درمان گرفتگی عضلات پا، امان از این دردهای ناگهانی
گرفتگی عضلات پا، انقباضات دردناک و غیرارادی عضلانی هستند که ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشند. در این مقاله با درمان گرفتگی عضلات پا آشنا می‌شوید.
گرفتگی عضلات پا می‌توانند بر خواب، ورزش و کیفیت کلی زندگی تأثیر بگذارند. برخی از شرایط پزشکی و داروها نیز دلیل گرفتگی عضله پا هستند و برخی از عوامل خطر وجود دارد که باید از آن‌ها اجتناب کنید. هنگامی که گرفتگی پا اتفاق می‌افتد، سعی کنید از گرما یا یخ استفاده کنید و ناحیه را ماساژ دهید. با ما همراه باشید تا به صورت جزئی‌تر درباره درمان گرفتگی عضلات پا اطلاعات کسب کنید.
گرفتگی عضلات پا چیست؟
گرفتگی عضلات پا، اسپاسم ناگهانی، غیرارادی و شدید عضلانی است که معمولا در ساق پا، یا ران رخ می‌دهد. گاهی اوقات، گرفتگی ممکن است باعث انقباض عضلات و سفتی غیرقابل کنترل عضلات شود. درست است که گرفتگی عضلات پا دردناک است، اما گرفتگی در پاها عموما بی‌ضرر تلقی می‌شود.
درمان گرفتگی عضلات پا چگونه است؟
گرفتگی عضلات پا معمولا ناگهانی است. در چنین لحظاتی، هیچ داروی جادویی وجود ندارد که بتواند فورا درد شما را تسکین دهد. با این حال، هشت مرحله برای درمان گرفتگی عضلات پا در لحظه وجود دارد:
1. کشش: پای خود را صاف و سپس آن را خم کنید. انگشتان پا را به سمت ساق پا بکشید تا عضلات کشیده شوند. عضله گرفته را بکشید و به آرامی مالش دهید. برای گرفتگی ران، سعی کنید ساق همان پا را به سمت باسن خود بکشید. برای ثابت نگه داشتن خود به صندلی بچسبید.
2. ماساژ: از دست برای ماساژ عضلات استفاده کنید.
3. ایستادن: برخیزید. پاهای خود را روی زمین فشار دهید.
4. راه رفتن: هنگام راه رفتن پای خود را تکان دهید.
5. اعمال گرما: از یک پد گرم‌کننده استفاده کنید، یا یک حمام آب گرم بگیرید.
6. اعمال سرما: یک کیسه یخ را در یک حوله بپیچید و آن را روی ناحیه بمالید.
7. داروهای مسکن مصرف کنید: برای کمک به درد، ایبوپروفن یا استامینوفن مصرف کنید.
درمان گرفتگی عضلات پا با حرکات کششی
اگر گرفتگی عضلات در ساق پا است، این کارها را امتحان کنید: در حالت ایستاده (یا نشسته)، پای خود را صاف و سپس آن را بلند کنید تا انگشتان پا به سمت ساق پا قرار بگیرند. اگر می‌توانید به انگشتان پای خود برسید، انگشتان خود را بکشید. همچنین می‌توانید راه رفتن روی پاشنه‌های پا را امتحان کنید.
دارو برای درمان گرفتگی عضلات پا
هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند 100 درصد از گرفتگی عضلات پا جلوگیری کند. با این حال، برخی از داروهای تجویزی می‌توانند از گرفتگی عضلات پا جلوگیری کنند:
- داروهای شل‌کننده عضلات
- دیلتیازم
- وراپامیل
- منیزیم
- گاباپنتین
- ویتامین B کمپلکس
درمان گرفتگی عضلات پا با مصرف ویتامین امکان‌پذیر است؟
هیچ ویتامینی به صورت 100 درصد به درمان گرفتگی عضلات پا کمک نمی‌کند. اما برخی از پزشکان معتقدند برای گرفتگی عضلات پا باید از ویتامین B کمپلکس یا منیزیم استفاده کنید.
گرفتگی عضلات پا چقدر طول می‌کشد؟
گرفتگی عضلات پا می‌تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.
چه افرادی دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند؟
هر چه سن شما بیشتر باشد، احتمال گرفتگی عضلات پا بیشتر می‌شود. چون تاندون‌های شما به طور طبیعی با افزایش سن کوتاه می‌شوند. گرفتگی عضلات پا در زنان بیشتر است.
گرفتگی عضلات پا در شب چیست؟
گرفتگی عضلات پا در شب زمانی اتفاق می‌افتد که خیلی فعال نیستید، یا خوابیده‌اید. این گرفتگی‌ها ممکن است شما را از خواب بیدار کنند و دوباره به خواب رفتن برای شما سخت‌تر می‌شود.
گرفتگی عضلات پا در شب ممکن است برای هر فردی در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد.
گرفتگی عضلات پا در شب ممکن است برای هر فردی در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد. ۳۳ درصد از افراد بالای ۶۰ سال، حداقل هر دو ماه یک بار در شب دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند. تقریبا هر بزرگسال ۵۰ ساله و بالاتر حداقل یک بار آن را تجربه خواهد کرد. تقریبا ۴۰ درصد از خانم‌ها در دوران بارداری گرفتگی عضلات پا را تجربه می‌کنند و حدود ۳ مورد از ۴ مورد گزارش شده گرفتگی عضلات پا در شب اتفاق می‌افتد.
علائم هشداردهنده مبنی بر گرفتگی عضلات پا چیست؟
گرفتگی عضلات پا خیلی ناگهانی اتفاق می‌افتد. هیچ علامت هشدار‌دهنده‌ای وجود ندارد اما عوامل خطر مانند بارداری و استفاده از داروهایی که عوارض گرفتگی عضلات پا دارند، شناخته شده‌اند.
علت گرفتگی عضلات پا چیست؟
برخی از گرفتگی‌های عضلات پا بدون هیچ دلیل مشخصی اتفاق می‌افتند که به آن‌ها گرفتگی‌های «ایدیوپاتیک» می‌گویند. علل گرفتگی عضلات پا عبارتند از:
- ترشحات عصبی غیر ارادی
- بخشی از ماهیچه‌های پا خون کافی دریافت نمی‌کند
- استرس
- ورزش با شدت زیاد
علت گرفتگی عضلات پا در شب چیست؟
علل گرفتگی عضلات پا در شب عبارتند از:
- نشستن برای مدت طولانی
- استفاده بیش از حد از عضلات
- ایستادن یا کار بر روی کف بتنی
- داشتن وضعیت بدنی نامناسب در طول روز
- نارسایی کلیه، آسیب عصب دیابت، کمبود مواد معدنی و مشکلات مربوط به جریان خون
چه داروهایی باعث گرفتگی عضلات پا می‌شود؟
برخی از داروهایی که عارضه جانبی گرفتگی عضلات پا دارند عبارتند از:
- کلونازپام
- دیورتیک‌ها
- گاباپنتین
- ناپروکسن
- پرگابالین
- زولپیدم
- سرترالین
- فلوکستین
- درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی می‌تواند باعث آسیب عصبی و گرفتگی عضلات پا شود.
چه زمانی باید نگران گرفتگی عضلات پا باشید؟
گاهی اوقات، گرفتگی عضلات پا بدون دلیل اتفاق می‌افتد، اما گاهی اوقات، می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری باشد. اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، گرفتگی عضلات پا ممکن است در نتیجه آن وضعیت باشد. گرفتگی عضلات پا ممکن است نشانه‌ای از شرایط جدی زیر باشد:
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک: بیماری عصبی عضلانی پیشرونده
- نارسایی احتقانی قلب: زمانی که قلب شما نمی‌تواند خون را به اندازه کافی پمپاژ کند
- سیروز کبدی: زخم کبد
- دیابت
- کف پای صاف: عدم وجود قوس پشتی در پا
- هیپوکالمی: سطوح پایین پتاسیم در خون
- نارسایی کلیه
- بیماری پارکینسون: یک اختلال حرکتی عصبی
- بیماری شریان محیطی: باریک شدن عروق در پاها یا بازوها
- نوروپاتی محیطی: گروهی از بیماری‌های عصبی که می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم از جمله گرفتگی و درد شود
تشخیص گرفتگی عضلات پا چگونه است؟
پزشک باید تاریخچه پزشکی، داروها و شرحی از آنچه را تجربه می‌کنید بداند. علائم خود را به پزشکتان گزارش دهید. این علائم شامل موارد زیر است:
- زمانی که گرفتگی عضلات پا شروع شده.
- درد شما چه احساسی دارد.
- هنگامی که گرفتگی عضلات رخ می‌دهد (مثلا در شب یا بعد از ورزش شدید).
- گرفتگی چه مدت طول می‌کشد.
- هر نوع علائم دیگری که تجربه می‌کنید.
آیا برای تشخیص گرفتگی پایم نیاز به انجام آزمایش است؟
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص گرفتگی عضلات پا وجود ندارد. اما پزشک احتمالا علائم حیاتی شما را بررسی و آزمایش‌های معمولی (مانند نمونه‌گیری از خون و ادرار) تجویز می‌کند.
پیشگیری از گرفتگی عضلات پا
با راهکارهای زیر از گرفتگی عضلات پا پیشگیری کنید:
- ورزش کنید: در طول روز تمرینات پا انجام دهید و درست قبل از خواب پیاده‌روی کوتاه و مختصر یا دوچرخه‌سواری کنید.
- آبرسانی: هر روز هشت لیوان آب بنوشید و از مصرف الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار خودداری کنید.
- داروها و ویتامین‌ها: تمام ویتامین‌ها و داروها (از جمله شل‌کننده های عضلانی) را دقیقا همانطور که پزشک تجویز کرده مصرف کنید.
- فضای تخت خود را آماده کنید: یک پد گرم‌کننده و غلتک ماساژ در کنار تخت خود قرار دهید.
- کفش: کفش حمایتی بخرید.
- وضعیت خواب: موقعیت‌های مختلف را آزمایش کنید تا ببینید که کدام بهتر است.
- کشش: قبل و بعد از ورزش و درست قبل از خواب پاهای خود را کشش بدهید.
جلوگیری از گرفتگی عضلات ساق پا با ورزش
برای جلوگیری از گرفتگی عضلات ساق پا با ورزش، حرکات زیر را انجام دهید:
1. حدود 1 متر از دیوار فاصله بگیرید.
2. به جلو خم شوید و در حالی که پاهای خود را صاف نگه داشته‌اید، با بازوهای کشیده دیوار را لمس کنید.
3. قبل از توقف تا پنج بشمارید و این کار را بارها و بارها به مدت حداقل پنج دقیقه انجام دهید.
4. این حرکت را سه بار در روز تکرار کنید.
آیا گرفتگی عضلات پا بدتر می‌شود؟
برخی از افراد با برنامه‌های پیشگیری و درمان بهبود می‌یابند، در حالی که برخی دیگر با مشکل مواجه می‌شوند. گرفتگی عضلات ممکن است بدتر شود و با افزایش سن بیشتر اتفاق بیفتد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر گرفتگی عضلات پای شما به طور غیرقابل تحملی دردناک است، به صورت مکرر اتفاق می‌افتد، یا برای مدت طولانی ادامه دارد، به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر علاوه بر گرفتگی عضلات پا، علائم زیر را دارید، فورا نزد پزشک بروید:
- گرفتگی عضلات در سایر قسمت‌های بدن
- درد قابل توجه
- تورم یا بی‌حسی در پا
- تغییرات در پوست پا
- بارها بیدار شدن از خواب به دلیل گرفتگی عضلات پا
- در شرایطی که گرفتگی عضلات پا مانع از خواب کافی می‌شود
- اگر ناهنجاری‌های مایع یا عدم تعادل الکترولیت دارید
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟
اگر گرفتگی عضلات پا بیش از 10 دقیقه طول کشید یا به طور غیر قابل تحملی دردناک شد، یا اگر پس از تماس با ماده‌ای سمی یا عفونی، گرفتگی عضلات پا رخ داد به اورژانس بروید. مثلا اگر بر روی پوست خود بریدگی دارید که با خاک برخورد می‌کند، ممکن است به عفونت باکتریایی مانند کزاز مبتلا شوید. قرار گرفتن در معرض جیوه، سرب یا سایر مواد سمی که باعث گرفتگی عضلات پا شده نیز جزو شرایطی است که باید به بخش اورژانس مراجعه کنید.
تفاوت بین گرفتگی عضلات پا و سندرم پای بیقرار (RLS) چیست؟
هم گرفتگی شبانه پا و هم سندرم پای بیقرار معمولا در شب یا زمانی که در حال استراحت هستید برای شما اتفاق می‌افتد، اما سندرم پای بیقرار درد شدیدی ایجاد نمی‌کند. سندرم پای بیقرار ناراحت‌کننده است، اما عذاب‌آور نیست. این سندرم شبیه یک احساس خزیدن است که باعث می‌شود بخواهید پاهای خود را حرکت دهید. وقتی حرکت می‌کنید، پای بیقرار متوقف می‌شود، اما همچنان ناراحتی وجود دارد.
خلاصه
گرفتگی عضلات پا می‌تواند غیرقابل پیش بینی و دردناک باشد و بر خواب، برنامه ورزشی و کیفیت کلی زندگی شما تأثیر بگذارد. این گرفتگی‌ها رایج، بسیار عادی و خوشبختانه موقتی هستند. مراحلی وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت آن‌ها انجام دهید. برخی از انواع درمان گرفتگی عضلات پا، شامل مصرف دارو، مصرف ویتامین و انجام برخی حرکات کششی در هنگام گرفتگی، یا به صورت روتین است. برای جلوگیری از عوامل خطر، از داروهایی که عوارض گرفتگی عضلات پا دارند، اجتناب کنید و اقدامات پیشگیرانه توصیه شده را انجام دهید.
