وزن گیری نوزاد، در هر ماه

کمک به نوزاد برای وزن گیری در سال اول زندگی اش دشوار به نظر می رسد. در این مقاله می توانید همه اطلاعات لازم درباره وزن گیری نوزاد را به دست بیاورید و مطمئن شوید که فرزندتان هر ماه به اندازه کافی غذا می خورد و وزنش افزایش می یابد. این مقاله همچنین شما را با وزن گیری کودک از یک هفتگی تا دوازده ماهگی، دلایل عدم افزایش وزن نوزاد و راهکاری موجود برای افزایش وزن او آشنا می کند.

یک تا چهار هفتگی
فرزندتان کوچک و آسیب پذیر است. دکتر مایل لارو، مدیر بیمارستان کودکان دانشگاه منچستر می گوید: خیلی نباید نگران لاغر شدن فرزندتان در روزهای نخست عمرش باشید. نوزاد سالم، ۱۲ روز پس از به دنیا آمدن وزنش افزایش می یابد.
غذای مناسب:
شیر مادر یا شیر خشک . اگر فرزندتان به شیر مادر واکنش حساسیت زا نشان می دهد با پزشک مشورت کنید.

یک ماهگی
نوزاد از حالا تا شش ماهگی ، هفته ای ۲۹ گرم به وزنش و ماهی ۲٫۵۴ سانتی متر به قدش افزوده می شود. اگر فرزندتان به خوبی تغذیه شود، وزن اش بیشتر خواهدشد.
غذای مناسب:
زمان و میزان مصرف شیر مادر یا شیر خشک توسط نوزاد مشخص نیست. نوزادان یک ماهه معمولا هر دو ساعت یک بار هشت تا ۱۲ بار شیر می خورند.

دو ماهگی
وزن کودک در حالت عادی باید هرهفته افزایش یابد. دکتر مایکل لارو، مدیر بیمارستان کودکان دانشگاه منچستر می گوید: در برخی از موارد، ممکن است شیر مادر کافی نباشد یا نوزاد به درستی نتواند مک بزند و در نتیجه وزن کودک افزایش نیابد. در این موارد باید از پزشک کمک گرفت.
غذای مناسب:
دکتر جوآنا دولگوف، متخصص تغذیه کودکان در مایو کلینیک می گوید: نوزادان دو ماهه تنها می توانند شیر مادر یا شیر خشک مصرف کنند. خوراندن هرگونه ماده غذایی پوره شده خطر بروز بیماری های گوارشی را در آنها افزایش می دهد.

سه ماهگی
در این مرحله، افزایش وزن کودک کمتر می شود. یعنی افزایش وزن از هفته ای ۱۷۰ گرم به کمتر از ۱۱۳ گرم کاهش می یابد. به معنای دیگر، وزن نوزاد ماهانه ۹۰۰ گرم افزایش می یابد.
غذای مناسب:
آکادمی اطفال آمریکا، بهترین ماده غذایی برای نوزادان سه ماهه را شیر مادر یا شیر خشک می داند. متخصصان، معتقدند، مصرف سرلاک و… را باید از چهار تا شش ماهگی شروع کرد.

چهار ماهگی
کودک چهار ماهه نشانه هایی از آمادگی برای مصرف مواد غذایی جامد را بروز می دهد. تف کردن مواد غذایی جامد مانند غلات از چهار ماهگی آغاز و در هفت ماهگی به اوج می رسد.
غذای مناسب:
کودک علاوه بر شیر مادر یا شیرخشک باید میوه و سبزیجات پوره شده نیز بخورد.

پنج ماهگی
وزن نوزاد باید در پنج تا شش ماهگی دو برابر شود. اگر چنین نیست به پزشک مراجعه کنید تا علت کاهش وزنش مشخص شود.
غذای مناسب:
فرزندتان علاوه بر شیر مادر یا شیر خشک باید سرلاک و تکه های پوره شده میوه (موز، سیب و…) بخورد.

شش ماهگی
از شش ماهگی، قد و وزن کودک یک و نیم سانتی متر و یک کیلوگرم افزایش می یابد.
غذای مناسب:
کودک باید سبزیجات، میوه ها و گوشت پوره شده را مصرف کند. اگر فرزندتان به اسهال و حساسیت غذایی مبتلا شد، تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک را از سر بگیرید.

هفت ماهگی
وزن کودک باید ماهانه به طور متوسط ۹۰۰ گرم افزایش یابد. برای افزایش بیشتر وزن فرزندتان با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. اگر وزن کودک تان در یک ماه بیش از دو کیلوگرم افزایش وزن یافت به پزشک اطلاع دهید.
غذای مناسب:
بهتر است همراه شیر مادر یا شیر خشکی که کودک مصرف می کند، ترکیبی از گوشت، سبزیجات و میوه را به فرزندتان بخورانید. او به راحتی می تواند مواد غذایی له شده را ببلعد.

هشت ماهگی
کودک باید در فاصله سه ماه مانده تا یک سالگی وزنش سه برابر شود.
غذای مناسب:
کودک باید علاوه بر شیر مادر یا شیر خشک تکه های بسیار کوچک مواد غذایی را بخورد.

نه ماهگی
برای حفظ روند افزایش وزن، غذایی سبک که از تخم مرغ آب پز، برش های کوچک سبزیجات بخارپز شده و نان است را هر دو تا چهار ساعت یک بار به فرزندتان بدهید. نوزادانی که میان وعده های سالم را با اشتها می خورند وزن شان کم نمی شود.
غذای مناسب:
او باید سرلاک، میوه ها (کیوی و موز)، سبزیجات و گوشت تکه تکه و نرم شده را بخورد.

کودک ده ماهه
دکتر رزالین پترسون، رییس بخش اطفال مرکز درمانی رونالد ریگان در کالیفرنیا می گوید: فرزندتان سینه خیز و چهار دست و پا رفتن در کف اتاق ها و آشپزخانه را شروع کرده و با کمک گرفتن از اشیاء مختلف تلاش می کند بایستد که نتیجه اش سوزاندن کالری بیشتر است. در این شرایط انتظار افزایش وزن ماهانه بیش از ۹۰۰ گرم غیرمنطقی است.
غذای مناسب:
علاوه بر غذاهای انگشتی به او سبزیجات برگ سبز میوه های سفت تر مانند سیب و… را بدهید. تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک فراموش نشود.

کودک ۱۱- ۱۲ ماه
فرزندتان به زودی روی پاهایش می ایستد و چند قدم بر می دارد. رسیدن کودک به این مرحله بزرگ ترین هدیه به والدین است. تغذیه شبانه کودک در این مرحله متوقف نشده اما کمتر خواهدشد. وزن او نیز با رسیدن به یک سالگی سه برابر خواهدشد.
در اکثر قریب به اتفاق موارد، وزن نوزادان پسر در هنگام تولد بیشتر از نوزادان دختر است. نوزادان نورس به طور طبیعی ۵ تا ۸ درصد از وزن هنگام تولدشان را در روزهای اول تولد از دست می دهند. آنها در پایان دو هفتگی وزن از دست رفته را دوباره به دست می آورند. بعد از این مدت نوزادان دوماهه اول تولد روزی ۲۸ گرم به وزن شان اضافه می شود. بعد از این دو ماه هم به طور طبیعی باید نیم کیلوگرم در هر ماه به وزن نوزاد اضافه شود.
این میزان افزایش وزن به طور معمول می تواند باعث دو برابر شدن وزن نوزاد تا ۵ ماهگی شده و تا یک سالگی نیز وزنش سه برابر وزن هنگام تولدش خواهدبود. البته نکته مهم اینجاست که در سال های اخیر چاقی در میان کودکان زیاد شده و این چاقی اغلب از همان ماه های اول بروز می کند. این جدول روند وزن گیری نوزادان دختر و پسر را نشان می دهد.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
هر فردی یک وزن بهینه دارد که اگر وزن فرد کمترازاین حد بهینه باشد میگوئیم کمبود وزن دارد. زیاد نشدن وزن کودک می تواند علت های مختلفی داشته باشد که در این مقاله به آن ها و راه های درمان و اقزایش وزن نوزاد اشاره شده است. همچنین عوارضی که ممکن است افزایش وزن کم در نوزادان به وجود بیاورد نیز بیان شده است.

دلایل عدم افزایش وزن
تشخیص اینکه کودک شما به طور طبیعی در حال رشد است یا نه فقط در تخصص پزشک است. معیارهایی که آن ها برای تشخیص استفاده می کنند عبارتند از:
- کاهش وزن در صدک سوم وزنی در نمودار رشدی که پزشکان به او اختصاص داده اند.
- کاهش شاخص بدنی وزن(BMI) که بدین معنی است که او زیر وزنی که باید بر اساس قدش داشته باشد قرار دارد.
- کودک بیش از دو خط صدک در نمودار رشد تعیین شده خود عقب باشد.
همه این معیارها به مشکلی در حیطه افزایش وزن اشاره دارند. بنابراین پزشک سعی خواهد کرد علت زیاد نشدن وزن کودک را تعیین کند. برخی از علت های زیاد نشدن وزن کودک و افزایش وزن کند در آن ها عبارتند از:

مشکلات مربوط به تغذیه
شایع ترین دلیل عدم افزایش وزن کودک شما می تواند این باشد که او به اندازه کافی تغذیه نمی کند و یا شیر کافی را در طول یک نوبت خوراکش دریافت نمی کند.
این ممکن است به دلایل متعددی باشد، مثلاً کودک ممکن است با گرفتن سینه مشکل داشته باشد یا شاید شما در تولید کافی شیر مشکل داشته باشید.
صحبت با یک متخصص اطفال و شیردهی نوزاد و گرفتن راهکار از او می تواند به بهبود کیفیت هر نوبت تغذیه کودک به شما کمک کند.
با این حال قبل از انجام این کار با پزشک خود مشورت کنید تا دلیل کمبود شیر یا وضعیت پزشکی فرزند شما را مشخص کند.

شرایط فیزیکی
عدم وزن گیری کودک شما می تواند به دلیل وجود شرایط و دلایل دیگر نیز باشد. به عنوان مثال همان طور که در نکته بالا ذکر شد شکل خاص زبان کودک و مشکل در گرفتن سینه می تواند یکی از این دلایل باشد.
علت دیگر زمانی است که مادر نوک سینه معکوس (به سمت داخل) داشته باشد. شرایط پزشکی زیادی وجود دارد که می تواند مادر و کودک را تحت تأثیر قرار داده و منجر به تغذیه ضعیف نوزاد شود.
توصیه می شود با پزشک خود مشورت کرده و مجموعه کاملی از آزمایشات را طبق خواسته او انجام دهید تا وضعیت پزشکی شما یا فرزندتان بهتر تشخیص داده شود.
پس از شناسایی علت پزشک می تواند یک برنامه درمانی در راستای بهبود چرخه تغذیه ارائه کند.

آیا افزایش وزن کند در طولانی مدت بر سلامت کودک شما تأثیر می گذارد؟
در صورت عدم کنترل یا بی مراقبتی، افزایش وزن کم در نوزادان می تواند منجر به عوارض زیر شود:
- مشکلات قلبی
- بی ثباتی رشد
- سوء تغذیه
- سیستم ایمنی ضعیف
- ساختار عضلات ضعیف
- کمبود انرژی
- تب
توصیه می شود با پزشک خود مشورت کنید تا سوء تغذیه یا احتمال وجود مشکل اساسی دیگر منتهی به کمبود وزن را بررسی کند. با این وجود جای نگرانی نیست، زیرا راه های زیادی برای مبارزه با وزن گیری کند در نوزاد وجود دارد. برای کمک به کودک خود در ارائه نوع صحیح تغذیه نیز با پزشک خود مشورت کنید.
هنگامی که روند کند وزن گیری در طی یک دوره زمانی و در مقطع سنین رشد کودک ادامه می یابد، این پدیده "عدم رشد" نامیده می شود و بدان معنی است که کودک ممکن است کالری و تغذیه لازم را دریافت کند اما هنوز هم به استانداردهای وزن مطابق با سن یا قد خود نرسیده باشد.
یکی دیگر از دلایل وزن کم در بچه ها می تواند این باشد که آن ها زودرس و یا غیرنرمال به دنیا آمده اند و همین امر باعث می شود بدن آن ها برای اینکه حتی کارهای ساده ای مانند تنفس را صحیح انجام دهد، به سرعت کالری بیشتری مصرف کند.
چنین بچه هایی با توجه به نیازهای غذایی یا درمان های لازم برای شرایط پزشکی خاص شان، نیاز به توجه بیشتری دارند تا در طولانی مدت بتوانند سلامت خود را حفظ کنند.

برای افزایش وزن کودک چه کاری می توانید انجام دهید؟
افزایش وزن کودک شما باید به آرامی و به روشی پایدار انجام شود. چند کار وجود دارد که می توانید برای کمک به کودک خود در رسیدن به وزن مناسب انجام دهید.

درمان
روش های درمانی متعددی برای کمک به بهبود وزن کودک وجود دارد. برخی از رایج ترین آن ها عبارتند از:
- استفاده از سپر نوک سینه برای کمک به تغذیه
- تغذیه خارجی از طریق قطره چکان یا شیشه
- مصرف داروهای تجویز شده توسط متخصصان گوارش
- مصرف مکمل های تجویز شده توسط متخصصان تغذیه

درمان های خانگی
گاهی اوقات استفاده از روش صبر و رصد ممکن است برای افزایش وزن کودک بهترین راه باشد. با این وجود پزشک ممکن است احساس کند که کودک شما باید به سرعت افزایش وزن پیدا کند، اما ممکن است دارو را توصیه نکند.
بهترین راه حل خانگی که می توانید در این حالت امتحان کنید، افزایش تعداد دفعات تغذیه کودک در یک روز یا زمان مصرف شیر در هر نوبت برای کودک است.

آیا کودک شما با شیر مادر تغذیه کافی می کند؟
اگر کودک شما به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می شود، در ۳ ماه اول علائمی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تشخیص دهید که این نوع تغذیه با شیر مادر احتمالاً وزن لازم را به نوزاد نخواهد داد:
زمانی که کودک در تلاش و تقلای زیادی برای مکیدن سینه های شماست و ممکن است فک هایش را بیش از حد طبیعی حرکت داده و باعث ایجاد صدای مکیدن شود.
بعضی اوقات حتی ممکن است صدای قورت دادن شیر او را به بلندی بشنوید.
اگر سینه های شما پس از تغذیه کودک حساسیت و لطافت بیشتری نسبت به قبل نداشته باشد ممکن است نشانه این باشد که کودک قادر به چسبیدن مناسب به سینه نیست و به اندازه کافی تغذیه نمی کند.
اگر در پروسه وزن گیری منظم مخصوصاً بعد از سه ماه اول رویه وزن گیری او متوقف شود، این نشانه تغذیه بد است.

چه موقع باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید
توصیه می شود در اسرع وقت در مورد مشکلات مربوط به افزایش وزن فرزندتان از پزشک راهنمایی بخواهید، زیرا این می تواند نشانه ای از بروز عوارض بیشتر باشد. با این حال جای نگرانی نیست، زیرا در اکثر موارد افزایش یا کاهش وزن برای نوزادان با تغییراتی در تغذیه و روش های روتین قابل کنترل است.

نمودار وزن گیری نوزاد