تغذیه تکمیلی نوزادان، زیاده روی نکنید

در ابتدا نوزادان ۴ تا ۶ ماهه تمام مواد مغذی که برای رشد نیاز دارند را از شیر مادر و شیر خشک دریافت می‌کنند. نوزادان معمولا بین ۴ تا ۶ ماهگی شروع به خوردن غذاهای جامد می‌کنند. تقریبا تمام کودکان سالم در صورتی که طیف گسترده‌ای از غذاهای سالم برایشان ارائه شود و به آنها اجازه داده شود که بر اساس اشتهای خود انتخاب کنند، به اندازه‌ای که برای رشد نیاز دارند مصرف خواهند کرد. نیازی نیست که روزانه و بطور مرتب مقدار مشخصی از هر گروه غذایی را به زور وارد دهان کودک خود کنید. بنابراین با اضافه کردن غذاهای بیشتر به وعده‌های غذایی فرزند خود، از اعمال زور و اندازه گیری میزان مواد غذایی خودداری کنید و به جای آن بر ارائه ترکیبی از غذاهای مناسب برای وی تمرکز کنید.

در اولین سال، نوزادان وزن خود را سه برابر می‌کنند. برای این رشد ۳ برابری نوزادان بیش از هر زمان دیگر در زندگی خود نیاز به مقدار زیادی مواد مغذی دارند. کارشناسان می‌گویند شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای نوزادان در ۶ ماه اول است، اما شیر خشک می‌تواند یک جایگزین خوب باشد. پس از این دوره‌ی زمانی، همزمان با رشد نوزادان، رژیم غذایی به تدریج از رژیم کاملا مایع به مواد غذایی جامد تغییر می‌کند. لازم است نوزاد با میزان و تعادل مناسب پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، کالری‌ها و مواد معدنی برای حفظ رشد و توسعه مناسب تغذیه شود. از نقطه نظر یک متخصص اطفال، به شدت مصلحت‌آمیز است که مادران به طور کامل پرستاری از نوزاد را متوقف نکنند. متخصص اطفال می‌تواند به شما در کسب اطلاعات بیشتر در مورد نیازهای تغذیه کودک کمک کند.

چرا تغذیه خوب برای کودک ضروری است؟

تغذیه خوب به افزایش رشد کودکان کمک می‌کند

رژیم غذایی و تغذیه نوزاد باید در طول روزهای ابتدایی زندگی نوزادان مهمترین نگرانی والدین باشد. یک رژیم غذایی سالم رشد و توسعه مطلوب کودکان را افزایش می‌دهد، در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را در دوران کودکی کاهش می‌دهد. هر کمبودی می‌تواند روند رشد کودک را تحت تأثیر قرار دهد و همچنین منجر به تأثیر منفی بر رشد و پیشرفت شخصیت کودک شود، برای مثال منجر به تأثیر بر رشد و پیشرفت شناختی کودک و کاهش میزان بهره هوشی می‌شود.

تغذیه خوب نوزادان را در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند

سوء تغذیه نوزاد به عنوان عارضه‌ی مقدار ناکافی انرژی و مواد مغذی تعریف می‌شود و بنابراین در دوران کودکی اثر آن بسیار ورانگر است. تغذیه نامناسب برای افراد می‌تواند تاثیرات کوتاه مدت یا بلند مدت بر کیفیت زندگی داشته باشد. گرچه رژیم سالم و تغذیه مناسب در سراسر مرحله زندگی فردی ضروری است، این امر در طول دوره‌ی داخل رحمی تا زمانی که کودک دو ساله می‌شود، بسیار حیاتی و مهم است. تغذیه خوب همچنین از بیماری‌هایی مانند کم خونی و خشکی چشم که در دوران کودکی بسیار رایج است جلوگیری می‌کند.

عادات خوب خوردن در اوایل زندگی شکل می‌گیرد

عادت‌های غذا خوردن به طور کلی در چرخه زندگی اولیه شکل می‌گیرد و قطعا بر بلوغ هم تاثیر می‌گذارند. کودکان باید در سنین مختلف قادر به اختلاف گذاشتن بین غذاهای ناسالم و غذاهای مغذی باشند؛ والدین باید بر اهمیت خوردن رژیم غذایی مغذی و متعادل غذایی برای فرزندانشان تأکید کنند. بسیاری از بیماری‌های مرتبط با دوران کودکی، از قبیل کمبود مواد مغذی و کم آبی بدن، کمبود سلامتی استخوان و بی‌نظمی قاعدگی، می‌توانند با مصرف مواد غذایی مناسب و رژیم سالم جلوگیری شوند.

مواد غذایی لازم برای نوزادان

پروتئین

کودک هنوز هم بیشترین پروتئین مورد نیازش را از شیر مادر یا شیرخشک دریافت می‌کند. اما از آنجایی که این تصویر بعد از اولین سال تولد تغییر می‌کند، زمان مناسبی برای شروع مصرف غذاهای سرشار از پروتئین مانند تخم مرغ، گوشت، مرغ و ماهی خواهد بود. غذاهای سرشار از کلسیم (بخصوص پنیر شیر کامل و ریکوتا) و برخی از غلات می‌توانند منابع بسیار عالی برای پروتئین باشند.

کلسیم

هم شیر مادر و هم شیر خشک، نیازهای کلسیم نوزاد را برای سال اول تامین می‌کنند. غذاهای سرشار از کلسیم کودک پسند مانند پنیر شیر کامل (برای مثال پنیر چدار) و ماست کامل، ریکوتا و پنیر کوتاژ خوشمزه و مقوی بوده و پروتئین نیز دارند.

دانه‌های کامل و دیگر کربوهیدرات‌های پیچیده

این غذاهای محبوب ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری و نیز برخی پروتئین‌ها را به غذای مصرفی روزانه‌ی کودک اضافه می‌کنند. گزینه‌های مناسب شامل نان سبوس‌دار، غلات کامل (سرآلاگ کودک برای خوردن با قاشق یا مصرف توسط خود کودک)، پاستای سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای یا کینوآ، عدس، لوبیا و نخود می‌باشند.

ویتامین A ، B، C و E

این چهار ویتامین باعث افزایش رشد کودک از بالا به پایین، افزایش رشد مغز و رشد عصبی، و همچنین عملکرد مناسب و رشد چشم‌ها، پوست و سیستم ایمنی بدن می‌شوند. راز اضافه کردن آنها به رژیم غذایی کودکان عبارتست از: هویج و سیب زمینی شیرین مملو از ویتامین A است؛ سبزیجات سبز، موز و لوبیا مملو از ویتامین‌های B هستند؛ گوجه فرنگی، توت فرنگی و گرمک سرشار از ویتامین C هستند؛ و حبوبات و غلات غنی از ویتامین E هستند.

غذاهای پر چربی

نوزادانی که بیشتر کالری خود را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت می‌کنند، تمام چربی‌ها و کلسترول مورد نیاز را از این طریق می‌گیرند. زمانی که نوزادان به رژیم غذایی متنوع‌تر روی می‌آورند و زمان کمتری برای تغذیه با شیر مادر یا بطری صرف می‌کنند مهم است که مطمئن شوید مصرف چربی و کلسترول خیلی پایین نیاید. به همین دلیل است که والدین محصولات لبنی بسیاری که به کودک می‌دهند (پنیر لور، ماست، پنیر سخت) باید پر چرب باشد یا از شیر کامل ساخته شده باشد. والدین همچنین می‌توانند با به کار بردن آوکادو، یا پخت و پز با روغن زیتون یا کانولا، میزان سالم چربی را به غذای کودک اضافه کنند.

آهن

نوزادانی که با بطری غذا می‌خورند، سهم کامل آهن خود را از شیر خشک تقویت شده دریافت می‌کنند، اما نوزادان شیرخوار نیاز به منبع دیگری دارند. سرلاک غنی شده کودک می‌توانند کافی باشند و آهن اضافه را می‌توان از غذاهای سرشار از آهن مانند گوشت، زرده تخم مرغ، جوانه گندم، نان و غلات سبوس‌دار و نخود پخته شده و سایر حبوبات که به رژیم غذایی اضاف شده‌اند دریافت کرد.

در هر صورت با توجه به پروتکل کشوری لازم است تمام شیرخواران ٦ ماه تا ٢ ساله طبق دستور پزشک آهن را به صورت مکمل دریافت کنند.

اسیدهای چرب امگا 3

بخشی از خانواده‌ی اسیدهای چرب ضروری (از جمله DHA) برای رشد، بینایی و رشد مطلوب مغز کودک ضروری هستند. این چربی‌های عالی به طور طبیعی در شیر مادر استفاده می‌شود اما برای غنی کردن برخی از شیر خشک‌ها و غذاهای کودک نیز استفاده می‌شود. پس از اینکه مجموعه‌ی غذایی کودک گسترش یافت، والدین می‌توانند سایر غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ مانند ماهی (سالمون)، گوشت حیوانات علف خوار، توفو، تخم کتان، روغن کانولا، ماست غنی شده با DHA، غلات و تخم مرغ را اضافه کنند.

مایعات

در طول 5 یا 6 ماه اول زندگی، تقریبا تمام مایعات نوزاد از بطری یا پستان تامین می‌شود، و آب اضافی مورد نیاز نیست. حال مقدار کمی از مایعات از منابع دیگر مانند شربت، آب میوه و سبزیجات و همچنین آب تامین می‌شود. زمانی که مقدار شیر خشک یا شیر مادر شروع به کم شدن می‌کند، مهم است از این موضوع مطمئن شوید که مصرف کلی مایع کم نمی‌شود. مصرف مایعات در هوای گرم باید افزایش یابد، بنابراین آب و آب میوه‌هایی که با آب رقیق شده هنگامی که حرارت بالا می‌رود، به کودک ارائه دهید.

چیزهایی که باید اجتناب شوند

یکی از چیزهایی که والدین نباید در طول ۱۲ ماه اول به بچه بدهند، شیر کامل گاو است. شیر گاو آهن، ویتامین E و اسیدهای چرب ضروری کافی برای نوزاد را ندارد. همچنین، حاوی پروتئین، سدیم و پتاسیم بیش از حد برای جذب بدن کودک است و می‌تواند باعث آسیب شود. تا ۱ سالگی کودک صبر کنید و پس از آن مصرف شیر گاو را برای کودک شروع کنید. والدین همچنین نباید به کودک شیر سویا یا شیر خشک خانگی بدهند. این جایگزین‌ها ممکن است تعادل و میزان تغذیه‌ای که کودک در حال حاضر نیاز دارد را نداشته باشند.