عوارض مشکلات تیروئید در بارداری

تیروئید چیست؟

تیروئید، غده ای درون ریز است که H شکل است و در گردن زیر غضروف بزرگ حنجره قرار دارد. غده تیروئید به تولید هورمون، ذخیره و آزادسازی آن ها در جریان خون می پردازد. این هورمون های آزاد شده بر عملکرد سلول های بدن نظارت دارند.
دو هورمون اصلی غده تیروئید T3 و T4 می باشند. این هورمون ها به رشد مغز، تنفس، سوخت و ساز بدن و دیگر عملکردهای اصلی بدن کمک می کنند. افزایش مقدار هورمون های تیروئید در جریان خون باعث پرکاری تیروئید و کاهش مقدار هورمون های تیروئید در جریان خون باعث کم کاری تیروئید می شود.
اختلالات تیروئید در افراد مختلف کاملا متفاوت است. این اختلالات از گواتر ساده و بی ضرر که نیاز به درمان ندارد تا آزادسازی غیرطبیعی هورمون های تیروئید که باعث تاثیر منفی بر رشد جنین می شود، هستند. اگر این اختلالات در زمان مناسب درمان نشود، باعث سرطان می شود.

تاثیر بارداری بر عملکرد تیروئید

تیروئید در بارداری بر سلامت مادر و جنین تاثیر می گذارد. بیماری تیروئید مشکلی رایج در سنین باروری خانم ها است. اثرات منفی تیروئید پس از بارداری نیز مشکل آفرین است. این بیماری بر اعصاب نوزاد تازه متولد شده، تاثیر می گذارد.
دو نوع هورمون اصلی مربوط به بارداری در بدن وجود دارد؛ هورمون گونادوتروپین جفتی انسانی و استروژن. این هورمون ها باعث افزایش مقدار هورمون تیروئید در خون می شوند. در سه ماهه اول بارداری هورمون های تیروئید توسط جفت به جنین می رسند. اما در هفته دوازدهم بارداری ، تیروئید جنین کار خود را شروع می کند.

پرکاری تیروئید در دوران بارداری

به طور کلی، سیستم ایمنی، بدن را در مقابل عفونت و سایر بیماری ها محافظت می کند. اما در بیماری های خود ایمنی مانند بیماری گریوز، سیستم ایمنی بدن به سلول های بدن حمله می کند و آن ها را از بین می برد. بیماری گریوز یک اختلال خود ایمنی است که باعث پرکاری تیروئید در بارداری می شود. این مسئله باعث تشکیل پاددتنی می شود که ایمونوگلوبین تحریک کننده تیروئید نامیده می شود. این پادتن باعث می شود T3 و T4 بیش از مقدار طبیعی هورمون های تیروئید تولید شوند. این وضعیت بسیار نادر است. در نیمه دوم بارداری، پرکاری تیروئید به صورت موقتی مشاهده می شود.
این اختلالات به دلایل زیر اتفاق می افتد:

بیماری گریوز:

بیماری گریوز یک بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند و باعث تولید T۴ (تیروکسین) می شود. تیروکسین هورمونی است که توسط غده تیروئید تولید می شود.
ورم غده ای سمی:
در این بیماری، غده تیروئید برآمده می شود و شروع به ترشح هورمون های تیروئید می کند. در نتیجه تعادل شیمیایی بدن را به هم می زند.
تیروئید حاد:
التهاب تیروئید باعث می شود غدد هورمون های زیادی ترشح کنند. اختلال در عملکرد غده هیپوفیز و یا رشد سلول های سرطانی در منطقه تیروئید باعث ترشح بیش از حد هورمون ها می شود.


علائم پرکاری تیروئید در دوران بارداری

• افزایش سطح هورمون های تیروئید
• افزایش اندازه تیروئید
• خستگی
• حالت تهوع
• استفراغ
• افزایش ضربان قلب
• تحمل گرما
• تغییر اشتها
• سرگیجه
• افزایش تعریق
• ضعیف شدن بینایی
• افزایش میزان قند خون
• شکم درد

تاثیر پرکاری تیروئید در دوران بارداری
پرکاری تیروئید کنترل نشده و تشخیص داده نشده در بارداری تاثیرات منفی بر سلامتی مادر و جنین دارد.
برخی از رایج ترین تاثیرات منفی پرکاری تیروئید:

• نارسایی احتقانی قلب
• افزایش فشار خون در ماه آخر بارداری
• سقط جنین
• تولد نوزاد نارس
• تولد نوزاد کم وزن

اگر سابقه بیماری گریوز دارید، احتمال وجود پاددتن های TSI در خون وجود دارد، حتی اگر سطح تیروئید شما استاندارد باشد. پادتن های TSI تولید شده در بدن مادر از طریق جفت به جریان خون جنین منتقل می شود و باعث تحریک تیروئید جنین می شود.
اما اگر قرص های ضد تیروئید مصرف می کنید، احتمال پرکاری تیروئید در جنین کم می شود. مشکل تیروئید در بارداری باعث پرکاری تیروئید در نوزاد تازه متولد شده می شود. همچنین باعث افزایش ضربان قلب، نارسایی قلبی، بسته شدن نقاط نرم جمجمه، افزایش وزن ضعیف نوزاد، مشکلات تنفسی و ... می شود.

تشخیص پرکاری تیروئید در دوران بارداری

روش اصلی تشخیص پرکاری تیروئید در بارداری با استفاده از تشخیص علائم بیماری و آزمایش خون برای بررسی مقدار T3 و T4 در خون می باشد.


آزمایشات اصلی تشخیص بیماری شامل

• آزمایش TSH:
  اگر شما علائم پرکاری تیروئید را مشاهده می کنید، اولین آزمایش انجام شده TSH می باشد. اگر مقدار TSH اندازه گیری شده کمتر از حد نرمال باشد، مبتلا به پرکاری تیروئید می باشید. اما در بارداری، مقدار TSH در جریان خون کاهش می یابد؛ بخصوص در سه ماهه اول بارداری.
• آزمایش T3 و T4:
  اگر مقدار T۳ و T۴ در خون زیاد باشد به معنی پرکاری تیروئید است.
• آزمایش TSI:
  اگر سابقه بیماری گریوز داشته باشید، این آزمایش برای تشخیص وجود ضدعفونی کننده TSI می باشد.

درمان پرکاری تیروئید
درمان پرکاری تیروئید در بارداری محدود می باشد زیرا ایمنی رشد جنین نیز مهم است. گاهی اوقات نیاز است برای کاهش ضربان قلب قرص مصرف کنید. اما اگر TSH شما کم باشد، اما T۴ نرمال باشد، نیازی به درمان نیست.

نکات مهم

بهتر است پرکاری تیروئید توسط داروهای ضد تیروئید که باعث کاهش تولید هورمون تیروئید می شوند، درمان شود.
احتمال ایجاد عوارض جانبی در افرادی که قرص های ضد تیروئید مصرف می کنند وجود دارد.
در صورتی که پس از مصرف داروهای ضد تیروئید دچار شکم درد، خستگی، تغییر اشتها، گلو درد و تب شدید یا بر روی بدن جوش تشکیل شد یا پوست زرد شد، مصرف قرص را متوقف کنید.
همچنین امکان دارد در اثر مصرف قرص ها احساس خارش داشته باشید، بدنتان جوش بزند و تعداد گلبول های سفید خون کاهش یابد. اگر برای کنترل پرکاری تیروئید نیاز به مصرف دوزهای بیشتری از قرص دارید، بهتر است به نوزاد شیر ندهید.

بیماری‌های مربوط با غده تیروئید

• درد مزمن در ماهیچه‌ها و مفاصل بدن
• نفخ و تورم بدن
• لرزش اندام و احساس نگرانی و اضطراب در بیشتر شرایط
• افزایش و کاهش وزن
• تغییراتی در عملکرد مغز و بروز خستگی‌های مکرر و سرگیجه
• واکنش‌های غیرعادی به گرم و سرد شدن دمای اطراف، احساس گرما و سرمای شدید در بدن
• ریزش مو و بروز آکنه‌ در صورت
• به هم خوردن دوران اختلالات هورمونی در خانم‌ها یا توقف کامل آن
  
  

هورمون تیروئید خیلی کوچک

کم کاری تیروئید
کاهش سطح هورمون های تیروئید در خون باعث کم کاری تیروئید می شود. این بیماری به دلیل عملکرد نامناسب غده تیروئید می باشد. علل دیگر کم کاری تیروئید شامل حذف تیروئید، درمان با اشعه، داروها و بیماری های هیپوفیز می باشد. گواتر و کمبود ید دلیل اصلی کم کاری تیروئید می باشد.
بیماری هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی در بارداری می باشد که به دلیل التهاب مزمن غده تیروئید اتفاق می افتد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند بنابراین در تولید هورمون تیروئید تداخل ایجاد می کند و باعث التهاب می شود.
کم کاری تیروئید یک بیماری شایع است و اگر علائم آن خفیف باشد تشخیص داده نمی شود. اغلب علائم کم کاری تیروئید با علائم افسردگی اشتباه گرفته می شود.

علائم شایع کم کاری تیروئید

• پف و ورم صورت
• سفتی پوست
• خستگی شدید
• نبض آهسته
• عدم تحمل سرما
• افزایش وزن
• گرفتگی عضلات
• شکم درد
• عدم تمرکز
• افزایش مقدار TSH و کاهش سطح T4 نشانه اصلی کم کاری تیروئید می باشد.
  
  

عوارض کم کاری تیروئید در بارداری

• زایمان زودرس
• سقط (بخصوص در سه ماهه اول بارداری)
• جدا شدن زودرس جفت
• زجر جنین
• مرگ داخل رحمی جنین
• تولد نوزاد نارس
• تولد نوزاد با وزن کم
• پره اکلامپسی (فشارخون بارداری و مسمومیت بارداری)
• بروز بیماری تیروئید در جنین و نوزاد
• بروز اختلالات شناختی و عصبی در جنین
• خونریزی پس از زایمان

تشخیص کم کاری تیروئید
برای تشخیص کم کاری تیروئید بررسی علائم و نشانه های بیماری و مقدار TSH و T4 خون بسیار مهم است.

درمان کم کاری تیروئید
درمان کم کاری تیروئید معمولا با استفاده از تیروکسین (دارویی مشابه T۴) انجام می شود. خانم های مبتلا به کم کاری تیروئید باید مقداری ید مصرف کنند تا مقدار تیروکسین آن ها افزایش یابد. همیشه سطح تیروئید خود را کنترل کنید.

التهاب غده تیروئید

حفظ سلامتی خود و فرزندتان

چگونه هورمون تیروئید کودک بدنیا نیامده شما را تحت تاثیر قرار می­دهد؟

چه کارهایی می­توان برای جلوگیری از عوارض کم کاری تیروئید در حاملگی انجام داد؟

• همه زنانی که درصدد باردار شدن هستند باید آزمایش بیماری تیروئید را انجام دهند.
• همه زنان باردار با بیماری گواتر (تیروئید بزرگ نشده)، میزان بالای خون پادتن­های تیروئیدف یک تاریخچه ارثی بیماری تیروئید، یا علائم کم کاری تیروئید باید برای کم کاری تیروئید آزمایش دهند.
• در زنانی که در مرز بیماری هستند، یا زیر نظر هستند (برای مثال, نه در محدوده آزمایشگاهی برای کم کاری تیروئید زیاد، بلکه در حد نرمال کم) و کسانی که پادتن­های مثبت دارند (که ممکن است یک بیماری تیروئید خود ایمنی پیش رونده داشته باشند)، درمان با مقدار کم در اولین مرحله بارداری می­تواند مفید باشد.
• شواهدی وجود دارد که نشان می­دهد آنتی بادی­ها با کم کاری تیروئید در ارتباط هستند و نقش مهمی در بارداری ایفا می­کنند. داده ها می­گویند که مکمل سلنیوم در قبل از حاملگی می­تواند در زنان با مقدار آنتی بادی زیاد مفید باشد. این باید با دکتر شما بررسی شود.
• زنانی که مشکل تیروئیدشان قبل حاملگی برطرف شده، باید همچنین آزمایش شوند تا مطمئن شوند. در طول بارداری، مقدار داروی مورد نیاز ممکن است تا حدود ۵۰% در سه ماهه اول افزایش یابد.
• مقدار مجاز دارو در دوران حاملگی یک شاخص است و باید با آزمایش خون بازبینی شود. همانطور که بارداری پیش می­رود، زنان نیاز به مقدار زیادتر دارو دارند.
• مقدار داروی تیروئید در زمان بارداری و بعد آن باید به دقت از طریق مقدار هورمون تحریک تیروئید خون بازبینی شود. مقادیر آزمایشگاهی برای TSH نرمال خیلی زیاد هستند. بیشتر متخصصان بالینی تمایل دارند تا زنانی را که باردار هستند و تحت درمان پرکاری تیروئید هستند را نگه دارند. این معمولا با مقدار TSH کمتر از ۰ برابری می­کند. بیشتر متخصصان TSH کمتر از ۱.۰ را ترجیح می­دهند.

تیروئید و نازایی

• هیپوتیروئیدیسم با کاهش گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) سبب کاهش تستوسترون توتال و افزایش تستوسترون آزاد می‌شود.
• هیپوتیروئیدیسم اولیه (افزایش TSH و کاهش Free T4) مشاهده می‌شود و نیز هیپوتیروئیدیسم ثانویه (کاهش TSH و Free T4) که با افزایش ترشح TRH از هیپوتالاموس باعث افزایش رهایی پرولاکتین از آدنوهیپوفیز و در نتیجه کاهش تخمک‌گذاری می‌شود.
• هورمون‌های تیروئید همچنین اثر سینرژیسم با FSH برای تحریک سلول‌های گرانولوزا در تولید پروژسترون دارند.
• هورمون تیروئید در لقاح یافتن تخمک هم نقش دارد.
• دو فاکتور خودایمنی در تیروئید (که عبارتند از آنتی‌تیروگلوبولین آنتی‌بادی وAnti TPO یا آنتی ‌میکروزومال آنتی‌بادی)، می‌توانند مانع لقاح تخمک شوند.

تیروئیدیت پس از زایمان
تیروئیدیت پس از زایمان به دنبال زایمان اتفاق می افتد. در این شرایط، امکان پرکاری یا کم کاری تیروئید وجود دارد. بیشتر خانم ها یک سال پس از زایمان تحت تاثیر تیروئیدیت پس از زایمان قرار می گیرند. این وضعیت معمولا با پرکاری تیروئید شروع می شود. پس از آن یا تیروئید به حالت نرمال بر می گردد یا به کم کاری تیروئید تبدیل می شود.

علائم تیروئیدیت پس از زایمان

• علائم تیروئیدیت پس از زایمان شامل خستگی، زودرنجی و عصبی بودن است.
• تغییرات هورمونی
• اگر آزمایشات پاددتن تیروئید مثبت باشد، احتمال ابتلا به افسردگی پس از زایمان افزایش می یابد.
• سایر علائم شامل اضطراب، لرزش، بی خوابی و دیگر علائم مشابه با پرکاری تیروئید می باشد.
• این علائم معمولا یک تا چهار ماه پس از زایمان رخ می دهد و یک تا سه ماه به طول می انجامد.
• این علائم با کم کاری غده تیروئید همراه است، به عنوان مثال کم کاری تیروئید شامل علائمی مانند کمبود انرژی، خشک شدن پوست و علائم شبیه به کم کاری تیروئید مشاهده می شود.
• خانم هایی که مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان هستند علائم پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید را مشاهده می کنند ولی علائم هر دو مشاهده نمی شود.

تشخیص تیروئیدیت پس از زایمان
باید در تشخیص علائم کم کاری و پرکاری تیروئید دقت شود. برای تشخیص تیروئیدیت پس از زایمان، تکرار آزمایش مقدار TSH موردنیاز است.
برای بارداری امن و بدون تیروئید، بهتر است مقدار تیروئید چک شود. اگر هر یک از علائم گفته شده را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.