بیماری زمستانی در کودکان، انواع مختلف

بعضی از بیماری ها، بخصوص نوع ویروسی آن، در فصل پائیز و زمستان افزایش می یابند. ویروس ها بزرگ و کوچک نمی شناسند و به هر کسی که شرایط مساعدی داشته باشد، حمله ور می شوند. در این میان ظاهرا کودکان هدف خوبی هستند و ورود ویروس به بدن کودک مدتی او را از درس و مدرسه بازمی دارد. گرچه فرار از دست ویروس ها چندان کار آسانی نیست، خانواده ها باید در این فصل بیشتر مراقب فرزندان شان باشند و نکاتی را به آنها آموزش دهند.

بیماری های زمستانی- سرماخوردگی
سرماخوردگی یکی از بیماری هایی است که تا به حال درمانی برای آن یافت نشده است؛ این بیماری ویروسی با انسداد بینی، آب ریزش بینی، سردرد خفیف، سوزش گلو، سرفه، خس خس سینه و… همراه است. ۱۰ درصد از کودکان ممکن است در طول سال ۱۲ بار سرما بخورند، ولی به طور متوسط هر کودکی ۶ تا ۸ بار در سال دچار سرماخوردگی می شود.
اگر بافت های لنفاوی در اثر سرماخوردگی بزرگ شود علائم انسدادی ایجاد می کند که به شکل خرخر شبانه است و کودک به علت خواب نامناسب، همیشه خسته و کسل به نظر می رسد هرچه سن کودک بالاتر می رود، تعداد سرماخوردگی ها نیز به دلیل قوی ترشدن دستگاه ایمنی کاهش می یابد. کودکانی که در محیط شلوغ مانند مهد کودک یا مدرسه قرار می گیرند، بیشتر از کودکانی که در خانه یا محیط های خلوت هستند دچار سرماخوردگی می شوند. ویروس ها از طریق ذرات تنفسی و آلودگی اشیای در دسترس منتقل می شوند. ویروس سرماخوردگی ضعیف است و مشکلی ایجاد نمی کند. (لازم به ذکر است بعضی پدر و مادرها وقتی ترشحات بینی کودک تغییر می کند، احساس می کنند سرماخوردگی عفونی شده در حالی که این تصور اشتباه است) سرماخوردگی، درمان دارویی خاصی ندارد و درمان ها فقط تسکین دهنده هستند؛ مثلا برای درمان تب می توان از داروهای تب بر یا مسکن ها استفاده کرد و برای خارش و سوزش گلو باید از محلول آب نمک استفاده شود. بعضی خانواده ها در این فصل از ترکیبات قرص های ویتامینی مانند ویتامین C برای جلوگیری از سرماخوردگی کودک استفاده می کنند، در حالی که ویتامین C جلوی سرماخوردگی کودک را نمی گیرد، اما توصیه می شود در این فصل مصرف سبزیجات و میوه ها در کودکان بیشتر شود.
کودکانی که گرفتگی بینی دارند یا دچار ترشحات خشک هستند و بسختی تنفس می کنند بخور مرطوب و گرم برایشان مفید است، اما برای کودکی که مبتلا به آسم یا آلرژی است، مصرف بخور مرطوب یا گرم توصیه نمی شود. بعضی داروهای گیاهی برای سرفه استفاده می شوند و به شکل شربت اند. این شربت ها از ترکیبات آویشن هستند و با نظر پزشک و در کودکان بالای ۲ سال تجویز می شود. وقتی کودک سرما می خورد، سعی کنید سه تا چهار روز او را به مدرسه یا مهد کودک نفرستید تا چرخه انتقال ویروس از بین برود. به کودکان آموزش دهید دست های خود را با آب و صابون بشویند. دست ها و اشیای فرد سرماخورده آلوده به ویروس است و فرد سالم با دست زدن به آنها ویروس را به بدن خود منتقل می کند.

بیماری های زمستانی- خروسک
بیماری دیگر شایع در فصل پاییز و زمستان خروسک است. این بیماری نیز در بیشتر موارد علت ویروسی دارد. این ویروس باعث تنگ شدن حنجره و نای می شود و این مجاری که مجاری اصلی هستند، مشکلاتی را برای کودک پدید می آورند. بیماری معمولا با یک سرماخوردگی ساده شروع می شود؛ ویروس ممکن است از فرد بزرگسال به بدن کودک منتقل شده باشد. بعد از چند روز کودک دچار سرفه های خشک، خشن و صدادار می شود. اصطلاحا می گوییم سرفه های پارس مانند پیدا می کند. شدت بیماری در شب هاست، تنفس تندتر می شود و پوست شکم و دنده ها حالت فرورفته پیدا می کند و گاهی کبودی لب ها نیز دیده می شود. وقتی تنفس صدادار و به سختی انجام می شود نیاز به عکسبرداری و بستری کردن کودک است. در مواقع خفیف، بخور سرد کمک کننده است و حتی بردن کودک با پوشش گرم در هوای آزاد و سرد به کاهش التهاب کمک می کند. (بخور به دو شکل گرم و سرد است و می توان آن را از داروخانه ها تهیه کرد).

بیماری های زمستانی- سینوزیت
این بیماری نیز ممکن است یکی از عوارض سرماخوردگی باشد و معمولا در کودکان بزرگ تر و نوجوانان دیده می شود. چند نوع سینوزیت وجود دارد، ولی آنچه مدنظر است سینوزیت چرکی است. سینوزیت چرکی در افرادی که تماس بیشتری با سیگار دارند، آلرژی دارند، کودکانی که چیزی را وارد بینی می کنند یا ریفلاکس معده به مری دارند، بیشتر مشاهده می شود. علائم اصلی به صورت احتقان بینی، ترشح چرکی (ترشح غلیظ و زرد) و سرفه های شبانه است. بوی بد دهان، اِدِم دور چشم و سردرد در کودکان کمتر دیده می شود. اگر ترشح چرکی و سرفه بیشتر از دو هفته طول بکشد به سینوزیت شک می کنیم و معمولا تا ۱۰ روز اول در یک سرماخوردگی عادی به سینوزیت مشکوک نمی شویم. درمان سینوزیت نیز مصرف آنتی بیوتیک است.

بیماری های زمستانی- گلودرد یا فارنژیت
فارنژیت ممکن است علت ویروسی یا باکتریایی داشته باشد. گلودرد چرکی قبل از دو سالگی کمتر دیده می شود و در کودکان دبستانی شایع تر است. گلودردهای چرکی مهم هستند و معمولا با درد شدید گلو و تب بالا شروع می شود و از آب ریزش بینی و سرفه هم خبری نیست. در معاینه، پزشک چرک گلو را مشاهده می کند. این بیماری حتما باید درمان شود و درمان آن نیز مصرف آنتی بیوتیک هاست. تشخیص این که گلودرد ویروسی یا چرکی است فقط به عهده پزشک است و خانواده ها در این مواقع باید از درمان های خانگی خودداری کنند.

بیماری های زمستانی- آنفلوآنزا
آنفلوآنزا بیماری ویروسی است که به شکل سرماخوردگی بسیار شدید ظاهر می شود و بیمار تب شدید بیشتر از ۳۹ درجه سانتی گراد، درد استخوانی، کمردرد و درد اندام های انتهایی، گلودرد و سرفه های خشک دارد؛ حتی ممکن است علائم گوارشی هم با آن همراه شود. بیماری، درمان آنتی بیوتیکی ندارد ولی برای کاهش علائم می توان از تب برها و مسکن ها استفاده کرد. برای جلوگیری از آنفلوآنزا می توان از واکسن استفاده کرد. واکسن اواخر تابستان و اوایل پاییز تزریق می شود. تجویز واکسن آنفلوآنزا از شش ماهگی شروع می شود؛ فقط برای بعضی کودکان تجویز واکسن ضروری است مثل کودکانی که مبتلا به بیماری های قلبی، ریوی و کلیوی هستند. واکسن آنفلوآنزا سالانه تزریق می شود و فقط برای پیشگیری از آنفلوآنزاست و در پیشگیری از سرماخوردگی هیچ تاثیری ندارد.

بیماری های زمستانی- برونشیت

این بیماری در کودکان کمتر از ۲ سال و معمولا پنج تا شش ماهه اتفاق می افتد. مجاری هوا در این کودکان بسیار کوچک است. بیماری با تب خفیف شروع می شود و ممکن است تنفس صدادار شود و باید درمان مناسب انجام بگیرد.

تشدید بعضی بیماری ها در زمستان:

گاهی کودک، مبتلا به بیماری آسم یا آلرژی است که با شروع فصل سرما علائمش شدت می یابد. خشکی پوست دست و صورت نیز در زمستان بیشتر می شود؛ همچنین لیزبودن زمین به دلیل وجود برف و یخ از مواردی است که باعث شکستگی در دست و پای کودکان می شود. والدین توجه کنند که کفش های مناسبی برای کودکان تهیه کنند، لباس های گرم به آنها بپوشانند و غذاهای مفید و مقوی به آنها بخورانند.

بیماری های زمستانی- اسهال های ویروسی
اسهال های زمستانی در کودکان عمدتا ویروسی اند. (برخلاف تابستان که اسهال های میکروبی شایع هستند) یعنی کودک با سرماخوردگی دچار اسهال و استفراغ می شود. در این مواقع نیز باید به از دست دادن آب بدن کودک توجه کرد و مصرف مایعات کودک را بالا برد. برای تغذیه کودک بیمار توصیه می کنیم پست هایی مانند راهنمای تغذیه کودک مبتلا به اسهال و تغذیه کودک مبتلا به اسهال را مطالعه نمائید.

بیماری های زمستانی - لوزه سوم
لوزه سوم یکی از بافت های لنفاوی است که به صورت توده ای در سقف دهان قرار گرفته است و معمولا با معاینه معمولی دیده نمی شود و اگر در اثر سرماخوردگی بزرگ شود علائم انسدادی ایجاد می کند که به شکل خرخر شبانه است و کودک به علت خواب نامناسب، همیشه خسته و کسل به نظر می رسد و گاهی ممکن است دچار شب ادراری هم بشود. این کودکان تنفس دهانی دارند و کم کم صدای تودماغی پیدا می کنند. گاهی هم شنوایی شان دچار مشکل می شود که حتما باید درمان شود؛ درمان نیز معمولا جراحی است.