زمان سونوگرافی کیست تخمدان، میشه تو پریودی باشه؟

کیست‌های تخمدان کیسه‌های جامد یا پر از مایع در داخل یا روی تخمدان شما هستند. کیست‌ها به ویژه در زنانی که باردار هستند، یا هنوز یائسه نشده‌اند، شایع هستند.
آن‌ها بیشتر اوقات، بدون درد و بی ضرر هستند . ممکن است هر ماه در چرخه قاعدگی خود دچار کیست شوید و هرگز آن را نفهمید. آن‌ها معمولا بدون درمان و به صورت خود به خود از بین می‌روند.
کیست زمانی ناراحت‌کننده می‌شود که برطرف نشده یا بزرگ‌تر شود. در این صورت می‌تواند دردناک شود. احتمال سرطان هم وجود دارد، اما نادر است.

در این مقاله می‌خوانید:

• علائم کیست تخمدان
• علل کیست تخمدان
• عوامل خطر کیست تخمدان
• عوارض کیست تخمدان
• تشخیص کیست تخمدان
• درمان کیست تخمدان
• انواع جراحی کیست تخمدان
• زمان سونوگرافی کیست تخمدان، میشه تو پریودی باشه؟

علائم کیست تخمدان
بیشتر کیست‌های تخمدان کوچک هستند و مشکلی ایجاد نمی‌کنند . هنگامی که علائم وجود دارد، ممکن است در یک طرف پایین شکم، فشار، نفخ، تورم یا درد داشته باشید. این درد ممکن است شدید یا خفیف باشد و ممکن است بیاید و برود.
گاهی اوقات، کیست‌ها نیاز به مراقبت اورژانسی دارند. در صورت داشتن موارد زیر فورا به پزشک خود مراجعه کنید:

• درد ناگهانی و شدید شکم
• درد همراه با تب و بالا آوردن
• سرگیجه، ضعف یا احساس غش
• تنفس سریع

این موارد می‌تواند به این معنی باشد که کیست شما باعث پیچ خوردن تخمدان شده است.

علل کیست تخمدان
بیشتر کیست‌ها بخشی از چرخه ماهانه شما هستند.

1- کیست فولیکول
تخمدان‌های شما معمولا هر ماه یک تخمک آزاد می‌کنند که در داخل کیسه کوچکی به نام فولیکول رشد می‌یابد. وقتی تخمک آماده است، فولیکول باز شده و آزاد می‌شود.

تخمدان های برخی از زنان، تعداد زیادی کیست کوچک ایجاد می‌کنند که به این بیماری، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) گفته می‌شود و می‌تواند بارداری را سخت کند.

اگر کیسه باز نشود، باعث ایجاد کیست فولیکول می‌شود. اغلب این موارد در عرض ۱ تا ۳ ماه از بین می‌روند.

۲- کیست جسم زرد
با آزاد شدن تخمک آزاد، فولیکول معمولا کوچک می‌شود و به آمادگی برای تخمک بعدی کمک می‌کند. وقتی دوباره بسته و مایع داخل آن جمع می‌شود، به کیست تبدیل می‌شود که ممکن است طی چند هفته از بین برود. اما این امکان وجود دارد که با بزرگ شدن خونریزی یا درد ایجاد کند.

3- تخمدان پلی کیستیک
تخمدان های برخی از زنان، تعداد زیادی کیست کوچک ایجاد می‌کنند که به این بیماری، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) گفته می‌شود و می‌تواند بارداری را سخت کند.
سایر کیست‌ها ممکن است در اثر سرطان ایجاد شوند. کیست‌های تخمدان در زنان، پس از یائسگی (هنگامی که قاعدگی شما متوقف شد) بیشتر از زنان جوان‌تر سرطانی هستند.

عوامل خطر کیست تخمدان
مواردی که ممکن است احتمال ابتلا به کیست تخمدان را افزایش دهد،، عبارتند از:

1- مشکلات هورمونی
مصرف داروی باروری کلومیفن (کلومید) برای کمک به تخمک‌گذاری می‌تواند خطر ابتلا به کیست را افزایش دهد.

۲- بارداری

کیستی که در دوران تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود، ممکن است بعد از بارداری و در طول بارداری روی تخمدان شما باقی بماند.

کیستی که در دوران تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود، ممکن است بعد از بارداری و در طول بارداری روی تخمدان شما باقی بماند.

۳- اندومتریوز
در اندومتریوز، سلول‌هایی که معمولا داخل رحم شما قرار دارند، خارج از آن رشد می‌کنند. این سلول‌های سرگردان، می‌توانند به تخمدان شما متصل شده و باعث رشد کیست شوند.

4- عفونت شدید لگن
عفونت لگن ممکن است به تخمدان شما سرایت و در آنجا کیست ایجاد کند.

۵- کیست قبلی تخمدان
اگر قبلا حداقل یک کیست تخمدان داشته‌اید، احتمال بیشتری وجود دارد که دچار کیست تخمدان شوید.

عوارض کیست تخمدان
برخی از زنان ممکن است عوارض غیر معمول کیست تخمدان داشته باشند. پزشک ممکن است این موارد را در طول معاینه لگن تشخیص دهد، بنابراین مهم است که مرتبا معاینات خود را انجام دهید.

1- پیچ خوردگی تخمدان
اگر کیست‌ها بزرگ شوند ، می توانند باعث حرکت و پیچ خوردن تخمدان شوند. این پیچ‌خوردگی تخمدان، بسیار دردناک است.

۲- پارگی
کیست‌ها می توانند باز و باعث درد شدید و خونریزی شوند، به‌ویژه اگر بزرگ باشند.
رابطه جنسی واژینال و سایر فعالیت‌ها می تواند احتمال پارگی را افزایش دهد. کیست پاره‌شده، گاهی خود به خود بهبود می‌یابد، اما اغلب یک فوریت پزشکی است.

کیست تخمدان می‌تواند در پاسخ به عفونت لگن ایجاد شده و آبسه ایجاد کند. در صورت ترکیدن آبسه، باکتری‌های خطرناک می‌توانند در بدن شما پخش شوند.

3- کیست تخمدان آلوده
کیست تخمدان می‌تواند در پاسخ به عفونت لگن ایجاد شده و آبسه ایجاد کند. در صورت ترکیدن آبسه ، باکتری‌های خطرناک می‌توانند در بدن شما پخش شوند.

تشخیص کیست تخمدان
گاهی اوقات، پزشک هنگام معاینه لگن، کیست پیدا می‌کند و در مورد درد شما و سایر علائم سئوال می‌پرسد.
کیست می‌تواند پر از مایع، جامد یا مخلوط باشد. برای تشخیص کیست تخمدان ، پزشک ممکن است انجام یک یا چند آزمایش را توصیه کند:

۱- تست حاملگی
آزمایش مثبت بارداری ممکن است به این معنی باشد که شما کیست جسم زرد دارید.

2- سونوگرافی لگن
در سونوگرافی لگن، تصویری از رحم و تخمدان شما ایجاد می‌شود. پزشک می‌تواند وجود کیست را تایید و محل دقیق آن را مشخص کند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز سونوگرافی

۳- لاپاراسکوپی
پزشک از طریق یک برش کوچک، یک ابزار باریک با چراغ و دوربین را وارد شکم شما می‌کند. از این طریق می‌تواند تخمدان‌های شما را ببیند و کیست تخمدان را بردارد.

4- آزمایش خون CA 125
در صورت داشتن کیست تخمدان تا حدی جامد، پزشک ممکن است بخواهد سطح پروتئین CA ۱۲۵ (آنتی‌ژن سرطان ۱۲۵) خون شما را آزمایش کند.
اغلب در زنانی که سرطان تخمدان و در افرادی که بیماری‌هایی مانند فیبروم رحم، اندومتریوز و بیماری التهابی لگن (PID) دارند، پروتئین CA 125 بیشتر است.

درمان کیست تخمدان
بیشتر کیست‌ها خود به خود از بین می‌روند. پزشک ممکن است صبر و تغییرات کیست را بررسی کند.
پزشک ممکن است برای تسکین درد برای شما مسکن تجویز کند، یا این‌که برایتان مصرف قرص‌های ضد بارداری را توصیه کند.
هورمون‌های موجود در قرص‌ها کیست‌ها را از بین نمی‌برند، اما می‌توانند از ایجاد کیست‌های جدید جلوگیری کنند.
برخی از کیست‌های تخمدان نیاز به جراحی دارند که شامل مواردی است که بزرگ هستند، از بین نمی‌روند یا علائمی ایجاد می‌کنند.
در صورت نزدیک شدن به یائسگی ، ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید، چون احتمال دارد کیست‌ها سرطانی باشند. بسته به مورد شما، جراح ممکن است فقط کیست، یا کل تخمدان را بردارد.

بیشتر بخوانید: درمان کیست تخمدان/ صدای دکتر

انواع جراحی کیست تخمدان
انواع مختلفی از جراحی وجود دارد:

1- لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی برای کیست‌های کوچک‌تر است . پزشک، یک برش کوچک در بالا یا پایین ناف شما ایجاد می‌کند. یک ابزار کوچک که دوربین دارد، به پزشک اجازه می‌دهد داخل تخمدان را ببیند و یک ابزار دیگر، کیست یا تخمدان را برمی‌دارد. احتمالا نیازی به بستری نیست.

۲- لاپاروتومی
لاپاروتومی، برای کیست‌هایی است که ممکن است سرطانی باشند. این عمل، با برش بزرگ‌تر در شکم انجام می‌شود.

زمان سونوگرافی کیست تخمدان، میشه تو پریودی باشه؟
سوال مخاطب نی‌نی‌بان: من ۴۰ سالمه، برای بارداری می‌خوام اقدام کنم، پزشک برام سونوگرافی تخمدان نوشته، ولی پریود شدم. در زمان پریودی می‌شود سونوگرافی انجام داد؟

پاسخ از دکتر صدیقه حسینی، متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی:
بله می‌توانید این کار را انجام دهید و بهترین زمان برای سونوگرافی اول تا سوم پریودی است.

اگر دراین‌باره سئوال بیشتری دارید، با پزشکان متخصص زنان و زایمان در کلینیک نی نی بان مطرح کنید.