الگوی خواب در کودکان چگونه است؟

نکات کلیدی

• خواب برای رشد، ایمنی بدن، یادگیری و حافظه اهمیت دارد.

• نوزادان، کودکان و نوجوانان به میزان متفاوتی از خواب نیاز دارند.

• الگوهای خواب با بزرگ‌تر شدن نوزادان و کودکان تغییر می‌کنند.

• همه‌ی ما در طول شب از چرخه‌هایی شامل خواب عمیق، خواب سبک و بیداری‌های کوتاه عبور می‌کنیم.

چرا خواب مهم است؟

خواب، کودکان را از نظر جسمی بازیابی می‌کند. به آن‌ها در یادگیری و به خاطر سپاری کمک می‌کند و سیستم ایمنی را تقویت می‌نماید. خواب همچنین به رشد کودکان کمک می‌کند؛ برای مثال، بدن کودکان در زمان خواب، هورمون رشد ترشح می‌کند.

کودکان در هر سنی باید به اندازه‌ی کافی بخوابند تا بتوانند در طول روز بازی کنند، یاد بگیرند و تمرکز داشته باشند.

خواب در سنین مختلف

نوزادان، کودکان و نوجوانان به میزان متفاوتی از خواب نیاز دارند. برای مثال، با بزرگ‌تر شدن نوزادان و کودکان، میزان خواب مورد نیاز آن‌ها به‌تدریج کاهش می‌یابد.

همچنین، با افزایش سن، الگوهای خواب تغییر می‌کنند. به‌عنوان مثال، نوزادان هرچه بزرگ‌تر می‌شوند، در طول روز کمتر و در شب بیشتر می‌خوابند.

نیازهای خواب و الگوهای خواب کودکان می‌تواند متفاوت باشد؛ بنابراین اطلاعات زیر فقط به‌عنوان یک راهنما ارائه شده‌اند. خواب کودک شما ممکن است متفاوت باشد.

نوزادان زیر ۶ ماه: زمان و میزان خواب

نوزادان تازه‌متولدشده

نوزادان در طول شبانه‌روز به‌طور پراکنده می‌خوابند و بیدار می‌شوند. آن‌ها در مجموع ۱۴ تا ۱۷ ساعت در هر ۲۴ ساعت می‌خوابند.

آن‌ها دو نوع خواب دارند: خواب فعال و خواب آرام. در خواب فعال، نوزاد حرکت می‌کند و ممکن است حرکات پرشی، لرزش یا مکیدن مشاهده شود. در خواب آرام، نوزاد بی‌حرکت است و نفس‌های یکنواخت می‌کشد.

نوزادان در چرخه‌هایی حدود ۴۰ دقیقه‌ای از خواب فعال و آرام عبور می‌کنند. ممکن است پس از پایان هر چرخه بیدار شوند و برای خوابیدن مجدد به کمک نیاز داشته باشند.

نوزادان ۳ تا ۶ ماهه

در حدود ۳ ماهگی، نوزادان شروع به شکل دادن به الگوهای خواب شب و روز می‌کنند و بیشتر شب‌ها می‌خوابند. آن‌ها معمولاً در هر ۲۴ ساعت، ۱۲ تا ۱۵ ساعت می‌خوابند.

در سن ۳ تا ۶ ماه، نوزادان ممکن است به‌سمت الگویی از ۲ تا ۳ خواب روزانه‌ی حدوداً ۲ ساعته حرکت کنند. آن‌ها اغلب حداقل یک بار در طول شب بیدار می‌شوند.

نوزادان ۶ تا ۱۲ ماهه: زمان و میزان خواب

خواب شبانه

با رشد نوزادان، بخش بیشتری از خواب آن‌ها در شب انجام می‌شود.

در این سن، بیشتر نوزادان بین ساعت ۶ عصر تا ۱۰ شب برای خوابیدن آماده هستند. معمولاً کمتر از ۴۰ دقیقه طول می‌کشد تا بخوابند، اما حدود ۱ نوزاد از هر ۱۰ نوزاد، مدت بیشتری برای به خواب رفتن نیاز دارد.

نوزادان ممکن است در ۶ ماهگی بتوانند خواب‌های طولانی ۶ ساعته در شب داشته باشند.

تقریباً دوسوم نوزادان تنها یک‌بار در طول شب بیدار می‌شوند و برای بازگشت به خواب به کمک بزرگ‌تر نیاز دارند. حدود ۱ نوزاد از هر ۱۰ نوزاد، در طول شب ۳ تا ۴ بار صدا می‌زند.

بیش از یک‌سوم والدین می‌گویند نوزادشان در این سن مشکلات خواب دارد.

خواب روزانه

بیشتر نوزادان ۶ تا ۱۲ ماهه هنوز ۱ تا ۲ خواب در طول روز دارند. این چرت‌ها معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت طول می‌کشند.

برخی نوزادان به سختی آرام می‌گیرند یا در طول شب زیاد بیدار می‌شوند. داشتن یک برنامه‌ی مثبت پیش از خواب می‌تواند به نوزاد کمک کند تا راحت‌تر به خواب برود. کنار گذاشتن عادت‌هایی مثل خواباندن نوزاد با تکان دادن نیز می‌تواند باعث شود نوزاد پس از بیدار شدن در طول شب، راحت‌تر دوباره خودش به خواب برود. اما اگر ترجیح می‌دهید هربار که نوزادتان در شب بیدار می‌شود او را آرام کنید، روش «آرام‌سازی پاسخ‌محور» می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.

نوپایان: زمان و میزان خواب

نوپایان (کودکان حدود ۱ تا ۳ ساله) به ۱۱ تا ۱۴ ساعت خواب در هر ۲۴ ساعت نیاز دارند. معمولاً این شامل ۱۰ تا ۱۲ ساعت خواب شبانه و یک چرت ۱ تا ۲ ساعته در روز است.

برخی نوپایان تمایلی به رفتن به رختخواب در شب ندارند. اغلب دلیلش این است که دلشان می‌خواهد تا دیر وقت با خانواده بیدار بمانند. این رایج‌ترین مشکل خواب در بین والدین است که معمولاً در حدود ۱۸ ماهگی به اوج می‌رسد و با افزایش سن بهتر می‌شود.

کمتر از ۵٪ کودکان ۲ ساله در طول شب ۳ بار یا بیشتر بیدار می‌شوند.

پیش‌دبستانی‌ها: زمان و میزان خواب

کودکان ۳ تا ۵ ساله به ۱۰ تا ۱۳ ساعت خواب شبانه نیاز دارند.

برخی از کودکان پیش‌دبستانی همچنان چرت‌های روزانه‌ای در حدود یک ساعت دارند. وقتی کودکان در این سن خواب شبانه‌ی کافی داشته باشند، دیگر به چرت روزانه نیاز نخواهند داشت.

کودکان در سن مدرسه: زمان و میزان خواب

کودکان ۵ تا ۱۱ ساله به ۹ تا ۱۱ ساعت خواب شبانه نیاز دارند.

کودکان بالای ۵ سال به‌ندرت در طول روز چرت می‌زنند. اگر فرزندتان اغلب نیاز به خواب روزانه دارد، بهتر است بررسی کنید که آیا شب‌ها به اندازه‌ی کافی می‌خوابد یا نه. در صورت نگرانی، با پزشک عمومی مشورت کنید.

کودکان دبستانی معمولاً بعد از مدرسه خسته هستند و از حدود ساعت ۷:۳۰ شب مشتاق رفتن به رختخواب می‌شوند.

نوجوانان: زمان و میزان خواب

کودکانی که وارد دوران بلوغ می‌شوند معمولاً به ۸ تا ۱۰ ساعت خواب شبانه نیاز دارند.

به دلیل تغییر در ریتم شبانه‌روزی (ساعت بیولوژیکی) در دوران نوجوانی، طبیعی است که نوجوانان تمایل داشته باشند دیرتر بخوابند – معمولاً حدود ساعت ۱۱ شب یا دیرتر – و صبح‌ها نیز دیرتر بیدار شوند. داشتن عادت‌های خوب در طول روز و محیط خواب مناسب می‌تواند به آن‌ها کمک کند خواب کافی داشته باشند.

بیش از ۹۰٪ نوجوانان در شب‌های مدرسه به اندازه‌ی کافی نمی‌خوابند. خواب با کیفیت و کافی در این دوره بسیار مهم است، زیرا خواب برای مهارت‌های تفکر، یادگیری و تمرکز ضروری است. کم‌خوابی در این سال‌ها همچنین با مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب در ارتباط بوده است.

درباره‌ی چرخه‌های خواب

همه‌ی ما در طول شب و همچنین در چرت‌های طولانی، بین انواع مختلف خواب جابه‌جا می‌شویم.

از حدود ۶ ماهگی، چرخه‌ی خواب شامل موارد زیر است:

• خواب حرکت سریع چشم (REM)

• خواب غیر REM

در خواب REM، چشم‌ها در زیر پلک به‌سرعت از یک سمت به سمت دیگر حرکت می‌کنند. این نوع خواب را خواب دیدن نیز می‌نامند.

خواب غیر REM شامل خواب عمیق و خواب سبک است. بیدار کردن کودکانی که در خواب عمیق هستند سخت‌تر است، در حالی که کودکان در خواب سبک راحت‌تر بیدار می‌شوند.

مقدار خواب REM و غیر REM در هر چرخه، در طول شب تغییر می‌کند.

بیدار شدن‌های کوتاه‌مدت بین چرخه‌های خواب نیز امری رایج است.

تأثیر چرخه‌های خواب بر خواب کودکان

کودکان در چند ساعت اول پس از به خواب رفتن، مقدار زیادی خواب عمیق (غیر REM) دارند. به همین دلیل است که در این ساعات، خواب آن‌ها بسیار سنگین است و به‌ندرت با چیزی بیدار می‌شوند.

در نیمه‌ی دوم شب، مقدار بیشتری از خواب کودکان شامل خواب REM و خواب سبک غیر REM می‌شود. کودکان در این مراحل از خواب راحت‌تر بیدار می‌شوند، بنابراین ممکن است در این زمان‌ها بیشتر از اوایل شب بیدار شوند.

در سال‌های ابتدایی کودکی، با بزرگ‌تر شدن کودک، چرخه‌های خواب نیز طولانی‌تر می‌شوند. در کودکان ۳ ساله، چرخه‌ی خواب حدود ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. تا حدود ۵ سالگی، چرخه‌های خواب به اندازه‌ی چرخه‌های خواب بزرگسالان، یعنی حدود ۹۰ دقیقه، می‌رسند.

کودکان ممکن است در پایان هر چرخه‌ی خواب برای لحظه‌ای بیدار شوند، بدون اینکه خودشان متوجه شوند یا صبح آن را به یاد بیاورند. این کاملاً طبیعی است و همه‌ی کودکان آن را تجربه می‌کنند. اما برخی کودکان در پایان هر چرخه بیدار شده و شروع به صدا زدن می‌کنند و برای آرام شدن دوباره به کمک نیاز دارند.