ناآرامی کودکان در خواب، غیرمعمول است؟

والدین معمولا اتفاق نظر دارند که خوشایندترین رفتار در خواب یک چرت آرام است. اما خردسال شما رفتارهای گوناگون در خواب دارد که بعضی عجیب و هشدار دهنده هستند. بعضی از آنها طبیعی بوده و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد؛اما چندتایی هستند که نیاز به بررسی دارند.
خرو پف، خرناس، و تنفس دهانی
اگر خردسال شما در طول خواب خرو پف می کند و یا از طریق دهان نفس می کشد به پزشک اطفال اطلاع دهید. اگر یکبار چنین بوده و یا فقط موقع سرماخوردگی و کیپ بودن بینی اتفاق افتاده پزشک احتمالا بگوید که مشکلی نیست؛اما از آن جا که گاهی خر و پف نشانه ی مشکلات دیگری است انجمن پزشکان اطفال آمریکا می گوید که حتما این مسئله بررسی گردد.
در صورت کیپ بودن بینی از دستگاه بخور استفاده شود. اگر خردسال به حیوان خانگی حساسیت دارد، در اتاق خوابش حیوان نگه داری نشود.
اگر خردسال خر و پف می کند،بین نفس هایش وقفه دارد،سخت نفس می کشد ،یا بریده بریده نفس می کشد احتمالا یک اختلال خواب جدی دارد که سندروم بی دمی یا آپنه نامیده می شود.
مهم ترین دلایل سندورم آپنه در کودکان بزرگی لوزه ها و غدد لنفاوی (غده های گلودرست پایین بینی)هستند. عوامل دیگر شامل اضافه وزن و ساختار صورت مانند چانه ی عقب رفته و یا شکاف کام نیز موجب این مسئله می گردند.
سندروم آپنه در سن ۳تا۶ سالگی که لوزه ها و غده های لنفاوی به بزرگترین اندازه خود در مقایسه با راه های هوایی کودک می رسند رخ می دهد. اما در زیر ۳سال نیز امکان رخ دادن وجود دارد.
از آنجا که در اثر این موارد خواب شب قطع می شود،کودک در طول روز خواب آلود می شود که هشدار دهنده است. کودکان مبتلا به سندروم آپنه به خلق و تحریک پذیر هستند،و شاید از اختلالات رفتاری رنج ببرند.
اگر مطمئن نیستید که کودک آپنه دارد صدای تنفس او را در خواب ضبط کنید و برای پزشک پخش کنید. اگر پزشک اطفال صلاح ببیند او را به یک متخصص گوش و حلق و بینی یا کارشناس خواب ارجاع می دهد.
متخصص یک بررسی خواب انجام می دهد . این بررسی در بیمارستان انجام می شود . تنفس ، ضربان قلب ،سطح اکسیژن و کربن دی اکسید در خواب ارزیابی می شود تا مشکلات احتمالی تشخیص داده شود . اگر بزرگی لوزه و غدد لنفاوی باشد پزشک جراحی راصلاح نداند از روش درمانیpap یا فشار هوای ممتد مثبت استفاده می شود . کودک ماسک می زند و هوای با فشار لازم وارد بینی او می شود که موجب تنفس راحت می گردد . اگر علت سندروم آپنه اضافه وزن است پزشک رژیم غذایی مناسب برایش تجویز می کند . همزمان شاید CPAP نیز تجویز شود .

عرق کردن

بعضی خردسالان در خواب عرق می کنند تا جایی که تا پایان آب خیس عرق می شوند . گاهی عرق کردن نشانه ی سندروم آپنه است اما عرق کردن به خودی خود جای نگرانی ندارد . در طول خواب عمیق بدن خود را برای روز بعد آماده می کند و عرق کردن طبیعی است . حواستان باشد جایش راحت است . موقع خواب لباس خوابش نخی و آزاد است و هوای اتاقش خنک است .
اگر خردسال شما خر و پف می کند یا موقع خواب در طول تنفس وقفه دارد و همراه با عرق کردن است با پزشک راجع به آن برای تشخیص احتمالی آپنه صحبت کنید .

وقفه هنگام تنفس

احتمالا متوجه شده اید که ریتم تنفس در طول خواب تغییر می کند . احتمالا او در مدتی سریع نفس می کشد و سپس به آرامی و حدکثر بعد از ۱۵ ثانیه توقف دارد تا دوباره الگو را از سر گیرد .
وقفه های تنفسی همراه با خر و پف و خرناس شاید از علائم آپنه باشند ، اما وقفه های گه گاه طبیعی به شمار می روند . بسیاری از کودکان در خواب آه می کشند که بعد از چرخه ی تنفس در طول و قفه ی تنفسی انجام می شود . این آه کشیدن نرمال است .

تکان داده سر و بدن

تکان دادن سر و بدن در خردسالان طبیعی است که تسکین یافتن برای خوابیدن است . درست همانند مکیدن انگشت یا پیچاندن مو تا خواب می رود .
تعداد کمی از خردسالان سرشان را تکان می دهند تا از درد رهایی پیدا کنند مثلا درد ناشی از عفونت گوش . این عادت معمولاً در یک سالگی آغاز می شود و بیشتر کودکان تا ۳ تا ۴ سالگی به آن استمرار دارند . کودک به عقب و جلو در همه ی جهات تکان بخورد یا بنشیند و تکان بخورد یا سرش را تکان دهد .
به این رفتارش پیله نکنید . اگر کودک بفهمد که می خواهید این رفتار را متوقف کند برایش یک چالش به شمار می آید که بر آن اصرار بورزد یا که توجه بیشتر شما باعث ترغیب او شود . اگر تکان های کودک شدید است تختش را از دیوار دور نگه دارید . گهواره اش را محکم ببندید طوری که تکان هایش آن را شل نکند . یا حتی جایش را روی زمین پهن کنید . یک حمام آب گرم ، یک قصه ، آغوش شما یا نوازش او به تسکین تکان ها کمک می کند .
اگر این تکان ها بعد از ۱۸ ماهگی شروع شد یا در طول روز هم وجود داشت یا اینکه یا بعد از ۴ سالگی ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید . تکان دادن سر با اختلالات رشد مانند اوتیسم همراه است اما این فقط یکی از زنگ خطر های رفتاریست .
تکان و انقباض ناگهانی را در خواب تجربه می کنند . این حرکت ها تنها چند ثانیه طول می کشند و چند باری در یک دقیقه اتفاق می افتند . آنها برای چند دقیقه تا چند ساعت متوقف می شوند .
پاهای فرزندتان ممکن است تکان بخورد یا منقبض شود ، شاید حتی مچ پا بچیچد حرکات دردناک نیستند اما خواب راحتی نخواهد داشت . گاهی کمبود آهن یا فولیک اسید علت این امر می باشد پس به پزشک مراجعه کنید .
بعضی فرزندان حالت مشابهی پیدا می کنند که به آن سندروم پاهای بی قرار می گویند پاها احساس ناراحتی و سوزش دارند و آنها میل طاقت فرسایی به تکان خوردن دارند . اگر می خواهید فرزندتان راحت بخوابد و به هر یک از احتمالات بالا مشکوک هستید به پزشک مراجعه کنید .

وضعیت های خوابیدن غیر معمول

بعضی خردسالان در خواب بی قرار هستند ، وضعیت های بیشماری از خوابیدن در شب را امتحان می کنند . بعضی وضعیت مورد علاقه ای را در بیشتر زمان خواب دارند اما گروه دیگر مدام حرکت می کنند .
یک خردسال شاید وضعیت خوابیده به پهلو یا وضعیت طاق باز و کمر را ترجیح می دهد اما دیگری مثل یک جنین شود . بعضی خردیالان روی دستانشان می خوابند و زانوها را خم می کنند .
بعضی وضعیت های خوابیدن نشانه ی مشکل هستند . اگر کودکتان در حالی که دستش را از کنار تخت آویزان کرده را روی یک شی مثلا اسباب بازی اش قرار داده می تواند نشانه ی آپنه باشد (جودی میندل ، کارشناس خواب : کودکان مبتلا به آپنه ی خواب برای راحت نفس کشیدن این گونه می خوابند تا در وضعیت بالاتر قرار گرفته و مسیر هوایی دستگاه تنفس خود را باز نگه دارد )
از آن جا که وضعیت های خواب بی خطر هستند بگذارید راحت باشد حتی اگر به نظر شما راحت نبود . اما با پزشک درباره ی شک خود راجع به آپنه بگویید . او به تشخیص احتمالی و درمان می پردازد .

دندان قروچه رفتن

دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد مثل اضطراب ،فشار،کج بودن دندان ها ، درد (مثل عفونت گوش یا دندان در آوردن ) حتی گاهی آلرژی نیز مقصر است .
در بیشتر موارد دندان قروچه خطر ناک نیست معمولا اگر به حال خود رها شود خود بخود بهبود می یابد . این مورد را به دندانپزشک اطفال بگویید تا دندانها را بررسی کنید . شما می توانید این گونه او را تسکین بدهید که نوازش کنید در آغوشش بگیرید یا یک حمام در وان داشته باشد .

راه رفتن در خواب

اگر کودکتان هنگام خواب راه می رود ممکن است بیدار به نظر برسد اما اینطور نیست . چشمانش باز است اما صورتش بی حرکت است .
او بر می خیزد و کارهایی انجام می دهد مثلا بازی می کند ،لباس می پوشد ، حرفهای بی معنی می زند . این مسئله از پنج دقیقه تا بیش تر طول می کشد مثلا نیم ساعت یا بیشتر .
این مسئله در ۳ تا ۷ سالگی رایج است اما در هر سنی رخ می دهد . در صورت خستگی یا اضطراب رایج است کودکان مبتلا به آپنه خواب نیز اینطور هستند .
بیدار کردن او در این صورت خطر ناک نیست اما ممکن است وحشت زده شود پس بهتر است او را به سمت رختخواب هدایت کنید .
بهتر است احتیاط بیش تری به خرج دهید و محل خواب او را ایمن سازید زیرا که به آسانی آسیب می بیند . مطمئن شوید که نمی تواند درها و پنجره ها را باز کند و به راه گله برود . ممکن است در خواب وسایل را این طرف و آن طرف انداخته باشد .
این مسئله معمولا جای نگرانی ندارد اما اگر به صورت رایج رخ می دهد با پزشک در میان بگذارید . از استراحت کافی برخوردار باشد و برنامه های خواب منظم داشته و زود به رختخواب برود .

کابوس

علت کابوس اضطراب و نگرانی است . معمولا در اواخر شب در مرحله ی REM یا حرکت سریع چشم رخ می دهند . در کودکان بیش تر از بزرگسالان رخ می دهند . تب،دارویا مشکلات خواب ناشی از مشکلات تنفسی از علل کابوس هستند .
کابوس در سنین قبل از دبستان رایج هستند و آنها قدرت تصور رو به رشدی دارند و افزایش مهم از آسیب و صدمه دارند . کابوس ها کودک را بیدار می کنند و او مضطرب و وحشت زده می شود خواب را به خاطر می آورد تنها مسئولیت شما آرامش دادن به کودک است تا دوباره به خواب رود . اگر کابوس ها مستمر است ببینید چه نگرانی باعث آن است تا حلش کنید می توانید با پزشک در میان بگذارید .

وحشت شبانه

اگر خردسال در رختخواب بر می خیزد و وحشت زده است احتمالا مشکل وحشت شب دارد که وحشت خواب نیز عنوان می شود جیغ می کشد و عرق می کند . آنچه رخ داده است را به خاطر نمی آورد و به سختی بیدار می شود .
وحشت شب مثل کابوس می تواند در اثر تب، خستگی و اضطراب ایجاد شوند . بر عکس کابوس ،اول شب رخ می دهند .
در کودکان ۴ تا ۱۲ ساله رایج هستند اما در هر سنی رخ می دهند . با رشد دستگاه عصبی این مسئله رفع می شود . ناراحت کننده است که وحشت شب را در کودک می بینید . همانند راه رفتن در خواب بیدارش نکنید و فقط بگذارید سپری شود (میندل ،کارشناس خواب ) اگر بخواهید تسکینش دهید جری می شود و این مسئله طولانی تر می شود.
نخوابیدن کافی می تواند منجر به وحشت شب شود ، مطمئن شوید که به اندازه کافی و به موقع می خوابد اگر این مسئله زیاد اتفاق افتاد با پزشک در میان بگذارید تا روش های کاهش اضطراب را بگویذ . در موارد نادر دارو درمانی تجویز می شود .