آستیگمات چشم در کودکان، نشانه ها و درمان

تا به حال دو بار اتفاق افتاده بود که وقتی نوه ۱.۵ ساله اش را با شوق و ذوق بسیار در آغوش می گرفت کودک با بی قراری و کلافگی خواسته بود از بغلش بیرون بیاید، بخصوص همان دو باری که لباس سفیدش را که با دایره های تیره متحد الشکل منقش شده بود، به تن داشت. گویا عاملی آزار دهنده در مادربزرگ مهربان وجود داشت که کودک را بی قرار می کرد. توجه و دقت مادربزرگ و ریشه یابی علت نا آرامی عجیب کودک نشان داد چشمان این پسر به شدت مبتلا به آستیگماتیسم است؛ عارضه ای که با نگاه کردن به خطوط دوار و نزدیک به همی که روی لباس مادربزرگش وجود داشت او را کلافه می کرد و گریه و بی قراری اش نیز ناشی از همین حس ناخوشایند بود.

آستیگماتیسم
این اتفاق موید آن است که آستیگماتیسم یا اختلاف در قدرت انکساری چشم در محور های مختلف در نوزادان و کودکان بسیار کوچک نیز اتفاق می افتد. البته آستیگماتیسم عارضه پیچیده ای نیست، بلکه یکی از عیوب انکساری مهم و شایع در کودکان محسوب می شود که به تجویزعینک برای کودک نیز ختم می شود.

دکتر میرزاجانی، با تاکید بر این که برای آستیگماتیسم های کمتر از یک دیوپتری (واحد اندازه گیری برای توان عدسی چشم است) در کودکان لازم نیست درمانی صورت بگیرد و عینک تجویز شود، می گوید: آستیگماتیسم های بیشتر از یک شماره، مهم تلقی می شوند و بیش از دو شماره نیز نه تنها موجب تاری قابل توجه دید می شوند، بلکه در صورت استفاده نکردن از عینک زمینه ابتلا به تنبلی چشم را فراهم می کند که ممکن است یکطرفه یعنی فقط در یک چشم یا دو طرفه یعنی در هر دو چشم باشد.

مهم ترین علت آستیگماتیسم در کودکان
اختلاف قدرت انکساری قرنیه کودک در دو محور مختلف است که درمان آن فقط با عینک انجام می شود. در واقع هدف از تجویز عینک مناسب، فراهم کردن یک دید واضح برای کودک است که بر این اساس، کودک باید در همه ساعات بیداری، عینک را به چشم داشته باشد.

نشانه های آستیگمات بودن چشم کودک
والدین باید توجه داشته باشند کودکانی که چشمان آستیگمات دارند ممکن است برای دید بهتر، چشم های خود را تنگ کنند، آب ریزش داشته باشند یا در نور آفتاب بیشتر از معمول به نور حساسیت نشان دهند و در واقع نور ترسی داشته باشند.

البته ممکن است آستیگماتیسم کودک کاملا بدون علامت نیز باشد . با این حال والدین باید بروز نشانه هایی چون تنگ کردن شکاف پلکی برای دیدن یا نزدیک کردن اجسام به چشم ها و یا نزدیک کردن سر به اجسام را از سوی فرزندشان حتما پیگیری کنند. اکثر کودکانی که چشمان آستیگمات دارند برای دید بهتر، چشم های خود را تنگ می کنند.

نگران آستیگماتیسم کودکان زیر سه سال نباشید
به گفته متخصصان با توجه به این که قبل از سه سالگی کودکان هنوز از چشم هایشان برای دید دقیق زیاد استفاده نمی کنند وجود آستیگماتیسم در این سنین مشکل جدی برای بینایی ایجاد نمی کند. در چنین مواردی اگر هم چشمان کودک، آستیگمات باشد و درمانی هم صورت نگیرد، شانس برای درمان و رسیدگی به مشکل وی پس از سه سالگی نیز وجود دارد . فقط در شرایطی که آستیگماتیسم در سنین قبل از سه سالگی در حد خیلی شدید باشد لازم است مورد رسیدگی قرار گیرد . البته در چنین مواردی این مشکل ممکن است مانند دیگر عیوب انکساری شدید، علامت هایی همراه با بی قراری و کلافگی به دلیل بروز اختلالات بینایی در کودک بروز کند.

آستیگماتیسم کودکان درمان می شود
آستیگماتیسم یک عیب انکساری است که در بیشتر موارد اگر تا سه سالگی تحت درمان قرار نگیرد شانس برای درمان آن در سنین بالاتر نیز وجود دارد. البته توصیه می شود والدین پس از رسیدن کودک به سه سالگی در طرح بینایی سنجی کودکان سه تا شش ساله شرکت و کودک خود را ارزیابی کنند.

درمان آستیگماتیسم
درمان آستیگماتیسم قطعی نیست و ممکن است با تغییراتی در طول زمان همراه باشد. اصلاح دید و فراهم کردن شرایط استاندارد برای رشد و تکامل سلول های بینایی در مغز که مسئول دیدن جزئیات اجسام و ریز بینی هستند هرگز به این معنا نیست که کودک مدتی عینک می زند و پس از آن عیب انکساری آستیگماتیسم از میان می رود؛ بلکه حتی ممکن است طی سال ها استفاده از عینک، تغییری در شماره عینک آستیگماتیسم اتفاق نیفتد.