علت خارش در دوران حاملگی

خارش حاملگی
یک بیماری پوستی اولیه نیست و حدود نیمی از علل خارش در حاملگی را تشکیل می دهد . نوع خفیفی از کلستاز داخل کبدی حاملگی است و نمک های صفراوی انباشته شده در درم باعث خارش می شوند . ضایعات پوستی به علت خارش ایجاد می شوند . این وضعیت با هورمون های حاملگی ٬ ژنتیک . عوامل محیطی همراهی دارد .

پاپول ها و پلاکت های کهیری خارش دار بارداری

شایع ترین بیماری خارش دار حاملگی است . خارش شدید و ضایعه معمولا در انتهای حاملگی ظاهر می شوند . شیوع آن در حاملگی تک قلو ۱ در ۲۰۰ و در دو قلویی ۸ در ۲۰۰ است . ابتدا روی شکم و معمولا دور استریا بروز می کنند و تمایل به گسترش به باسن ٬ ران و اندام ها دارند . در ۴۰ % کهیر و در ۴۵% نمای قرمزی دیده می شود و در ۱۵% موارد ترکیبی از آنها دیده می شود .

صورت معمولا درگیر نمی شود و ندرتا آثار خراشیدگی وجود دارد . این بیماری در کسانی که اولین بار است حامله می شوند شایع تر است و ندرتا در حاملگی های بعدی عود می کند . معمولا تاول ندارد و شواهدی دال بر افزایش مرگ و میر مادر به علت این بیماری وجود ندارد .

علت یجاد بیماری : علت آن ناشناخته است . در بیوپسی پری واسکولیت لنفوهیستیوسیتیک غیر اختصاصی خفیف با یک جزء ائوزینوفیلیک وجود دارد . رسوب ایمونوگلوبولین وجود ندارد . فقدان باند C3 درمامبران بازال آنرا از هرپس حاملگی افتراق می دهد . این اختلال ممکن است توسط تحریک پوست مادر توسط سلول های جنینی تهاجم کرده به آن ایجاد شود .

درمان: برخی با آنتی هیستامین های خوراکی و نرم کننده های پوستی تسکین پیدا می کنند ولی اکثر آنها نیازمند پماد یا کرم های موضعی کورتیکواستروئیدی می باشند . در صورت برطرف نشدن خارش کورتیکواستروئیدهای خوراکی تجویز می شوند . راش قبل از زایمان یا ظرف چند روز بعد از زایمان ناپدید می شود . در ۱۵-۲۰ درصد موارد علایم ۲-۴ هفته بعد از زایمان باقی می مانند .

خارش بارداری
به این بیماری بثورات پاپولر حاملگی نیز می گویند و شامل خارش حاملگی و درماتیت پاپولر است که انواع یک بیماری هستند و برای حاملگی اختصاصی نیستند . اولی شایع تر و خفیف تر است و با ضایعات خارش دار کوچک روی ساعد و تنه مشخص می شود که سریعا خراشیده می شوند . به طور تیپیک از ۲۵-۳۰ هفتگی شروع شده و ممکن است تا سه ماه بعد از زایمان باقی بمانند . عود آن در حاملگی بعد شایع می باشد . ویزیکول و تاول ایجاد نمی کند . پاپول ها شبیه به گزش حشره یا جرب (گال) است .

خارش معمولا با آنتی هیستامین های خوراکی و کرم های کورتیکوستروئیدی موضعی کنترل می شود .به نظر نمی رسد روی حاملگی مادر اثر بدی بگذارد .

هرپس حاملگی
بیماری خود ایمنی خارش دار و تاول دار پوستی است که معمولا در اواخر حاملگی خانم هایی که دومین حاملگی یا بیشتر را تجربه می کنند بروز می کند . گاهی همراه با بیماریهای تروفوبلاستیک جفتی است . نام دیگر این عارضه پمفیگوئید حاملگی است زیرا از نظر ایمونولوژیک شبیه پمفیگوئید بولوس است که در افراد مسن دیده می شود . نوع شدید آن می تواند جدی باشد .

مشخصه آن ضایعه وسیع شدیدا خارش داری است که از قرمزی و پاپول های متورم تا وزیکول و تاول های بزرگ تحت کشش متغیرند . محل شایع درگیری شکم و اندام ها هستند . بهبود و تشدید طی حاملگی شایع است و تا ۷۵-۹۰ درصد خانم ها تشدید ضایعات حین زایمان وجود دارد . در طی حاملگی بعدی همواره عود دارد که زودرس تر و شدید تر است . تغییرات مورفولوژیک آن شبیه به بیماری سلیاک بالغین ممکن است در روده کوچک رخ دهد .

درمان هرپس حاملگی
عده کمی از خانم ها با کورتیکواستروئیدهای موضعی و آنتی هیستامین های خوراکی آرام می شوند . mg/kg ۱-۵/۰ پردنیزون خوراکی روزانه معمولا به سرعت باعث بهبودی می شود و مانع تشکیل ضایعات جدید می گردد . محل های ترمیم شده اسکار ندارد ولی شایعا هیپرپیگمانته می مانند . موارد مقاومی که بعد از زایمان باقی می مانند با داروهای سرکوبگر ایمنی مانند سیکلوفسفامید ٬ متوترکسات و سیکلوسپرین ٬ پلاسما فرز و تزریق داخل رگی ایمونوگلوبولین درمان می شوند .

اثر روی حاملگی
افزایش ریسک زایمان پیش رس ٬ مرده زایی و محدودیت رشد گزارش شده و افزایش نظارت قبل از زایمان توصیه می شود . در ۱۰% نوزادان ضایعاتی شبیه مادر بروز می کند که از لحاظ بافت شناسی همان مشخصات را دارد و ظرف چند هفته بر طرف می شود .

فولیکولیت خارش دار حاملگی
این بیماری نادر است و زرد زخم هرپتی فرم نیز نامیده می شود و در انتهای حاملگی دیده می شود . برخی آنرا فرمی از پسوریازیس پوستولر می دانند که در حاملگی اتفاق می افتد و برخی آنرا منحصر به حاملگی می دانند . مشخصه آن پوستول های استریلی است که در اطراف لبه ضایعات قرمز پوستی تشکیل می شوند . معمولا غشاهای مخاطی درگیرند .

ضایعه هیستولوژیک بارز آن حفره اسفنجی شکل اپی درم مملو از نوتروفیل است که آنرا پوستول اسفنجی شکل کوگوج می نامند .

خارش شدید نیست ولی سایر علایم مانند تهوع ٬ استفراغ ٬ اسهال ٬ تب و لرز ٬ هیپوآلبومینمی و هیپوکلسمی شایع است . گرچه پوستول ها در ابتدا استریلند ولی ممکن است بعد از پارگی روی آنها عفونت سوار شده و سپسیس ایجاد شود .

درمان شامل کورتیکواستروئیدهای سیستمیک و آنتی بیوتیک هاست . بیماری ممکن است چندین هفته یا ماه بعد از حاملگی باقی بماند .