بیماری سرخجه کودکان، نحوه سرایت ویروس

بیماری سرخجه یکی از بیماری‌های ویروسی کودکان می‌باشد. مشخصات این بیماری پیدایش دانه‌هایی در پوست صورت و بدن است. شیرخواران به علت ایمنی مادری معمولاً تا ۶ ماهگی به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. سپس در هر سنی آمادگی دارند که به بیماری سرخجه مبتلا گردند.

ویروس سرخجه چگونه سرایت می‌کند و دیگران را مبتلا می‌سازد؟
ویروس این بیماری در ترشحات حلق ، دهان ، بینی و همچنین در مدفوع ، ادرار و خون کودکان مبتلا وجود دارد. این ویروس معمولاً ۷ روز قبل از پیدایش دانه‌ها و ۷ تا ۸ روز بعد از آن (مجموعاً ۱۵ روز) در بینی و حلق کودک مبتلا وجود دارد و به اطراف منتشر می‌شود بنابراین در این دوران مسری است.
اگر کودک سالمی با کودک مبتلا به سرخجه تماس پیدا کند، ویروس سرخجه از راه دستگاه تنفس فوقانی او وارد می‌شود و در بدن او تکثیر می‌یابد و ۱۴ تا ۲۱ روز بعد علائم بیماری سرخجه در کودک ظاهر می‌شود.

نشانه‌های بیماری سرخجه
کودک کمی تب می‌کند و آبریزش مختصری از بینی خواهد داشت. سپس دانه‌های صورتی رنگی در بدن او ظاهر خواهند گشت. مشخصه بارز بیماری سرخجه این است که ۲۴ ساعت قبل از پیدایش دانه‌ها ، غدد لنفاوی پشت گوش و گردن کودک بزرگ و متورم می‌شوند.
دانه‌ها به سرعت پیشرفت می‌نمایند به طوری که وقتی به پاهای کودک می‌رسند دانه‌های صورت محو می‌شوند و این دانه‌ها معمولاً در روز سوم از بین می‌رود.

دوران واگیری بیماری سرخجه
حداقل زمانی که باید کودک مبتلا به سرخجه را از دیگران جدا کرد ۷ روز تمام بعد از پیدایش دانه‌ها می‌باشد.

درمان بیماری سرخجه
کودک در ایام بیماری بهتر است در خانه بماند و در صورتی که تب دارد می‌توانید به او استامینوفن بدهید. خوردن آنتی‌بیوتیک ضرورت ندارد ، زیرا علت بیماری سرخجه ویروس است و آنتی‌بیوتیک هیچ اثری روی ویروس ندارد.

اگر کودک سالمی با کودک مبتلا به سرخجه تماس پیدا کند چه باید بکنید؟
در بیماری سرخجه بر خلاف بیماری سرخک اقدامی به عنوان پیشگیری نمی‌توان انجام داد. تزریق گاماگلوبولین برای پیشگیری اثر ندارد و تزریق واکسن سرخجه نیز بعد از اینکه کودک سالم با کودک مبتلا به سرخجه تماس پیدا کرد ، اثری نمی‌کند و کودک مبتلا خواهد شد.
مادر باید بداند که در حدود ۱۶ تا ۱۸ روز بعد کودک مبتلا به سرخجه خواهد شد و سعی کند کودک خود را از برخورد با خانم‌های باردار مخصوصاً آن‌هایی که در سه ماه اول دوران بارداری هستند دور نگه دارد.

بیماری سرخجه و اهمیت ابتلا به آن در دوران بارداری
علائم بیماری سرخجه در دوران بارداری ممکن است مانند دوران کودکی بسیار خفیف و زودگذر باشد به طوری که مادر باردار از آن مطلع نشود.

چطور زن باردار ، مبتلا به سرخجه می‌شود و جنین او دچار ناهنجار می‌گردد؟
اگر زن بارداری که قبلاً به سرخجه مبتلا نشده و واکسن هم نزده باشد با کودک یا با بیمار مبتلا به سرخجه تماس پیدا کند ، ویروس سرخجه از راه بینی و حلق وارد می‌شود و در بدن او تکثیر می‌یابد. سپس ویروس از راه جفت به جنین می‌رسد و جنین او را مبتلا می‌سازد. سن بارداری به هنگام ابتلا اهمیت دارد اگر ابتلای مادر به سرخجه در خلال ۸ هفتگی اول دوران بارداری باشد ۵۰ تا ۸۰ درصد امکان دارد جنین او مبتلا شود. در سه ماهه دوم بارداری ۱۰ تا ۲۰ درصد و در سه ماهه سوم دوران بارداری امکان ابتلا کمتر می‌باشد.
اگر خانم بارداری قبلاً به سرخجه مبتلا نشده باشد و در سه ماهه اول دوران بارداری مبتلا گردد ویروس سرخجه بر روی جنین داخل رحم او اثر می‌کند و سبب ناهنجاری‌هایی از قبیل عقب‌افتادگی ذهنی ، کوری ، کری ، بیماری‌های قلبی ، خونی و مغزی نوزاد می‌گردد.
دانه‌های بیماری سرخجه معمولاً ریز ، صورتی رنگ و مختصری برجسته است و ابتدا از صورت شروع می‌شود و در خلال ۲۴ ساعت به تمام بدن منتشر می‌شود.
غیر از دانه‌ها ممکن است بعضی از قسمت‌های بدن قرمز رنگ شود.
بعضی از کودکان ممکن است در دوران بیماری دچار درد و تورم مفاصل، مخصوصاً زانو شوند.
بیماری سرخجه ممکن است علائم ذکرشده در بالا را نداشته باشد یا علائم آن به قدری خفیف باشد که پزشک و مادر نتوانند تشخیص دهند.
کودکی که مبتلا به سرخجه می‌شود معمولاً مشکلی ندارد و احتیاج به بستری شدن هم ندارد.
اگر خانمی قبلاً به سرخجه مبتلا نشده باشد و ازدواج کند و حامله گردد و در سه ماهه اول بارداری دچار بیماری سرخجه گردد ویروس سرخجه موجب ناهنجاری‌های مختلف در اعضای جنین خواهد شد.
اگر جنین در سه ماهه اول دوران جنینی مبتلا شود ، چون در این دوران اعضای جنین در حال تشکیل شدن و شکل گرفتن است بنابراین موجب ناهنجاری‌های مختلف جنین می‌شود و نوزاد پس از تولد دچار ناهنجاری‌های قلب، ناهنجاری کبد (ابتلا به زردی)، عارضه چشم (آب مروارید و آب سیاه)، عارضه گوش (ناشنوایی)، عارضه خونی (خونریزی پوست) و عارضه سیستم اعصاب مرکزی (تشنج) می‌گردد.