زایمان در هشت ماهگی، نوزاد می ماند یا خیر؟

شاید خیلی‌ها ندانند که در کنار انواع روزهایی که در تقویم نامگذاری شده، روزی هم هست برای نوزادانی که نارس یا با وزن کم به دنیا می‌آیند. سازمان جهانی بهداشت، ۱۷ نوامبر که امسال مصادف با ۲۶ آبان است را روز جهانی نوزادان نارس اعلام کرده است. این روز به این دلیل اهمیت دارد که سالانه میلیون‌ها نوزاد، نارس به دنیا می‌آیند و بعضی عمرشان به دنیا نیست و بعضی دیگر با آسیب‌هایی که به سلامتشان وارد می‌شود زندگی می‌کنند. در این روز، سعی می‌شود آگاهی‌ بیشتری در زمینه نارس بودن نوزادان در اختیار خانواده‌ها و پزشکان قرار بگیرد و تلاش شود مجموعه اقداماتی برای کاهش نارس به دنیا آمدن نوزادان مد نظر قرار بگیرد.

به مناسبت همین روز، دکتر عباس مومن‌زاده، متخصص اطفال، اطلاعاتی را درباره این که اصلا به چه نوزادی می‌گوییم نارس، نارس به دنیا آمدن چه تبعاتی دارد، چطور می‌توان از آن پیشگیری کرد و ... در اختیار شما خوانندگان گرامی قرار می‌دهد که در ادامه می‌خوانید.

کدام نوزادان نارس هستند؟

دو نوع نوزاد هستند که به آنها نارس گفته می‌شود، اول نوزادانی که سر موقع به دنیا می‌آیند ولی وزنشان کم است. این نوزادان، رشد داخل رحمی‌شان خوب نبوده و با وزن کمتری نسبت به نوزادان دیگر به دنیا می‌آیند و در ادامه هم وزن‌گیری‌شان کم است. دسته دیگر، نوزادانی هستند که زودتر از موعد مقرر به دنیا می‌آیند و به همین دلیل، اندامشان کاملا تشکیل نشده است. این کودکان، قبل از 37 یا 38 هفتگی به دنیا می‌آیند و به آنها نارس گفته می‌شود. این نوزادان هم خودشان شامل دو دسته می‌شوند، یک گروه که زیر 32 هفته متولد می‌شوند، ریسک و خطر مرگ و میر در آنها بسیار زیاد است. البته سیستم کنونی و پیشرفت‌های پزشکی باعث شده درصد زیادی از این نوزادان هم بتوانند زنده بمانند. نوزدان به دنیا آمده بین 32 تا 37 هفته، بچه‌های نارسی هستند که با مراقبت‌هایی که از آنها انجام می‌گیرد، به سلامت بزرگ می‌شوند و مشکلی ندارند. این دو دسته، کمبود وزنشان را در طی زمان، جبران می‌کنند و مانند گروه اول که با وزن کم به دنیا می‌آیند نیستند که با مشکل کمبود وزن مواجه باشند.

مشکلات نوزادانی که نارس به دنیا می‌آیند

نوزادانی که پیش از موعد به دنیا می‌آیند، دچار این مشکل خواهند بود که اندام‌هایشان نارس است. این میزان تکمیل نیافتگی، به این بستگی دارد که در کدام موعد از زمان‌هایی که ذکر شد به دنیا آمده باشند؛ قبل از ۳۲ هفتگی یا بین ۳۲ و ۳۷ هفتگی. میزان اندام‌هایی که دچار شکل نگرفتگی باشند در این دو گروه تفاوت دارد، بعضی کلیه، بعضی ریه، کبد، سیستم گوارشی و ... این نوزادان، نمی‌توانند شیر را به راحتی هضم کنند بنابراین در تغذیه آنها باید خیلی دقت انجام شود و با انواع سرم تغذیه شوند و بعد کم‌کم، با میزان کم، شیر مادر دریافت کنند و این میزان می‌تواند روز به روز بیشتر شود تا بتوانند کالری‌شان را فقط از شیر مادر بگیرند. مساله‌ای که وجود دارد این است که هر گروه از این نوزادان، باید تحت مراقبت‌های ویژه قرار بگیرند تا این که وزنشان به دو کیلوگرم برسد. وقتی وزنشان به دو کیلوگرم رسید، تقریبا دیگر می‌شود گفت مشکلی ندارند و به سلامت رسیده‌اند.

کورتون برای رفع نارسایی نوزاد مفید است؟

این که گفته می‌شود برای رفع نارسایی نوزاد، می‌توان کورتون‌درمانی کرد، به این معنی نیست که به خود نوزاد کورتون را تزریق کنند بلکه ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از تولد نوزاد، به مادر کورتون می‌زنند و این اتفاق هم در شرایط خاصی با تشخیص پزشک می‌افتد نه این که برای تمام مادران و نوزادان توصیه شود. این باور هم که می‌گویند اگر نوزاد هفت ماهه یا نه ماهه به دنیا بیاید زنده می‌ماند ولی اگر هشت ماهه به دنیا بیاید، باور صحیحی نیست چون هرچه تولد نوزاد به زمان نه ماهگی بیشتر باشد، اندام‌های او بیشتر شکل گرفته‌اند بنابراین، این موضوع شامل هشت ماهگی هم می‌شود که اندام‌های نوزاد، به تکامل بیشتری رسیده است.

چه مادرانی، احتمال تولد نوزاد نارس دارند؟

زنانی که مواد مخدر، دخانیات یا مشروبات الکلی مصرف می‌کنند، احتمال بیشتری نسبت به سایرین دارند که نوزادشان نارس به دنیا بیاید. در عین حال، زنانی که در سنین زیر 18 سال یا بالای 30 سال، زایمان داشته باشند، درصد این که نوزادشان نارس باشد بیشتر از دیگران است. احتمال تولد نوزاد نارس، همچنین در دوقلو یا چندقلوزایی هم وجود دارد که با وزن کم به دنیا می‌آیند. از طرف دیگر، هرچه تعداد فرزندان یک مادر بیشتر باشد، احتمال این که دهانه رحمش زودتر باز شود و نوزاد زودتر از موعد به دنیا بیاید بیشتر است. عامل دیگری که مادران را در معرض تولد نوزاد زودهنگام قرار می‌دهد، فعالیت‌های سنگین و نامناسب است مثلا در ایام عید نوروز که بعضی زنان باردار توجهی به وضعیتشان ندارند و فعالیت‌های سنگینی را در خانه‌تکانی انجام می‌دهند. بنابراین به مادران توصیه می‌کنیم به سلامتشان بیشتر از هر چیزی اهمیت دهند تا شاهد تولد فرزندان سالم باشند.