مرخصی زایمان چند قلویی، تغییرات قانون
اواخر دوره دولت دهم، مریم مجتهدزاده، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری وقت، از تصویب افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل از ۶ ماه به ۹ ماه خبر داد.
اواخر دوره دولت دهم، مریم مجتهدزاده، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری وقت، از تصویب افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل از ۶ ماه به ۹ ماه خبر داد. براساس این مصوبه، مدت مرخصی زایمان برای فرزندان یکقلو و دوقلوی زنان شاغل در بخشهای دولتی و غیردولتی ۹ ماه تمام با پرداخت حقوق و فوقالعادههای مربوط تعیین شد.
از دهه هفتاد به این سو، بحث مرخصی زایمان زنان شاغل در قوانین مورد توجه قرار گرفته و طی سالهای اخیر قوانین مختلفی در این رابطه وضع شده است اما در این قوانین آنچنان که باید و شاید توجهی به مرخصی زایمان زنان دارای فرزند دوقلو یا چند قلو صورت نگرفته است.
در سال ۷۴ قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به تصویب هیأت وزیران و مجلس شورای اسلامی رسید. در ماده ۳ این قانون، مرخصی زایمان برای مادرانی که فرزند خود را شیر میدهند در بخشهای دولتی و غیردولتی ۴ ماه در نظر گرفته شده بود. همچنین، براساس این قانون مادران مجاز بودند روزی یک ساعت از وقت اداری خود را به تغذیه کودکانشان با شیر خود اختصاص دهند که این وقت جزو ساعت کاری آنها محسوب میشد و نیازی به اخذ مرخصی نبود.
اصلاحیههای قانون ترویج تغذیه با شیر مادر
طی سالهای بعد اصلاحیههایی برای قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به تصویب رسید. در ماده 6 آییننامه اجرایی قانون ترویج تغذیه با شیر مادر آمده بود مادران میتوانند حداکثر از یک ساعت مرخصی ساعتی در روز استفاده کنند و برحسب نیاز کودک، مرخصی مزبور را حداکثر در 3 نوبت استفاده کنند، اما در اصلاحیه ماده 6 آییننامه که در سال 83 به تصویب هیأت وزیران رسید، مدت مرخصی ساعتی برای مادران دارای فرزند دوقلو و بالاتر به میزان دو ساعت در نظر گرفته شده بود.
در سال ۹۰ لایحه اصلاح قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به صورت پیشنهاد مشترک مرکز امور زنان و خانواده و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت تدوین و به هیأت دولت ارایه شد. در این لایحه خلأهای موجود در قانون مصوب سال ۷۴ شناسایی و اصلاح شده بود.
مدت مرخصی زایمان و شیردهی در این لایحه 9 ماه و برای وضع حمل دوقلوها یا بیشتر 12 ماه در نظر گرفته شده بود و پدران میتوانستند پس از تولد فرزند خود از 10 روز مرخصی (بدون احتساب تعطیلات) به منظور مشارکت در مراقبت از نوزاد استفاده کنند که این مدت در صورت داشتن فرزند دوقلو، یک ماه خواهد بود.
این لایحه با طرح پیشنهادی مجلس برای افزایش جمعیت همپوشانی داشت و مدتها پس از تصویب طرح مجلس در خصوص افزایش مرخصی زایمان، به خانه ملت ارسال شد، اما در سایه این موازیکاری دستگاهها مجاز به اجرای این مصوبه شدند نه مکلف، و لایحه مورد بررسی مجلس قرار نگرفت.
وقتی دستگاهها مجاز به اجرای قانون میشوند نه مکلف
همچنین، در هشتم اردیبهشت ماه سال 92 یعنی در اواخر دوره دولت دهم، مریم مجتهدزاده، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری وقت، از تصویب افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل از 6 ماه به 9 ماه خبر داد. براساس این مصوبه، مدت مرخصی زایمان برای فرزندان یکقلو و دوقلوی زنان شاغل در بخشهای دولتی و غیردولتی ۹ ماه تمام با پرداخت حقوق و فوقالعادههای مربوط تعیین شد و همسران افراد یادشده نیز از ۲ هفته مرخصی اجباری (تشویقی) برخوردار میشدند. اما به دلیل بار مالی این قانون، دستگاهها مجاز شده بودند که این مرخصی را به زنان شاغل اعطا کنند و تکلیفی در این زمینه نداشتند.
طبق این مصوبه عملا به ماداران فرزندان دوقلو مرخصی بیشتری داده نشده است.
اجرایی نشدن قوانین مرخصی زایمان در همه دستگاهها
قانون سال 74 و اصلاحیههای پس از آن هنوز بهطور کامل در همه ادارات دولتی و خصوصی اجرایی نمیشود. دکتر علیرضا مرندی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در سال 89 از اجرایینشدن این قانون خبر داده و گفته بود: اقلیتی از دستگاهها این قانون را به طور کامل اجرایی میکنند و در بیش از 50 درصد محیطهای کاری، این قانون بهطور کامل اجرا نمیشود. برخی از دستگاهها هم ممکن است برخی از مواد این قانون را اجرا کنند.
از سوی دیگر، افزایش مرخصی زایمان از ۶ ماه به ۹ ماه نیز تنها در برخی از ادارات دولتی اجرایی میشود و بسیاری از نهادهای دولتی و غالب نهادهای بخش غیردولتی این مصوبه را اجرایی نمیکنند. در خصوص مرخصی زایمان فرزندان دو قلو و چند قلو و همچنین ساعت مرخصی شیردهی این مادران نیز همین وضعیت حاکم است و چندان توجهی به اجرای قوانین موجود در این زمینه نمیشود. چنانکه بسیاری از مادران شاغل از شفاف نبودن این قوانین و عدم اجرای آنها در دستگاهی که در آن شاغل هستند گلایه دارند.
ضرورت توجه بیشتر به مادران و پدران دارای فرزند دو قلو یا چند قلو
این در حالی است که زایمان یک فرزند با زایمان دو فرزند و بیشتر بسیار متفاوت است و مادرانی که دارای فرزندان دو یا چند قلو هستند مشغلهای چندین برابر مادران دارای یک فرزند دارند و نمیتوان قوانین یکسانی برای این مادران در نظر گرفت زیرا شرایط آنها با یکدیگر متفاوت است. از سوی دیگر، پدران این فرزندان نیز مشغله مضاعفی دارند و ضروری است در اعطای مرخصیهای تشویقی پدران به این مساله توجه شود. در حقیقت، باید مرخصی زایمان مادران دارای فرزند دو قلو یا چندقلو و همچنین مرخصی تشویقی پدران این بچهها به صراحت در قانون مورد توجه قرار گیرد و پس از آن نیز به خوبی اجرا شود. باید توجه داشت که این مساله در راستای سیاستهای کلی نظام در رابطه با افزایش جمعیت قرار دارد و در نظر گرفتن تسهیلات بیشتر برای این والدین میتواند در این راستا قابل ارزیابی باشد.
از دهه هفتاد به این سو، بحث مرخصی زایمان زنان شاغل در قوانین مورد توجه قرار گرفته و طی سالهای اخیر قوانین مختلفی در این رابطه وضع شده است اما در این قوانین آنچنان که باید و شاید توجهی به مرخصی زایمان زنان دارای فرزند دوقلو یا چند قلو صورت نگرفته است.
در سال ۷۴ قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به تصویب هیأت وزیران و مجلس شورای اسلامی رسید. در ماده ۳ این قانون، مرخصی زایمان برای مادرانی که فرزند خود را شیر میدهند در بخشهای دولتی و غیردولتی ۴ ماه در نظر گرفته شده بود. همچنین، براساس این قانون مادران مجاز بودند روزی یک ساعت از وقت اداری خود را به تغذیه کودکانشان با شیر خود اختصاص دهند که این وقت جزو ساعت کاری آنها محسوب میشد و نیازی به اخذ مرخصی نبود.
اصلاحیههای قانون ترویج تغذیه با شیر مادر
طی سالهای بعد اصلاحیههایی برای قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به تصویب رسید. در ماده 6 آییننامه اجرایی قانون ترویج تغذیه با شیر مادر آمده بود مادران میتوانند حداکثر از یک ساعت مرخصی ساعتی در روز استفاده کنند و برحسب نیاز کودک، مرخصی مزبور را حداکثر در 3 نوبت استفاده کنند، اما در اصلاحیه ماده 6 آییننامه که در سال 83 به تصویب هیأت وزیران رسید، مدت مرخصی ساعتی برای مادران دارای فرزند دوقلو و بالاتر به میزان دو ساعت در نظر گرفته شده بود.
در سال ۹۰ لایحه اصلاح قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به صورت پیشنهاد مشترک مرکز امور زنان و خانواده و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت تدوین و به هیأت دولت ارایه شد. در این لایحه خلأهای موجود در قانون مصوب سال ۷۴ شناسایی و اصلاح شده بود.
مدت مرخصی زایمان و شیردهی در این لایحه 9 ماه و برای وضع حمل دوقلوها یا بیشتر 12 ماه در نظر گرفته شده بود و پدران میتوانستند پس از تولد فرزند خود از 10 روز مرخصی (بدون احتساب تعطیلات) به منظور مشارکت در مراقبت از نوزاد استفاده کنند که این مدت در صورت داشتن فرزند دوقلو، یک ماه خواهد بود.
این لایحه با طرح پیشنهادی مجلس برای افزایش جمعیت همپوشانی داشت و مدتها پس از تصویب طرح مجلس در خصوص افزایش مرخصی زایمان، به خانه ملت ارسال شد، اما در سایه این موازیکاری دستگاهها مجاز به اجرای این مصوبه شدند نه مکلف، و لایحه مورد بررسی مجلس قرار نگرفت.
وقتی دستگاهها مجاز به اجرای قانون میشوند نه مکلف
همچنین، در هشتم اردیبهشت ماه سال 92 یعنی در اواخر دوره دولت دهم، مریم مجتهدزاده، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری وقت، از تصویب افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل از 6 ماه به 9 ماه خبر داد. براساس این مصوبه، مدت مرخصی زایمان برای فرزندان یکقلو و دوقلوی زنان شاغل در بخشهای دولتی و غیردولتی ۹ ماه تمام با پرداخت حقوق و فوقالعادههای مربوط تعیین شد و همسران افراد یادشده نیز از ۲ هفته مرخصی اجباری (تشویقی) برخوردار میشدند. اما به دلیل بار مالی این قانون، دستگاهها مجاز شده بودند که این مرخصی را به زنان شاغل اعطا کنند و تکلیفی در این زمینه نداشتند.
طبق این مصوبه عملا به ماداران فرزندان دوقلو مرخصی بیشتری داده نشده است.
اجرایی نشدن قوانین مرخصی زایمان در همه دستگاهها
قانون سال 74 و اصلاحیههای پس از آن هنوز بهطور کامل در همه ادارات دولتی و خصوصی اجرایی نمیشود. دکتر علیرضا مرندی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در سال 89 از اجرایینشدن این قانون خبر داده و گفته بود: اقلیتی از دستگاهها این قانون را به طور کامل اجرایی میکنند و در بیش از 50 درصد محیطهای کاری، این قانون بهطور کامل اجرا نمیشود. برخی از دستگاهها هم ممکن است برخی از مواد این قانون را اجرا کنند.
از سوی دیگر، افزایش مرخصی زایمان از ۶ ماه به ۹ ماه نیز تنها در برخی از ادارات دولتی اجرایی میشود و بسیاری از نهادهای دولتی و غالب نهادهای بخش غیردولتی این مصوبه را اجرایی نمیکنند. در خصوص مرخصی زایمان فرزندان دو قلو و چند قلو و همچنین ساعت مرخصی شیردهی این مادران نیز همین وضعیت حاکم است و چندان توجهی به اجرای قوانین موجود در این زمینه نمیشود. چنانکه بسیاری از مادران شاغل از شفاف نبودن این قوانین و عدم اجرای آنها در دستگاهی که در آن شاغل هستند گلایه دارند.
ضرورت توجه بیشتر به مادران و پدران دارای فرزند دو قلو یا چند قلو
این در حالی است که زایمان یک فرزند با زایمان دو فرزند و بیشتر بسیار متفاوت است و مادرانی که دارای فرزندان دو یا چند قلو هستند مشغلهای چندین برابر مادران دارای یک فرزند دارند و نمیتوان قوانین یکسانی برای این مادران در نظر گرفت زیرا شرایط آنها با یکدیگر متفاوت است. از سوی دیگر، پدران این فرزندان نیز مشغله مضاعفی دارند و ضروری است در اعطای مرخصیهای تشویقی پدران به این مساله توجه شود. در حقیقت، باید مرخصی زایمان مادران دارای فرزند دو قلو یا چندقلو و همچنین مرخصی تشویقی پدران این بچهها به صراحت در قانون مورد توجه قرار گیرد و پس از آن نیز به خوبی اجرا شود. باید توجه داشت که این مساله در راستای سیاستهای کلی نظام در رابطه با افزایش جمعیت قرار دارد و در نظر گرفتن تسهیلات بیشتر برای این والدین میتواند در این راستا قابل ارزیابی باشد.
منبع:
مهرخانه
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼