ناباروری در ایران، پنج علت رایج
باروری در بسیاری از فرهنگها بعنوان معیاری برای مردانگی در مردان یا زنانگی در زنان در نظر گرفته می شود.
برای اکثر ما، زندگی بدون مشکل و راحت نیست. زندگی درسی است که ما مدام در طول حیاتمان آن را می آموزیم. یکی از تجربیات و واقعیات دردناک زندگی، زمانی ست که نازایی در مورد یک فرد تشخیص داده می شود.
ناباروری
برخی زنان که بطور جدی تمایلی به داشتن کودک ندارند، خیلی سریع و ناخواسته باردار می شوند، در حالیکه برخی دیگر که بطور دقیق و منظم سیکل ماهانه و روابط زناشویی خود را کنترل می کنند که صاحب کودکی شوند، بعد از ماهها و حتی سالها تلاش نا امید می مانند. در اینجاست که زوج ها نزد پزشک متخصص رفته و برای آگاهی از علت دقیق ناباروری شان از یک پزشک حرفه ای کمک می گیرند. غالبا این ملاقات کار آسانی نیست. هیچ یک از زوجین نمی خواهد که مقصر این مشکل بوده و نقص از او باشد که در نتیجه مجبور باشند از تکنولوژی های کمک باروری استفاده کنند یا کودکی را به فرزندی قبول کنند.
ورای همه اینها ، باروری در بسیاری از فرهنگها بعنوان معیاری برای مردانگی در مردان یا زنانگی در زنان در نظر گرفته می شود. اما اگر به ریشه یابی مسائل پرداخته و دلیل اصلی این مشکل را پیدا کنیم، می توانیم به راحتی آن را برطرف کرده و کودکی سالم داشته باشیم.
در اینجا 5 دلیل رایج ناباروری را ذکر می کنیم
1. اندومتریوز
بدن زنان هر ماه برای بارداری آماده می شود(این امر خوشبینانه ترین حالت برای توانایی بچه دار شدن می باشد). دیواره داخلی رحم، اندومتریوم نام دارد که با رشد رگهای خونی، برجسته و ضخیم می شود تا وقتی که یکی از تخمدانها یک تخمک آزاد کند. اگر اسپرمی نباشد که تخمک را بارور سازد، دیواره داخلی رحم ریزش کرده( قاعدگی) و بدن وارد سیکل دیگری می شود که مجددا خود را برای بارداری آماده سازد. سلولهای تخصصی رحم یا سلولهای اندومتریال مسوول برجسته و ضخیم کردن دیواره داخلی رحم هستند و این نقش را به خوبی انجام می دهند.
اندومتریوز زمانی رخ می دهد که سلولهای اندومتریال و بافت رحمی در جایی بیرون از رحم نیز وجود داشته باشند، مثل لگن و روده ، لگن شایعترین محل اندومتریوز می باشد. این سلولها در بیرون رحم نیز کار خود را انجام داده و رشد می کنند. در این بیماری بافت اندومتر (مخاط رحم) پرکار در بیرون از محل اصلی (رحم) پایه ریزی می شود. بنابراین همزمان با قاعدگی خانم ها این نقاط خونریزی می کنند که در نتیجه دشواری های فراوانی برای فرد به وجود می آید.
ازجمله پریودهای دردناک، حرکات دردناک روده، درد در حین و بعد از رابطه جنسی و ناباروری. محققان هنوز علت اینکه چطور بافت رحمی به مکانهایی غیر از رحم می آید را درنیافته اند، ولی امیدواری هایی برای بارداری زنانی که مبتلا به اندومتریوز هستند وجود دارد.
۲. غیرعادی بودن تعداد، شکل و جنبندگی اسپرم
وقتی سخن از باروری به میان می آید، سایز اسپرم هم فاکتور مهمی می باشد. در واقع برای اسپرم، استاندارد و معیاری برای بلوغ وجود دارد: سر بیضی شکل وشناگر همراه با یک دم دراز. تخمک ها در جستجوی یک اسپرم با دم کج و سر کوچک نیستند، در واقع تخمک ها ثابت می باشند، این اسپرم ها هستند که تخمک را پیدا می کنند. اینکه درصد زیادی از اسپرم ها در اوج استاندارد نباشند، مشکلی نیست، همینکه تعدادی از آنها در اوج استاندارد باشند کافیست.
سایز و شکل اسپرم به مرفولوژی اسپرم بر می گردد و یکی از 3 فاکتور مهمی ست که در بررسی مایع منی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. 2 فاکتور دیگر جنبندگی یا حرکت اسپرم و تعداد اسپرم در مایع منی می باشد. اسپرم بایستی تمایل به حرکت داشته باشد، چرا که فاصله طولانی که با تخمک دارد را تنها می تواند با تکان دادن جدی و پیوسته دم خود طی کند و به تخمک برسد. بیش از 40 درصد اسپرم های یک مرد بالغ بایستی شناگرهای فعالی باشند تا بتوانند شانس باروری داشته باشند. تا آنجاییکه به تعداد مربوط می شود، شمارش اسپرم ها تا حدی آسان می باشد، برای داشتن شانس باروری بایستی بیش از 39 میلیون اسپرم در هر بار انزال وجود داشته باشد.
باید خاطر نشان کرد که کیفیت تخمک نیز به اندازه کیفیت اسپرم دارای اهمیت می باشد، ولی متاسفانه تست کیفیت تخمک کار بسیار دشواری می باشد. در حال حاضر، بهترین اندازه گیری که می توانیم داشته باشیم، سن زن است، زنان بالای 35 سال معمولا تخمک های با کیفیت پایین دارند. این امر همیشه صادق نیست، ولی بطور کلی مورد پذیرش واقع شده است.
3. سندرم تخمدان پلی کیستیک
برای ایجاد جنین، به یک تخمک نیاز است. در فرایند معمول و طبیعی، یک تخمک توسط فولیکولی در تخمدان تولید شده و به داخل لوله فالوپ آزاد می شود. ولی در زنان با سندرم تخمدان پلی کیستیک، این فرایند با عدم تعادل هورمونی مختل می گردد. در این مشکل، تخمکی که درون فولیکول موجود در تخمدان قرار دارد هرگز بالغ نمی شود و به سادگی به کیست تبدیل می گردد، نه به تخمکی که آزاد شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث می شود که تخمدان آندروژن های بیشتری نسبت به حالت نرمال تولید کند، این امر همچنین باعث رشد موهای زائد شبیه ریش، کوچک بودن سینه ، جوش صورت و باریک شدن موها می گردد. چاقی نیز از نشانه های اصلی این سندرم می باشد. به همین خاطر است که پزشکان به خانم هایی که تخمدان پلی کیستیک دارند و می خواهند باردار شوند، توصیه می کنند وزنشان را پایین آورده و سبک زندگی خود را تغییر دهند. معمولا برای درمان این مشکل داروهایی که تخمک گذاری را تحریک می کنند، تجویز می شود.
۴. واریکوسل
واریکوسل شاید بنظر کمی هشداردهنده بنظر برسد، اما معمولا 40 درصد مردانی که نابارور هستند این مشکل را دارند. اگر بخواهیم به زبان ساده بیان کنیم، واریکوسل به واریسی شدن سیاهرگهای موجود در کیسه بیضه گفته می شود. اگر کمی تخصصی تر به این مشکل نگاه کنیم، واریکوسل زمانی ایجاد می شود که وریدهای موجود در طناب اسپرماتیک که مسوول رساندن خون به بیضه ها هستند از جریان باز ایستند. واریکوسل تقریبا در بیشتر موارد در بیضه چپ ایجاد می شود.
همه انواع واریکوسل نیاز به درمان ندارند، تنها انواعی که دردناک بوده و در تولید اسپرم اختلال ایجاد می کنند نیاز به درمان دارند. راه حل این مشکل: جراحی یا روشی به نام آمبولیزاسیون واریکوسل که امروزه بیشتر مورد پسند می باشد، چون برخلاف جراحی، این روش نیازی به بیهوشی عمومی یا باز کردن کیسه بیضه ندارد.
5. انسداد یا آسیب لوله فالوپ
یکی از دلایل بیشماری که بسیار مهم بوده و نیاز به بررسی داشته، هیچ علامتی ندارد ولی می تواند باعث ناباروری گردد انسداد لوله فالوپ است. بعنوان مثال، عفونت کلامیدیا تراکوماتیس و سوزاک که رایج هستند، می توانند به بیماریهای التهابی لگن منجر شوند. بیماریهای التهابی لگن به نظر دردناک می رسند، لگن نباید هرگز دچار التهاب شود، ولی وقتی باکتری ها مسوول ایجاد این عفونتها باشند، از گردن رحم عبور کرده و دقیقا وارد اندام های تولید مثلی می شوند و این عفونتها را ایجاد می کنند.
این باکتری ها می توانند لوله های فالوپ را زخم کنند، و محیط این لوله ها را برای لقاح تخمک و اسپرم غیر ممکن سازند. این امر می تواند خیلی خطرناک باشد که تخمک با اسپرم لقاح یافته و به جای اینکه تخم تشکیل شده به رحم انتقال یابد به لوله فالوپ بچسبد. رحم برای پذیرش و رشد جنین توسعه یافته است، اما لوله های فالوپ تنها برای انتقال تخمک و تخم به رحم هستند و توانایی نگهداری جنین را ندارند، اگر جنین به لوله فالوپ چسبیده و شروع به رشد کند می تواند باعث پارگی این لوله شود. این حاملگی نادرست حاملگی خارج از رحم نامیده شده و می تواند منجر به مرگ مادر گردد.
درمان معمول و عمده عفونتهای لگن تجویز آنتی بیوتیک می باشد.
ناباروری
برخی زنان که بطور جدی تمایلی به داشتن کودک ندارند، خیلی سریع و ناخواسته باردار می شوند، در حالیکه برخی دیگر که بطور دقیق و منظم سیکل ماهانه و روابط زناشویی خود را کنترل می کنند که صاحب کودکی شوند، بعد از ماهها و حتی سالها تلاش نا امید می مانند. در اینجاست که زوج ها نزد پزشک متخصص رفته و برای آگاهی از علت دقیق ناباروری شان از یک پزشک حرفه ای کمک می گیرند. غالبا این ملاقات کار آسانی نیست. هیچ یک از زوجین نمی خواهد که مقصر این مشکل بوده و نقص از او باشد که در نتیجه مجبور باشند از تکنولوژی های کمک باروری استفاده کنند یا کودکی را به فرزندی قبول کنند.
ورای همه اینها ، باروری در بسیاری از فرهنگها بعنوان معیاری برای مردانگی در مردان یا زنانگی در زنان در نظر گرفته می شود. اما اگر به ریشه یابی مسائل پرداخته و دلیل اصلی این مشکل را پیدا کنیم، می توانیم به راحتی آن را برطرف کرده و کودکی سالم داشته باشیم.
در اینجا 5 دلیل رایج ناباروری را ذکر می کنیم
1. اندومتریوز
بدن زنان هر ماه برای بارداری آماده می شود(این امر خوشبینانه ترین حالت برای توانایی بچه دار شدن می باشد). دیواره داخلی رحم، اندومتریوم نام دارد که با رشد رگهای خونی، برجسته و ضخیم می شود تا وقتی که یکی از تخمدانها یک تخمک آزاد کند. اگر اسپرمی نباشد که تخمک را بارور سازد، دیواره داخلی رحم ریزش کرده( قاعدگی) و بدن وارد سیکل دیگری می شود که مجددا خود را برای بارداری آماده سازد. سلولهای تخصصی رحم یا سلولهای اندومتریال مسوول برجسته و ضخیم کردن دیواره داخلی رحم هستند و این نقش را به خوبی انجام می دهند.
اندومتریوز زمانی رخ می دهد که سلولهای اندومتریال و بافت رحمی در جایی بیرون از رحم نیز وجود داشته باشند، مثل لگن و روده ، لگن شایعترین محل اندومتریوز می باشد. این سلولها در بیرون رحم نیز کار خود را انجام داده و رشد می کنند. در این بیماری بافت اندومتر (مخاط رحم) پرکار در بیرون از محل اصلی (رحم) پایه ریزی می شود. بنابراین همزمان با قاعدگی خانم ها این نقاط خونریزی می کنند که در نتیجه دشواری های فراوانی برای فرد به وجود می آید.
ازجمله پریودهای دردناک، حرکات دردناک روده، درد در حین و بعد از رابطه جنسی و ناباروری. محققان هنوز علت اینکه چطور بافت رحمی به مکانهایی غیر از رحم می آید را درنیافته اند، ولی امیدواری هایی برای بارداری زنانی که مبتلا به اندومتریوز هستند وجود دارد.
۲. غیرعادی بودن تعداد، شکل و جنبندگی اسپرم
وقتی سخن از باروری به میان می آید، سایز اسپرم هم فاکتور مهمی می باشد. در واقع برای اسپرم، استاندارد و معیاری برای بلوغ وجود دارد: سر بیضی شکل وشناگر همراه با یک دم دراز. تخمک ها در جستجوی یک اسپرم با دم کج و سر کوچک نیستند، در واقع تخمک ها ثابت می باشند، این اسپرم ها هستند که تخمک را پیدا می کنند. اینکه درصد زیادی از اسپرم ها در اوج استاندارد نباشند، مشکلی نیست، همینکه تعدادی از آنها در اوج استاندارد باشند کافیست.
سایز و شکل اسپرم به مرفولوژی اسپرم بر می گردد و یکی از 3 فاکتور مهمی ست که در بررسی مایع منی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. 2 فاکتور دیگر جنبندگی یا حرکت اسپرم و تعداد اسپرم در مایع منی می باشد. اسپرم بایستی تمایل به حرکت داشته باشد، چرا که فاصله طولانی که با تخمک دارد را تنها می تواند با تکان دادن جدی و پیوسته دم خود طی کند و به تخمک برسد. بیش از 40 درصد اسپرم های یک مرد بالغ بایستی شناگرهای فعالی باشند تا بتوانند شانس باروری داشته باشند. تا آنجاییکه به تعداد مربوط می شود، شمارش اسپرم ها تا حدی آسان می باشد، برای داشتن شانس باروری بایستی بیش از 39 میلیون اسپرم در هر بار انزال وجود داشته باشد.
باید خاطر نشان کرد که کیفیت تخمک نیز به اندازه کیفیت اسپرم دارای اهمیت می باشد، ولی متاسفانه تست کیفیت تخمک کار بسیار دشواری می باشد. در حال حاضر، بهترین اندازه گیری که می توانیم داشته باشیم، سن زن است، زنان بالای 35 سال معمولا تخمک های با کیفیت پایین دارند. این امر همیشه صادق نیست، ولی بطور کلی مورد پذیرش واقع شده است.
3. سندرم تخمدان پلی کیستیک
برای ایجاد جنین، به یک تخمک نیاز است. در فرایند معمول و طبیعی، یک تخمک توسط فولیکولی در تخمدان تولید شده و به داخل لوله فالوپ آزاد می شود. ولی در زنان با سندرم تخمدان پلی کیستیک، این فرایند با عدم تعادل هورمونی مختل می گردد. در این مشکل، تخمکی که درون فولیکول موجود در تخمدان قرار دارد هرگز بالغ نمی شود و به سادگی به کیست تبدیل می گردد، نه به تخمکی که آزاد شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث می شود که تخمدان آندروژن های بیشتری نسبت به حالت نرمال تولید کند، این امر همچنین باعث رشد موهای زائد شبیه ریش، کوچک بودن سینه ، جوش صورت و باریک شدن موها می گردد. چاقی نیز از نشانه های اصلی این سندرم می باشد. به همین خاطر است که پزشکان به خانم هایی که تخمدان پلی کیستیک دارند و می خواهند باردار شوند، توصیه می کنند وزنشان را پایین آورده و سبک زندگی خود را تغییر دهند. معمولا برای درمان این مشکل داروهایی که تخمک گذاری را تحریک می کنند، تجویز می شود.
۴. واریکوسل
واریکوسل شاید بنظر کمی هشداردهنده بنظر برسد، اما معمولا 40 درصد مردانی که نابارور هستند این مشکل را دارند. اگر بخواهیم به زبان ساده بیان کنیم، واریکوسل به واریسی شدن سیاهرگهای موجود در کیسه بیضه گفته می شود. اگر کمی تخصصی تر به این مشکل نگاه کنیم، واریکوسل زمانی ایجاد می شود که وریدهای موجود در طناب اسپرماتیک که مسوول رساندن خون به بیضه ها هستند از جریان باز ایستند. واریکوسل تقریبا در بیشتر موارد در بیضه چپ ایجاد می شود.
همه انواع واریکوسل نیاز به درمان ندارند، تنها انواعی که دردناک بوده و در تولید اسپرم اختلال ایجاد می کنند نیاز به درمان دارند. راه حل این مشکل: جراحی یا روشی به نام آمبولیزاسیون واریکوسل که امروزه بیشتر مورد پسند می باشد، چون برخلاف جراحی، این روش نیازی به بیهوشی عمومی یا باز کردن کیسه بیضه ندارد.
5. انسداد یا آسیب لوله فالوپ
یکی از دلایل بیشماری که بسیار مهم بوده و نیاز به بررسی داشته، هیچ علامتی ندارد ولی می تواند باعث ناباروری گردد انسداد لوله فالوپ است. بعنوان مثال، عفونت کلامیدیا تراکوماتیس و سوزاک که رایج هستند، می توانند به بیماریهای التهابی لگن منجر شوند. بیماریهای التهابی لگن به نظر دردناک می رسند، لگن نباید هرگز دچار التهاب شود، ولی وقتی باکتری ها مسوول ایجاد این عفونتها باشند، از گردن رحم عبور کرده و دقیقا وارد اندام های تولید مثلی می شوند و این عفونتها را ایجاد می کنند.
این باکتری ها می توانند لوله های فالوپ را زخم کنند، و محیط این لوله ها را برای لقاح تخمک و اسپرم غیر ممکن سازند. این امر می تواند خیلی خطرناک باشد که تخمک با اسپرم لقاح یافته و به جای اینکه تخم تشکیل شده به رحم انتقال یابد به لوله فالوپ بچسبد. رحم برای پذیرش و رشد جنین توسعه یافته است، اما لوله های فالوپ تنها برای انتقال تخمک و تخم به رحم هستند و توانایی نگهداری جنین را ندارند، اگر جنین به لوله فالوپ چسبیده و شروع به رشد کند می تواند باعث پارگی این لوله شود. این حاملگی نادرست حاملگی خارج از رحم نامیده شده و می تواند منجر به مرگ مادر گردد.
درمان معمول و عمده عفونتهای لگن تجویز آنتی بیوتیک می باشد.
منبع:
پارسی ونوس
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼