تهوع در بارداری از کی شروع می شود؟

تهوع یکی از برجسته‌ترین نشانه‌های بارداری است که بسیاری از شما آن را در خانم‌های فامیل یا سریال‌هایی که از تلویزیون پخش می‌شوند دیده‌اید. همه خانم‌ها تهوع در بارداری را دوران بسیار رنج‌آوری می‌دانند و در این مورد با هم تفاهم دارند که می‌خواستند آن هرچه زودتر تمام شود و ادامه بارداری را بدون دردسر سپری کنند. برخی تحقیقات نشان داده اند که ویار بارداری ناشی از نوسانات هورمونی است. این ویارها بر حس بویایی، حس چشایی و اشتهای شما تأثیر می گذارند و باعث می شوند که دلتان بخواهد عطر و طعم های عجیب و غریب را امتحان کنید.

حساسیت دستگاه گوارش، افزایش حس بویایی، افزایش سریع هورمون بارداری، کمبود ویتامین B و ناراحتی های روحی از عللی هستند که به داشتن تهوع صبحگاهی منجر می شوند.

تهوع در بارداری های چندقلویی بیشتر می شود، همچنین افرادی که در بارداری های قبلی خود تهوع را تجربه کرده اند، سردردهای میگرنی دارند یا این که استعداد ژنتیکی تهوع بارداری را دارا هستند، این حالت را در بارداری تجربه می کنند.

به همین دلیل ما درباره علل تهوع دوران بارداری و احتمال بروز آن با پریسا الماسی، کارشناس مامایی، گفتگو کردیم.

الماسی درباره تهوع دوران بارداری می‌گوید: ویار در لغت به معنای اشتیاق و میل شدید است که گاهی به میل و خواست شدید زن باردار برای خوردن چیزی گفته می‌شود. اما ویار در دانش پزشکی به تهوع صبح‌گاهی در زنان باردار می‌گویند. تقریبا سه‌چهارم زنان باردار در سه‌ماهه اول بارداری از تهوع رنج می‌برند. این حالت معمولا در حدود هفته ششم شروع می‌شود اما می‌تواند زودتر و حتی در هفته چهارم هم شروع شود. حدود نیمی از زنان مبتلا به تهوع صبح‌گاهی در هفته چهاردهم بارداری بهبود می‌یابند.

عوامل روحی و عصبی در پیدایش ویار صبحگاهی تا حدی موثر هستند. همچنین این تهوع علاوه بر اینکه باعث کم‌اشتها شدن زن باردار می‌شود، می‌تواند برای رحم و جنین هم خطرناک باشد بنابر‌این پیشگیری از آن ضروری است.

الماسی با بیان اینکه علت ویار و این نوع تهوع، تغییرات فیزیکی زن در بارداری است، علل ویار را نام می‌برد:
۱- افزایش سریع هورمون بارداری در اوایل حاملگی
2- افزایش حس بویایی و حساسیت زن باردار به بو
۳- حساسیت دستگاه گوارش
4- کمبود ویتامین‌ها از جمله ویتامین B
۵- مشکلات روحی و روانی: از نظر محققان بعضی از زنان از نظر روانی بیشتر مستعد تهوع و استفراغ هستند و این یک پاسخ غیر‌طبیعی نسبت به استرس است.

احتمال تهوع و استفراغ دوران بارداری در چه شرایطی بیشتر است؟
1- در بارداری‌های دوقلویی و چندقلویی
۲- اگر خانم باردار سابقه تهوع و استفراغ در بارداری‌های قبلی را داشته باشد
3- وجود سابقه تهوع و استفراغ به عنوان عارضه مصرف قرص‌های ضد‌بارداری
۴- سابقه استعداد به بیماری حرکت
5- استعداد ژنتیکی تهوع بارداری
۶- سابقه سردرد‌های میگرنی

پیکا در بارداری نشانه چیست؟

الماسی درباره پیکا توضیح می‌دهد: در بارداری از پیکا به عنوان ویار نام برده می‌شود. در صورتی که پیکا یعنی زن باردار موادی را مصرف می‌کند که ارزش تغذیه‌ای چندانی ندارند. پیکا عبارت است از مصرف مواد با ارزش تغذیه‌ای کم یا بدون ارزش تغذیه‌ای و همچنین اشتیاق زنان باردار به خوردن غذا‌های عجیب و غریب پیکا نامیده می‌شود. تمایل به مواد غذایی مانند یخ، نشاسته و خاک برجسته‌ترین مثال‌ها درباره ویار هستند.

علت پیکا به روشنی مشخص نیست اما نیاز غریزی برای کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی باعث این عارضه می‌شود مثلا خوردن خاک رس برای کمبود آهن درست است. بر همین اساس الماسی می‌گوید: عوامل روانی مرتبط با زندگی در مکان نامطلوب، درآمد کم و محرومیت‌های روانی هم می‌تواند باعث بروز پیکا شود. همچنین پیکا ممکن است منجر به بروز سوء‌تغذیه شود.

پیکا عوارضی هم دارد. چون بسیاری از مواد غیر‌خوراکی حاوی مواد سمی هستند، مصرف آنها باعث بروز مسمومیت و کاهش جذب مواد معدنی مورد نیاز بدن می‌شود.

از سایر عوارض پیکا می‌توان به انسداد روده به دلیل مصرف بیش از حد نشاسته یا گل، صدمه به دندان به دلیل جویدن مواد غیر خوراکی و ابتلا به عفونت‌های انگلی به دلیل خاک خوردن اشاره کرد. عوامل افزایش‌دهنده خطر پیکا شامل سابقه خانوادگی پیکا، تغذیه نامطلوب، فقر، عقب‌ماندگی ذهنی،‌ بیماری‌های روانی و کم‌خونی هستند.

چه چیزی باعث حالت تهوع بارداری می شود؟
دلیل حالت تهوع در بارداری هنوز مشخص نیست. اما دلایل محتمل حالت تهوع و استفراغ در بارداری شامل:
گنادوتروپین جفتی انسان
مهم ترین هورمونی که در بارداری ترشح می شود هورمون گنادوتروپین جفتی است. این هورمون توسط جفت و در هفته ۹ بارداری تا هفته ۱۲ بارداری تولید می شود. بیشتر خانم ها در سه ماهه اول بارداری حالت تهوع زیادی دارند. خانم هایی که بیشتر از حالت تهوع بارداری رنج می برند مقدار هورمون گنادوتروپین بیشتری دارند.
چند قلو
اگر دو قلو یا چند قلو باردار باشید، احتمال حالت تهوع شدید در شما بیشتر است. هنگامی که دو قلو باردار هستید مقدار هورمون گنادوتروپین بیشتری نسبت به حالتی که یک بچه باردار هستید تولید می شود. با این هورمون اضافی در بدن، حالت تهوع و استفراغ بیشتری را در بارداری تجربه می کنید.
حساسیت به بو
در بارداری مقدار استروژن بدن افزایش می یابد. این مسئله باعث قوی شدن حس بویایی می شود. بو اولین عامل ایجاد حالت تهوع می باشد.
سیستم گوارش حساس
حساس شدن سیستم گوارش در طول بارداری باعث حالت تهوع می شود. در برخی خانم ها، عفونت هلیکوباکتر پیلوری باعث حالت تهوع و استفراغ می شود.
استرس
استرس در طول بارداری امری طبیعی است. اما در بیشتر خانم ها استرس باعث حالت تهوع می شود.
رژیم غذایی پرچربی
مطالعات نشان می دهد غذای چرب باعث حالت تهوع بارداری می شود.

چه کسی در معرض خطر حالت تهوع بارداری است؟
حالت تهوع و استفراغ در بارداری طبیعی است. حدود ۷۵% خانم های باردار حالت تهوع را تجربه می کنند. اما در صورت وجود موارد زیر احتمال حالت تهوع افزایش می یابد:
اگر شما سابقه حالت تهوع و استفراغ به دلیل بیماری حرکتی، بویایی قوی و میگرن داشته باشید احتمال حالت تهوع بارداری در شما زیاد است.
تحقیقات نشان می دهد بیشتر خانم هایی که حالت تهوع و استفراغ شدید در بارداری تجربه می کنند، دختر باردار هستند.

علائم حالت تهوع بارداری
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- بیزاری از غذا
- استفراغ
- افسردگی
- از دست دادن وزن
- کم آب شدن بدن
تمام خانم ها همه این علائم را تجربه نمی کنند. برخی از خانم ها علائم را به صورت خفیف تر مشاهده می کنند. برخی در سه ماهه اول بارداری، بیزاری از غذا و از دست دادن وزن را تجربه می کنند. در موارد شدید، حالت تهوع در کل بارداری دیده می شود و گاهی نیاز به بستری دارد.

حالت تهوعی که کل روز به طول می انجامد
یکی از مشکلات حالت تهوع ادامه داشتن آن در کل روز است اما در بیشتر موارد حالت تهوع در ابتدای روز دیده می شود. شدت علائم بارداری های مختلف متفاوت است.

حالت تهوع چه زمانی در بارداری شروع می شود؟
بیشتر اوقات حالت تهوع در هفته ششم بارداری شروع می شود. اما در برخی افراد حالت تهوع در هفته چهارم بارداری شروع می شود. در سه ماهه دوم بارداری علائم حالت تهوع محو می شود. اما اگر بد شانس باشید علائم حالت تهوع را تا هنگام زایمان مشاهده می کنید.

حالت تهوع بارداری کی تموم میشه؟
زمان پایان آن کاملا مشخص نیست، بسته به تغییرات هورمونی شما متغییر خواهد بود اما معمولا تا هفته 16 بارداری یعنی ماه چهارم بارداری ادامه خواهد داشت که در برخی از مادران تا ماه پنجم بارداری و یا حتی ممکنه تا آخر بارداری ادامه دار باشد.

آیا نکته مثبتی در خصوص حالت تهوع وجود دارد؟
حالت تهوع جنین را از بیماری های منتقله از غذا مصون نگه می دارد. بیشتر بیزاری از غذا در بارداری بیزاری نسبت به غذاهایی است که برای بدن مادر یا جنین ضرر دارد. نکته جالب دیگر در خصوص حالت تهوع بارداری این است که حالت تهوع در هفته 6 تا 18 بارداری مشاهده می شود. در این زمان جنین با سرعت در حال رشد است و نسبت به تغییرات شیمیایی حساس است.
خانم هایی که در طول بارداری حالت تهوع را تجربه می کنند، احتمال باهوش شدن فرزندشان بیشتر است.

آیا بین حالت تهوع و سقط جنین ارتباطی وجود دارد؟
حالت تهوع نشانه بارداری سالم است. مطالعات نشان می دهد احتمال سقط جنین در خانم هایی که در بارداری حالت تهوع را تجربه می کنند کمتر است. اما این مسئله به این معنی نیست که افرادی که حالت تهوع ندارند سقط جنین را تجربه می کنند.

نکاتی برای راحت تر شدن حالت تهوع در بارداری
قرص
اگرچه توصیه می شود در طول بارداری قرص مصرف نکنید اما استثناء نیز وجود دارد. اگر حالت تهوع بارداری باعث مختل شدن زندگی شما شده است می توانید قرص مصرف کنید.
رژیم غذایی مناسب
به جای سه وعده غذا، در طول روز چند وعده غذای سبک بخورید. این کار باعث جلوگیری از حالت تهوع می شود. از غذاهای چرب بپرهیزید و غذاهای پر پروتئین مصرف کنید. ویتامین ب 6 در رژیم غذایی خود جای دهید.
خواب مناسب
چگونگی خواب شما می تواند باعث حالت تهوع شود. اگر می خواهید از حالت تهوع و مشکلات گوارشی جلوگیری کنید بلافاصله پس از غذا خوردن دراز نکشید.
از عواملی که باعث حالت تهوع می شوند دوری کنید
هر فردی با عاملی دچار حالت تهوع می شود. برای برخی افراد بو باعث حالت تهوع می شود و برای برخی دیگر مزه. هنگامی که عامل بدتر شدن حالت تهوع را فهمیدید از آن اجتناب کنید.
از غذاهای تند بپرهیزید
غذای تند برای علائم حالت تهوع خوب نمی باشد. بنابراین سعی کنید از غذاهای تند بپرهیزید
بهداشت دهان را حفظ کنید
پس از غذا خوردن دندان ها را مسواک بزنید تا از حالت تهوع و استفراغ جلوگیری کنید.
جامدات و مایعات را مخلوط نکنید
سعی کنید مقدار مایعات را در طول غذا کم کنید. مخلوط کردن مایع و جامد باعث بدتر شدن حالت تهوع می شود.
مزه مزه کنید
نوشیدنی مورد علاقه خود را مزه مزه کنید و آن را یک دفعه نخورید.

مراقب مقدار مایع مصرفی باشید
باید روزی حداقل دو و نیم لیتر مایعات مصرف کنید. می توانید آب یا آبمیوه بخورید.
از عوامل خارجی که باعث بدتر شدن حالت تهوع می شوند دوری کنید
علاوه بر غذا عوامل دیگری مانند بوهای عجیب، حرکات ناگهانی و نور شدید نیز باعث حالت تهوع می شوند.
هوای آزاد
پیاده روی کنید و هوای آزاد استشمام کنید.
آرام باشید
استرس یکی از دلایل اصلی حالت تهوع در خانم ها است. بنابراین سعی کنید آرام باشید، موزیک گوش دهید، کتاب بخوانید یا با دوستانتان حرف بزنید.
هیپنوتیسم را امتحان کنید
در بیشتر خانم ها هیپنوتیسم باعث کاهش علائم حالت تهوع می شود.
مصرف ویتامین های لازم
ویتامین های مصرفی پیش از تولد باعث حالت تهوع می شوند. سعی کنید ویتامین ها را پیش از خوابیدن بخورید. اگر این کار فایده نداشت با پزشک مشورت کنید. بهترین راه تغییر نوع قرص می باشد.
زنجبیل بخورید
زنجبیل درمانی خوب برای حالت تهوع است.
طب فشاری
طب فشاری باعث کاهش حالت تهوع می شود.
آروماتراپی
بوهای شدید باعث افزایش حالت تهوع می شوند. اما می توانید آروماتراپی را امتحان کنید. برخی بوها مانند بوی روغن لیمو باعث کاهش حالت تهوع می شود. یک یا دو قطره از روغن مورد علاقه خود را بو کنید.
لباس های راحت بپوشید
لباسهای تنگ باعث حالت تهوع در بارداری می شوند. بنابراین لباس های راحت و گشاد بپوشید.
استراحت کنید
بدن در بارداری نیاز به استراحت دارد. بنابراین سعی کنید به خوبی استراحت کنید.
پیشگیری بهتر از درمان است
سعی کنید پیش از بارداری مولتی ویتامین مصرف کنید. این کار بهترین روش برای جلوگیری از حالت تهوع است.

چه زمانی نیاز است برای حالت تهوع بارداری به پزشک مراجعه کنید
اگر حالت تهوع شدید دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. استفراغ شدید بارداری امری نادر است.
استفراغ شدید بارداری باعث مشکلات زیر می شود:
- کم آبی بدن
- افسردگی
- سوء تغذیه جنین
پزشک برای درمان این مشکل قرص تجویز می کند.