حسادت کودکان به هم، منشاء خاصی دارد؟

رقابت و هم‏ چشمى یکى از فرزندان نسبت ‏به سایر خواهران و برادران، که گاه «رقابت هم‏ شیر ها» نامیده مى ‏شود، یکى از زمینه‏ هاى مساعد و عمده رشد حسادت در کودکان است.

منشا محرک‏ هاى حسادت را باید در موقعیت ‏ها، شرایط خاص محیطى و روابط اجتماعى و به ‏خصوص در وجود اشخاص جست و جو کرد. بدین‏ روى، در این‏جا به شرایط خانواده و تفاوت‏ هاى فردى اشاره مى ‏شود:

رقابت و هم‏ چشمى یکى از فرزندان نسبت ‏به سایر خواهران و برادران، که گاه «رقابت هم‏ شیر ها» نامیده مى ‏شود، یکى از زمینه‏ هاى مساعد و عمده رشد حسادت در کودکان است و والدین آن را طبیعى و تقریبا غیر قابل اجتناب مى ‏دانند. با توجه به چنین شرایطى، مى ‏توان گفت:

۱. اولین فرزند نسبت ‏به کودکان بعدى حسادت بیش‏ترى از خود نشان مى‏ دهد؛ زیرا او مدت ها تمام محبت و مواظبت پدر و مادر را به خود اختصاص داده بود. ولى با تولد فرزند دوم، این فرصت از او گرفته مى‏ شود و همین موجب تحریک حسادت او مى ‏گردد.

۲. در میان کودکانى که تفاوت سنى آنان بین ۱۸ - ۴۲ ماه است، بیش از سایر کودکان زمینه حسادت وجود دارد. بچه خردسال به هر مزیتى که طفل بزرگ از آن برخوردار است، حسادت مى‏ ورزد و بچه بزرگ‏تر از محبت و مواظبتى که به بچه کوچک‏تر مى‏ شود بدش مى آید.

۳. در خانواده‏ هاى ۲ یا ۳ فرزندى، بیش از خانواده ‏هاى پرجمعیت ‏حسادت وجود دارد.

۴. والدینى که به فرزندان خود توجه افراطى دارند و شدیدا نگران و مواظب آن ‏ها هستند، بیش از والدینى که به کودکان خود توجه کم‏ترى دارند با مشکل حسادت کودکان‏شان رو به ‏رو هستند؛ زیرا این والدین براى پیشرفت فرزندان خود قوانین معینى وضع کرده ‏اند و وقتى که اطفال نتوانند خود را با آن منطبق سازند، مورد سرزنش پدر و مادر قرار مى‏ گیرند. این فرزندان بیش‏تر اوقات با کودکانى که پیش‏تر رفته ‏اند مقایسه مى‏ شوند و این موجب برانگیخته شدن حسادت نسبت ‏به دیگر کودکان مى ‏شود.

۵. در محیط هاى خانوادگى، که مادران شیوه منظم و ثابتى در تربیت کودک خود ندارند و برخوردشان بى‏ ثبات و متغیر است، بیش از سایر خانواده‏ ها، رفتارهاى حسادت‏ آمیز مشاهده مى‏ شود

۶. در دختران بیش از پسران حسادت دیده مى‏ شود و از هر سه بچه حسود دو تایشان دخترند.

۷. حسد در میان اطفال با هوش ‏تر بیش‏تر است.

۸. حسد در روابط بین دختر با دختر بیش‏تر مشاهده مى‏ شود تا روابط بین پسر و پسر و دختر و پسر.

۹. اگر میان همسران تضادى باشد، فرزندى که از یک یا چند جهت ‏به یکى از آن ‏ها شبیه است، هدف خشم و قصاص دیگرى واقع مى‏ شود. طفلى که این‏ گونه مورد بى‏ مهرى واقع مى‏ شود، به خواهر یا برادرى که بر خلاف خودش از محبت و نوازش برخوردار است، حسادت مى‏ ورزد.