اجتناب کنند.

بیشتر بخوانید: رژیم مخصوص تنبلی تخمدان+ نمونه برنامه غذایی

ویتامین سی

همان‌طور که گفتیم، ویتامین C باعث افزایش جذب آن می‌شود. به همین دلیل، افراد مبتلا به هموکروماتوز نباید زیاد آن را مصرف کنند. البته میزان ویتامین C موجود در میوه‌ها و سبزیجات خیلی کم است و مصرف‌شان مشکلی ایجاد نمی‌کند.

غذاهای غنی شده

افراد مبتلا به هموکروماتوز باید در مصرف غذاهای غنی شده دقت داشته باشند. به عنوان مثال، بسیاری از غلات‌های غنی شده ممکن است حاوی کلسیم، ویتامین D و آهن اضافی باشند که این آهن اضافی طبیعتاً برای افراد مبتلا به هموکروماتوز خطرناک است.

الکل

ترکیب آهن و الکل در بدن می‌تواند استرس اکسیداتیو را افزایش دهد که باعث بدتر شدن اثر هموکروماتوز بر بدن می‌شود. علاوه بر این، الکل ذخایر آهن بدن را افزایش می‌دهد. پس طبیعی است که پزشک‌تان از شما بخواهد مصرف الکل را قطع کنید.

بیشتر بخوانید: با این خوراکی های خوشمزه به راحتی آب خوردن سیگار را ترک کنید/ ترفندهای ترک سیگار

وقتی هموکروماتوز دارید چه بخورید؟

برخی از غذاهایی که مصرف آن‌ها در رژیم غذایی هموکروماتوز توصیه می‌شوند، عبارتند از:

میوه‌ها و سبزیجات

میوه‌ها و سبزیجات بخش مهمی از تمام رژیم‌های غذایی سالم و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم هستند که برای عملکرد صحیح بدن حیاتی محسوب می‌شوند. علاوه بر این، میزان زیادی آنتی اکسیدان نیز دارند که می‌تواند با اکسیداسیون بدن در افراد مبتلا به هموکروماتوز مقابله کند.

پروتئین‌های بدون چربی

نیازی نیست که افراد مبتلا به هموکروماتوز کاملاً از پروتئین حیوانی خودداری کنند، اما بهتر است که به جای پروتئین‌های حیوانی غنی از آهن (مانند گوشت قرمز)، پروتئین‌های کم آهن مانند مرغ و ماهی مصرف کنند.

غلات، لوبیا و آجیل

تمام غلات، حبوبات و دانه‌ها حاوی اسید فیتیک یا فیتات هستند که جلوی جذب آهن را می‌گیرد. به همین دلیل، خوردن غذاهای سرشار از فیتات جذب آهن غیرهم را از غذاهای گیاهی کاهش می‌دهد و در نتیجه، سطح کل آهن در بدن را پایین می‌آورد.

بیشتر بخوانید: تغذیه مناسب برای ورزشکاران خانم

چای و قهوه

چای و قهوه حاوی تانن هستند که می‌تواند جذب آهن را کاهش دهد. به همین دلیل، نوشیدن آن‌ها به افراد مبتلا به هموکروماتوز کمک می‌کند تا سطح آهن موجود در بدن خود را مدیریت کنند.

غذاهای غنی از کلسیم

کلسیم می‌تواند جذب آهن را مهار کند. بنابراین، غذاهای غنی از کلسیم زیر نیز می‌توانند به رژیم غذایی هموکروماتوز اضافه شوند:

• ماست
• شیر
• پنیر
• توفو
• سبزیجات دارای برگ‌های سبز، مانند بروکلی

تخم مرغ

منابع تحقیقاتی معتبر نشان می‌دهند که تخم مرغ نیز می‌تواند جذب آهن را مهار کند. در واقع، تخم مرغ پروتئینی به نام فسوتین دارد که به آهن متصل شده و از جذب آن جلوگیری می‌کند. پس تخم مرغ هم باید به رژیم هموکروماتوز اضافه شود.

بیشتر بخوانید: برای کوچک شدن سینه چه بخوریم؟ این روش‌های معجزه‌آسا را امتحان کنید

کلام آخر

رژیم غذایی هموکروماتوز مصرف غذاهایی که سرشار از آهن هم هستند (مانند گوشت قرمز) را محدود می‌کند و شما را تشویق می‌کند تا غذاهایی بخورید که جذب آهن را کاهش می‌دهند. البته این رژیمی نیست که شما به اراده خود را انجام دهید. در واقع، باید قبل از انجام دادن آن آزمایش خون بدهید و با متخصص تغذیه خود مشورت کنید.

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصصین تغذیه و تناسب اندام، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.