پیشگیری از سوختگی در کودکان، چگونه؟

مراقبت از کودک مهمترین وظیفه والدین است. کودک کنجکاو شما مشتاق جستجو و کاوش است اما ممکن است دستان خود را با اشیای داغ یا با گذاشتن انگشتان (یا دهان) خود در محل­های نامناسب بسوزاند. خوشبختانه شما اگر راه­های درمان سوختگی را بدانید می­توانید فرزندتان را نجات دهید.سوختگی کودکان یکی از شایع­ترین حوادث موجود است و عامل اصلی آن، سوختگی با مایعات داغ می باشد.به همین دلیل است که رعایت ایمنی ظرف­های حاوی آنها ضروری است. مطمئنا شما روش­های جلوگیری از سوختگی را میدانید و اجرا می کنید اما در صورت بروز سوختگی باید از نحوه­ درمان آن نیز مطلع باشید.

شدت سوختگی­های کودکان متفاوتند و به صورت زیر دسته­ بندی می­شوند:
سوختگی­های درجه یک تنها بر روی لایه­ بیرونی پوست اثر می­گذارند. پوست کودک قرمز شده و ورم می­کند و کمی درد خواهد داشت.

سوختگی­های درجه دو بر روی لایه­ های اول و دوم پوست اثر می­گذارند. پوست به رنگ قرمز روشن در می­آید، ورم می­کند و تاول می­زند و کودک درد شدیدی خواهد داشت.

سوختگی­های درجه سه تمام لایه­ های پوست و بافت­های زیرین را درگیر می­کنند. کودک بر روی پوست خود زخمی خواهد داشت که سوخته ­مانند، سیاه، سفید، مانند چرم یا مومی­ شکل خواهد بود و ممکن است هیچ دردی نداشته باشد زیرا تمامی عصب­های روی پوست آسیب دیده­ اند.

سوختگی­های کودکان را چگونه درمان کنیم
ابتدا هر چه سریع­تر کودک­تان را از منبع گرما جدا کنید.

اگر قسمتی از بدن کودک آتش گرفته است، او را در یک پتو، کت، ملحفه یا حتی بدن خود بپیچید و اگر می­ توانید کودک را روی زمین بچرخانید تا شعله­ ها فروکش کنند.

اگر یک ماده­ شیمیایی پوستش را سوزانده است، قبل از درآوردن لباس­ ها حداقل پنج دقیقه محل سوختگی را با آب سرد بشویید . این باعث می­شود که اعضای دیگر بدن کودک در معرض خطر قرار نگیرند سپس تا حدود ۲۰ دقیقه شستن را ادامه دهید.

اگر ماده­ شیمیایی به صورت پودر است، پیش از شستن محل سوختگی ابتدا آن را از روی پوست پاک کنید.

اگر کودک دچار سوختگی با برق شده است، برق را قطع کنید. اگر نمی­توانید این کار را انجام دهید، با استفاده از یک شی­ء غیر فلزی (مثل یک قاشق چوبی، طناب یا یک کتاب قطور) کودک را از برق جدا کنید. هرگز از دستان بدون محافظ خود برای این کار استفاده نکنید زیرا خود شما نیز در معرض خطر برق­ گرفتگی قرار خواهید گرفت.

حالا زخم ها باید درمان شوند.
برای درمان سوختگی­های جزئی کودکان (درجه اول و درجه دوم جزئی):

لباس­های ناحیه­ آسیب ­دیده را از بدن کودک خارج کنید. به خاطرداشته باشید که در صورت بروز سوختگی شیمیایی، باید قبل از درآوردن لباس­ها، ناحیه آسیب­ دیده را چند دقیقه بشویید.

حداقل به مدت پنج دقیقه یا تا زمانی که به نظر می­رسد کودک شما درد کمتری دارد زخم را با آب سرد شستشو دهید یا یک پارچه­ خیس تمیز را چند دقیقه یا تا زمان کاهش درد روی سوختگی قرار دهید (شایدً لازم شود که پارچه را مجدداً مرطوب کنید تا خنک باقی بماند). برای این قبیل زخم ها از یخ، کره یا پودر استفاده نکنید زیرا باعث شدیدترشدن آنها می­شوند. ضمناً تاول­ها را نیز نترکانید زیرا این کار باعث می­شود که زخم در برابر عفونت­ها آسیب­ پذیرتر شود.

پوست را به آرامی لمس کنید و با یک باند یا گاز استریل بدون چسب طوری آن را ببندید که خیلی محکم نباشد و از پوست محافظت کند.

به کودک یک مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید (البته استفاده از ایبوپروفن برای کودکان زیر شش ماه اکیداً ممنوع است).

با دکتر تماس بگیرید. پزشک شما می­تواند استفاده از دارو یا یک پماد سوختگی خاص را شما توصیه کند اما سوختگی­های جزئی معمولاً بدون این قبیل موارد هم بهبود پیدا می کنند فقط مراقب علائم و نشانه ­های عفونت (قرمزی، تب، ورم یا ترشحات) باشید. بسته به نوع و میزان سوختگی، ممکن است پزشک مواردی مانند پوشاندن محل سوختگی در برابر نور آفتاب به مدت چند ماه را نیز برای کودک شما تجویز کند تا رنگ پوست به حالت طبیعی خود باز گردد.

برای درمان سوختگی­ های کلی کودکان (درجه دوم بزرگ و درجه سوم):
فقط در صورتی که لباس­ها به زخم نچسبیده­ اند لباس داغ یا سوخته را از بدن خارج کنید. به یاد داشته باشید که در صورت بروز سوختگی شیمیایی، باید قبل از درآوردن لباس­ها، ناحیه­ آسیب­ دیده را چند دقیقه بشویید.

کودک را روی یک سطح صاف بخوابانید و در صورت امکان اعضای سوخته را بالاتر از سطح سینه­ اش قرار دهید. به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه از یک پارچه­ خنک یا یک لیف تمیز بدون پرز استفاده کنید. یادتان باشد که برای خنک نگه داشتن پارچه یا لیف باید بهر چند وقت یک بار آن را مرطوب کنید. اعضا بزرگ بدن کودک را وارد آب نکنید چون این کار ممکن است باعث شوک عصبی بشود.

برای این قبیل زخم ها از یخ، کره یا پودر استفاده نکنید زیرا باعث وخامت بیشتر آنها می­شوند. ضمناً تاول­ها را هم نترکانید زیرا این کار باعث می­شود که زخم در برابر عفونت­ها آسیب ­پذیرتر شود.

پوست را به آرامی لمس کنید و با یک باند یا گاز استریل بدون چسب طوری آن را ببندید که خیلی محکم نباشد. کودک را گرم نگه دارید و تا جایی که ممکن است به او آرامش بدهید تا دچار شوک عصبی نشود.

اصولا سوختگی­های کودکان چگونه روی می­دهند
پیشگیری از سوختگی کودکان با آگاهی و مراقبت از کودک در مکان­هایی از منزل که به صورت بالقوه برای او خطرناک هستند ساده می­شود.

کدام نواحی برای کودکان خطرناک­ترند؟ آشپزخانه، حمام و اتاق نشیمن زیرا اتاق­هایی هستندکه کودک­تان زمان زیادی را در آنها سپری می­کند و احتمال تماسش با اشیای داغ بیشتر است.

سوختگی­ کودک ممکن است ناشی از تماس با اشیایی باشد که برایش ناشناخته ­اند (مانند اجاق گاز یا شومینه) و ابه همین دلیل ایمن کردن منزل اهمیت زیای دارد. ضمناً شما باید مراقب مواردی که در دسترس کودکان هستند نیز باشید (مانند آب داغ حمام یا فنجان قهوه­ داغ زیرا ریختن مایعات داغ یکی از مهمترین دلایل سوختگی کودکان است).

کودکان همچنین ممکن است دچار سوختگی با مواد شیمیایی (ریختن مواد شیمیایی مانند سفیدکننده­ ها بر روی پوست یا بلعیدن چیزهایی مانند باتری ساعت و شوینده ها)، برق (در اثر تماس با وسایل برقی یا دست زدن به پریزها) و آفتاب ­سوختگی شوند. با دورنگاه داشتن آنها از این موارد و استفاده از کرم ضد آفتاب در هنگام خارج شدن از خانه می­توانید به سادگی از حوادث جلوگیری کنید.

پیشگیری از سوختگی­ در کودکان
ایمن نگاه داشتن کودک کار آسانی نیست اما خوشبختانه راه­ های بسیاری برای جلوگیری از سوختگی (که یکی از شایع­ترین آسیب­های دوران کودکی است) وجود دارد.راه و روش­های نگهداری صحیح مایعات و سطوح داغ و عدم دسترسی کودک به آنها را بیاموزید.

پس از آنکه فرزندتان به سنی رسید که قدرت درکش به اندازه­ کافی رشد پیدا کرد، واژه­ «داغ» را به او یاد بدهید و برایش توضیح دهید که باید به چیزهای داغ دست نزند. سپس اجازه بدهید که یک چیز گرم را لمس کند و بگویید «داغ»! و دستش را از روی آن بکشید تا این موضوع را به خوبی درک کند. در کنار یاد دادن این واژه، می­توانید با انجام موارد زیر از او در برابر سوختگی­ها محافظت کنید:

پیشگیری از سوختگی در آشپزخانه:
دستگیره­ ها و دکمه­ های اجاق را بپوشانید، لوازم داغ را دور از دسترس قرار دهید و هنگام آشپزی دستگیره ظروف را به سمت پشت اجاق بچرخانید.

هرگز هنگام آشپزی بر روی اجاق گاز یا در دست داشتن فنجان قهوه، بشقاب سوپ و ...او را بغل نکنید.

هرگز غذاهای داغ را لبه­ میز یا سطوح مشابه نگذارید زیرا ممکن است بر روی فرزندتان بیفتند.

همیشه سوپ و سایر مایعات داغ را هنگامی سرو برای کودک چک کنید.

یادتان باشد که تمام مواد غذایی گرم شده در مایکروویو را تست کنید زیرا ممکن است باعث سوختگی شدید شوند.

پیشگیری از سوختگی در اتاق نشیمن، اتاق کودک و تختخواب:
شومینه­ و شوفاژ را با استفاده از موانع مناسب برای داخل منزل ایزوله کنید و پریزها را بپوشانید.

کبریت­ها، فندک­ ها و سایر موارد آتش­ زا را در کابینت­ های قفل­ دار قرار دهید؛ شمع­ های روشن را هم در قفسه ­های بالا قرار دهید.

تمام لوازم سیم­ها و کابل­های آسیب ­دیده را تعمیر کنیده یا دور بریزید زیرا علاوه بر خطر آتش سوزی ممکن است باعث برق­ گرفتگی نیز بشوند.

اگرباید از بخاری استفاده کنید، بخاری ­هایی را خریداری کنید که پس از سرنگون شدن به صورت اتوماتیک خاموش می­شوند و در صورت امکان آنها را پشت موانع و محافظ­های مناسب قرار دهید و از پرده ­ها و سایر موارد قابل اشتعال دور نگاه دارید.

سعی کنید از مرطوب­ کننده­ های خنک استفاده کنید نه آنهایی که از بخار داغ استفاده می­کنند.

پیشگیری از سوختگی در حمام:
اتوی مو و سشوارها را دور از دسترس کودک قرار دهید.درجه­ آب گرم­کن خود را روی حدود50 درجه سانتیگراد قرار دهید تا از سوختگی با آب گرم جلوگیری شود. اگر نمی­توانید دمای آب را کنترل کنید، از یک محافظ استفاده کنید. یکی دیگر از راه­های جلوگیری از سوختگی این است که کودک را از شیر آب دور کنید تا احتمال سوختگی با آب داغ کاهش پیدا کندو یا اینکه ازمحافظ شیر استفاده کنید.