ویتامین ب شش در بارداری، ضروری است؟

ویتامین ب ۶ جزو ویتامین‌های محلول در آب است که برای بیش از ۱۰۰ فرایند مهم و اساسی در بدن از جمله سنتز آمینواسیدها، متابولیزه کردن مواد مغذی از جمله پروتئین و کربوهیدرات و چربی و... در بدن استفاده می‌شود. مصرف مقادیر کافی ویتامین B6 از جنبه‌های مختلف از ساخته شدن سلول‌های خونی گرفته تا عملکرد مغزی لازم و ضروری است و در دوران بارداری، بسیاری از علائم ناخوشایند این دوران با مصرف این ویتامین قابل رفع یا تسکین یافتن است.

چرا در بارداری به ویتامین ب۶ احتیاج داریم؟

ویتامین ب ۶ برای عملکرد سالم مغز و سیستم عصبی لازم و ضروری است و به همین خاطر نقش بسیار مهمی در رشد جنین شما دارد. اهمیت این ویتامین به خصوص در تولید دو انتقال دهنده عصبی مهم در بدن یعنی سروتونین و تریپتوفان است.

جنین شما برای رشد و نمو مغز و سیستم عصبی به ذخایر ویتامین ب ۶ نیاز دارد.

ب ۶ می‌تواند تهوع صبحگاهی در مادران باردار را کاهش دهد.

ویتامین ب ۶ به حفظ سطوح طبیعی قند خون کمک می‌کند.

ویتامین ب ۶ نقش بسیار اساسی در پیشگیری از اختلالات عصبی و سایر مشکلات از جمله اگزما و وزن کم هنگام تولد دارد.

از آنجا که تهوع و استفراغ در ماه‌ها و هفته‌های اول بارداری در بدترین حالت است، به اغلب مادران باردار توصیه می‌شود همچنان در ماه‌های اول از این ویتامین به شکل مکمل استفاده کنند.

چه مقدار ب ۶ نیاز داریم؟

اغلب زنان بزرگسال زیر ۵۰ سال باید روزانه ۱.۳ میلی گرم ویتامین B۶ در روز مصرف کنند و این مقدار برای خانم های باردار تا ۱.۹ میلی گرم افزایش می‌یابد و جالب است بدانید که نیاز به این ویتامین در دوران شیردهی تا ۲ میلی‌گرم بالا می‌رود. یعنی یک خانم پس از زایمان و در دوران شیردهی به مقدار ویتامین ب ۶ بیشتری نسبت به دوران بارداری نیاز دارد.از آنجا که ویتامین ب ۶ در اغلب مولتی‌ویتامین‌ها، مواد غذایی غنی شده و... وجود دارد و خانم‌های باردار ممکن است این ویتامین را به صورت مجزا هم مصرف کنند، باید مراقب دریافت مقادیر بیش از حد آن باشند. اگرچه دریافت کمی بیشتر از نیاز ب ۶ مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و تقریبا بی‌عارضه است، مصرف مقادیر بالای آن می‌تواند منجر به مشکلات عصبی، کرختی و بی‌حالی و... شود. بنابراین بهتر است پیش از مصرف ویتامین ب ۶ به صورت جداگانه، در زمینه مصرف این مکمل با پزشکتان مشورت کنید.

منابع طبیعی ویتامین ب ۶ را بشناسید

ویتامین ب ۶ به صورت طبیعی در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد از جمله غلات کامل، دانه‌های خوراکی و مغزدانه‌ها، میوه‌هایی مانند پاپایا و موز، ماهی، گوشت‌های کم چرب و... . دانه سویا، لوبیا و نخود هم جزو منابع طبیعی بسیار غنی این ویتامین محسوب می‌شوند. اگرچه دریافت حداقل یک واحد از مواد غذایی حاوی ویتامینB۶ در روز می‌تواند نیاز مادر باردار را به این ویتامین رفع کند، در حال حاضر محصولات غنی شده با این ویتامین نیز در بازار وجود دارد که تامین کننده بخشی از نیاز مادران باردار است.

بهترین منابع ویتامین ب ۶ در برنامه غذایی

دانه آفتاب‌گردان (کنجد، تخمه کدو و تخم کتان نیز به مقدار کم حاوی ویتامین ب ۶ هستند)

پسته، گردو، بادام زمینی، بادام هندی

ماهی تن و سالمون

بوقلمون و مرغ

میوه‌های خشک مثل آلو، انجیر، زردآلو

موز

آووکادو

اسفناج

آیا مکمل ب ۶ لازم است؟

اغلب خانم‌ها با داشتن یک رژیم غذایی متعادل و متنوع می‌توانند نیاز خودشان به ویتامین B۶ را به صورت روزانه تامین کنند در غیر این صورت مولتی‌ویتامین‌های دوره بارداری به اندازه کافی ب۶ دارد.

ویتامین ب ۶ برای رفع تهوع در بارداری

اگرچه ویتامین ب ۶ می‌تواند در رفع تهوع و بدحالی صبحگاهی در دوران بارداری نقش داشته باشد، اما مصرف مکمل این ویتامین به صورت جداگانه تا پیش از مشورت با پزشک لازم نیست. پزشک متخصص ممکن است به خانم‌های بارداری که دچار تهوع شدید هستند توصیه کند روزانه ۲۵ تا ۵۰ میلی‌گرم ویتامین ب ۶ استفاده کنند که مصرف آن در این حد برای خانم‌های باردار ایمن است.

مصرف مکمل ویتامین ب ۶ در بارداری عارضه‌ای ندارد؟

همه خانم‌ها در دوران بارداری به ویتامین ب ۶ بیشتری نسبت به دوران پیش از بارداری‌شان احتیاج دارند اما در اغلب موارد مکمل یاری با ب ۶ در صورت داشتن رژیم غذایی متعادل، متنوع و متناسب لازم نیست.

علائم کمبود ویتامین ب ۶

کمبود ویتامین ب ۶ به دلایل مختلف ممکن است در بارداری ایجاد شود که مهم‌ترین آن دریافت ناکافی از طریق رژیم غذایی است. سایر عوامل موثر در ایجاد کمبود ب ۶ در بدن شامل مصرف بی‌رویه الکل، دریافت مقادیر بالای مواد غذایی پرشکر و استفاده بیش از حد از غذاهای فرآوری شده است. البته بعضی بیماری‌ها نیز می‌تواند منجر به کمبود ویتامین ب ۶ در بدن شود.

شایع‌ترین علامت کمبود ویتامین ب ۶ افسردگی و علائم دهانی مانند التهاب زبان، زخم و سوزش در این ناحیه است. اگر کمبود ویتامین ب ۶ شدید شود، به دلیل اختلال در تولید سلول‌های خونی فرد دچار کم خونی می‌شود که نتیجه‌اش خستگی و بی‌حالی و... بود و در موارد بسیار شدید کمبود ما به علائم عصبی رو به رو خواهیم شد.

به طور خلاصه کمبود ویتامین ب ۶ در بدن می‌تواند منجر به موارد زیر شود

التهاب پوست، مفاصل و دستگاه گوارش

افسردگی و سایر اختلالات خلقی

کم خونی

خستگی

آسیب و تخریب عصبی