درمان ناباروری در ایران، چقدر پیشرفت داشته؟

ناباروری، مشکلی که این روزها دامنگیر بسیاری از زوج‌های جوان شده است. اختلالات هورمونی، عفونت‌ها، آلودگی هوا، پارازیت‌ها، استرس و فشارهای زندگی روزمره ازجمله علت‌های مهم این مشکل شناخته شده‌اند.امروزه پیشرفت علم ژنتیک و شناسایی بیماری هایی که قبلاً در گروه بیماری های ناشناخته طبقه بندی می شدند، توانسته است کمک بزرگی برای خانواده های دارای این گونه بیماری های مادرزادی باشد.

استفاده از امکانات آزمایشگاه های وسیع و پیشرفته برای شناسایی انواع مختلف بیماری های مادرزادی ناشی از نقش ژن ها و نیز اختلالات کروموزومی (برخی موارد آن، ناشی از افزایش سن مادر است) توانسته است امکان داشتن فرزندی سالم را به ارمغان آورد.هم اکنون هیچ بیماری در ایران برای مداوا و ادامه درمان در حوزه باروری و ناباروری به خارج از کشور اعزام نمی شود و تمامی مراحل درمان و روش های جدید باروری در کشور توسط متخصصان زنان قابل انجام است.دکتر محسن معینی مسئول فنی مرکز درمان ناباروری ابن سینا معتقد است:"تا ۱۵ سال پیش بیشتر بیماران برای درمان های ناباروری به کشورهای غربی مانند انگلیس می رفتند و پس از صرف هزینه های هنگفت به کشور باز می گشتند؛ اما امروزه اوضاع به گونه ای تغییر کرده که نه تنها نیاز به اعزام بیمار به خارج از کشور نیست بلکه کیفیت درمان و متدها و روش های درمانی در کشور چنان گسترش پیدا کرده که حتی بیماران خارجی نیز برای درمان به ایران می آیند.سرعت استاندارد موفقیت درمان نازایی به روش لقاح آزمایشگاهی ۳۵ تا ۴۰ درصد و مراکزی که در کشور خوب عمل می کنند به استاندارد بین المللی رسیده اند و با هزینه های کمی درمان های ناباروری انجام می دهند.هیچ تکنیکی وجود ندارد که غربی ها در زمینه درمان ناباروری داشته باشند و ایران به آن دست پیدا نکرده باشد و در بسیاری از تکنیک ها نیز پیشرفت های خوبی داشته ایم.

بسیاری از محدودیت های درمانی که سایر کشورها برای متدهای درمان ناباروری رد کردند در ایران انجام می دهیم و بسیاری از زوج های نابارور نیز از کشورهای دیگر از جمله منطقه برای انجام امور درمانی به ایران می آیند."خوشبختانه کشور ما در سال‌های اخیر در زمینه درمان ناباروری به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته است. بی‌شک دیدگاه‌های مطرح در زمینه سلول‌های بنیادی و روش‌های نوین استفاده از ظرفیت‌های آزمایشگاهی در پیشرو بودن کشور ما در زمینه تولیدمثل و زیست فناوری نقش بسیار مهمی داشته است.

باروری پدیده‌ای فیزیولوژیک است و بر این اساس درمان ناباروری هم به کمک روش‌های فیزیولوژیک امکان‌پذیر خواهد بود. بنابراین ضرورت وجود دیدگاه علمی در درمان ناباروری وجود دارد. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته وجود نگاه‌های ویژه‌ای که خاستگاه مذهبی- سنتی دارد، موجب شده است پیشرفت‌های نوین در زمینه سلول‌های بنیادی با چالش‌های جدی مواجه شود، اما خوشبختانه در کشور ما از این نظر محدودیتی وجود ندارد.دکتر انیس نانکلی متخصص زنان و زایمان در باره پیشرفت‌های رخ داده در حوزه باروری،می گوید:"پیشرفت‌های علم باروری آرزوی فرزنددار شدن را برای خانواده‌هایی که در گذشته نابارور شناخته می‌شدند،

دست یافتنی کرده است.

در اکثر موارد با استفاده از تکنیک‌های علمی می توان به نتایج موثری در خصوص باروری دست یافت،تحقیقات نشان می دهد که بیشترین میزان پاسخ به درمان در زنان در مورد اختلالات هورمونی رخ می‌دهد که با دارو برطرف می‌شوند.پیشرفت‌های جامعه در حوزه علم باروری تا جایی است که زنان حتی در صورت بسته بودن لوله‌های رحم نیز می توانند با استفاده از روش «آی وی اف» مادر شدن را تجربه کنند.این پیشرفت‌ها تا جایی است که حتی در صورت فقدان اسپرم در مردان و فقدان تخمک در زنان نیز می توان با استفاده از اسپرم و تخمک اهدایی نیز آرزوی فرزند دار شدن را برای خانواده ها به آرزوی دست یافتنی تبدیل کرد."تولید‌مثل افزون بر موضوعی علمی یک موضوع اجتماعی است و نمی‌توان در مواجهه با آن فقط به پژوهش‌های علمی بسنده کرد. بی‌شک ابعاد اجتماعی و فرهنگی ناباروری به‌طور مستقیم در انتخاب شیوه برخورد با این مشکل در سطح کلان و انتخاب مسیرهای درمان از سوی زوجین نابارور موثر است.

با توجه به روند رو به رشد افزایش ناباروری در کشور به نظر می‌رسد باید در پژوهش‌ها و تحقیقاتی نظام‌مند، اثر مجموعه‌ای از متغیرها از عوامل محیطی، تغذیه‌ای و آب و هوا تا تاثیر امواج رادیویی، الکترومغناطیس، استرس‌های محیطی و دیگر عوامل مرتبط با این موضوع را بررسی کرد تا از بحرانی شدن این مسئله جلوگیری شود. به جرات می توان گفت که ایران جزو چند کشور برتر دنیاست که می‌تواند در جذب بیماران کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه و همسایه، گام بردارد و از این طریق ارزی آوری کسب کند.

با توجه به امکانات موجود در کشور و پیشرفت های صورت گرفته اگر زوجی در طی تلاش یک ساله خود برای فرزندآوری، موفق به این امر نشوند باید قدری جدی تر مشکل خود را پیگیری کنند و برای پی بردن به علت نازایی لازم است هر دو فرد( زن و مرد ) از نظر وجود عوامل احتمالی نازایی مورد بررسی قرار گیرند.